Katalog

CMYB C M Y B ESİNTİLER ZEYNEP ORAL Yürümek Yetmez, Koşmak Gerek! Klara Zetkin, 2. Enternasyonal’e bağlı Kadın Konferansı’nda “her yıl kutlanacak uluslararası emekçi kadın günü” önerdiğinde yıl 1910’du. Amaç sadece çalışma saatleri, doğum ve emzirme izni vb. gibi değil, yaşama hakkı, oy kullanma hakkı gibi temel hak ve taleplere de dikkat çekmekti. Aradan 100 yıl geçti. Yarın yalnız 8 Mart’ı değil, 8 Mart’ın yüzüncü yılı da kutlanıyor tüm dünyada. Yüz yılda ne çok şey değişti... Yüz yılda ne kadar az şey değişti ya da hiç değişmedi! Dünya tarihini bırakıp, kendi kişisel tarihime bakıyorum... Yüz yıl değilse de, bundan 30-40 yıl önce, kadın hakları, kadın sorunları diyecek olsam / yazacak olsam, aman tanrım ne tepkiler... Cahiller bir yana, okumuş, bilgili, sevgili meslektaşlarımdan bile umulmadık tepkiler... Düşman kesilenler, öfkelenenler... Alay etme, dalga geçme, küçümseme... Yok saymalar... Bir de şu: “Hele önce devrim yapalım, sosyalizm gelsin, ondan sonra nasılsa kadın sorunu diye bir şey kalmaz!” Politikaya egemen ağabeyler, buna inanır, emir komuta hiyerarşisi içinde “bacıları” bol bol işe koşar, çalıştırırlardı!.. Tıpkı son yıllarda “İslamcı”, “dinci” politikacıların “baaayanları” kullandıkları, sömürdükleri gibi. Nerelerden nerelere geldik... 80’li yıllardaydı, kadına yönelik şiddete karşı sokaklara dökülüp “Bağır herkes duysun” kampanyasını başlattığımızda millet çok şaşırmıştı... Çünkü o güne dek şiddet uygulayan değil, şiddete maruz kalan ayıplanırdı! Bugünlerde Türkiye’nin her yerinde, her köşesinde etkinlikler, talepler, kampanyalar sürüyor. Her alanda, her yerde sayısız kadın örgütünün seferberliği var! Hem de öyle renkli basının ileri sürdüğü gibi, tek günlük kutlama, kadınlara çiçek böcek verin gibi tüketime yönelik değil... Tam tersine kadınlar emeğe sahip çıkıyor. Demokrasiye, özgürlüğe ve barışa sahip çıkıyor! Diyarbakır “Kadın-Kent” ilan edilirken; İstanbul, en az üç çocuk doğurun diyen, kadını eve kapamak isteyen zihniyete karşı, o zihniyete inat “Geceler de bizimdir, sokaklar da bizim” eylemi düzenliyor. KESK, DİSK ve Türk Tabipleri Birliği 8 Mart’ın resmi tatil olmasını istiyor. Haklılar! Kimi şeyler de hiç ama hiç değişmiyor! Kadınların hâlâ iş güvencesi yok. Kadın emeği hâlâ yok sayılıyor, görmezden geliniyor! Kadınlar emeğinin karşılığını istiyor. Eşit işe eşit ücret istiyor. Sendikasını, sigortasını istiyor. Sömürü ve ayrımcılık hâlâ devam ediyor. Şu kriz döneminin faturası bile kadınlara çıkarılıyor. Kadınların işgücüne katılmasını önlemek için her şey yapılıyor. Kadın istihdamında dünyanın en gerilerindeyiz. Kadınlar çalıştığı için, iş aradığı için, işsizlik oranının yükseldiğini söyleyen ekonomiden sorumlu devlet bakanı bile var bu ülkede! Daha ne olsun! 