Katalog

12 HAZİRAN 1996 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA HABITATII Merkezi New York'ta bulunan Mega-Kentler Projesi, büyük kentler arasında deneyim alışverişini amaçlıyor Istanbul dünyaran 19. mega-kenti HABITAT YORUML' Durum değerlendirmesi OKTAY EKINCİ H ABITAT-II'nın 3 hazıranda bas.lay an "Resmi Konferans" bolumundekı dev let \ e hukumet temsilcılennın sunuşlan bu- gun tamamlanıvor Bu bolumun yan çahş.maian olan "komi- te toplantılannda" da goruşmelenn artık sonuna gelmdı 30 mavistdn bu \ana Taşkişla'da suren "NGO Forumlan'nda" ıse hemen her ulkeden STK'ler vuzlerce konuvu gundeme getınp tartışmava açtılar Sozun kisası artık "fınal" gunle- nndeyız ve HABIT\T-II'nın ınsanlıga verecegı "mesajla- ruı" ne olacağını -resmeır^u son bırkaç gunde goreeeğız <\slına bakılırsa H ABITAT-II'nın degışık kesımlerden ka- tılımcılan "kendi mesajlannı" >ıne kendı sovlemlennde verdılerbıle OzellıkleSTKforumlanndagoruşlennıdılege- tıren NGO lar resmı konferanstakı "ihtivatlı havanın" tam tersıne dunş ada v aşanan gerçeklen çekınmeden "sorgula- yan" bır gundcmı daha ılk gunden kent zırvesme taşıdılar Kuşkusuz bu nedenle olacak Turk polısıyle de "tanış- makta" fazla gecıkmeyen NGO lar yıne degışık alanlarda suren tartişmalarda "•küreselleşme" konusuna da ozel bır agırlık verdıler Tek kuiuplu \e "evrensel vağmaya" dayalı şu yenı dunva duzenının "uluslararası uyuşturucusu" oldu- gu her geçen gun daha da açığa çıkan kureselleşme masalı denebılır kı HABITAr-II'nın en vogun ışlenen "sonınlann- dan" bırisi oldu Bu konudakı çarpıcı vurgulamalardan bı- nnı, daha ılk gunlerdekı STK forumlannda <\BD lı NGO'lar- dan Karen Onthank dıle getırmıştı "ABD Kadınlar BirliğT SÖZCUMI Ba> an Onthank, ı>u gerçegın altını çızmıştı Temel sorun yoksulluğun giderilmesıdir. Ne var ki küreselleşme bu- na hizmet etmıvor ve bu sureçte (kureselleşme surecı) vok- sulluğun daha da artarak \ av gınlaştığı, HABITAT doküman- lannda (Kuresel E\lem Planı Taslagı) ver alıru- \or..r \ ıne Taşkışla'dakı forumlar sırasında Brezihalı NGO ların dagıttığı \e ustelık buvuk bır nezaket gosterısıyle "Türkçe" olarak da bro^ur halıne getırdıklen "Reci- fe Deklarasvonu" da ozellıkle kureselleşme- >ı sorguluvordu Brezıl>a nın Recıfe kentınde 1996 Mart avında vapı'lan "l'luslararası Kentsel Yoksulluk Toplantısı" katılımcıları Istanbul dakı zırveve bakın nasıl seslenıvorlardı "Ituslararasıfinanspivasalan. ulusal ekono- nuk vapılara tecavu/ ederek ulktlerin ekonomı politıkalan- nı kendi denetımlen altında tutacak kararlan almalannı en- geUemektedir..." Goruvorsunuz kı HABITAT-ll denen ola>. kımılennın kendılerını fazlası\la kaptırdıkları "pembekal- dırun makvajı" va da bu\uk s.olenler karnavallar \e hatta odullendınnelere dek \aran buyuk "vnğcıuk gösterüerT de- mek degıldı Bjsimmızın da pek meraklı olduğu bu parlak goruntulerle bırlıkte ozellıkle şu lalıhsız güvenlık gostenle- nnın yarattıgı "perdelenıenin" ardındakı asıl HABITAT su- recı ıse duvarlı çevıeler ıçın gerçekten buvuk bır fırsattı Nıtekım "H\BITAT gundemıne karşı olan \BD" de bu perdelemeve kendı "medvagücuvle" katılmıs. ve Taksım'de- kı son tutuklama ola>lannı T\' kanallanndan ov lesı bır ımaj- la