Katalog

Jean Michel Cousteau .J 1990:Çözümler için bir on yıl Bazı şirketler, dünyanın ısınması ve suların yükselmesi tehdidine karşı şimdiden önlem almaya başladı. Tüketicinin, şirketlerin çevreye katkılarına bakıp ürünlerini satın alacakları döneme giriyoruz. olarak kullanılabılır Daha şimdiden bazı yenılık programlarında, mesela Bolivya gıbı ulkelere bazı bellı toprakları, özellıkle de yağmur ormanlarını korumaya söz verırlerse uluslararası borçlannm mutevazı da olsa bır bölumunun sılınmesı gıbı olanaklar tanınmıştır Bu tur "kıyak"lar, çevre bakımından sağlıklı teknolojılerın benımsenmesı karşılığında verılecek borç kredılerını de kapsayacak şekılde genışletılmelıdır Gelışmekte olan ulkeler, kanalızasyon sorunlarını çözmek ıçın, katı atıkları azaltmak ıçın su ve hava kırlılığını denetlemek ıçın gereklı teknolojıye, eşıt şansa sahıp olmalıdırlar Mesela bu ulkeler, bılındığı gıbı ozon tabakasının delınmesıne yol açan esas etken klorflorkarbonlara bağlı olmayan soğutma teknolojısı pıyasaya çıkar çıkmaz, bunu kullanabılmelıdırler Aksı takdırde buzdolapları kı yoksul ulkelerde bunlara çok özenılmektedır özellıkle eskı model buzdolapları, bu Uçuncu Dunya ulkelerıne "atılacak"tır, tıpkı sanayıleşmış ulkelerde yasaklanan tarım ılaçlarının çok duşuk fiyatla Uçuncu Dunya'ya satılması gıbı Aynı şekılde dunya çapında şırket polıtıkaları da yenıden gözden geçırılmelı ve "temız" bır uretım ıçın somut özendırıcıler yaratılmalıdır Nıtekım çevre grupları ve bazı yenılıkçı yatırım fırmaları, "Valdez llkelerl"nı gelıştırmek suretıyle bu yönde bır adım atmış bulunuyorlar Valdez llkeleri, şirketler Için bir çevre davranışı yasasıdır. Soz konusu ılkeler, şirketlerin ış planlaması yaparken urunlerının çevreye etkısını cıddı bıçımde hesaha katmasını öngoruyor G eçen son on yıl ıçınde her okyanusa daldım ve hemen hemen her kıtada sayısız ulus zıyaret ettım Benım ıçın 1980'ler, bır araştırma, şaşma ve öğrenme zamanı oldu Yaptığım her yolculuk, bır yandan doğanın görkemı karşısında duyduğum hayranlığı arttırırken, bır yandan da şu kırılgan gezegenımıze yönelttığımız duşuncesızce saldırılar karşısında gıttıkçe derınleşen bır kaygıya boğdu benı 1980'ler bıttı Dunyamız, ınsan olarak ortak bağlarımızı doğrulayan temel polıtık değışımlere tanık olmaktadır Engellerın bu şekılde ortadan kalkması, çevre ıçın kalıcı etkılerı beraberınde getırebılır, hele genel ınanca göre ozon tabakasının delınmesı ve butun dünyanın ıklımının ısınması gıbı çevreye yönelen en cıddı tehdıtlerın, bertaraf edılmesınde bugune kadar görulmemlş duzeyde bır uluslararası ışbırlığı gerektığını duşunecek olursak Uluslar ve önderlerı, bugun çevrenın daha fazla korunması ıhtıyacının kaçınılmazlığını kavramaktalar, dolayısıyla çevre ve polltlka bırbırlerı ıle ayrılmaz bır ılışkı ıçıne gırmış bulunuyor Pekı, önumuzdekı on yıl ıçınde hangı yolu izleyeceğiz'' Her gun daha fazla sayıda ınsan, çevre bılıncını kendı kışısel yaşamına katma gereğıni duymakta Mesela yerel yenidenkazanım ve benzerl programlara bılfııl katılarak önemlı bır rol oynayabılırız Fakat, daha genış anlamda da butun dunyada bıreylerın 1990'larda çevremızı lyıleştırmek amacıyla ortak uluslararası çaba ıçınde bırleşeceklerını umuyorum Pek çok alanda bunun şartları mevcuttur Blrlnclsl, sanayiler, tuketlcller ve polltikacılar arasında çevre ıçın aksıyon programları reaksıyon değıl gelıştırmek ıçın yenl blr ittlfaka ıhtıyacımız vardır Geçenlerde bır toplantıda Massachusettslı bır teknısyen yanıma geldı ve elıme bır gazete kesığı tutuşturdu Unlu bır dergıde yer alan makaleye göre Kuzey