8 Mart Kadın Platformu’nun şu açıklaması bile değişen ve değişmeyeni sergiliyor: “16 yaşında diri diri gömülen Medine için, toprağın altından duyuracağız sesimizi. Havan mermisiyle katledilen Ceylan Önkol’lar için, kendi diline ve kimliğine yasaklı Kürt kadınlarıyla birlikte haykıracağız barışı. Hapsedilse de susmayan Seher Tümer ve Olcay Kanlıbaş için büyüteceğiz mücadelemizi. Tutsak edilmeye çalışılan Pınar Selek olacağız 8 Mart’ta. Güvenceli iş için TEKEL olacağız sokaklarda.” Yarın Türkiye kıpır kıpır. Siz de katılın! Kadınlarla dayanışmak iyidir! Daha kat etmemiz gereken çok yolumuz var! Demokrasinin, özgürlüğün, barışın sesi olacaksak, karanlıktan aydınlığa çıkacaksak, yürümek yetmez, koşmak gerek! zeynep@zeyneporal.com faks: 0212. 257 16 50 kultur@cumhuriyet.com.tr ASLI SELÇUK Amerikan Sinema Sanatlarõ ve Bi- limleri Akademisi’nin Oscar ödülle- ri ilk kez 1927’de verilmeye başlan- dõ. 1940 ve 56’da sõnõflandõrmalara gi- dilerek yabancõ film Oscar’õ da ek- lendi. Bu yõlsa film dalõnda beş yerine 10 film aday oldu. Akademi Başkanõ Sid Ganis’in teknik nedenlerden ötürü 10 filmin adaylõğõnõ açõklamasõ Hollywood’da bomba etkisi yarattõ. Böylelikle Os- car’lar Altõn Küre ödüllerine benze- di. 10 film düşüncesi oyuncu Samu- el Jackson’õn tecimsel filmler için özel bir sõnõflandõrma yapõlsõn öne- risiyle geldi. Bu durum ‘Adaylık için ger- çekten 10 iyi film var mı’ so- rusunu da getirdi. 10 film ol- gusu yeni değil. 1933’ten 43’e dek 12 film aday olabiliyordu. Akademi yönetimince alõnan bu yeni kararõn ardõnda Oscar töre- ninin izleyici sayõsõndaki düşüş yatõyor. 1997’de “Titanic”in ödül zaferi- ni 55.2 milyon seyirci izlerken bu sayõ “İhtiyarlara Yer Yok”un kazandõğõ 2007’de 32 mil- yona düştü, böylece reklam gelirleri azaldõ. 1998’den beri ilk kez 30 sa- niyelik reklam için bir milyon dola- rõn altõnda ücret ödendi. 2007-2008’de Akademi 73.7 milyon dolarõ doğru- dan reklamdan sağladõ. Oscar töreninin bütçesi yõlda 31 milyon dolar. 10 filmin adaylõğõ ne- yi değiştirecek? Aday filmler kitle- lerin ilgisini çekmiyor, “Batman Kara Şövalye” gibi büyük yapõmlar da 5800 Akademi üyesince oylan- mõyor. 10 adayõn Oscar’õn bütünlü- ğünü sarstõğõnõ düşünenler de var. 10 film ayrõca oylarõn bölünerek bir fil- min yüzde 11’den az bir oyla kazan- ma tehlikesini de taşõyor. “Örümcek Adam”õn yapõmcõsõ Laura Ziskin türlerin karõşõmõnõn olumlu etki ya- pacağõ inancõnda. Ganis, bu yõl animasyona, bağõm- sõz ve yabancõ ülkelerin sinemasõna, belgesellere daha çok şans tanõdõ. İn- ternet ve Twitter aracõlõğõyla edilgen olan gençlik, seçkin üyelerin değer- lendirmeleriyle ilgilenmeyeceğinden beş filmlik artõşõn bir şeyi değiştir- meyeceği görüşü de gündemde. Aka- demi’nin büyük stüdyolarõn baskõ- sõyla, keskin lobisiyle baş edemedi- ği