Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 19 HAZİRAN 1996 ÇARŞAMBA
HABERLERIN DEVAMI
GÜIVDEM MLST\F\B4LB^
I Baştarafı 1. Sayfada
mada karar kılsaydı
Acaba kaçıncı cıltte pes ederdı?..
Saraybosna'da ılk goze çarpanlar yıkık bınalar...
Yaralı ınsanlar gıbı yuzume bakıyorlardı Kımı pence-
re delıklerı, "tunelgmşı" gıbı ÇatılarOrhan Veli'nın
"/ceı/g/nn;"andırıyor
Havaalanından kent merkezıne gelışte, yandığı ıçın
yol kenarına ya da çope atılmış otomobıllerı sayma-
ya çalıştım 20'yı geçınce bıraktım
Açılış", genellıkle guzel şeylerı sımgeler Bugun-
lerde Bosna-Hersek'te de açılış torenlen duzenlenı-
yor Ama bu bıraz farklı
- Toplu mezar açılışları
-100 olu, 250 olu, 800 olu Çoğu, olduruldukten
sonra uzerıne kımyasal madde de atıldığı ıçın tanın-
malan neredeyse olanaksız
Sadece Saraybosna'da kayıpların sayısı 15 bın
Müslüman ateistler
Kımlık nedır1
?
Bırkışının, "kendını tanımlamada"kullandıkları dı-
yebılırız Bence en guzel kımlık "ınsanım" dıyebıl-
mek Ama ozellıkle savaşın getırdıklen. kımlık kav-
ramına farklı anlamlar yukleyebılıyor
Bosna-Hersek'te etkın kımlık "dın"\e butunleşıyor
Goruştuğum kışıler anlattılar "Ben ateıstım" dıyen-
ler bıle, "kımlık" soz konusu olunca haykınyor
- Muslumanım
Dın, bır vıcdan olayı Ama o kımlık olarak on plana
çıkınca, gorunen o kı barışa fazla katkıda bulunmu-
yor
Saraybosna'da geleneksel olarak cadde ve so-
kaklara. kentte tıcaretı yapılan urunlerle tanınmış kı-
şılerın adlan verılıyormuş Son donemde bu değış-
mış Artık cadde ve sokak adlan. 4 5 yıl suren savaş-
ta olenlerle, Sırplann bomba attığı yerlerle butunle-
şıyor Adlar boyle olmasın demek, bu aşamada ıtı-
cı olabıhr, ama seçılen yontemın "kın"\ surdurmek-
ten başka bır ışe yaramadığı da gerçek Saraybos-
na'da "sımgeleşmış" yerlerın başında "Baş Çarşı"
gelıyor Osmanlı mımarısının ızlerını taşıyan çarşıda
dolaşırken Demirel ın sozunu anımsamamak elde
değıl
- Tarıh eteğımızden çekıyor
Her şeyı tarıhsel gerçek ıçınde yerlı yerıne koy-
mak, bugunku gorunumu de dışlamamak gerekı-
yor
Baş Çarşı'dakı Boşnak kahvesınde bır Turkle ta-
nıştım Işte kımlığı
Mehmet Çakır 45 yaşında 1960'ta Saraybos-
na'danistanbul'agelmış 1960'lıyıllardaAdaletPar-
tısı ıçınde çalışmış O yıllardakı mucadelesını şoyle
tanımlıyor
- Komunızmle mucadelede ılk 10'a gırerdım
1992'de Bosna'da savaşın başlamasıyla, çoğun-
luğu Istanbul, Bursa ve Konya'dan olmak uzere 83
"mucahıt" Saraybosna ya gelmışler
"Onlardan 8-10 kışı hayatta kaldık" dıyor Uç kez
yaralanmış Ikı ayağında bombadan parçalar var Sol
kolu yarı felç Karnından da bırkaç kez kurşun ye-
mış Fızık tedavı goruyor Sordum
- Bugunku durumu nasıl ozetlıyorsun
9
Ikı elını yana açıp karşılık verdı:
- Demek kı Allah boyle ıstedı
Kısa kollu tışortunun arkasında kocaman Turkıye
yazılı Kolunda da havalı saçlanyla dıkkatı çeken bır
kadın dovmesı var
Kahvenın sahıbı Ismail Hakkı Gazi Ikı oğlu bır
cephede savaşmış Bıldığı tek şey var
- Hınstıyandan dost olmaz
Ismail Hakkı'nın annesı Kosova'da Saraybosna-
Kosova 6 saat Ama yol kapalı Geçen hafta Koso-
va'dan Saraybosna'ya ıkı gunduz bır gecede şu gu-
zergâhtan gelmış
-Kosova-Turkıye-Bulgarıstan-Hırvatıstan-Bosna-
Hersek
Bır ulkeye gıttığımde ılk yapmaya çalıştığım şey, o
ulkenın para bırımıne alışmaktır O ulkenın parası ye-
rıne dolar ya da mark cınsınden harcama yapmak-
tan nefret ederım
Bosna-Hersek'te bu ulkenın para bırımı, dınarı ara-
dım Hemen her yerde fıyatlar mark uzerınden Kal-
dığım otelde para bozdurmak ıstedım, Batı ulkelen-
nın hemen tumunun parası vardı Bosna-Hersek'ın-
kı yoktu Izlenımlerın kalan dılımını donuşe bıraka-
lım
Bosna-Hersek'te artık kan yok Çok sevındırıcı.
