Katalog

Cumhuriyet İmtivaz Sahibi: Berin Nadi Genel Ya\ ın Yönetmenı Orhan Erinç # Genel Yavın Koordınatoru Hikmet Çetinkaja 0 Yazuşlerı Mudurlerı IbrahimSıldız (Sorumlu). DinçTavanç 0 Haber Merkezı Miıduru Hakan kara # Gorsel Yoneımen Fikret Eser Dıı, Haberler Şinasi Danışo°lu 0 İstıhbarat Cengiz \ ıldırım 0 Ekonomı tSülent Kızanlık 0 Kııitur Handan Şenköken 0 Spor Abdülkadir \ ücelman 0 Makalelcr Sami Karaören 0 Duzcltmc Abdullah Yazıcı 0 FotoSraf Erdoğan Köseoğlu 0 Bılgı-Belge Edibe Suğra 0 Yurt Habsrlen Mehmet Faraç Yayın lCurulu İlhanSelçuklBd^kan). Orhan Erinç. Oktav Rurtboke. Hikmet Çetinka\ a. Şükran Soner. Ergun Balcı. Dinç Ta> anç, İbrahim \ ıldız. Orhan Bursalı. Mustafa Balba>. Hakan Kara. •Vjıkara Temsılcısı Mustafa Balba> 0 Haber Muduru. Doğan Akın Atatürk Bul\ an No 125. Kat 4. Bakanlıklar-Ankara Tel 4I95020 C hatl. Faks 419502" 0 Izmır Temsılcısı Serdar Kızık. H Zı>a Blv 1352 S 2 3 Tel 4411220. Fak^ 441911" 0 Adana Temsılcısı Çetin Yiğenoğlu, InonuCd 119 S No 1 Kat l.Tel 3522550. Faks 35225 7 0 Mue^sese Muduru Erol Erkut 0 Koordınator Ahmet Korulsan 0 Muhasebe Bülent Yener 0 İdare Hüs*>in Gürer 0 Hletme Önder Çelik 0 Bılgı-lşlem Nail İnal 0 Btlgısa>arSıstem Mürü\et ÇUer MEDVA C: • 'lonetım Kuruiu Ba^kanı - Genel Mudur Gülbin Erduran # Koordınator Reha Işıtman # Genel Mudur Yardimcısı Mine Akdağ Tel 514 0 7 53 - 51395 80-5138460-61.Faks 51IM66 Yawmb>an *e Basan: ^ı en Gun Habe; \ıansı Ba>ın \e Ya\ıncıhk \ S Tur\oc;iıCjd 39 41 Cağabglu 34?34 Ist PK 246 Istanbul t ^ lU 212ı 512 05 05 12U hatl Fak* (0 212 l 51 î S5 95 28HAZİRAN 19% İmsak: 3.27 Güneş: 5.27 Öğle: 13.14 Ikındi: 17.12 Akşam: 20.48 Yatsı: 22.38 Pijama ve iç çamaşırları • Haber Merkezi - Benetton. ıç çamaşın ve pi|ama koleksıyonunu müştenlenn begenısıne sundu Kolekstyon. ılk olarak tamamı Italya'dan gelen malzemelerle dekore edilen Nişantaşı Benetton mağazasında satışa sunuluyor. Koleksiyondaki pijama \e iç çamaşırlann fivatları. 895 bin ile 2 mılvon 750 bin TL arasında degişiyor. Yüpüyerek dünya turu • ANKARA (AA)- Dünyadakı voksul ve yardıma muhtaç çocuklara yardım ıçın 100 bin kilonıetrelık bir \ ürtıyüşe çıkan Alman gencı Bert Sımon. Ankara'ya ulaştı. Vıetnam Savaşı sırasında 1967 vılında kurulan ve çalışmalannı Almanya'nın eski Dışişlerı Bakanı Hans Dietrich Genscher'ın himavesinde sürdüren Frıedensdorf lnternatıonal (L'luslararası Banş Köyü) kuruluşu adına bu maratona başlayan Simon'un amacı, ne rekor kırmak ne de reklam yapmak. Bert Sımon. dünvada voksul \e yardıma muhtaç çocuklann acılarını kamuo>una duyurmak istiyor. liselerde nakil belirsizliği • ANKAR.<(ANKA)- Mıllı Eğıtım Bakanlıgı, ögretım vılı ba^ında uygulamava kovduğu sınıf geçme vönetmehğınde yaşanan sorunları genelgelerle aşmaya çalışırken nakıller konusunda da bır düzenleme yapamadı Bakanlık, ortaögretımdekı degışık program ve türdekı okullar arasında yapılaeak nakıllere herhangı bır >ınırlama getırmezken nakıl yönergesının de bu yıl yapılaeak uvgulamalardan alınacak sonuçlara göre hazırlanmasını kararlaştırdı. Üniversiteli bulunamadı • KAYSERİ(AA)- Kavsen'nın Yahvah ılçesi yakınındakı Kapuzbaşı Şelalesfnde 4 gün önce kavbolan ünıversıte öğrencısı bulunamadı. Yahvalı ılçesıne 76 kılometre uzaklıktakı Kapuzbaşı Şelalesf ne arkadaşlarıv la bırlıkte pıknik yapmav, a gıden Ercıves Ünıversıtesı Mühendrslık Fakültesı son sınıf öğrencısı E>lemNergıs(23). 