vennıştı kı ornegın kımı vabancı delegelen telefonla ara- yan yakınları "İstanbul'da iç savaş çıknıış, HABIT\T dağri- mış, sağ mısııuz" dıve sormak zorunda kalmışlardı Ârtık son ıkı gune gırıyoruz ve dunvanın dort bır yanın- dan gelen delegeler \oksulluktjn kureselleşmeye kentyağ- masından ozelîeştırmeye kadar Turkıye">ı de çok yakından ılgılendıren sorunlaruzennde "son söderini"' söyleyecekler Umanm şımdıve kadar olana bıtene hep uzaktan bakan kı- mı avdınlarınıız \e hcle s,u "herşeyıbilen" vetkılılenmız, hıç degılse H ABITAI "ın -fınal tartışmalanna" ılgı gosterırler Bovlece o çok değerlı eleştmlennı de H ABIT\T ı sorgula- yarak vapma hakkını "bügih olarak" elde etmış olurlar • İstanbul'un katıldığı Mega-Kentler Projesf nın Başkanı Janıce Perlman. yola çıkış noktalannın. "mega kentler arasındakı benzerlıklerın çokluğu" olduğunu belırtırken, projenın Delhı Koordınatoru Mehta, dunyada şu anda 24 olan mega-kent sayısının 2 bınlı yıllarda kırka çıkacağını Dunyanın buyuk kentlen arasın- da bır deneyim alışvenşı kurulma- sını sağlayarak, kentlerın ortak so- runlanna ortak çozumler getırmeyı hedefleyen Mega-Kentler projesıne İstanbuldakatıldı 1986yılındaDr. Janice Perlman tarafından kurulan Mega-Kentler projesi bu y ıl HABI- TAT IFnınduzenlendığı Istanburda 10 yılını kutlarken. Istanbul'u da 19 Mega-Kent olarak bunvesıne kattı Merkezi Nevv York'ta bulunan projenın başkanı Perlman, projenın başlangıç amacını şu sozlerle anla- tıyor "Dünyanm bü> uk kentlerinin sorunlan arasında o kadar buvuk benzerükler \ar ki, denevim alış>e- rişi bu sorunların çozumunde mut- laka gereklıdır." Projenın ıkıncı aşamasını, edını- len bılgılenn kamuoyu ıle paylaşıl- ması olarak tanımlayan Perlman. uçuncuaşamada bellı başlı sorunla- Mega- Kentler Projesi Başkanı Janice Perlman (soldaki resim), projenin Delhi Koordinatörü Dr. Dinesh B. Mehta (iistte solda) \e Ne\v \orktan \olanda Rivera (sağda) IstanbuPdaki toplantı sırasında. rayenılıkçı çozumler ara^tıııldığını ve bu çozumlerın farklı kentlere ta- şındıgını belırtıyor Perlman a gore mega-kentlenn ortak sorunljrı >ov - le "Bannma. e\sizler, ulaşını, çöp. kanalizasvon. işsblik. çe\ re kiriiligi." Projenın Turkıve'de tanıtılmasın- da rol ovnayanlardan Prof. Dr. A. Şule Özuekren. Lınıu ozel sektor \e hukumet dı;>ı kurulu^ları bırara- >a getıren bu projeden ktanbul un da jararlanabılecegını du^unuyor "Ortak sorunlara ortak çozumler bulunabileceğini" ııade cden Ozu- ekren "İstanbul'un. kendisinden daha az gelişmiş kentlere vol goste- rirken. kimi sorunlara çozum getir- miş kentlerden de >ararlanabileceği- ni" belırtıyor Projenın Delhı Koor- dınatom Dr. Dinesh B. Mehta da. ku- rulu^undan kısa bır sure sonra katı- lan Delhı'de teme! amaeın "sorun- lara kent halkının katıhmıyla çözüm getirmek"olduğunu sovluvor Dun- yada 24 mega-kentın bulunduğunu. ıkı bınlı vıllarda bu savının 40"a çı- kacağını ıtade eden Mehta "Bu kentlerin çoğu da a/ gelişmiş ulkeler- de >er alacak Nen Yorkartık Delhi kadar hızlı gelişmivor" dıyor Nevv \ork'tan\olanda Rivera da Mehta gıbı. sorunlara çozum uretıl- mesı surecıne yurttaşlann katılımı- nın onemını vurguluyor "Komşu- luk, insanlaruı birbirieriyledayamş- ması" gıbı