Ama kın pompalanmaya devam edılıyor . Çok
uzucu
Gülen-Selçuk
davası düştü
• Baştarafı 1. Sayfada
han Selçuk'un v azısında bır
cemaat vey a tankat mensup-
lannin Islamı kullanarak lyı
para kazandıklannı açıkla-
dığını belırterek şu goruşe
yer verdı
"Bu cemaat \eya tarika-
tm başkanının da Fethullah
Giilen olduğunu belirtmiştir.
Bö>lece bir cemaat \e>a ta-
rikatın \ar olduğu, bu tan-
kat \eya cemaatin bezirgân
takımının elinde bulunduğu.
bunlann İslamı kullanarak
iyi para kazandıkları açık-
lanmış \e başkanlarımn da
Fethullah Gulen olduğu ifa-
de edilmiştir. İslamı kullana-
rak para kazanmak, fink
atan bezirgân olmak TCK
482. maddeyi ihlal eder nite-
liktc aşağilayıcı, kişiyi halkın
husumetine maruz kılıcı is-
natlardır. Bu isnatlar. tarikat
veya cemaatin başkanı oldu-
ğu iddia edilen Fethullah
Gülen bakımından da geçer-
lidir. Aneak gerçekten Fet-
hullah Gulen boyle bir ee-
maatin başkanı ise gazetenin
bunu bovlece yazmış bulun-
ması halkı avdınlatma gore-
vi \e hakkı çerçevesindedir
ve suç oluşturmaz. Buna
karşıhkmüşteki \ekillerinin
iddialan çerçevesinde Fet-
hullah Gulen'in herhangi
bir cemaatle ilgisi olmadığı
halde kendisine >onelik ola-
rak bu isnat yapılmışsa ha-
karetin \arlıgını kabul et-
mek gerekir."
Bılırkışı raporundan son-
ra Istanbul Cumhum et Sa\ -
cılığı taratından Ilhan Sel-
çuk ye yazuşlen muduru-
muz İbrahim \ ıldız hakkın-
da. Fethullah Gulen'e **ya-
yın >oluyla hakaret" edıldı-
Sı gerekçeMyle da\a açıldı
îstanbut 2 Aslıye Ceza
Mahkemesı'nde gorulen da-
\ anın ılk otunımunda sorgu-
su yapılan Ilhan Selçuk. ya-
zisinda hakaret kastı bulun-
madığmı belırttı ve !>unlan
soyledı
"Bu yazıyı yazmamın
amacı. kimseye hakaret et-
mek değildir.Terorün iki bo-
yutu \ardır. Bunlardan bir
tanesi İslamcı boyutudur. Di-
ğeri ise etnik boyutudur. Ben
sadece bunlan \urgulamak
istedim. Fethullah Gülen'in
adının geçmesinin sebebi de
kendisi Nurculuğun bir ko-
lu sayılan bir cemaatin lide-
ri olarak kamuoy unda bilin-
mektedir. Siyasi hayatta da
etkin bir rolu \ ardır. Bu yuz-
den kendisine hakaret söz
konusu olmaksızın yazıda
adı geçmiştirr
Da\ anın de\ amı sırasında
mudahıl avukatlar, Fethul-
lah Gulen'ın mahkemede
hazır olarak şıkâyetlennı
bıldıreceğını beyan etmele-
n uzenne mahkeme 18 ha-
zıranda Gulen'ın duruşma-
y a çağnlmasina karar % erdı
\neak dunku oturumdan
once mudahıl \ekıllennın
şıkâşetlennden feragat et-
tıklenne ılışkın bır dılekçe-
v ı dosy ay a koymalan uzen-
ne mahkeme. dav anın duşu-
rulmesıne karar verdı
'ABD, Ortadoğıı'yu kanşürıyor'
• Baştarafı 1. Sayfada
da savaşa ıtmekten çekınmemıştır
Kuzey Irak. Korfez Savaşı'ndan
sonra globalleşen dunyanın ılgı oda-
ğıhalınegelmıştır Ortadoğu her za-
man dunyanın en sorunlu bolgesıdır
Bu nedenle K.uzey Irak"takı Kurt so-
runu. Korfez knzı ıle çıkmadı
Bolgeye yonelık her turlu çıkar
çatışmasinın karmaşıklığı, Musul \e
çevresının Korfez bolgesı gıbı pet-
rol >ataklan ıle dolu olması, bolge
dışı guçlenn etkısıyle bolgevı ıstık-
rarsızlığa donuşturmu^tur Bu ne-
denle 1991'de Kuze> Irak'ta başla-
tılan \e te^vık edilen Kurt ayaklan-
ması \e sonrasında gelı^en ola>lar-
la. Kuzey Irak petrollenne daha ko-
la> sahıp olmak ısteven Batılı guç-
ler \e \BD ıçın bolge kullanılmaya
elven^lı bır ortam halıne gelmış ol-
du
Kürtdoleti, \BD'yihoşnuteder:
Petrolun her zaman dost olan eller-
de olmasını ıste>en Batı \e A.BD.
