Katalog

KULTUR OOĞAN KUBAN Devlet Memuru île Vatanda: Bu yazı toplumla devlet memuru arasında bütün yaşamım boyunca birtürlü değişme- yen bir ilişkiyi vurgulamak için yazılmıştır: - Ben burada devleti temsil ediyorum. - Keşke etseniz, nerede o günler. B u küçük diyalog kanımca, politikacılann ve halkın dillerine pelesenk olan 'devlet ve dev- let memuru' ilişkisine bir açıklık getiriyor. Belediye zabıta memuru ya da herhangi bir memur, dev- let otoritesini temsil eder. Devlet otoritcsini temsil et- mek devletin herhangi bir bağlamda toplumsal yaşamı düzenlemek için hazırladığı yasaların gereklerini yerine getirmek demek. Devlet otoritesini temsil eden her kim- se bir olgunun yasaya uygun yürümesini ya da yürütül- mesini sağlamakla görevlidir. Şöyle bir konuşmayı dinleyelim: - Memur Bey, şu adamın yanhş yere park ecmesini engeüeyiniz! 'Sen kendi işine bak! -Fakat trafıği kiliüiyor! -Sen kim oluyorsun da bana akıl öğretiyorsun, ben devleti temsil ediyorum. -Hayır, etmiyorsunuz, çünkü sizden istenen işi yerine getirmiyorsunuz. •Birgörevli devleti durduğu yerde temsil edemez. Görevini yasalara uygun şekilde, uygun zamanda yerine getirirse devleti temsil eder. Etmiyorsa, aslında küçük ya da büyük bir suç işliyordur. Örneğin emniyeti korumakla görevli bir bekçi, hırsızla işbirliği yaparsa, devleti değil, htrsızı temsil eder. Devlet mcmurlan ya da politikacılar arasında kimisi bir şirketi, kimisi bir dini kliği, kimisi bir menfaat grubunu temsil ediyor olabilir. Sağlığı korumak- la görevli bir bakan da, korumayı engelleyen işler yapar- sa, o da devleti değil, devletle ilgili olmayan bir başka şe- yi temsil ediyordur. Bir ideoloji yasalara girebilir. O zaman yasalara uyan işler, ideolojik de olsa yapılır. Komünizm, faşizm, Atatürkçülük ya da kapitalist liberal sistem. Bunlar da yasaların yazılmasını yönlendirebilirler. Yasaya geçince devletin yaşaması için gerekli kural olurlar. Devlet gö- revlileri de onları yerine getirir. Yurtdışından kan ithal edilemez, diye bir yasa çıkabilir. Yanhş da olabilir. Ama uygulanır. Zaman içinde de değişir. Bütün bu olgular, gerçek olduğu kadar da soyut ve simgesel bir kavram olan devletin varlığı ile eşdeş işler değildir. Devlet kural- larla var olur. Fakat kurallar ve onları uygulayanlar dev- letle eşdeş değildir. -Devletimiz sapasağlam ayaktadır. 'Bundan şüphe eden mi var? Ben şu çöp isini sora- caktım. -Çöp sorunu er geç çözülecektir. Devletimiz sapasağ' lam ayaktadır, -Bundan şüphe eden mi var? Ben şu ayakta durama- yan yapı sorununa değinecektim. -Suçlular ergeç yargılanacaktır. Devlet sapasağlam ayaktadır. -Bundan şüphe eden mi var? Ben şu yasa/ olmayan inşaat izinleri hakkmdaki fıkirlerinizi öğrenmek istiyor- dum. -Onları da araştmyoruz. Devlet sapasağlam ayakta- dır. -Kuşkusuz! Bu araştıtma ne zaman bitecek? -Herşeyin birzamanı var. İşimizi bize siz mi öğrete- ceksiniz? Ben devleti temsil ediyorum. -Hayır etmiyorsunuz. Yıkılmayan binalar yaptırabil- diğiniz zaman temsil edeceksiniz. Devletle değil fakat devlet memuru ile halk arasında bu sürtüşme devam eder. Cumhurbaşkanından en küçük memura kadar, her devlet sorumlusu, görevini yerine ge- tiriyorsa devletin bir kuralını temsil eder. Devletin işle- yişini temsil eder. Fakat her şey görev ve sorumluluklar yerine getirildikleri sırada söz konusudur. •Arkadaş biraz daba toplan da, bt de oturalım! -Sen git, başka yere otur! -İki kişilik yer işgal etmişsin, kenara çekil, haddini bil! -Sen bana lafsöyleyemezsin, ben devlet memuru- yum, seni devlet memuruna hakaret etmekten tutuklatı- Türk Matematikçinin Başarısı ISJ Invarianl Subtp*c« Theorems OEfflSSB İstanbul Kültür Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Müdür Yardımcısı ve Matematik- Bilgisayar Biilümü öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. R. TunçMısırlıoğlu'nun doktora tezi ve son- rasmda yaptığı çalışmalar Almanya'nın saygın yaymevlerinden LAP-Lambert Academic PuMishing tarafından kitap haline getirildi. Yaymevinin yaptığı teklif üzerine Mısırlıoğlu'nun doktora tezi ile aynı başlığı taşıyan "Invariant Subspace Theorems for Families of Operators on Banach Spaces and Banach Lattices" adlı araştırma kitabı Ağustos 2010'da basıldı ve sa- tışa sunuldu. Matematik dünyasında her zaman ilgi çeken bir konu olan Banach uzayları ve