Katalog

B İ L İ M KÜLTÜR BİLİM GÜNDEMİ Perdedeki gerçek mi, değil mi? Vehbi Belgil 4) Renkli filmler: Grıffıth, 19242024 arasında fılmlerın renkleneceğını en kesın şekılde soyluyor Şoyle Her hafta ortalama onıkı ktşı fılmlerı renklerdırmenın mukemmel ve pratık hale getırılebılıp ge tırılemeyeceğını soruyor bana Buna kesınlıkle ınanıyorum Bugun kullanılan fılm boyama yontemlerının hepsı kusurlu Bu konuda daha çok buluşa ıhtıyaç var Bu olmazsa renk ışı yurumez Bugun, filmler asıl fılmlerın uzerıne renkli jelafın tabakalar getırerek veya gosterme makınesının onune renkli camlar konarak renklendırılıyor Bu yuzden de bır fılmdekı renkler dığer fılmdekılere veya aynı fılmın başka bır oynatılışındakı renklere uymuyor Fılmlerımı renklendırmeyı ben de denedım, fakat başaramadım Bu yuzden, çok daha pratık usuller bulmak gereklı Bu da, fılmlerın, çekılırken renkli çekılmesı Bu soyledıklerım, bu konularda fazla kafa yormamış kımselere ımkânsız gorunebılır Ancak, bu gıbılerın, bır an ıçın radyoyu hatırlamaları lazım Radyonun bulunmasından once ınsan sesının havadan beş bın kılometre uzaklara gonderılebıleceğıne kım ınanırdı 9 Bu durumda, boyle bır buluşun da renkli filmler ıçın soz konusu olmayacağını kım ılerı surebılır"? Yuz yıl sonra bır kadının goz ve saç rengını, denızın her an değışen renk cumbuşunu butun fılmlerde gorebıleceğız" Griffith'in bu goruşu bugun tam gerçekleştı Artık, sadece renksız fılm değıl, renksız televızyon da kalmadı Çunku, yapısı bakımından ınsan, bır çok hayvanların tersıne, renk algılayabılen bır canlı Yabancf dergıler, kıtaplcr hep renkli Yabancı dergı ve kıtaplarda bu renklendırme ışı tam bır guzel sanat halını aldı Dahası var Bazı yabancı dergıler, ucun ucun, uç boyutlu resımlere de yer venyor Holıvud'da son yıllarda eskı fılmlerı renklendırme yoluna bıle gıdıldı Fılmlerı renkli yapma teknığı, gucunu renk olayının anlaşılmasından aldı Hergun gorduğumuz bınlerce renk, aslında kırmızı mavı, sarı gıbı uç ana rengın değışık oranlarda bırbırlerı ıle karışması ıle ortaya çıkıyor Bır ormanın yapraklarında yeşılın bınlerce turunu bır sonbahar bahçesınde sarının bınbır çeşıdını goruyoruz Fılm şerıtlerı renge duyarlı yapılınca ış gerçekleşıyor 5) Seslının yuzyılı: Insan, renkli bır dunyanın varlığı oldugu gıbı seslı bır dunyanın da varhğı Bu ıhtıyac ılk fılmlerle bırlıkte kendını duyurmuştu Kalabalık, kapalı bır yerde sessız bır fılmı seyretmek kısa surede bıkkınlık uyandırıyordu Bu nedenle, daha ılk fılmlerınde, Edıson, gramofonla fılmı bırleştırmeyı duşunmuştu Boylece ses, soz ve şarkı fılmdekı hareketlerle bırlıkte ızlenebılecektı Fakat, ışın pratık yanı bulunamadı Sonuçta, her sınema salonunda, çalgıcılar bulundurma geleneğı yerleştı Çalınanların fılm konusu ıle ılgısı yoktu Bır keman, bır pıyano sesı buyuk salonlarda kalabalık bır topluluğun çaldığı parçalar, o donemın seyırcısıne yetıp de artıyordu bıle Bır çok kımse, geçımını fılm çalgıcılığından sağlıyordu Şehzadebaşı'nda (Dıreklerarası nda) Mıllî Sınema'nın orta boy, hatta kuçuk bıle denebılecek salonunda, 2O'lı yıllarda çok moda olan 'Valansıya 1 nın nağmelerı, Macar Rapsodısı gıbı şeyler hoş bır etkı yapıyordu Griffith'in öngörüleri (2) • Biomekanlk Prof Dr Yalçın Aköz, İTÜ Beden Eğıtımı Bol , 13 şubat • Mesane ve Prostat Hastalıklarında Bilgisayarlı Tomografl Dr Cem Bozyığıt, Çapa Muhterem Gokmen Kutup , 13 şubat, 8 309 30 • Radyasyon ve Kromozomlar Doç Dr Ertan Uçer, I U Fen Fak Bıyolojı Bol Semıner Odası, 13 şubat 16 30 • Cerrahı Testis Bıyopsileri ile Aspırasyon Blyopsisının Mukayesesı ve Cerrahi Testis Blyopsısinin Hıstolojık Olarak Incelenmesı Mehmet Tamer, Çapa Hıstolojı ve Embrıyolojı Bılırn Dalı Pratık Salonu, 13 şubat, 13 30 • Dağda ve Dağcılık Sporu'nda Beslenme (Film) Kuyucu Murat Paşa Medresesı, 14 şubat, 16 00 • Kemlk Tumörleriıide Bilgisayarlı Tomografi D r M Saıt Kalfagıl, Çapa Muhterem Gokmen Kutup , 14 şubat, 8 309 30 • BisfeedbackveTıptakl Yeri Dr Bılgehan Yılmaz, Cerrahpaşa Bıofızık Anab Dalı Kutup , 14 şubat 10 3012 00 • Kanser Epidemlyolojisl: Billnenler ve Bilinmesl Gerekenler llgın Ozden, Çapa Detam Kutup , 14 şubat, 15 3017 00 • Cerrahi Onkolojinin Prenslpleri ve Yeri Prof Dr Cemalettın Topuzlu, Op Dr Sıdıka Kurul, Çapa Enstıtusu Kutup , 14 şubat, 13 3014 30 • Alkol ve Uyuşturucu Bağımlılığı Psı Muhteşem G Nejad, Cerrahpaşa Semıner Salonu, 15 şubat, 11 00 • Böbrek infeksiyonları ve Tümorierl Radyolojisi Dr Lerzan Gurgan, Çapa Muhterem Gokmen Kutup , 15 şubat, 12 0013 00 • Tavuklarda Serum Enzim Aktiviteleri ve Klinik Onemi Araş Gor Gulhan Turkmen, Ist U Veterıner Fak Semıner Salonu (Avcılar), 15 subat, 12 45 • Ansızın Ölumler ve Şuphell Ölumler Dr Doğan Unlu, Çapa Anabılım Dalı Kutup 15 şubat, 15 00 • Denge ve Koordinasyon Egzersizleri Dr Meral Kozakçıoğlu, Prof Dr EnderBerker, Çapa Fızıksel Tıp ve Rehabılıtasyon Anab Dalı, 16 şubat, 8 3010 00 • Hiperbarik Oksijen Tedavisi ve llkeleri Dr Şamıl Aktaş, Çapa Tıbbı Ekolojı ve HıdroKlımatolojı Anab Dalı Kıtaplığı 16 şubat, 9 30 • Ovulasyon Induksiyonu ve Endikasyonları Yrd Doç Dr Fecrı Sevılen, Kadın Hastalıkları ve Doğum Anab Dalı Kıtaplığı, 16 şubat, 11 3013 30 • Değlşen Dunya ve Ruh Sağlığımız Nışantaşı Özel Işık Lısesı 17 şubat, 15 0017 00 • Diyafram Hernisinde Hzyopatoloji ve Farmakolojik Tedavi Doç Dr Alaattın Çelık, Şışlı Etfal Çocuk Cer 9 kat Konf Salonu, 17 şubat, 14 00 • Cervix Uteri Kanserinde Evrelere Gore Tedavi Prensipleri Prof Dr Gokhan Tore, Uzm Dr Işık Aslay Dr Dılek Özturk, Fız Uzm Ismaıl Ozbay, Çapa Enstıtu Kutup , 17 şubat 10 00 • Uygulamalı Jeofizikte Veri işlem ve Yorum Teknikleri Y Muh Mustafa Alı Ergın, ITU Jeofızık Muhendıslığı Bol (Ayazağa). 17 şubat, 15 00 • Hlpofiz Ameliyatları Oncesınde Medikal Tedavi, Klinik Tablo, Ameliyata Veriliş Endikasyonları Prof Dr Şenay Molvalılar, Prof Dr Ergın Sencer, Doç Dr Faruk Alagol, Çapa Anab DalıTopl Odası 6 Kat, 17 şubat, 14 0015 00 zıklı fılm ağırlık kazanacak O zaman fılmde uç ana unsur kalacak Senarıst, yonetmen, muzısyen Yuz yıl sonrasının buyuk muzısyenlerı butun yetenek ve dehalarını fılm muzığı yapmada kullanacaklar 6) Sınema salonlarında orkestra: Grıffıth fılmde muzığın onemıne o kadar ınanmış kı, 2024 yılının sınemalarında bırden çok orkestranın gerekeceğıne ınanıyor Dıs sahne seslerını canlandırmak ıçın en az ıkı orkestra, salon fılmlerı ıçın tatlı seslı orkestralar, senfonı orkestraları, gıtar orkestraları gıbı Bu yolla muzıkte yenı ufuklar açılacak 7) Taşıtlarda. evlerde sinema: Grıffıth, 2024 yılında, New York'un ana caddesı Broadvvay'ae 5 yerıne kırk adet "bırıncı gosterım" sıneması açılacağını, 1 000 kışılık kasabalarda en az altı, 20000 kışılık kentlerde 100'den çok sınema olacağını haber venyor Ne duşunmelı butun bunlar