Kuzey lrak"ı "Operation Pro\ide
Comfort/Çekiç Gıiç" denetımıne
alarak Kuzey Irak Kurtlennı bır ^ol
ayrımına getırdıler
' 1992"de"ozerk,federe bır Kurt
de\letı ılan eden Irak Kurtlerını
ABD"nın desteklemesi. ornek oluş-
turması açısmdan Turkıye ve Iran ı
endışelendırırken. Irak Kurtlennı.
hatta bolucu teror orgutu PKK'yı
bağımsiz bır de\let kurulabıleceğı
yolunda ı> ıce umıtlendırmıştır
Petrolun \e 2000"h yıllarda bol-
gede çok kı\ metlı hale gelecek olan
su\ un dost ellerde \e ozellıkle ken-
dı hımayelenndekı bır Kurt devletı-
nın kontrolunde bulunmasindan.
Batılı ulkeler \e \BDoldukçahoş-
nutkalacaklardır Bu nedenle. Cum-
hurbaşkanı Sa\ın Suleyman Demi-
rel'ın "Se\T'icanlandırmakisti\or-
lar" beyanatlannı alaycı bır tavırla
eleştıren koşe yazarlannın yorumu
bıze gore oldukça hakbizdır Gaflet
ıçınde bulunmaktadırlar 50-60 yıl-
lık bırdonem sonunda bıteceğı tah-
mın edılse de petrol. dunya sanayı-
ının \e tuketılen ener)inın başlıca
hammaddesıdır
Kürtleri değiL petrolü düşıinüy or-
lar: Petrol bır para \e guç kaynağı-
dır Ona sahıp olunmadan. değıl ge-
lı^mek \e kalkınmak, gundelık ha-
\atı bıle yurutmek mumkun olmaz
Işte Kuze> Irak'takı ınsan haklan
gorunumu altında >atan ka\ganın
asıl nedenı petrole sahıp olmaktır
Musul \e çe\resındekı petrolu pa-
zarlamaktır Yoksakımsenınne Ku-
zey Irak'takı Kurdu. ne de Ku-
\eyt'tekı ^rabı duşunduğu yoktur
O. bır gorunumdur. ortudur
1907 lerden ben Mezopotamya \e
çe\resinde çeşıtlı orgutler \e ulke-
ler tarafından surdurulen mucade-
lenın altında yatan gerçek sebep.
hep. petrole sahıp olmaktır
Türkive'nin petrol politikası: tt-
halatyoluylasağladığımız petrolun
fıyatlanndakıartış ulkemız ekono-
mısını. enerjı sektoru ve dovız du-
rumunu her zaman y akından etkıle-
yebılecek bovuttadır Bu nedenle.
ıhracatımız petrol ve dığer enerjı
kaynaklanndakı artışı dengeleye-
mezse, Turkıye'dekı enflasyonıst
baskı daha çok artabılır Enerjı tuke-
tımını kısmak. yahut ıç ve dış borç-
lanma ıle problemı çozmeve çalı^-
mak, ulkemızın geleceğını ıpotek
altına sokabılır Bu nedenle yerlı
kaynaklardan daha çok petrol elde
etme yolu azımle surdurulurken
petrole eşdeğer enerjı kaynaklan
devreye sokulmalıdıt Orneğın kont-
roüu nukleer enerjı kaynaklarına
hızla vonelmek zorundavız
Çekiç Güç ve OHAL'e uzatma
A>K.\RA (Cumhurhet Bürosu) -
TBMM Genel Kurulu'nda yapılan
goruşmede. DSP'nın oylamaya
katılmayarak sağladığı dolaylı
destekie Çekıç Guçun gorev
süresının temmuz ayı sonuna dek
uzatılması, 195 ret oyuna karşıhk.
257 oyla kabul edıldı Hükümet.
DSP'nıri tepkısı uzenne olağanüstu
hahn (OHAL) 10 ılde 4 ay daha
uzatılmasına ılışkın tezkeresınden
gen adım atarken DYP-AN4P ve
DSP taraftndan venlen ortak
önergenın kabul edılmesıyle, bu
sürenın de Çekıç Guç'e koşut olarak
temmuz ayı sonuna çekıimesı kabul
edıldı 502 mılletvekılının katıldı^ı
OHAL oylamasmda 314 "kabul""
oyuna karşıhk, 187 "ret" oyu çıktı. 1
oy da geçersız sayıldı Başbakan
Mesut Yılmaz. Çekıç Guçun,
mevcut halıyle kalmasının da
gıtmesınm de zararlı olduğunu
soyledı DSP Genel Başkanı Bülent
Ecc\1t de ABD ve dığer muttefıklen,
"Bu sürenin bir kez daha
uzatılmasının kolay olmayacagt
biiinmelidir. DSP'nın bu son katkısı
olacaktır. VBD'nin Kongresi \arsa
Türkiye'nin de TBMM'si >^rdır"
dıye uyardı Devlet Bakanı \e
Başbakan Yaruıincısı Nahit Menteşe
de '"Turkiye'nin Hu/ur Harekâtı'nı
durdurması değiU buradan a\ rüması
miimkün olabilir. Bunun sakınealan
da herkes taraftndan bilinmekte"
dedı Anayasa Mahkemesrnm
gerekçeh karannın
yaytmlanmasından sonra hukukı
boşluk doğmaması ıçın Çekıç
Güç'un gore\ suresmın temmuz
sonuna. OHAL'm de 4 ay süreyle 18
ekıme dek uzatılmasına ılışkın
hukumet tezkerelen. dun TBMM'de
gonışüldu Başbakan Yılmaz,
goruşmeden once yapılan ANAP
grup toplantısında, muhalefetteyken
Çekıç Guç ıle ılgilı olarak dıle
getırdtklen kaygılann doğru
olduğunu, ıktıdara gelmce bır kez
daha teyıt etttklerını soyledı
Yılmaz, "Övle bir noktaya gelinmiş
ki, Çekiç Güç-
ün me\cut haliyle
kalması da /arar. «itmesi de zarar.
