Katalog

iir Atlası CEVATÇAPAN Yevgeni BARATİNSKİ/ Şiiıier/ Çeviren: Ahmet Emin Atasoy "Aslında sonlar ve başlangıçlar birbirine benzer..." 'Eski birkorkuyu yaşarım sessiz yüzyıl Rus şiirinin en önemli şa- irierinden biri olan Yevgeni Ab- ramoviç Baratinski, 19 Şubat 1800'de Tambovştine'de doğdu. llk şiirieri- ni 1819 yılında yayımlamaya başladı. Elejik birruh ve mesaj havası taşıyan Güvensizlik ("Gereksiz yere kışkırtma beni. .."1821 'de M. I. Glinka tamfından bestelendi) gibi şiir- leri yapısal dinamikliği, duygulanndaki psi- kolojik derinlik ve karmaşıklıkla dikkat çek- mektedir. 1826'da Eda'da Finlanda Hikâ- yes/başlıklı şiiriyayımlandı. Puşkin'le dost- luğunun ve sanat biriikteliğinin ifadesi ola- rak çıkanlan Iki ŞiirKılavuzu (1828) adlı ki- tapçıkta Puşkin'in KontNulin ile birlikte Ba- ratinski'nin Balo şiiri de yayımlanmıştır. Ital- ya gezisi sırasında kaleme aldığı en son di- zelerde de görüldüğü gibi (Pyroscaphe, 1844) onun şiirinin en belirgin özelliği felse- fı bir derinliğe yönelik olmasıdır. Baratinski 29 Haziran 1844 tarihinde Napoli'de öldü. AYRILJK Senden aynlınca, benim yaşamım Bir cezbeye tanık oldu bir anlık; Aşk sözleri fısıldamak yok artık, 0 zarif kokuyu duymayacağtm! Gitti elden var olan tüm variığım, Rüyam da kayboldu hayalet gibi. Meğer mutluluktan geriye şimdi Kalan burukluktur, onu anladım. FİNGÜZEÜ {Madrigal) Dilinizi henüz bilmesem bile, Anlıyorum bakışınız ne diyor, Sözcüklerin, o çok garip seslerle, Çoktandır kalbimle sohbet ediyor. Ben öğrenemedim henüz sevmeyi - Oysa bakışınız korkutucudur! Kim bilir, Freya'nın sihriyle belki Lada'nın oğlu da çok güçlü olurf ÖPÜCÛK Bahşettiğin o öpücük yine de Bırakmıyor hayalimin peşini: Şamatalı günde, sessiz gecede Duyuyorum onun deprenişini! Kapanır kapanmaz yorgun gözlerim Rüyama tat veren sensin sadece! Mutluluk değil de, yanımda benim, Sevdan vardır, o bitmeyen işkence! HİRAF İkiyüzlü bir incelik isteme benden sakın, Kalbim zaten gizlemiyor o buz gibi hüznünü, Orda bulamadığını söylemekte haklısın llk aşk ateşinin büyüklüğünü. Belleğimde diriltmeye boşuna uğraştım ben Senin sevimli yüzünü ve kendi düşleıimi: Yazık ki anılar ölmüşler tümden, Yeminlerim zorakiymiş besbelli. Başka bir güzelin kulu değilim. Çekip gitti ruhumdan kıskançlık duyguları; Ne ki aynlıkta geçti ömrün bunca yılları, Ne ki yaşam burgacında teselli buldu kalbim. Ve sen vefasız bir gölgeden farksız Yabancı gibiydin orda, çok seyrek zikredilen, Ve bir alev gibi titreyerekten Sönüverdin yüreğimde zamansız. Yapayalnızım ben. Kalbim aşka susamış yine. Ama ben yeniden âşık olamam. Çünkü bizler kendimizi kaptırmışız tastamam Tek ilk aşkın o büyülü sesine. Hüzünlüyüm; oysa hüznüm kabullenmem demektir Yenilgiyi, huzurunda güç sahibi kaderin: Demek ki kalabalıkta artık benim de yerim? Bir kadını hiç sevmeden sevmem gerekecektir... Mantıklıca bir nikâhta bir tören salonunda Onunla el ele bekleyeceğim Sadakat ve masumiyet sergilenen o anda Evet, diyeceğim, o artık benim. Haber sana ulaşınca, sakın darılma bize: Biz hiç açılmayacağız onla birbirimize Kaprisler içimizde kalacak yalnız: Biz nikâhla gönülleri değil de Salt bahtlarımızı bağlayacağız Ne olur bağışla benil Yıllarca biıiikteyken Ben kendi yolumu seçtim, sen de yeni bir yol seç; Acılan aklınla dağıtmalısın er geç, Sakın boş tartışmalara girmeyelim yeniden. Kaderin önünde güçsüz anlarda, Çarçur edilirken toy gençliğimiz, Kapılarak bazen yanlışlara biz, Acil karar veriyoruz yaşamsal sınavlarda. GÜVENCE Inanmayın asla söylentilere, Her nefesimde siz varsınız benim, O kadar büyük ki hakkınız bende Sizi hatıramdan nasıl silerim. Buhur yakarken de başkası için Kalbimce kutsanan asıl sizsiniz, Taparken cezbine yeni yüzlerin Eski bir korkuyu yaşanm sessiz. DÖRTLÜKLER Ellerim özgür sayılır Kör feleğin zincirinden Karşımdasın sen, ey bozkır, Ey ilk gözağrım, yeniden. Enginin kubbesidir gök Tazeliksaçıyoryere, Ben nefesimi keserek Devam ediyorum seyre. Koruya ve yamaçlara Bakmak sanki daha zevkli Keşke dönsem o yıllara, Bulsam o bahçeli evi. Uçup gittin, ey altın çağ! Bense dünyayı dolaştım Yaklaştıkça insanlara Hep acıyla karşılaştım. Coşkulu bir hayır için Hep çağnlar aldım gökten. Ama meyvesine niçin Eremedim bir türtü ben? Gençliğimde tanıdığım I Düşsel kardeşlerim vardı - I Kimisi uzakta onların, Kimisini toprak aldı. Ey meşelik, seninim bil, Ama bugün sana gelmem Kaçabilmek için değil Peşimdeki kaderimden. Koşup kutsal kucağına Dualaşan dileklerle Eşimi getirdim sana Kollannda bir bebekle. Ben bu sükût içersinde Canlarımla hep birlikte Ortak musibetleri de Unutabilseydim keşke. Keşke yeni bir yaşama Sanlsam kinlerden uzak Gerçek aşk gönül dünyama O zaman yerleşir ancak. • başlangıç noktasına aeri dön! 4 ff D • Fnegeya (Freya) Iskandinavyalılann, Lada ise Islavlann aşk tannçalarıdır. Dolayısıyla burada şair Finlandiya ile Rusya arasındaki sevgiye gönderme yapmaktadır. Cem Uçan, okuru yaşam ve oyun arasındaki o pamuk ipliğinden yolda uçan adımlarla yürütürken, yaşamın başlangıç noktasına yerleştirdiği oyunun sınırlarını karanlıkta el yordamıyla keşfe çıkarıyor... cem uçan C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 1069 DOĞAIM KİTAP www.dogankitap.com.tr SAYFA 23