hakkında? Vıdeolar, uydulu televızyonlar her taşıtta bır sınema salonu açma sorununu ortadan kaldırdı Bu bakımdan Grıffıth, başarılı bır tahmın yapmış olabılır Ancak, kendısı, vıdeoyu, televızyonu duşunemezdı sanıyorum 8) Uç boyutlu filmler: Bu tur filmler bugun bıle henuz mevcut değıl Denemeler pek de olumlu sonuç vermedı 5O'lı yıllarda uç boyutlu fılm Istanbul'a da gelmıştı "Mumyalar Muzesı" adlı bu fılm bır camı yeşıl, bır camı kırmızı kâğıt gozluklerle seyredılıyordu Oyuncuları, sahnede ımışler gıbı gorebılıyordunuz Sahneden fırlatılan bır ok seyırcılere doğru uçuyor, buyuk heyecan uyandırıyordu Fakat, gozluk sorunu buyuk bır guçluk yaratıyordu Gırışte dağıtılan gozlukler çıkışta toplanıyor, yenıden dağıtılıyordu Bu arada, goz hastalıklarının seyırcıden seyırcıye geçmesı korkusu da vardı Vazgeçıldı bu ışten Pekı Grıffıth ne duşunuyor bu konuda 7 Dunya fılmcılık tarıhıne damgasını vurmuş yonetmen bu konuda da lyımser An cak goruşlerı bugune kadar gerçekleşmedı Daha doğrusu, gerçekleştı de deneme aşamasında kaldı Ancak, Griffith'in yuz yılının dolmasına daha 36 yıl var Kendısı, geleceğe guvenle bakıyor ve ornekler venyor Oyuncu bır şomınenın onunden geçerken kendısı ıle ateşler atasındakı uzaklığın gorulebıleceğını, dağların, resımlerdekı gıbı ust uste değıl, mesafelı goruneceğını soyluyor Bır kır veya orman goruntusunun orada ımışsınız gıbı seyredıleceğını eklıyor "Beyaz perdedeki goruntuyu on sıralardan izlerken, gorduklerlnizın, gerçek şeyler mı, goruntu mu olduklarının farkında olmayacaksımz." Evet, derınlıklı filmler uzerınde çok çalışılıyor Ancak, bu ış, ılk kez televızyonda gerçekleşecek gıbı Şımdılık bunu resımlerde, kımı kartlarda ve duvar resımlerınde goruyoruz (Surecek) Filmlere ses giriyor Sonunda filmlere ucun ucun ses gırmeye başladı Ancak, hemen olmadı bu 2O'lı hatta 30'lu yıllarda bıle filmler seslı, sozlu, şarkılı dıye derecelendırılıyordu Bunların karışımı da oluyordu Kımı filmler seslı ve sozlu, kımılerı seslı şarkılı veya sozlu şarkılı oluyordu Karışık bır yöntem An cak, sesın, sozun, şarkının fılme gırmesı Holıvud'u bırden boldu Kırnı artıstler sozlu fılmlerı boykot ettı (Şarlo gıbı), pıyasadan çekıldı Bır kısmı da, ozellıkle tıyatro kokenlı olanlar, bu buyuk buluşu alkışladı Kısa bır çalkantıdan sonra ortalık duruldu ve ses, soz, şarkı fılmlerın ayrılmaz parçası oldu Holıvud'un ılk seslısozlu fılmı 6 Ekım 1926'da pıyasaya çıktı Bızde ılk şarkılı fılm Fıtaş'ın 'Istanbul Sokaklan' oldu 'Ne ka dar uzadı Yarap ne kadar/Mezarıma gıden karanlık yollar" dıye başlayan bır şarkı seyırcılerı buyuledı Butun bu olup bıtenler ortasında Griffith ne duşunuyordu"? Ustat sese ve soze karşı bır tutuma gırmıştı, bunu çok açık şekılde şoyle belırtıyor 1924 tarıhlı yazısında "Yuz yıl sonra, seslı, sozlu fılm dıye bır şey kalmayacak Çunku, ses resımle bırleştırılemeyecek (It wıll never be possıble to synokronıze the voıce wıth pıctures) Esasen, konuşma fılm ıçın gereklı olmadığı gıbı, yapısı bakımından fılmle bağdaşamaz Sozlerımızde "r" harfı gıbı "gırtlak seslerı gıbı sert okunuslu harfler' gıbı burundan okunan harfler gıbı kulak tırmalayıcı şeyler sozlu fılmı olumsuz ha le getırıyor Fılmde sadece muzık, guzel muzık olmalı, seyırcı oyuncuya en yakışan sesı kendı eklemelı Bu nedenle de, fılmde, sadece tatlı muzık olmalı Yuz yıl sonra sessız fılm sessız olarak surecek, mu 22