Onun için mutlaka yeni bir yapıya
kavuşturulması gerekiyor'" dedı
DSP Genei Başkanı Bulent Ecevıt
de goruşmeler sırasında yaptığı
konuşmada. ABD'nın amacının.
Irak'ta Saddam yönetımını devırmek
olduğunu belırterek "Saddam
jonetimi büsbiitün kökleşti.
İstanbul'a gelen Küba De\ let
Başkanı Fıdel Castro da ABD'nin
tüm çabalanna karşın. 30 yıldır
göre\ini >urdurmektedir" dedı
"ABD'nin bilmediğimiz amaçlan
uğnına intihar etmek
mecburiyetinde degiliz" dıyen DSP
Iıden, 5 yıldır ılk kez kendı partılen
sayesınde ABD ıle muzakere
surecının başlatıldıgını soyledı
Ecevıt, bır kez daha uzatmanın kolay
olmayacağını \urgularken "Bu,
DSP'nin son katkısı olacaktır" dedı
Ecevıt, "firkateynskandaü"na da
değınerek "Bununla Huzur Harekâtı
arasında bağlantı kurulmamah.
Değil 3 firkateşn, 11firkate>Ti\erilse
bile. Tiırkiye bugünkü hali> le Hu/ur
Harekâtı'nı onav lamadığını tüm
diın\a\a duvurmalıdır" dıye
konuştu OHAL'ın 4 ay surelı olarak
uzatılmasına ılışkın hukumet
tezkeresı göruşujurken soz alan
içışlen Bakanı İ'lkii Güney,
"OHAL rejimi kaldınldıktan sonra
gıivenlik gıiçlcrimizin devam edecek
terörie miıcadetesinin hukuki bir
desteğe ihtivaç hissettireceği açıkça
ortadadır. \ncak, siyasi ortamın
paıiamentodan 3 a\ hk dönem
içerisinde retorm niteliğindeki yasal
dü/enlemelerin çıkarılmasına fırsat
vermemiş olması. OH AL'in
kaldınlması ile biriikte bıiyiik bir
boşluğun doğmasına neden
olabilecektir" dedı Goruşmelerden
önce DSPnın "OHAL'in de31
temmuza dek uzatılmasına ilişkin
önergemtz kabul edilmezse 'hayır'
deriz" karannın açıklanması uzenne
uzatma ıstemının reddedılebıleceğını
goren hukumet, gen adım attı
Goruşmeler sırasında, DY P-ANAP
ve DSP'nın ortak önergesıyle
OHAL'ın de 31 temmuza dek
uzatılması kabul edtldı
DYP GENEL BAŞKAIN YARD1MCISI R\SAN EKİNCİ
'Yılmaz mevsimlik başbakan
9
(Cumhuriyet Bürosu) -
DYP Genel Başkan 'Vardımcısı Hasan
Ekinci. \NAP Genel Başkanı Mesut
V ümaz' ın ~me\simlik başbakan" ola-
rak tarıhe geçtığını belırttı
Ekıncı. DYP Genel Başkanı Tansu
Çiller e karşı komplolann, "entrikayi
iyi bilen \e ülkeyi daha once bunalıma
götüren 1980 öncesi takım" tarafından
gerçekleştınldığını soyledı
DYP Genel Başkan Yardımcisi Ha-
san Ekıncı dun duzenledığı basın top-
lantısında. TBMM'de uydurmadosya-
larla mılleu ekıllenne başbakan \ e ba-
kan olma yolunun kapatıldığını savu-
narak "Bir sivil darbe yapdmıştır" de-
dı 1980 oncesınde ulkeyı bunalım
noktasına getıren. her turlu entnka ve
komplolan ıyı bılen lıderkrın. Mec-
lıs'ı asıl üjlevınden uzaklaştırarak ya-
sakçı bır konuma getırdıklennı ıddıa e-
den Ekıncı. "Siyasi entrikayı en az bi-
len bizim genel başkanımı/dır, çünku
unhersiteden geldi. Siy asi komploy u bu
80 öncesi takım iyi bilir. Ben de oradan
geldim. Bu entrikalann amacını bili-
rim" dedı Hasan Ekıncı. "Sayın ^ ü-
maz aklmı başına toplasın. \ma ne ya-
parsa yapsın. Savın V ılmaz'ın şahsın-
da bir isim kaldı. Me\ simlikbaşbakan.