kavramlann üstune ba- san Rivera Nev\ York'ta altyapı ça- lışmalanndan çok toplumsal orgu- nun gelıştınlmesı çabalannın yo- öunlaştığını ıfade edıyor Mega-Kent Projesı nde yer alan dığer 18 kentın isimlerı de şoyle "Bangkok, Bombas, Buenos Aires, Kahire, Kalkuta, Delhi, Jakarta, karaçi, Lagos, Londra, Los Angeles, Manila, Mexico City, New York, Pa- ris. RiodeJaneiro,Sao PauloveTok- vo." 500 BİN İMZA TOPLANDI 'Konut hakkı' kampanyası I OKT\Y EKlNCl, MEHMET DEMİRK4YA, MELTEM FIRATLI, ÖZLEM Y LZAK. \ZE M\RŞA\ ÖZGÜR , ULLSOY,DEYRİM SE\ İMAY Butto ve Weizman, Istanburda HABITAT-II Konferansı'nın bugiın başlavacak olan 7İne toplantısına katılmak Uze- re İsrail Cumhurbaşkanı Ezer \\ei/nıan ile Pakistan Basb.ıkanı Bena/ir Butto, İstan- bul'a geldi. Cumhurbaşkanı Sulevman Demirel ile IsCanbul'da bır arava gelen Weiz- man, Türkiye ile İsrail arasında imzalanan askeri işbirliği anlaşmasıvla ilgili olarak "Bizler doğru bildiğimizi vapan/" dedi. \Veizman, dun aksanı Swissotelde bazı gaze- te >azaıian>la bir sohbet toplantısı du/enledi. kğırlıklı olarak 1 urk-İsrail askeri egi- tim anlaşmasının uzerinde durulduğu toplantıda \\ei/ıııan. \raplann anlaşmava tep- kisinı abartılı bulduğunu belirterek "Turkive ıle İsrail. iki hükümran bağımsız iılke- dir. Onlann vaptığı anlaşma kimsev ı ilgilendirme/" dedi. \\eizman, Türk-lsrail anlaş- masının hiçbir ulkevi hedef almadığını da vurguladı. O/el uçağıyla İstanbul'a gelen Pakistan Başbakanı Benazir Butto da Cumhurbaşkanı Demirel'le akşam goruştü. Butto, Başbakan Mesut Y ılmaz'la da konuşacağım belirterek "Göruşmelerimde iki iilkevi ilgilendiren konulann vanı sıra bölgesel ve uluslararası sorunlar hakkında da göriış alışverişinde bulunacağız" dedi. (Fotoğrat L'Gl ROLNYUZ) HABITAT II Genel Sekreten \\allv N Do\s konutun bır ınsan hdkkı oldugunun gozardı edıleme>eceğını belırttı Konut hakkının bır ınsan hakkı oldugunun hukumetler taratından onaylanmasına ıhşkın. 7ü ulkeden yarım mılyonu aşkın kis,ının ımzaladıgı dılekçe Insan Verleşımlerı Konteransı nın yapıldıeı Istanbul da. HABITATİI Genel Sekreten VVally N Dou a \erıldı Ortak dılekçevı "Birlikv* Gönüllu E\ lem lçin Gençlik" adlı siv ıl toplum kuru!us.unun bas.kanı Minar Pimple'dan alan N'Do\\ BM Insan \erleşımlen Konteransı HABİTAT Il'nın ınsan havatını daha yas,anabılırhale getıımevı amaçladığını anıınsatarak, şunlan soyledı "Butürden harekerter. insanlar arasındaki işbirliğini ve banşı ulusal ve uluslararası duzev de geliştirecektır. Konut çok onemli bir sonındur ve temel insan haklanndan biridir. Konutun bir insan hakkı olduğu konusunu gozardı edemeviz. Insanlann zorla tahlıve edılmesini \e sosval dışlanıavı da gozardı edemeyiz." Dılekçeyı veren Mınar Pımple ıse "Yanm miKon kışı adına sıze bu ımiaları sunmak ve hukumetlerın konut edinme hakkını tanımalannı istemek için buradayız" dıye konu^tu VVallv N'Dovv da. "Bu dilekçevi BM Genel Sekreten adına alıyorum ve sizin gavretlerinizi ona da anlatacağım. Gerekii desteğı de saglavacağım" dedi Türkije'den imzala>anlar Konut hakkı dılekçesıne Turkıye'den de Mımarlar Odası, Bor-Koop, Eryaman-Koop, İnsan Hakları Dernegı, Konut- Bırhk, Aıle Saglıgı ve Planlaması Vakfı, 68'lıler Kuşagı