23 hazıran pazar günü. şelalenin döküldüğü derede sennlemek ıçın suya gırmış ve akıntıya kapılarak kaybolmuştu. Nostalji gecesi • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Gelın Türkiye Kemık llığı Transplantasyonu Yakfı'na bırakılacak "Those Were The Davs - Nostalji Gecesi". 4 temmuzda Ankara Hılton Oteli'nde vapılacak. Inailiz Kültür Heyetı ve Ankara Hılton Oteh tarafından düzenlenen gecede. vokalde Cemal Atahan, gitarda Burak Güv en. akustık gitarda Baler Eskıbatman. bas gitarda Mustafa Özgür v e dav ulda Cem Solmaz'dan oluşan Mustafa Hadi Dedı Grubu. 1960"lı ve 197O'lı yıllann meşhurolan 25 Ingiliz grubu ve sanatçısının parçalarını seslendirecek. Tarihi Milli Park projesi, son olarak Turizm ile Baymdırlık ve İskân bakanlıklarmm engeline takıldı Troya'nmsönmeyen arzusuNERMİN BAYÇPs "UNESCO Düma Miras Listesi"ne ada> Troya. çevrek yüzvıldır milli park ilan edilmeyi beklıyor. Dönemın Orman Bakanlıgı Mıllı Parklar Dairesi'nce ha- zırlanan, ancak 1971'den beri yaşama geçirilemev en Troya Tarihi Milli Parkı pro- jesi. en son olarak Turizm ile Bayındır- lık v e İskân bakanhklarının engeline ta- kılmış durumda. Trova'nın taıihsel ve dogal çevresiyle bırlıkte korunmasını ön- gören projeye, her ıkı bakanlığin da böl- gede tunzm v e ıkıncı konut alanlanna yer veren 1 25 bin ölçeklı Günev Çanakka- le geliştinne planı gerekçesiyle karşı çık- tıgı ögrenildi. Bakanlıklar arası uzlaş- mazlık sonucu mıllı park dosyasında üç yıldırbirgelişme kaydedılemezken, dün- vaca ünlü Troya antık kentını ve çevre- sını tehdıt ettığı öne sürüien gelıştirme planı çerçevesındekı uygulamalara ise hızladevam ediliyor. Projeye engel olan plan Kültür Bakanlıgf nın ıstemı üzerıne Milli Parklar ve Av-Yaban Hayatı Koru- ma Genel Müdürlügü'nce 1993'teyeni- den gündeme getınlen milli park proje- sinin onavlanmasına. Bayındırlık ve İs- kân Bakanlığı"nın 1992'de onadıgı. As- sos-Çanakkale arasındakı kıyı bölgesinın imar ve ıslahını öngören Cünev Çanak- kale Kıyı Kesimi. Çe\Te Düzeni gelıştir- me planının engel oldugu belırlendi. Kül- tür Bakanlıgı "ndan v apılan açıklamaya gö- re, Tunzm Bakanlığf nın öneriye olum- suz görüş bıldirdigi (8.2.1994) ögrenılır- ken. Bavındırlık ve İskân Bakanlıgı'nın milli park sınırlannındegıştınlmesınııs- tedigı kaydedıldı. Gerekçe olarak bölge- • nin Güney Çanakkale gelıştirme planı kapsamına alınması göstenlirken. kırsal ve kentsel gelışime uygun projelenn uy- gulanacağı bölgede SIT alanlarının da korunacagı öne sürülmekte. Milli park kapsamına alınması öngö- rülen 14 bin hektarlık alanda. antık kent. höyük. tümülüs. köprü, anıt ve çeşme gı- bi Osmanlfdan prehıstorik döneme de- gın bugüne kadar