Hep bahara rastlıyor. Bir daha kışın
başbakan olamaz" eoruşunu dıle sıetır-
dı
Ekıncı. darbe ımasında bulunan Kı-
lis Mılletvekılı DoğanGureş'ın kışısel
goruşlerını dıle getırdığını ve bır ıhtı-
lal uyarısında bulunmadığını savuna-
rak "Ordu milletin ordusudur \e gore-
vi belhdir. Şu zaman ihtilal y apanz, bu
zaman yapanz diye fıkri yoktur herhak
de" dıye konuştu Ekıncı. RP'nın sov-
lemlen ve programlarından bırçok
anayasal kurumun rahatsız olduğunu.
ancak bunun "ihtilal yapılacağı" anla-
nıına gelmedığını soyledı
Hasan Ekıncı Tansu Çıller'ın eşi
ÖzerUçuranÇiller'ın. D\ Pve ANAP
lıderlennın sıy aserten çekılmesını one-
ren konuşmalannın anımsatılması uze-
nne "Bir siyasi parti genel başkanının
çekilmesi falan filan istiyor diye olmaz.
Genel başkanı delegeler secer. Bu fut-
bol takımı mı? Bu bir siyasi kadro işi-
dir" değerlendırınesını yaptı
Arap Birliği ile diplomatik girişinı
B Baştarafi 1. Sayfada
Zırve oncesınde, Arap ulkelerının
başkentlenndekı Türk buyukelçılen-
nın de görev yaptıklan ülkelenn dı-
şışlen bakanlan nezdınde gınşımde
bulunarak. Kahıre toplantısında, Tur-
kıye aleyhıne karar çıkmaj>ını onle-
meye çalışacaklan kaydedıldı
22 uyesı bulunan Arap Bırlığı, 21
hazıranda yapacağı toplantıya Irak'ı
davetetmedı Diplomatık kaynaklar,
1991 yıhndakı Korfez Savaşı nede-
nıyle Kuveyt ve dığer Korfez ulkele-
nyle Irak arasındakı ılışkılerın gergın
olduğunu, bırlık toplantısmın ıkılı tar-
tışmaiara sahne olmasını onlemek
amacıyla Bağdafın zırveye davet
edılmedığını kaydettıler
Kaynaklar. yakın gelecekten ıtıba-
ren Irak'ın da çağnlmaMnın planlan-
dığı ztrveye. Somalı'nın de katılma-
yacağını kaydettıler ArapBırlığf nın
Mısır'ın başkentı Kahıre"de yapıla-
cak zır\_esıne şu ülkelere katılacak
"Mısır. Crdün, Suudi Arabistan, Ku-
veyt, Katar, Bahreyn, Birleşik Arap
Emirtikleıi Lübnan, Suriye, Sudan,
Cibuti, Libya, Cezavir, Tunus, Fas,
Moritanva. Yemen, Ümman, Kamar,
OLAYLARIN
ARDINDAKf
GERÇEK
I Buşturufı 1. Sayfada
büyük çoğunluğunun re-
Jorm politikalarıııın aley-
hine oy kullanması, Yelt-
sin 7 dizginleyecektîr.
Sağcıhğı da solculuğu
da turtışnıalı olan Le-
bed'in yaklaşık yüzde 15
oranında oy altnası, eski
günlere geri dönmek iste-
meyen, reformlar db'nem'ı-
nin yarattığı yolsuzluk ve
örgütlü suç patlamasın-
dan irkilen ve Bıze na-
mıtslıı \e sağlam bu lıdeı
lazım ' diyen insanların
giderek arttığını gösteri-
yor.
Yeltsin, seçimlerden ön-
cesıksık ' Komunıstlerge-
lııse ıç %a\uş çıkar" diye-
rek halka gö'zdağı vermiş-
ti Liberal )a\lınskı'nin
oylannın Yeltsin 'egitmesi,
uyarııun ciddiye alındığını
ortaya çıkardı. Seçim so-
nuçları, simdi bu tehlike-
nin daha da büyük oldu-
ğunu gösteriyor.
Sonuçlar, Ru\ halkının
büyük bölünmüslüğüne
işaret ediyor. Bir tarafta
yeni düzenin önünü açtığı
insanlar, diğer tarafta
Fransız Komtinist Parti-
si'nin "sosyalızmın karı-
katurıı" diye nitelediği es-
ki günleri arayan yoksul
yığınlar. Karikatür de olsa
kimsenin aç, evsiz, issiz,
bakımsız, eğitimsiz kalma-
dığı günleri mumla ara-
yan insanlar. Batı 'nın
"Rııs\a nın \em gııtşım-
cıleıı olarak adlandırdı-
ğıinsanlan hıısızlaı ka-
tılleı dolandnıcüaı sııııı-
\u olarak gören yoksul-
lar.
Rus halkı arasındaki
bölünme, yalnızca bir sos-
yal bölünmeye değil, coğ-
rafı bölünmeye de isaret
ediyor. Büyük kentlerle,
ihracata yönelik bolgeler-
de yasayanlar Yeltsin 7
desteklerken, kızıl kıı-
şak diye tanımlanan iç
tüketime yönelik sanayi
merkezleri ve köyler, Zyıı-
ganov 'u destekliyor.
Rusya 'da büyük huzur-
suzluğun giderilmesi için,
verilecek odunlerle bir
hoşgöru ortamı yaratılma-
sı, yani demokrasinin kök
salmaya baslaması, Rus
halkının en büyük kazan-
cı olacaktır.