Denızı'nde çalışan bır petrol şırketı, dünyanın ısınması ve kutup buzlarının erımesı sonucunda okyanus sevıyesının yukseleceğını bekledığı ıçın, Kuzey Denızı açıklarındakı doğal gaz platformunu 1 metre yukseltmeyı planlamaktaydı Bu şırket ıçın dünyanın ısınması bır "şayet ısınırsa" sorunu değıl, "ne zaman ısınacak?" sorunu ıdı Bu, ış âlemının bılımsel bu konudakı göruş bırlığıne gösterdığı tepkıye bır örnektır Ama 1990'larda bızler, çevreye yönelen tehdıtlerı daha başından önlemek ıçin çaba sarf etmek zorundayız, çunku her şey olup bıttıkten sonra sorunları duzeltmeye çalışmak olağanustu yuksek malıyet gerektırmekte, bazen ınsanı felce uğratabılecek boyutlara ulaşmaktadır ABD Çevre Koruma Ajansı'nın bıldırdığıne göre ABD'nın kıyı şehırlerınl sadece 1 metrelık bır su Hangi yolu izleyeceğiz? Tüketici ve şirket "Valdez llkeleri", ayrıca, yasaya ne derece uyulup uyulmadığını denetlemek amacıyla bağımsız bır denetım sıstemı de öngörmektedır Denetım sonucunda tuketıcılerle yatırımcılara bır şırketın malı durumunun yanı sıra çevre açısından da aldığı not hakkında bılgı verı'ıecek ve insanlann bu bllglye göre satın almaları ya da yatırım yapmaları sağlanacaktır ismını Alaska'nın Prlnce VVIIIiam Körfezı'ndekı petrol tankerı kazasından alan "Valdez llkeleri", bır şırketın çevreye donuk faalıyetını onun ış yaşamının ve kamuoyundakı ımajının ayrılmaz bır parçası halıne getırecektır Işte 1990'lar bu tur adımlar atmak ıçın tam zamanı; yenı yaklaşımlar denemek ve dunya çapında aksıyon ıçın el ele vermek ıçın bır fırsat Ama bu ışe sadece beynımızı adamamız yetmez, yureğımızı de katmalıyız Bılgısayar modellerı ve tahlıller, tek başına çevremızı koruyamazlar, yaşam kalıtemızı zengınieştıremezler Fakat zekâmızı gonlumuzle bırleştırecek olursak, belkı bır şansımız olabıiır, çunku doğanın gucunu ve esınını ancak yureğımızle duyabılırız Sadece platformları yukseltmekle yetınemeyız Hem yerel olarak hem de dunya çapında, hem bireysel hem kollektif davranışımızı temelden değıştırmek zorundayız Ben, insanlann gezegenımızı korumak ıçın el ele vereceğıne ınanıyorum, çunku ınsanlar sevdıklerı şeyı korurlar Şayet kafalarımızı ve yureklerımızı sahıdon 1990'lara adayacak olursak, o zaman bu yıllar, yepyeni ittifakların ve yeni bir umidln yılları olablllr... umutsuzluk on yılı yerine, çozumler on yılını yaşarız. D 11 Gezegenımize değerbılır insanlann bır bıtkıye gösterdığı şefkatı göstermemız gerekiyor Sorun: Ne zaman ısınacak? sevıyesı yukselmesıne karşı korumak aslında "platformu yukseltmek" 100 milyar doları bulacaktır Bu mıktar, sağlıklı, nakıt bakımından zengın bır toplum ıçın bıle sarsıcıdır Çevre bılıncinın yükselmesi, tam da dunyada çevre sorunlarında başı çeken ABD'nın muazzam butçe açıklarıyla boğuşmak zorunda kaldığı bır döneme rastgelmıştır Şayet bu açıklar azaltılamazsa ABD, kamu çözumlerı bulmak ıçın kamu fonlarından yararlanmak zorunda kalacaktır Uçuncu Dunya ulkelerı ıse sanayıleşmış dunya bankalarına ödemek zorunda kaldıkları borçlardan oturu son sınırlarına kadar sıkışmış durumdalar Oaha borcunun faızını dahı ödeyemeyen bır ulkenın kendı çevre sorunlarını azaltmak ıçın ekstra masrafa gırmesını beklemek ğuç, nerede kaldı esas olarak sanayıleşmış ulkelerden kaynaklanan ve butun dunyayı tehdıt eden acıl tehlıkelerın çözumune para ayırabılsın Dolayısıyla 1990'lar, ekolojl Ile ekonomlnin daha guçlu bağlarla bırbırıne bağlanması sayesınde önlemler gelıştırılen bır on yıl olmalıdır Bu on yılda belkı de Uçuncu Dunya'nın borçları, çevre sorunlarının ustesınden gelmede bır "aktıf" deger Borçlar silinebilir