söylentileri dolaşõyor. Öte yandan stüdyolarõn bu artõştan hoşnut olma- dõklarõ çünkü tanõtõmlarõn yüksek tu- tarlarõndan korktuklarõ belirtiliyor. Üç boyutlu “Avatar”, “Yukarı Bak”, “Coraline” ve “Gizli Dünya” ödüllendirilecek mi? James Cameron’la (Avatar) Kathyrn Bigelow (Ölümcül Tu- zak) dokuz dalda yarõşõyorlar. Bugüne dek Oscar’a aday dör- düncü kadõn sinemacõ olan Bi- gelow, Amerikan Yönetmenler Birliği’nce en iyi yönetmen se- çildi, Bafta ödüllerini de aldõ. Ca- meron, “Yıldırımın aynı yere iki kez düşme olasılığı çok azdır, kazanırsam şaşarım” diyerek eski karõsõ Bigelow’a şans tanõyor. Beşinci kez yarõşan Morgan Freeman, Nel- son Mandela rolüyle (Yenilmez) adaylõğõndan gurur duyuyor. Meryl Streep 15. adaylõğõyla (Julie ve Ju- lia) kendi rekorunu kõrõyor. Yabancõ filmde Avrupa Film Akademisi’nin en iyisi “Beyaz Bant”õn (Michael Haneke) rakibiyse César’larõ alan “Yeraltı Peygamberi” (Jacques Audiard). Bu yõl ‘En İyi Film’ dalõnda beş yerine 10 filmin yarõştõğõ Oscar’larda final bu gece. James Cameron’õn ‘Avatar’õ ile Kathryn Bigelow’un ‘Ölümcül Tuzak’õ dokuz dalda yarõşõyorlar. Cameron “Yõldõrõmõn aynõ yere iki kez düşme olasõlõğõ çok azdõr, kazanõrsam şaşarõm” diyerek eski karõsõ Bigelow’a şans tanõyor. Uluslararasõ Yayõncõlar Birliği’nin sempozyumuna 53 ülkeden 270 delege katõldõ Abu Dabi’de telif hakları buluşması Kültür Servisi - Uluslararasõ Ya- yõncõlar Birliği’nin (IPA) dört yõlda bir yapõlan Telif Haklarõ Sempozyumu, Birleşik Arap Emirlikleri’nin başken- ti Abu Dabi’de yapõldõ. 53 ülkeden 270 delegenin katõldõğõ sempozyumun açõ- lõş ve kapanõş konuşmalarõnõ iki ünlü ka- dõn yazar, Ahdaf Soueif ve Azar Nafisi yaptõ. Sempoz- yumda dijital çağda yayõn haklarõnõn nasõl korunacağõ, Google anlaşmasõnõn dijital yayõncõlõğa etkileri, internet çağõnda yeni yayõncõlõk mo- delleri, Arap ülkelerinde yaygõn olan korsan yayõncõ- lõğõn nasõl önleneceği gibi konular görüşüldü. Türkiye’yi Türkiye Yayõncõlar Birliği’nden Metin Celal ve YAY- BİR Yayõncõlar Meslek Birliği’nden Koray Seçkin’in temsil ettiği sempozyum, e-kitap gi- bi uygulamalarla yeni bir döneme giren ya- yõncõlõğõn yayõn hak- larõ açõsõndan alõnacak önlemlerin gö- rüşülmesini sağladõ. Dünya Fikri Hak- lar Örgütü (WIPO), Dünya Ticaret Örgütü (WTO) gibi yayõn haklarõ ko- nusunda evrensel kararlar alan örgüt- lerin temsilcilerinin, yayõncõlarõn diji- tal çağdaki gelişmeler hakkõndaki gö- rüşlerini öğrenmesi açõsõndan sem- pozyumun önemli olduğu belirtiliyor. Sempozyumun ardõndan açõlan Ulus- lararasõ Abu Dabi Kitap Fuarõ, Arap ya- yõncõlõk dünyasõnõn en önemli fuarõ ol- ma yolunda. 