VF1BNOKTASIIORAL ÇALIŞLAR
Koç'la DYP arasındaki kavganm anlamı
Koç'la DYP arasında sonunda
ortalığa dokulen kavga, nedense
medya tarafından fazla ılgı gorme-
dı (') Bır ıkı kuçuk haberle çatışma
geçıştırılmeye çalışıldı
DYP Genel Başkan Yardımcisi
Ismail Karakuyu. çok cıddı ıddı-
alar one surmuştu. Bu ıddıalar ye-
nılır yutulur cınsten değıldı DYP
yonetıcısı. Koç Holdıng'ın çızgısı-
nı "Vampırzıhnıyet" olarak adlan-
dırıyor, Holdıng yonetımının 65
mılyonluk ıç pazarı elınden kaçır-
mamak amacıyla gumruk bırlığıne
karşı çıktığını soyluyordu Karaku-
yu'nun iddialan arasında Koç Hol-
dıng'ın, yandaşı basını da hareke-
te geçırerek Çiller aleyhındekı
kampanyaya hız verdığı soylenı-
yordu
Koç Holdıng yonetımı de kısa
bır açıklamayla ıddıalan reddettı
ve Karakuyu yu mahkemeye ve-
receğını belırttı Sonra tartışmaka-
pandı Ardından ne bır yazı ne bır
yorum.
Aslında Karakuyu'nun ıddıaları
onemlı ıddıalardı Yıllardır ıktıdar-
da bulunan bır partı yonetımının
duşuncelerını vetespıtlerını yansı-
tıyordu Bundan 4-5 ay once mer-
kez sağdakı ıkı partı lıderının ne-
den bırleşemedıklerını yorumla-
mıştım ikıbuyuk holdıng patronu-
nun aralarında anlaşmalan halın-
de hem buyuk medya kuruluşla-
rımız arasındaki kavganın hem de
merkez sağdakı lıderlık kavgasının
sona ereceğını soylemıştım
Karakuyu ıle dun telefonda go-
ruştum Neden boyle bır açıklama
yapma gereğı duyduğunu sor-
dum Karakuyu. açıklamayı partı
yonetıcılerının onayladığını ve
halktan buyuk destek gorduğunu
soyledı "Aylardır bırgruba aıt ya-
yın organları DYP'yı ve lıdennı he-
def alıyorlar Onların arkasında
Koç Holdıng'ın olduğunu bılıyo-
ruz" dedı
Turkıye, buyuk bır siyasi kaosun
ıçınde yıllardır çırpınıp duruyor
Merkez sağın ıkı partısı butun ça-
balara rağmen bır tuıiu ortak bır
noktada buluşamıyor Geçmışte
boyle durumlarda merkez sağ
ıçınde ayrılık çıktığında buyuk bur-
juvazı bıryana ağırlığını koyuyor ve
merkez sağın lıderlık sorunu çozu-
me ulaşıyordu Orneğın 196O'lı
7O'lı yıllarda AP ıçınde onemlı ay-
rılıklar çıkmıştı Ancak Demirel ış
dunyasının desteğını alarak mu-
halıflerını etkısız hale getırmıştı
Basın da ış dunyasının buyuklerı-
nın dumen suyunda Demırel'ın ar-
kasına geçınce sorun kalmamıştı
Bu kez bır turlu bu sonuca uiaş-
mak mumkun olmuyor Herkes.
Tansu Çiller'le Mesut Yılmaz ara-
sındaki kavgayı ıkı lıderın kışısel
kaprıslenne bağlıyor Ikı lıderın
kaprıslı oldukları ve uzun vadelı bır
ufuk sahıbı olmadıklan doğru A-
ma ış merkez sağın lıderlığıne gel-
dığınde sonuca ulaşılamamasının
sebebi onlar değıl Eğer ış dunya-
sının buyuklerı aralarında bırlık ol-
sa sorun hemen çozulur, partıler-
den veya lıderlerden bırısı hızla
tasfıye edılırdı Basının da bu ay-
rılıkta taraf olması ışı lyıce zorlaş-
tırıyor
DYP yonetıcısı Karakuyu'nun
ıddıasına gore Koç Holdıng, gum-
ruk bırlığıne hazır değıl Ozellıkle,
TOFAŞ otomobıllennın gumrukle-
rın kaldınlmasıyla ayakta durama-
yacağı soylenıyor Koç'un en te-
mel yatırımını oluşturan bu oto-
motıv sektoru, daha once de cıd-
dı bır krızı hukumetın aldığı onlem-
lerie aşmıştı Koç Holdıng, ekono-
mı uzmanlarının belırttığıne gore
ayakta kalabılmek amacıyla oto-
motıv sektorunun korumasına
muhtaç Işte bu aşamada devre-
ye gumruk bırlıgı sorunu gelıyor
Iddıaya gore, Koç'un bu sorunla-
rı ıç polıtıkaya da siyasi tercıh ola-
rak yansıyor
Yıne ekonomı dunyasını yakın-
dan tanıyanların ıddıalarına gore,
Sabancı ulaştığı uluslararası eko-
nomık guçle gumruk bırlığı konu-
sundarahathareket ediyor Japon
sermayesıyle dunya çapında gı-