saptanmış 1 OO'e yakın tarihsel değerbulunuyor. Bunlardan Kül- tür ve Tabıat Varlıklannı Koruma Yasa- sı u) annca tescıl edılerek koruma altına alınmış dogal. tarihsel ve arkeolojik SlT alanının sayısı, kültürel varlıklarla bırlık- te 45"ı bulmakta. Troya ve çevresı Tro- as'ınyalnızcaTürkıve'nindeğıl.dünva- nın en zengin tanhsel bölgelerınden bı- ri sa> ıldıgına dikkat çeken bılimadamla- n ve ılgılı çevreler. tunzm ve ıkincı ko- nut sektörüne an taleplerin de karşılana- cağı bütün bır plan kapsamında kültürel degerlenn korunabılmesinin söz konusu olama>acağını \urgulu>orlar. Kavbolan değerler Özellıkle Bursa Koruma Kurulu'nun 12.10.1993 tanhlı Troya ve çevresının milli park ilan edilmesı ve projenın ive- dı olarak yaşama geçinlmesı gerektigı vö- nündeki karan iledahasonra vetkiyi dev- ralan Edırne kurulunun da avnı doğrul- tuda üstelık ıkı kez > ıneledığı 16.9.1994 ve 26.5.1995 tanhlı kararlan. bölgenın an- cak milli park kapsamında korunabile- ceğıne dikkat çekı>or Kurulların almış olduğu kararlara karşın bölgede hızla de- vam eden uvgulamaların şimdiden teh- ditedici boyutlara ula^tığını gözlemle>en arkeologlar ile Çanakkale Sıvıl Inisiya- tıf Grubu. önlem alınmadığı takdirde Troas'ın tanhsel ve doğal karakterinin tümden yok olacağına kaçınılmaz gö- züyle bakıvor. Güney Çanakkale proje- sinın baskısı altına gıren belli başlı arke- olojik verleşimlen ise şöyle sıralıyorlar: \anıbaşında bırtatıl kövünün yükseldı- gı Beşikvassı ve Beşiksi\ri tepelen: Gü- ney Çanakkale kıyısında beton kuşatma- sı altına gıren tntepe ve Ophrynion. Uluslararası kampanya Tro>a hazınelennı gen ısteven Türkı- v*'nin bır vandan da bölgede vapılaş- maya ızin vermesi. uluslararast plattorm- larda da tepkiyle karşılanıyor. Bu konu- da vurtdışında vapılan gınşımlerden bı- risi de 2 mılyon tırajlı Alman GEO dergısinın başlattıgı kam- panya. Dergi. bölgedekı ara- zılerin kamulaştırılması yö- nünde malı destek saglamak ıçın açtıöı bu kampanvayı 1995 'ten bu yana sürdürüv or Öte yandan Trov a v e çev re- sini korunması gereklı evren- sel bir dünva mirası olarak "UNESCÖ Dün>a Miras Listesi"ne önermek isteven Kültür Bakanlıgı'nın. dosya- yı vaklaşık üç v ıldır L NES- CO standartlanna getıreme- mesı v e Trova hazınelennın geri alınmasına ılişkin duvgusal bir çı- İcışla görüşmelerin kesilmesine neden olan tutumu. yerli veyabancı çevrelerce şaşkınlıkla izleniyor. 80 bilimadamınınkatıldığı Troya ulus- lararası kazı çalışmalarının başkanlığını >ürüten Prof. Manfred Korfmann, tüm dünvanın çok ivı bildiğı Trova vöresın- deki gelişmelerin özellikle Av rupa kamu- oyunu yakından ılgılendirdiğıne dikkat çekiyor. Korfmann,Trova hazıneleri ne- denıv le son zamanlarda > abancı medya- da genış v er v enlen v e halen gündemden düşmeyen Troya'yı. Avrupa ve Anado- lu'va aıt kültürel köklenn buluştuğu bir yer olarak tanımlarken. evrensel bır miras olarak onun korunmasının Batı açısından son derece önemli olduğunu ifade ediyor. Almanya. Kızıl Ordu"nun 1945 te götürdüğü yanm milyona yakın kültürel varlıgını