Banach Örgüleri üzerinde tanımlı operatör aileleri için değişmez alt uzay teoremlerini ele alan kitap, amazon.com'dan elde edilebiliyor. Kitabın orjinal adı: Invariant Subspace Theotems for Families ofOperatoıs on Banach Spaces and Banach Lattices Turkçesi: Banach Uzaylan ve Banach Örgüleri üzerinde tanımlı operatör aileleri için değişmez alt uzay tcorcmleri Yayınevi: LAP Lambert Academic Publishing, Saarbrücken, Germany, Ağustos 20101SBN-10:3838388291 Söz konusu kitap Banach uzayları üzerinde tanımlı sınırlı ve doğrusal operatör aileleri ve ayrıca Banach Örgüleri üzerinde tanımlı pozitif operatör aileleri için değişmez alt uzay problemi ile ilgilidir. Bu çalışma temel olarak yaza- nn doktora tezine dayanmasına rağmen, konu hakkında son zamanlardaki geliştnelere bağlı olarak daha fazla bil- gi ve sonuç içeriyor. Genel olarak değişmez alt uzay probleıni, sonsuz-boyutlu kompleks Hilbcrt Uzayları üzerinde tanımlı sınırlı ve doğrusal her operatör tarafından kendi içine tasvir edilen aşikâr olmayan kapalı bir alt uzayın mev- cut olup olmadığı sorusudur. Tek bir operatör ile ilgili söz konusu problemin çözümü için 1930'lardan itibaren yak- laşık 70 yıl boyunca çok yoğun araştırmalar ve denemeler yapılmış olup -ki bu problem hâlâ tam olarak çözülememiştir- birçpk özel durumda (olumlu veya olumsuz anlamda) çözüme ulaşılmış. 1990'ların sonlanndan itibaren ise tek bir operatör yerine operatör aileleri için değişmez alt uzay probleminin yeniden formüle edilmesi matematik dünyası- nın bu konuya olan ilgisini oldukça arttırmıştır. rım. Ben devleti temsil ediyorum. -Hayır sen devleti temsil etmiyorsun, şu anda sadece 'p... 'nu temsil ediyorsun. 'Bu 'P...'temsilcileri, bütün kademelerde vardır. Sadece oturdukları yüzeyi temsil ederler. Devleti temsil edebilmclcri, yasanın ve koşulların gerektirdiği görevleri, zamanında, (!) yerine gctirdikleri zaman söz konusudur. Yasal görevlerinin gereklerini yerine getirdikleri arakc- sitte memurun halka karşı otoritcsi varlık nedenine ula- şır. O zaman devleti temsil cdcr. Bunun bazısı doğrudan ve kolaydır. Pasaport polisi gibi. Fakat çoğu karmaşık, buğulu, hatta kaypaktır. İnşaatların yüzde altmışı kaçak olan bir ülkede belediycler ve hükümetler hiçbir şeyi temsil ettiklerini iddia edemezler. Çünkü ilgili yasaların hiçbiri uygulanmıyor demektir. Çoğu kez de yasa karşı- sında suçludurlar. Eğer belediye çöp kaldırmaktan so- rumluysa bunu gerçekleştiremediği zaman suçludur. Şimdi çöp suçlusu belediye, çöp nedeniyle bir vatandaşı ceza ödemeye mahkûm ederse, burada devletin temsili kavramı anlaşılması zor bir kargaşalığa sürüklenir. İnşaatmı kurallara uygun yaptıran bir ev sahibi devleti daha iyi temsil etmektedir. Halk vergi vermekle, devlet vergi toplamakla yü- kümlüdür. Maliye Bakanhğı vergi alabildiği için devleti temsil eder. Alamadığı için devleti temsil etmez. Çünkü öyle bir otoriteyi sağlayamamış demektir. Zaten vergi vermeyenler de bu otoriteyi yok etmek için, bin bir dala- vere yaparlar. Bu garip durumda, Maliye biraz devleti, bi- raz da vergi vermeyenleri temsil cdcr. Bu arakesitlerde devlet otoritesi, devletin temsili, devletin gücü gibi kav- ramlar kaypak. Bir bakan hükümeti temsil eder. İyi ve kötü boyutlanyla. Fakat devleti temsil etmesi için, yasal sorumluluklarını harfî harfine yerine getirmelidir. Partisi devletin önüne-geçerse, burada devlet temsili kavramı sorgulanır. 'Ülke battı, devlet nerede? 'Devlet yerinde duruyor. Sorumlular nerede? Devlet memuru yeteneksiz diye devlete hemen bir şey olmaz. Sokaktaki adam bir şey söyleyince de hiçbir şey olmaz. Devlet memuru ile sokaktaki adam arasında da, sorumluluk tanımları sınırları dışında, bir fark yok- tur. Devletin varhğını tehdit eden, sorumluların sorum- luluklarını yerine getirmemeleridir. Sanki bütün yolsuz- luklar kendileri yapmış gibi gocunmasına da sebep yok- tur. Devlete sahip çıkmaları fakat eski düzensizliklere sa- hip çıkmamaları gerekir. Devlet kurallanna karşı çıkan uygulamaların sürekliliği devletin sürekliliği değildir. Hele yağma bağlamında halkla 'bütünleştikleri' zaman depremden daha zararlı olurlar. Bunu halk ve memur an- larsa kamu düzeni çalışır. Fakat ne memurun zorbalığı ile ne de halkın tepkisiz olmasıyla gerçekleşmez. Karşıhklı saygı ve anlayış çabasıyla olur. Tayfun Akgiil