nştığı ışbırtığı Sabancı'nın daha da
buyumesıne yol açıyor Avrupa ve
Japon sermayesıyle kazandığı ını-
sıyatıf nedenıyle Sabancı, Turkı-
ye'nın ıç sorunlarında daha liberal
davranıyor
Işte bu ıkı buyuk holdıng arasın-
daki çatışma Turkıye'nın ıç so-
runlarına yansıyor ve medya ıçın-
dekı kavgayı da kızıştınyor Iş dun-
yası ıçınde Kurt sorununun çozu-
munden demokratık yasalara ve
askerın mudahalesıne kadar bır-
çok alanda farklı goruşler olduğu
soylenıyor
Koç Holdıng yonetımı urunlerı-
nın dunyanın bır çok yerınde pa-
zarlandığını ve DYP yonetıcısının
ıddıasının gerçeğı yansıtmadığını
belırttı
Ancak anlaşıldığı kadanyla kav-
ga, urunlenn kalıtesınden çok, sı-
yası tercıhlerle ılgılı Holdınglerın
gunluk yaşamımızdakı rolu, gide-
rek ekonomık olmaktan çok, sıya-
sı bır ozellık kazanıyor
Bız yalnızca suyun yuzundekını
goruyoruz Gorunmeyen alanda
acaba neler oluyor^
G L O B A L POLİTİKÜLTÜR
ERGİN YILDIZOĞLU
Rusya'da Lehed Faktörü
"General Pinoşe zamanında, 10 senede 25 bın kı-
şı oldu, ama ekonomının de yapısı koklu bır şekılde
değıştı " Batı, Rusya seçımlerının bırıncı turunu Yelt-
sin onde brtırdı dıye sevınedursun, ıkıncı turda kımın
devlet başkanı olacağına. bu sozlerın sahıbı emeklı
general Lebed karar verecek Lebed, beklenmedık
bır şekılde seçımlerde yuzde 15 oy aldı
Evet. gelecek seçımlerde, ıster Yeltsin kazansın
ısterse de Zuganov, her ıkısı de başarılarını Lebed'ın
desteğıne borçlu olacaklar Tabıı bu başarının da bır
fıyatı var CNN'e verdığı demeçte Lebed, "Ben as-
kenm, bana gereklı sılahları verın, ıçendekı savaşı da
kazanırım" dedıkten sonra Suça karşı, aşırı guçle-
re -sağ olsun sol olsun fark etmez- karşı ve ulkenın
kanlı bır kaosun derınlıklerıne batmasını engelleme-
me olanak sağlayacak mucadeleyı orgutlememe
olanaksağlayın" dıyerek sozlerıne devam ettı Boy-
lece Lebed, fıyatını da açıklamış oluyordu
Hemen seçımlerın arkasından başlayan goruşme-
lere ve spekulasyonlara bakılırsa, Yeltsın'ın Lebed'e
savunma bakanlığı veya Guvenlık Konseyı Başkan-
lığı teklıf etmeye, hatta belkı de Lebed'e uygun yeni
bır pozısyon yaratmaya hazırlandığı bıldınlıyor Zu-
ganov'un ise Lebed'e başbakanlık teklıf etmesı ola-
sılığından soz edılıyor
Yeltsın'ın elinde devlet mekanızması ve merkez
bankası kasalarından aldığı, IMF fonları vardı Zuga-
nov ise başta Komunıst Partısı olmak uzere 200 ka-
dar orgutten oluşan bır blokun adayı olarak seçım-
lere gırdı Pekı ya Lebed'' Lebed, hangı guçle seçım-
lere gırdı ve seçım oncesınde bu kadar etkın bır kam-
panya yurutmesıne olanak sağlayan kaynaklan ne-
reden buldu? Bu soruya kesın bır cevap vermek ım-
kânsız Ancak asker nufusunun hâkım olduğu bol-
gelerde Lebed'ın aldığı oyun yukseklığı, bu sorunun
cevabına yonelık bır ıpucu verıyor Bırçok ğozlemcı-
nın Lebed ın ordunun adayı olarak seçımlere gırdı-
ğını adeta genel kabul goren bır gerçek olarak ıfa-
de etmesını de buna eklersek, Lebed'ın etkın kam-
panyasının arkasındakı maddı ve manevı desteğı
herhalde tahmın etmeye başlayabılırız sanırım Şım-
d. bunu Lebed'ın kendisine verılmesını ıstedığı yet-
kılerın ve gırış paragrafında aktardığım sozlerının ışı-
ğındadeğerlendırdığımızde, Rusya seçımlerının pek
de kimsenin dıkkatını çekmeyen bır sonuç doğurma-
ya hazırlandığını gorebılırız Seçimlerden sonra Rus-
ya'da ordunun ve guvenlık guçlerının -KGB'nın- po-
lıtıkada etkısı artacak Eğer Lebed, ıstedığını elde
ederse ulkenın gunluk yonetımının dısıplın ve duzen
yanlısı, ustelık ordunun desteğını alan bır polıtıkacı-
nın elıne geçmesı buyuk bır olasılık