geri alabilmek için 1990'lardan bu ya- na uğraşıyor. Tro- ya hazineleri. Avrupa çapın- * daoluşturulan kampanyanın sımgesi duru- mun- da. • Troya hazinelerini geri isteyen Türkiye'nin bir yandan da bölgede yapılaşmaya izin vermesi, uluslararası platformlarda da tepkiyle karşılanıyor. *•»* Tro> a eski çağlardan beri pek çok kez > akıldı. V ukanda ilk Tunç Çağı' ndan itibaren tabakalanması görülüvor. Umut, Yalı coşkulu yüreklerinde... • Çanakkale'yi ve Troya'yı. bu talihsiz yıkım sürecinden acaba kim koruyacak' 1 Bu ülkenin evrensel değerdeki mirasına kim sahip çıkacak? Sözüm ona imar \e inşa hamlelerine kim dur diyecek?.. OKTAY EKİNCt Türkıye"nın her bır köşesı dün>a uygarlık tarihi bakımından özel deger taşıvan bınkımlere sahip. Bunlar arasında Troya - Çanakkale yöresı ise "çok özel değerler taşıyan" ayncalıklı bırböigemız. tnsanlık. öteden beri böylesine bir kültür hazinesıne sahip olduğu ıçın Anadolu'va hep kıskançlık duygulanyla baktı. Anadolu da >ine öteden beri bu hazıneyi bağnnda taşıdıgı ıçın. haklı bır gururla dünvada nam saldı... >ımdı bu eşsiz mirasımızı. şu ne olduğu ve kime hizmet ettigi hâlâ anlaşılama>an "kalkınma \e imar hamlelerine" kurban etmek üzerev ız Güzelim Çanakkale. tstanbul'un yükünü almak için. deyiş yerindeyse "zoria metropoUeştirilmek" ısteniyor. Istanbul'un başına bela edilen ne kadar dert varsa hemen avnısı Çanakkale"nın de sırtına yüklenmek ıstenivor. Organize sanayi bölgeleri. büyük limanlar. dev otoyollar. fabrika alanları, havaalanları. topraklarının büyük çoğunlugu tanm. orman ve tanhsel-dogal SlT alanlanndan oluşan Çanakkale için kapalı kapılar arasında ardı ardına planlanıvor. Bunlar arasında Gelibolu Vanmadası Milli Parkı ile Troya-Assos tarihsel kuşağını şimdiden tehdit eden "Çanakkale Boğazı Asma Köprü Projesi \e bağlantı yollan" projesi ise yıne kültür ve doğa mirasına belkı de "son ölümcül darbeyi" ındırecek olan. belkı de en büyük ıhanet olarak. fırsatlardan fırsat kolluyor... Çanakkale'yi ve Troya'vj. bu talihsiz yıkım sürecınden acaba kim koruyacak? Bu ülkenin evrensel değerdeki mirasına kim sahip çıkacak? Sözüm ona imar ve ınşa hamlelerine kim dur di>ecek\. Bu sorulann yanıtı. aslında Istanbul'dakı HABITAT-I1 zirvesinde venldi "Artık, kentlerin ve uygaıiığın geleceği için. hükümet dışı kuruluşlara, yani sivil toplum kuruluşlannın duvariılığına «üvenivoruz" dıyen BM Sekretarvası'na. Çanakkale'den gelip katılan "kent gönüllülerinin" seslenışıvle venldı. Çanakkalelı STKler, va da kendi deyışleriyle "si>il inishatif" grubu, her gun Çimenlik Kalesinın >anı başındakı YalıHanda toplanıyorlar. HABITAT-lI'nın kendılerine yükledığı "sivil sorumluluklan"' tartışı>orlar. Sonra da kollarını sıvayıp "hükümet dışı kuruluş" olmalannın "gereğini" yerine getıriyorlar. Yani. bütün bu s>özde kalkınma projelerinın, aslında uygarlığa degıl, >ağmaya ve karanlığa hizmet ettiğını bıkmadan. usanmadan topluma anlatı>orlar... Bakalım. bu kez Çanakkale'de kimler tarihe geçecek' 1 Troya savaşlanndan Conkbavın'na kadar. hep bu