Katalog

o LU a: O CNJ 1 oo- CNJ Kahve, çamaşır, moda, yiyecek israfı ve tu Kimizaman ufacık girişimler büyük değişimler yaratır. Çevrebilim uzma- nı Dave S. Heay, insanlarm çok kötü alışkanlıkları olduğunu keşfetti... K üresel ısınmanın önüne geçilmesi amacıyla yapılan onca girişim, onca görüş alışverişi ve belirlenen on- ca hedef arasında, içinde bulunduğumuz kartnan çorman durumdan gerçekte kimin sorumlu olduğunu ko- laylıkla unutabiliyoruz. Sorunun yaratılmasında gelişmiş ülkelerde yaşayan herkesin payı olduğu gibi, her birimiz de çözümün birer parçasıyız.. O halde, hepimiz kendimize ne denli çevreci olduğu- muzu sorarak işe başlayalım. Çevreye elinizden geldiğin- ce duyarlı davrandığınızı düşünebilirsiniz. Ancak, şişe su- dan uzak duruyor, yerli iirünleri satın alıyor ve plastik tor- balarınızı yeniden kullanıyor olsanız bile, büyük bir ola- sılıkla çevreye sandığınızdan çok daha fazla zarar veren bir' takım alışkanlıklarınız vardır. Sizin dışınızdakilerin de ay- nı alışkanlıklara sahip olduğu düşünüldüğünde, bunların verdiği zarar gerçekten de inanılmaz boyutlara ulaşıyor. Aşağıda bu alışkanlıklardan birkaç örnek. 1KAHVE Bir fincan sütlü kahve için 200 litre su Kahve satıcılan şimdilerde piyasada yaygm olan organik ve dürüst ticaret seçenekleri ile daha "sürdürülebilir" ürün- lerin öncülüğünü yapıyor. Kahve üreten kimi şirketler çift- çilerin kötüye kullanılmalarını önlemek ve daha sürdü- rülebilir üretim yöntemlerinden yararlanmak amacıyla bir- takım programlar uyguluyorlar. Gelgelelim, ortalama bir fincan filtre kahve, yine de 125 gram karbondioksit salımından sorumlu. Bunun üç- te ikisi üretimden, geri kalanın büyük bir bölümü de kah- venin kaynatılarak hazırlanmasından kaynaklanıyor. Salım miktarı- nı yaklaşık 80 gram azaltan daha yavan ve . .•/••;*..: sıradan olan *' hazır kahvenin yeğlenmesi du- rumunda bile, günde altı fin- •? ^ ^ ^ ^ ^ M L W canlık kafein ahşkanlığı yıl- dal75kilodan fazla karbondi- oksit salımına yol açıyor. Bu da, söz gelimi Londra'dan Roma'ya yapılan bir uçak seferinin çevreye yaydığı kar- bondioksit miktarına eşit. Kalıvenizi sütlü içmeye kalkıştığınızda da, ineklerin sal- dıkları metan gazıyla kahvenizin iklim değişimine yol açan etkisi, üçte ikiden fazla bir oranda artıyor. Kahvenin çev- reye verdiği zarar bununla da kalmıyor. DoğayıKorumaVakfiı'na göre, içtiğiniz bir fincan sütlü kah- venin, kahvesinin, sütünün, şekerinin ve fincanının üre- tilmesi için yaklaşık 200 litre su harcanıyor. Öyle ki, her birimizin sabah kahvesinden vazgeçmesinin gezegenimiz üzerinde mucizevi etkiler yaratması işten değil. 2TUVALET K Â Ğ I D I Çevreye dost, geri önüşümlü kâğıtlar Tuvalet kâğıdı üreten şirketler de çevre dostu ürün se- çenekler sunuyor. Bu seçeneklerin en başında %100 ye- niden dönüşümlü kağıttan üretilenler geliyor. Bu tür tu- valet kağıtla- rının her bir kilosu yakla- şık 30 litre su ve 3-4 kilo- vat saat elek- trik tasarrufu s a ğ 11 y o r . Dönüşümlü kağıttan üre- tilen tuvalet kâğıtları en çok Avrupa ve Latin Amerika'da kullanılıyor. Bu ülkelerde bile 5 rulodan ancak 1 tanesi çevre dostu. Dönüşümlü kâ- ğıtlar taze odundan üretiten tuvalet kâğıtları kadar yumuşak olmadıklarmdan A.B.D'de pek ilgi görmeyen ürünler ara- sında. 3 DEĞİŞENM0DA 1990'da dünya çapında tekstil üretimi 40 milyon ton kadardı. 2005 yılına 60 milyon tona ulaştı. Tekstil üretimi ve tüketimindeki bu çarpıcı artış mo- da eğilimlerdeki hızlı değişim ve düşük ücretle işçi çalış- nrmarun sonucunda fîyatlarda meydana gelen düşüşten kay- naklanıyor. Sonuçta, giydiklerimizin büyük bir çoğunlu- ğu eskiıneden elden çıkartılıyor. Küresel ekonomik kriz bile modaya ayak uydunna tut- kumuzıı önleyemedi. Bu ahşkanlığımızdan tümden vaz- geçemesek de, en azından kanıtları daha çevreci bir yak- laşımla yok edebiliriz. A.B.D ve Britanya'da istenmeyen giysilerin yalnızca dörtte bir kadarı yeniden kullanılıyor, ya da yeniden işleınden geçiriliyor. Yeniden işlemden ge- çirilen tekstil ürünleri yatak dolgusu, döşemelik kumaş, çan- ta ve ayakkabı gibi çeşitli alanlarda kullanılıyor. Ancak gerçek anlamda çevreci bir yaklaşım, bu ürün- lerin yeniden kullanımı. Yeniden kullanılacak tekstil üriin- lerinin toplanması, işlenmesi ve satışı için gerekli olan ener- ji miktarı, yeni bir giysinin üretimi için harcanan mikta- rın yalnızca %2'si kadar. Yeniden kullanmak suretiyle ko- runan işlenmemiş pamuğun her bir kilosu, 32.5 kg kar- bondiokside denk düşen, 65 kilovat saat enerji tasarrufu sağlıyor. Polyesterde tasarruf edilen enerji miktarı kilo ba- şına 90 kilovat saate ulaşıyor. Kısacası, elden düşme giy- silerin yeğlenmesi enerji tüketimi ve seragazı salımların- da ciddi bir azalmaya neden olabilir. 4 ÇAMAŞIR Yıkanan çamaşırlann yalnızca %7.5 kadarının yıkamaya gerek duyulacak denli kirli... Hızla değişen moda evlerde tekstil yığınları oluşturdu. Ancak bu aşırı tüketim çevresel açıdan göze daha az çar- pan bir sonucu da beraberinde getirdi: tüm bu yığınların yıkanıp temizlenmesine harcanan enerji. Reklam endüs- trisi "beyazın da beyazı" çamaşırlar, bahar çiçekleri kokan çarşaflar gibi kavramları beyinlerimize kazıdığından beri temizlik ev yaşammın mihenk taşı durumuna geldi. Artık "bir kez giy ve yıka" kültüründe yaşıyoruz. Gerçekten de, Britanya'da yıkanan çamaşırlann yal- nızca %7.5 kadarının yıkamaya gerek duyulacak denli kir- suz Bura yakh Çöpı yece meyc ekleı likte rışar; sonc birse meta Y fının num yansı lama pake reksi tınyo tına men cekle ğı se lıtnk na-g» çerli. liyor düşa K cıyla yiyec verişf yapn çıkm Y her toplı birgı