Katalog

B İ L G İ S A Y A R D Ü N Y A S I Kara delik, şelâle, damlayan gözyaşı... Geçen yıl 90 bin PC, virüslerden zarar gördü. Bilgisayarlar, virüslere karşı sigortalanıyor. Şirketler, özel virüs yakalama timleri kuruyor. Çeviri: Dr.Rasim Arıkan Bilgisayar virüsleri cek vırusu yapmaktı Oyunculardan bırı de şımdı Natıonal Computer Securıty Center: ın Başkanı Robert Morrıs'tı Mufettışlere göre Internet ıletışım ağına gıren vırusu yaratan da Morrıs'ın Belle Laboratuvarı'nda bır yaz çalışan oğluydu "Vırus" ve "kurtçuk" terımlerı, 1970'ler.n bılımkurgu oykulerıne gırmeye başladı Aynı dönemde Xerox şırketınin araştırıcıları, kendı kendıne çoğalan bır dızı yarattıklarını bıldııdıler O zamanlar bunlar tarama ışlerı ve zaman kazanma amacıyla duşunulmuştu Ama 1988'lere gırıldığınde, bu vırusler, bilgisayar laboratuvarlann dan kaçtılar ve "sıberpunk"ların ellerıne geçtıler Gunumuzde yaklaşık 100 değişlk tür vlrüsün ortada dolaştığı sanılıyor Vıruslerın Sovyetler Bırlığı'ne kadar gıttıklerı bılınıyor Amerıka'da "şelale" olarak adlandırılan vırusu tanımlıyorlar ve "damlayan gözyaşlan" adını koyarak şoyle anlatıyorlar "Duzenlı aralarla ekrandaki harfler aşağı, ekranın alt kısmına duşuyor Bu da kullanıcıda çok rahatsız edıcı duygular uyandırıyor Bılgısayarın çalışması ıse etkilenmıyor" Bır dığer Sovyet vlrüsü de Amerıka'da "rallll" adıyla bılınen Kara Oelik: Anlamsız ışlemler yaparak ışlemcı bırımın zamanını harcıyor Ayrıca ekranın bır köşesınde de karanlık bır nokta oluşturuyor Butun ulkeler, virüsleri, davranışları veya ortaya çıktıkları yerlere göre adlandırıyor örneğın Ingıltere'de vırusler buyukluklerıne göre adlandırılıyor "1808"ın boyu 1808 bayt CIA ve Amerıkan Mıllı Guvenlık örgutu'nun dığer ulkelerın bilgisayar ağlarını vırusle enfekte etme uzerınde deney yaptığı da soylentıler arasında Şuphesız Amerıka'nın da vıruslerle başının belaya gırme rıskı yuksek Hatta 1984'te bu konuda bır deney yapılmış ve askerı bır bilgisayar ağına kullanıcılardan herhangı bırının vırus bulaştırabıleceğı görulmuş B rıtısh Telecom fırmasının Londra burolarında çalışanlar gördüklerıne ınanamıyorlardı Çamaşır makınesıne dönuşen bilgisayarlar! Evet, yanlış okumadınız Bilgisayarlar bellı aralarla ışı bırakıp, ekranlarında otomatık çamaşır makınesı göruntulerı çizerek, "çamasır maklnesl oluyorlardı." Her vırus bu kadar sevımlı olmuyor ne yazık kı Bır yıl kadar önce askerı, akademık ve endustrıyel araştırma bırımlerını bırbırıne bağlayan Internet adlı bilgisayar ağı cıddı bır vırus enfeksıyonu geçırdı Ama korkmayın, bilgisayar doktorları bu elektronık hastalık salgınlarının önunu alabılmek ıçın aşı programları, koruyucu donanımlar ve başka reçetelerle koruyucu ve tedavı edıcı hızmet verıyorlar Acaba bunlara gerçekten gereksınım var mı? Bunları satın alıp kullanırsak, rahatça uyuyabılır mıyız? Henuz kesın bır şey söylemek mumkun değıl Tıpkı canlı bır hucreye gırıp onu yonetımı altına alan bıyolojık bır vırus gıbı, bilgisayar virüsleri de bır konakçıya gırıp orada çoğalmalarını ve dığer konakçıları enfekte etmelerını sağlayacak bir dlzi kodlanmış emlrler ıçenrler lyı hazırlanmış bır vırus, bellektekı verılerı yok etmeye başlamadan önce uzun bır sure fark edılmeden yayılır Ortaya çıkıp hasar yapmaya başlamasına neden olan ışaret çok çeşıtlı şeyler olabılır En çok bılınen örnek sadece ayın 13'u cuma gunune rastladığında ortalığı karıştıran vırustur Bır dığer tıp de dört kez kopyalandıktan sonra enfektıf olanlardır Butun vıruslerın ortak yanı "parazit" olmalarıdır Yanı başka programlara bağlanıp onlarla bırlıkte hareket etmek zorundadırlar Uzmanlara göre Internet'e musallat olan, tanım olarak bır vırus değıl, gerçekte bır "kurtçuktu', yanı kendı kendıne yeten ve sureklı kendını kopyalayan bır elektronık enfeksıyon turu Yıne vırus dıye bılınen ama aslında vırus olmayan ıkı enfeksıyon