cennet Anadolu'yu işgalcilere ve talancılara karşı korumak iste>enler tanhe geçtı Şimdi de aynı coşkuyu taşıyan yürekler, Yalı Han'ın alçakgönüllü ve ınsancıl avlusunda atıyor. Yolu Çanakkale'ye düşüp de bu coşkuya katılmak ısteyenler. akşam sennlığındekı o dovumsuz "ça> sohbetlerine" bekleverek... Birbirine düşman 5 larklı ordunun son 6 v ıldır savaş alanına çev irdiği Kâbifde ölüm kol ge/ivor. îç savaş Kâbil 7 öldürdüÇeviri Senisi - Afganistan'ın başkentı Kâbil. bugün dünvanın en talihsiz kentlerinın başında gelivor. İç savaşın harabe>e döndürdüğü kentte yaşam felç olmuş durumda. 1989'da soğuk savaş sona enp işgalci Sovyet ordusu gen çekılince. ÂBD ve dığer Batılı ülkeler de Afganistan'ı kadenne terk ettıler. Kısa süre sonra ülkede anlamsız bir iç savaş patlak verdi. Birbirine düşman 5 farklı ordunun son 6 yıldır savaş alanına çevırdığı Kâbil sokaklarında acımasızlık ve vahşet kol gezıyor. Sovyet işgali sırasında Afgan direnişçilerinın mayın tarlasına çevirdıklen Kâbil ve civan bugün dünvanın en tehlıkeli bölgelerinden bin. En fazla mayın kurbanının Afaanistan'da • Birleşmiş Milletler yetkilileri Kâbil'deki son durumu şöyle dile getiriyorlar: "Kentteki elektrik, su, kanalizasyon. ulaşım, haberleşme. temizlik sistemleri tümüyle iflas etmiş durumda. Tanklar yollan kullanılamaz hale getirmiş. Kentte yaşayan yarım milyon insan, yeterli gıda alamıyor." ülkeyi son derece kanlı bır ıç savaşa sürükledıler. Geçen yıl bu karmaşa>a "Taüban" adlı veni bır fraksiyon daha eklendı. Köktendinci öğrencilerden oluşan bu grup. kısa zamanda güçlenerek Kâbil kapılanna dayandı. Kentı ele geçirmek amacıyla sürekiı saldınlardüzenleyen Talıbanlar şimdıye dek amaçlarına ulaşamadılar. Ancak ayakta kalan son bınalar da Talibanlann roket bulunduğunu bıldıren Birleşmiş Milletier vetkililen, Kâbıl'dekı son durumu şövle dile getiriyorlar: "Kentteki elektrik, su. kanalizasyon. ulaşım. haberleşme, temizlik sistemleri tümüyle iflas etmiş durumda. Tanklar yollan kullanılamaz hale getirmiş. Kentte yaşavan varım mihon insan, yeterli gıda alamıvor." Sovyetlerin ülkeyi terk etmesıyle direnışçılerın başını çeken "mücahhier" kendı aralarında düşman kamplara bölünerek saldırılanyla >erle bir oldu. Kâbil'de durma noktasına gelen >aşamın kısa zamanda normale dönnıesi beklenmıyor. Birleşmiş Mılletler'in >etersız çabalanyla barışın sağlanamayacağını savunan vetkıliler. sorunların içınden çıkılmayacak kadar karmaşık olduğuna dikkat çekıyorlar. Afganıstan'dakı bu otonte boşluğundan yararlanmak isteyen komşu ülkelerden Pakıstan. Rusya. İran. Suudı Arabistan ve Hindistan çıkarlan gereği iç savaşın sürmesinı istiyorlar. Bütün bu ülkelere diş bileyen Afganlar, en çok ABD'nin iki vüzlü politikasını eleştirivorlar. Kızıl Haç'ta görevlı Dr. Zekerija Bakşi uluslararası arenadakı valnızlıklannı şu sözleriyle dile getıriyor: "Bizlere silah satarken suratımıza gülenler. silahlann namlulan bize döndüğünde sırt çeviriyorlar." Mevsim hastabğı deyip geçmeyin • Uzmanlar. birçok insanm önemsemediği mantarlann