Katalog

değil. Burada söz konusu olan ve amaçlanan, toplumsal mücadelelerdemuhtemel bir kı pı rdanmaya karşı hcgemonyakavgası nı nsolakarşı evvelden kazanı lması . Şovlebir ifade geç yor meseLı romanda:“Kimkime etti devrim ini bize, biz mi devrime vaadini tutn]avan, nefesi kesilen, derrnan vetiremeven hangimiz...“Ne dersiniz bir ödceki soru bağlammda? Bir önceki cevap bağlamı nda romandanepeyce uzaklaşmı şoldum tabii. Yeni sorunuzun cevabı nı birtarifle vermek mümkün değil. dalgası geri çekilip de aşağısı nı fları nhareketleri sönünce, biz de devrim de bu sarmalı n içinde kaldı k.Şimdiliktabii. Herhalde insanlı ğı nutku orta ve uzun vadede, kapitalı zmiilelebet egemen kı lacakbir sistemeteslim olacak değil. DEVRİMYAKINGIBIYKENAŞK ÖNEÇIKARILMAZ Devrimcilerin birbiriyle olan aşkı hep bastı rı lı mş.bastı rı lmak zorunda. Yasak aynı dava uğrunda mücadele edenler için. Yanlı şı mvarsa düzeltin beni... Romandakikahramanı nda yı llarsonra bir anma toplantı sı ndakarşı laştı ğıkadm ona sanki bu bağlamda bir hüzün yaşatı yor... Ben şöylediyeyim:Dünya edebiyatı na da bizim edebiyatı mı zada haktı ğı nda devrimdilerarası ndayaşamı nefsanevi aşkiar her zaman okurları niçinititretir; her büük aşk gibi elbette. Romanda anlattı ğı mve kendi gençliğimizi yaşadı ğı mı zdönemin ayı rtedici özelliği,bu ilişkilerindaha ziyade tutuk yaşanması . (Yoksa bir hatı rlamakbile yeter.)Bunun ası lsebebide, 12Eylül darbesindenönceki yı llardafiilenbir devrimcidurum içinde olunduğu duygusununyaşanması .Böylebir ruh hali içinde, devrimin sanki elletutulabilecek kadar yakı nlaştı ğıhissiyatıegemenken, kimse tutup da kişilerarası ndakiaşklarıfazla öne çı karmarnı ştı r.Hele ki 12Eylül sonrası nda,12Eylül’ ükonuettiği farz edilenbirçok romanda o döneme dair ailedilen,gündelik hayatı boğan bir boyut olarak cinselbunalı ı nsenaryoları nı n gerçekvaşantı larlabir alakasıyoktur. Daha ilk ciimlesindcı ıuı mı ı suz başlı yorroman. En azı ndanvücut kendinden umutsuz... Kalp ha ha yarı n tekler,tedbirli olmalı ...Roı nanmiçimk de bir venilmişlikhis.sihakim. Gerek devrim uğı ı ı ndamücadele eden arkadaşiarmvı lı nı şlı ğı ...C)sı nanAkı nhav nerede durur peki? Bence umutsuzca başlamı yor,roman kişisinin (vebir kuşağı n)fiziken yaşlandı ğı nıteslim ederek başlı yor.Sonra geçmişebakı yor,orada romanesk bir mücadeledamarı görüyor, 12 simgelcnenağı rdarbenin ve arada geçen yı lları n aşı ndı rı cıetkisini gözden uzak tutmuyor ve orta vaşları nagelen insanları n kı mı ldiimaktazorlanan hallerine ı şı ktutuyor. Niçin bu haldedirler? Bana kalı rsa. romandabu sadece soru halinde var. Ovle de olması daha iyi. Osman Akı nhav’ ı n varlı ğı . kuşağı niçinde voğrulmuş. Aynı etkilerden mustarip. Sorun zaten şahsi değil: Romanda “Yalnı zbaşı na büyükhayal kurulmaz” dediğim gibi, böyle sorulara da yalnı zbaşı nacevapverilmez de aranmaz da. 0 yüzden, dönem atmosferinebir örnek, bizim vakti zamanı ndaromanları nıçok severekokuduğu muz SevgiSoysal’ ı nkanser olduğunu öğrendiğindebir yakı ndostuna ettiği hı ftı r: “Hadi, şimdi ölümümü örgütleyelim.” 