daha var Tnıvalılar ve bombalar. Truvahlar, adını unlu Truva atından almış Masum görunen bir programda gızh bazı zararlı dızılere bu ad verılıyor. örneğın, yenı ele geçırdığı bır oyun programını denerken, hard dıskınızın formatlandığını görüyorsunuz bırden> Bombalar da Truvalılara benzıyorlar, ama mutlaka dışarıdan bılgısayara vermek gerekmıyor Bunlar da sıradan programların ıçınde gızh olabılıyorlar Örneğın Işten çıkarılan bir çalısan çıkarıldıktan bır ay sonra "patlayacak" bır "saatll bomba" yerleştırebılır şırketının bılgısayarına Virüs programa nasıl girer? Vırus bılgısayara gırdıkten sonra ne yapar? Kendını ya boot sektöre ya da programlardan bırıne yerleştırır Boot, bır prog Vırusler ışletım sıstemındekı ya da ulaşılan programlara da bulaşabılırler Bılgısayarın tum fonksıyonlarını yavaşlatırlar veya ekrandaki mesajları değlştlreblllrler. Çoğu vırus, bır programa gırmeden önce o programın daha önce enfekte olup olmadığını kontrol eder Eğer enfekte ıse o programı enfekte etmez Çunku aksı takdırde program çok buyük olacak ve vırus fark edılecektır Bazı vırusler nıspeten daha "sellmdlr." örneğın Macıntosh bılgısayarlarına gıren bır vırus, Mac ll'nın pıyasaya çıkışının yıldönumu olan 2 Mart 1988'de ekranlara çıkarak şunları yazdı "MacMag'ın yayıncısı Rlchard Brandow ve çalışanları, bu veslle ile evrensel banş mesajlanm yeryüzündekl tüm Maclntosh kullananlara lletlrler." Oığer vırusler "daha kötü görevler ustlenmışlerdır En kötulerı, sıstemlerı felce uğratan ve ven kayıplarına neden olanla Parazit programlar: Virüs timleri Vıruslerın ulke guvenlığını tehlıkeye so<up sokmayacağı bılınmez, ama blrçok banka ve şlrket şlmdlden zarara uğradı Ingıltere'de bır sıgorta fırması vıruslerın /ereceğı zararlara karşı sigorta yapmaya bıle başladı Ikı buyuk şırket, vırusbomba ıhbarı aldılar ve bunlardan bırınde sısteme yerleştırılmış bır vırus saptanarak yok edıldı Bazı şirketler, bilgisayar guvenlık uzmanlarından oluşan "timler" kurarak sıstemlerını sureklı gözden geçırıyorlar Kesın olarak bılınmemekle bırlıkte, vırusten koruma programları satan şırketlerın derneğı, geçen yıl yaklaşık 90.000 kişlsel bllgisayarın zarar gorduğunu tahmın etmektedır Aynı kuruluş, zarar görenlerın yuzde 90'ının bır ay ıçınde eskı enfekte dısketlen kullanmaları nedenıyle tekrar enfekte olduklarını saptamıştır Henuz vırus problemının boyutları konusunda göruş bırlığıne de varılmış değıl Kımı uzmanlar, olayın fazla abartıldığını soylemekteler Hatta ortalıkta vırusten çok vırus aşısı programı var dıyenler bıle var Her 20 vırus şuphesınden sadece bırının doğru çıktığı saptanmış Bılgısayarla ılgılı bıraz da hak etmedıklerı suçlar yuklenmış vıruslere galıba (Popular Sclence, Septtmbtr 1989) Sürecek ram yuklenmeden önce yuklenen ve bılgısayarın ışletım sıstemı ıle programın ılışkılerinı duzenleyen bır komutlar dızısıdır Bır boot vırusu dısk uzerındekı ılk sıraya kendının bır parçasını yerleştırır Sonra da kendının gerı kalan kısmı ıle yerıne geçtığı boot sektör parçasını cıhaz tarafından bozuk bölgeler olarak tanımlanan bır bölgeye saklar Makıne her çalıştırıldığında vırus kontrolu ele alır ve gerçek boot sektörünün görevını yapmasına ızın verır Arada bır de makıneye sokulup çıkarılan bır dıskete kendını kopyalayıverırl rıdır Ama daha da slnsl olanlan. verilerı yok etmeden onları değiştlrir. örneğın, bunların bır tanesı dakıkada bır kez bılgısayarın ekrarını tarayarak ardışık bulduğu her dört sayının sıralanışını değıştırır Kısa bır sure önce yaygın olarak karşımıza gelen vırusler, aslında sanıldığı kadar yenı değıl Araştırıcılar, 1950'lerde "selfalterıng automata" adını verdıklerı programlarla uğraşıyorlardı 1960'larda ıse Bell Laboratuvarlan'nda bilgisayar uzmanları, Core Wars adlı bır oyunda savasan vırusler uretmışlerdı Oyunda amaç, yakalanmadan karşı tarafın vırusunu ımha ede 18