mutlaka tedavi edilmesi gerektiğini söylüyor. Alerjisi olanlann da rahatsız edici ortamlardan uzak durması gerekiyor. SAADET USLU Hemen hemen herkesın v aşamının bır ev- resınde yakalandığı mantar hastalıklan. yazın gelnıesiyle birlikte artış gösterirken birçok insan da bır başka > az hastalığı olan alerjilerin sıkıntiMnı vaşıvor Uzmanlar kendilığinden ıyıleşmeyen mantarlann mutlaka tedavi edilmesı ge- rektiğini vurgularken Acıbadem Hastane- sı'ndenDr ZekâiTanm.Türkive'degörül- me sıklığı yüzde 5-20 arasında değışen alerj ilerin bahar v e yaz ay- lannda zırveye çıktığını be- lirthor. Bahar alerjilerine daha çok çiçek tozlannın neden olduğunu belirten Tarım. türleri hakkında şu bilgıleri veriyor "-Saman nezlesi; burun akıntısı. hapşırık. burun- da tıkanma. - Alerjik konjoktivite; gözde kaşınma,yanma, kı- zarnıa. - Alerjik astım: nefes dar- lığı. hınltı. öksürük. - Alerjik deridöküntüsü; kaşınma, kızar- ma. kabarma, vüzdc 1 . gözde, dudaklarda şişme görülür." Türkiye'de çocuklar üzerinde yapılan bır araştırmada. saman nezlesinin yüzde 23. as- tımın yüzde 17 sıklığında karşılaşılan bir Yurtdışma gidenlerin yansı geri dönmüyor ANK\RA (Cumhuriyet Bürosu) - Başbakanlık Aı- le Araştırma Kurumu"nca yapılan bır araştırmaya gö- re vurtdışına çalışmak üze- re gıdenlenn yalnızca yan- sı gen dönüyor. Göç eden- lerden gen dönmek ısteyen- lerın çoğunluğunu kadınlar oluşrururken çocuklar. bu- lunduklan ülkede > aşamav ı tercıh edıyorlar. Başbakanlık Aile Araş- tırma Kurumu'nca yapılan "Vurtdışına İşgücü Göçü ve Parçalanmış Aile" adlı bır araştırmada. "AUereisleriiş- siztik ya da daha i\i iş bulmak için vurtdışına giderken ka- dınlareşleri ile birlikteolmak için gidivorlar" dendı. 911 aile. 1218>etışkınve 1016 çocuk üzerinde yapı- lan araştırmada, yurtdışına v apılan ış göçûnün doğal bır sonucu olan aile parçalanma- sının gıderek bır yaşam bı- çımıne dönüştüğü behrtildi. durumolduğununbelırlendığını kavdeden Dr. Tanm. "alerjikhastalıklar her vaştagö- rülmekle birlikte ortava çıkması daha çok çocukluk v e genç erişkinlik döneminde gö- rülüvor" dıvor. Zekâı Tanm. en sıkgörülen alerjileri "ev tozu akarlan, bitki polenleri. mantarlar. hayvan tüvleri. ilaçlar. kimvasal maddeler ilefindık.fıstık. çikolata,>ıımu rta. süt \e ba- zı me> r va-sebzeler" olarak sıralavarak ba- har alerjilerinın en çok görüldügü bölge- lerin de sırasıvla Trakya, Ege. Akdeniz, Batı ve Günev Anadolu ve Ka- radeniz olduğunu söv lüyor. Dr. Zekaı Tanm. alerjı so- runu olanlara ise şu tav sıyeler- de bulunuvor: "-Çiçek açma mevsiminde. çiçek tozlan ile temastan ka- çının, - Tatillerinizi mümkün ol- duğu kadar çavır. ot ve orman- hk bölgelerden uzak geçirûı. -1 lık hav alarda geceyarısın- dan sonra pencereleri kapahtu- tun. Çünkü polenlerin en ak- tif olduğu zaman sabahın er- ken saatleridir. - Bahçe işleriyle uğraşmaktan kaçının. - Yatmadan önce saçlannızı vıkavın. - Otomobil kullanırken pencereleri ve ha- valandırmayı kapalı ttıtun. - Aşı olarak da alerjinize karşı bağışıklık sağlav abih'rsiniz."