12 Eylül’ ünbüyük tahribatlarmdan birisibudur: Meselelerin şahsileştirilmesi. Her şeyin;özleı nin,amacı n,acı nı n. Kitabı nkendisi güzeldi, ben de okuduğumda çok sevmiştim,ama bu bireyselleştirici atmosfer, Ursula LeGuin’ inMü!ksiizler romanmı n “devrim olmaklazı m” cümlesindekiespriyi de çarpı tarakalgı lattıve neredeyse ononbeş yı lboyunca birçok genç insanı nzihninde bu şekilde iz bı raktı rdı .Sosyalizmçoğul bir ütopyadı r. Sosyalizmintemel meselelerinide çoğul bir zeminde düşünüp tartı şabiirsiniz. Neyse şimdiki kolektif halimiz,bizi bu halden sı yı racakolan da kolektif süreçler, Yenikitaptan bağı msı zda bir iki sorumolacak sövleşimizinsonunda. Biraz da bir önceki soruviailintilendfrelim ya da... Sizson dönem çı karnı akta olduğunuzMesele dergisinde de yayı n dünyası nadafr ı ı rnutsuzluğı muzadeğindiniz. Devam ediyor mu bu hal? Sizbeni umutsuz kı tmayayemin ettinizherhalde. Meseldde kaleme aldı ğı m “Yayı ncı lı ğı nKedcrli Sonbaharı ” yazı mmözü, bir umutsuzluk bildirgcsi değil, okumanı nteknolojisinin değiştiğiydi. Yani, selülozkitaba bası lıyayı ncı lı ğı n tarihselölümünü görmeyebaşladı ğı , bununyerini dijital teknolojinin bulacağı çözümlerin dolduracağı öngörüsüydü. Bu yöndeki işaretlerin çok daha fazla kişi tarafı ndangörülmeye başlanması içinde çok beklememiz gerekmedi. Henüz gelişmehalinde olan bir süreç bu ama selülozkağı dabası hkitap yavı ncilı ğmm yapı salbir sorunla karşı karşı yaolduğu aşikar. Yayı ndünyası na100’ üncüçevirinizi geçenlerde Arundhati Rov’ un ÇekirgeleriBeklemekkitabı ylakazandı rdı nı z. Neler lqmliğinizde duı madan, büW)kMt yoladevam ediyorsunuz ya da bu da bir zoruniuluk nnı vayı neviniidame eı tirmeniz açı sı ndan? Çeviri yapmayı sürdürmemin birincisebebi, evet, vayı nevininayakta İcalması ylabağı ntı lı .İkinci sebebi, yaymı lamayakararverdiğim bazı yazarve kitapları vermeyeelimin yarmaması .Uçüncü sebep, bazı yazarları redakteetmenin, kendini çevinı teme kı vaslaastarı nı nyüzünden pahalı yagelecek çok daha sı kı cı bir hal alacakolması . Dördüncü sebep. çevirivapı ı ı ayıhala seviyorolmam. Ben ilk çevirimi 1986yı lı n • da, Ragı pZarakolu’ ı ı unve yurtdı şı ndaki voldaşları mı ndesteğiyleÇanakkale Cezaevi’ ndeyapmı ştı m.Tarihçi E.H. Carr’ ı nNationalism and After başİı ğı nı taşı yanince bir kitabı vdı .Onun üzerindenneredeyse bir çeyrek ası rgeçti ve ben bu süre içerisinde, bazen hcr ay bir kitap atarak, bazen birkaç yı lhiç çeviri vapmayarak,sonunda yüzüncü kitaba geldim. Bildiğim.vı llardı rüzerinde çalı ştı ğı nı zçevirmen sözlüğü var. Nası lgidivor bu alanda çalışnı aiarmı z,kı saca bahsedebilirmisiniz? Çevirmen sözlüğü demeyelim dc, sosyalbilimler ağı rlı klıolarak çevirmen lere yardı mcısözlük diyelim. 1980’ lerin sonları ndaçeviriyebaşladı ğı nıilkyı llar ilan itibaren ufak biriktirerek hazı rladı ğı mbir sözlük bu. Şu sı ralarda 25 bin maddeyi aştı .Bazenaylarcaelimi almı yorum,bazen hı zlamyorum.Gelecek yı lyirmibeş yı lıbulacak çeviri maceramı nbir yan ürünü. Ne zaman yayı na hazı rolduğu duygusunu yaşayacağı mıda bilmiyorum. Halen sadece topluyorum. Ellivaşı nı agelince yayı nları nıartı k diyordum.ama elliyegeldim, henüz eksik, o yüzden umarı maltmı şı mavarmadan bastı rmı şolurum diye (kendimi) bağlayayı nı . ÖlülerimizBir Tutar Bizi! Osman Akı nhav/Agora Kitaphğı /148 s. Cevdet Kudret Edebiyat Ödülü kazanan yazarı mı z Kadri Oztopçu’ yu kutluyoruz. KADRİ OZTOPÇU KUŞ OLTASI + il / Kuşaktan kuşağa edebiyatla CUMHURİYET KİTAP SAYI 1079 SAYFA 5