20 yõldõr gerçekleştirilen fuar, son dört yõldõr Frankfurt Kitap Fuarõ ile işbirliğiyle hazõrla- nõyor. Arap dünyasõ 350 milyon nüfusuna rağmen dünya ya- yõncõlõğõndan yüzde 1.5 gibi bir pay alõyor. Kitap okuma oranlarõ düşük, dünya dille- rine çevrilen Arap eserleri son derece az. Birleşik Arap Emirlikleri’nin, Arap edebi- yatõnõn gelişmesini amaçla- yan birçok programõ var. Her yõl yabancõ dillerden Arapçaya 100 dünya klasiğinin çevrilmesini amaçla- yan Kalima çeviri programõ ile kitap sa- yõsõ 300’e ulaşmõş. Ki- tap Vakfõ Arapçadan dünya dillerine, dünya dillerinden Arapçaya yapõlacak her çeviriye 1000 ABD Dolarõ yardõm ya- põyor. Ayrõca Arap Booker’õ da deni- len Uluslararasõ Arap Roman Ödülü de fuarda sahibini buldu. Suudi Arabistanlõ romancõ Abdo Khal 60 bin ABD Do- larõ tutarõndaki ödülü kazandõ. Fotoğrafevi’nin yayımladığı iki aylık fotoğraf dergisi “İZ”, 26. sayısını 8 Mart Dünya Kadınlar Günü dolayısıyla kadınlara ayırdı. Kadın fotoğrafçıların ve çalışmalarının, kadın yazarlar tarafından kaleme alındığı derginin bu sayısında Pelin Özer, Jane Evelyn Atwood’u “sabırlı bir tutkuyla” özdeşleştirmiş. On altı yıldır özellikle İspanya’da ve Akdeniz’e kıyısı olan Avrupa kentlerinde dinsel ritüellerin, şenliklerin kaydını tutan Cristina Garcia Rodero, Zeliha Özkan’ın kaleminden anlatılırken Şule Öncü, Serap Şahan Sokol’un erkek süpürge yapıcılarını anlattığı serisini çözümlemiş. Daha pek çok kadın sanatçının yer aldığı “İZ”in mart-nisan sayısı bayilerde. Sinema dünyasõnõn heyecanla beklediği Oscar ödülleri bu akşam sahiplerine veriliyor 82. Oscar’lara doğru Kadınların ‘İZ’iKadınların ‘İZ’iKadınların ‘İZ’iKadınların ‘İZ’iKadınların ‘İZ’i Azar Nafisi AhdafSoueif NewYork’tabirkomünist NewYorkÜniversitesi’nde“NâzõmHikmet-Mah- mud Derviş: Ulusal Şairler, Evrensel Şiir” adlõ bir konferansdüzenlendi.İkigünlükkonferansõnilkpa- nelindeyazarNedimGürselkonuşmacõydõ.Gürsel, Nâzõm Hikmet’in siyasi düşüncelerinin şiirine olan etkilerini şiirlerinden alõntõlar yaparak anlattõ. Ta- latS.Halman’õn NâzõmHikmet’inşiirlerininarka- sõndaki felsefeyi anlatan bir sunuşun okunduğu konferansta Nâzõm’õn memleket özleminin ve duy- gusallõğõnõn siyasi fikirlerinden öne geçtiği ve şiir- leriniinceleyenbazõyazarveeleştirmenlerinondan “romantik komünist” olarak söz ettikleri belirtildi. Bağımsızların‘kıymetli’si ABD’deOscarÖdülleri’ndenbirgünönceverilen “BağõmsõzFilmÖdülleri”ne(SpiritAwards) “Pre- cious”(Kõymetli)damgasõnõvurdu.‘EnİyiFilm’ödü- lünün sahibi olan film, Lee Daniels’a ‘En İyi Yönet- men’,GaboureySidibe’ye‘EnİyiKadõnOyuncu’,Ge- offreyFletcher’a‘EnİyiİlkSenaryo’,veMo‘Nique’e de‘EnİyiYardõmcõKadõnOyuncu’ödülünükazan- dõrdõ. Diğer ödüller ise şöyle: En İyi Erkek Oyuncu: Jeff Bridges (Crazy Heart), En İyi Yardõmcõ Erkek Oyuncu:WoodyHarrelson(TheMessenger),Enİyi İlkFilm:“CrazyHeart”,EnİyiSenaryo:S.Neustadter, M. H. Weber (500 Days of Summer) 7 MART 2010 PAZAR CUMHURİYET SAYFA KÜLTÜR 21