işın aslına bakılırsa bu, son bır yıldır Rusya'da ya-
şanan gelışmelerın dogrultusu ıle tam bır uygunluk
halınde Pazartesı gunu Rusya'nın yonetıcı sınıflan-
nın ıkı onemlı kesımının buyuk Rusya ve siyasi ıstık-
rar, kayıt dışı ekonomının denetım altına alınması,
toplumsal yapıdakı çurumenın durdurulması ıçın ge-
reklı kaynakların bır an evvel sağlanması ortak pay-
dasında uzlaştıklarını ve kım seçılırse seçılsın bu Der-
javnost polıtıkasının uygulanacağını yazmıştım Se-
çım sonuçları bu polıtıkaya buyuk olçude toplum-
sal bır desteğın de kazanılmış olunduğunu gosterdı;
Yeltsin ıle Zuganov'uri retorıklerı bır kenara bırakıldı-
ğında. platformları bırbırıne çok benzıyordu ve Le-
bed, guçlu Rusya, siyasi ıstıkrar vb platformuyla
yuzde 15 oy aldı Bu seçımlerde pek ortaya çıkma-
dı ama Lebed'ın NATO'nun genışlemesıne ve nük-
ler sılahsızlanmaya karşı olduğunu da hatırlamakta
yarar var
Bu yuzden. Batı ıçın Yeltsın'ın ıkıncı turda kazana-
rak devlet başkanı olması bır Pırrus zaferı olacak
Ustelık, Yeltsin ın gıttıkçe bozulan sağlığı yuzunden
devreden çıkması halınde yonetımde kımın elının
guçleneceğını ve bu şahsın polıtıkalarına "komunıst-
mıllıyetçı" blokun hâkım olduğu Duma'dan da des-
tek bulmakta hıç zorlanmayacağını tahmın etmek
guç olmasa gerek
Olur ya bakarsınız Lebed Yeltsın'e değıl de Zu-
ganov'a destek vermeyı seçer ve onun kazanması-
na yol açar Bu durumda da yıne aynı senaryonun
geçerlı olacağını duşunuyorum Çok zayıf da olsa bır
de felaket senaryosu var Kaybedeceğını anlayınca
Yeltsın'ın yasadışı yollara dayanarak ıktıdan elinde
tutmaya çalışması olasılıgından da bahsedılıyor Bu
koşullarda bence en onemlı soru şu Yeltsin, bunu
hangı guçlerle gerçekleştırebılır? Gozlemcıler, ordu-
nun, 1993 parlamento baskınında takındığı tavrı tek-
rarlamayacağını. bu sefer Yeltsin'e destek vermeye-
ceğını veya seyırcı kalmayacağını duşunuyorlar Pa-
zartesı gunu soylemıştım, Yeltsin sonrası donem
başladı ve saat dakıkaları sayıyor tık tak, tık tak..
ÖYS deneme sınavı / 1
C E V A P A N A H T A R I
FEN BİLİMLERİ TESTİ
1 D.2D.3C 4D 5G 6 A 7B. 8 A 9D.10G. II D, 12 Ç,
13 E. 14 D. 15 \ 16C.17B, 18 A. 19C.20E.21 B.22E,
23C.24 •\.25B.26B.27E.28D.29D.30E.31 A.32B,
3^D.34C35 \.36E.37B.38 \.39B.40 A.41 C.42C,
43 C. 44 E. 45 C, 46 D. 4^ B. 48 A. 49 E. 50 C. 51 D. 52 B,
53 E 54D.55 /V..56C.57 A. 58 E. 59 A. 60 B. 61 D,62E
MATEIVL4TİK TESTİ
1 D 2C.3D.4 A.5E.6D. 7
\.8E.9C. 10 C. 11 AA2£,
13 D. 14 A. 15 B. 16 C. P D. 18 D. 19 B.20 E.21 E.22 B,
23 B. 24 E. 25 A..26C.27 B.28 C 29 C 30D.31B.32 A,
33E.34C.35A.36D.37C,38A.39B,40B,41 B.42D,
43C,44C.45C.46\.47 \.48 D.49 E.50 A,51 E.52B
TURKÇE TESTİ
1 B, 2 D. 3 E. 4 A, 5 D, 6 B. 7 E. 8 A, 9 E, 10 C, 11 A,
12 C 13 \ 14 E 15 B 16 D V B. 18 A. 19 D.20 E.21 Ç,
22 A 23B.24 \ 25 E 26 C 27 E.28 D.29 E.30 B.31 A,
32 D. 33 E. 34 C. 35 D. 36 B. 37 A. 38 B, 39 C.40 D.41 A,
42B.43D.44B.45D.46C 47 E. 48 D, 49 C, 50 A. 51 C.
52 E. 53 -V 54 C. 55 B. 56 D. 57 B. 58 A. 59 E. 60 C. 61 E,
62 B. 63 D. 64 B. 65 C
SOSYAL BİLİMLER TESTİ
1 E. 2 B. 3 D. 4 \. 5 C. 6 A, 7 D. 8 B. 9 E. 10 B. 11 C. 12 D,
13 A. 14 B. 15 C. 16 B. 17 E. 18 A. 19 C, 20 D. 21 B.22D.
23 C. 24 B. 25 V 26 D 2
7
E.2S A..29 C.3OC.31 D, 32 E,
33 B. 34 C 35 C 36 C. 37 E. 38 E, 39 B, 40 E. 41 D. 42 Ç,
43 D. 44 D 45 D. 46 \. 47 B. 48 E, 49 A. 50 D, 51 E. 52 B,
53 A 54 D. 55 D. 56 B. 57 A. 58 B. 59 C. 60 D. 61 D. 62 B.
63 E. 64 \, 65 C. 66 C. 67 D, 68 B. 69 D. 70 E "M D 72 B
DİKKAT1
Çocuklanruzın bılgısız. cahıl ve
ışsız kalmasını ıstemıyorsanız. odunsuz -
koşulsuz 8 yılhk TEMEL EĞİTIM ısteyımz.
ÇYDD