Bırhgı Vakfı, Vatev, Kadının tnsan Hakları İçin Kadınlar Dernegı ımza koydu Türkı\e de özürlülenn durumunu karşılaşukları sorunlan ortaya kovar ve bu konuda yavıınlanan ılk başs-uru kavnaği olma özellığını taşıvan araştırma ILK ADIM kıtabını (0212) 266 46 28 266 46 75 no ta tdefonlaniaıı Elıf Ba^argan ı arzyarak ısteyebılınultz İLK ADIM HATTI 0900 301 17 07 Ilk \dım hatunı aravıp, adınızı \« adresınızı sovievm TlkAdıın rozennız adresınıze gönderüeceknr ARI GRUBU HAFTAYA BAKIŞ AHMET TANER KIŞLALI Aspendos... Aspendos... Uçakta yanımdakı koltukta bır Italyan vardı Turkıye'ye ılk kez gelmış Istanbul'u, Antalya'yı gor- muş Ve bır gece once Aspendos'ta Ofe/to"yuota- nhsel dekor ıçınde ızlemış Yansı yabancı olan on ıkı-on uç bın kışı ıle bırlıkte Duygularını bırkaç tumce ıle ozetledı - Turkıye'yı herhangı bır Ortadoğu ulkesı sananlar dığer Islam ulkelen ıle aynı kaba koyanlar dun gece Aspendos 'ta olmalıydılar1 Antalya 'ya bır toplantı ne- denıyle gorevlı olarak gelmıştım Ama ulkenıze bu kez aıiemle bırlıkte, turıst olarak mutlaka yenıden gelece- ğım • • • Aspendos Opera ve Bale Festıvalı'nın uçuncusu de gorkemlı başladı Bu yıl uluslararası olmasını devletın gerı çekılen desteğı engelledı Fılm yasaklayan beledıye başka- nına kutlama telgrafı çeken bır Kultur Bakanı('), festı- valın açılışına bıle gelmedı Ama Anayol hukumetı Aspendos'a atgozluğu ıle ba- karken "sıvıl toplum" çıktı sahneye Devletın esırge- dığı desteğı Barut Oteller Grubu verdı Festıval ulusal duzeyde de olsa gerçekleştı Italya'dan, Almanya'dan ozel turlarla gelenler oldu Otuz temsılde toplanacak seyırcı bır geceye sıgdı Opera ve Bale Genel Muduru Huseyın Akbulut'un açış konuşmasında en buyuk alkışı ıse bugune gelın- mesı ıle Ataturk devrımı arasındakı baglantıyı kuran tumce aldı Alkışlayanlar arasındakı ısımlerden bırısı de Dr Lirt- fü Doğan'dı Eskı Dıyanet Işlerı Başkanı o guzel ola- yı yaşayabılmek ıçın eşıyle bırlıkte ta uzaklardan kal- kıp gelmıştı Laık Turkıye'nın "aydınlık yuzu olarak1 • • • Ankara Devlet Opera ve Balesı'nde 7 yapıt bu mev- sım "kapalı gışe" oynandı Kayserı, tarıhınde ılk kez baleyı bu yıl seyrettı Kon- ya bıle bu yıl baleyı alkışlayanlar arasındaydı Ve ıç- lerınde ıkı RP'lının de bulunduğu bırçok mılletvekılı de baleyı ılk kez bu yıl gordu Turkıye'den Japonya'ya kadar hıçbır yerde yerleşık opera ve bale yok Demokrası de yok! "Kore mucızesı"nden soz edenler, "fıkır sahıbı" ol- madan once "bılgı sahıbı 'olmalılar 1954 sonrasın- da -ağır bır savaşın yıkıntıları uzerinde- gınşılen atılım- lar arasında, kultur ve sanata verılen onemı unutma- malılar 45 mılyoniuk Guney Kore'de 70 orkestra olması uze- nnde duşunmelıler • • • Geçen yıl ıkıncısı yapılan Aspendos Festıvalı'nı 78 bın kışı ızlemış Oysa en genç opera ve balemıze sa- hıp olan Mersın'ın bır mevsımlık ızleyıcı sayısı 20 bın Sanatı halka goturmek ıçın bundan lyı fırsat mı olur? Turkrye'nın en buyuk turızm potansıyelıne sahıp bu- lunan Antalya yoresı harekete geçmelı Devletın ya- pamadığını ya da yapmadığını 5 yıldızlı sayısız oteller ustlenmelıler Aspendos Festıvalı gelecek yıldan baş- layarak "uluslararası"olmalı Kataloglara gırmeh Boylece hem yore turızmının gelışımıne hem de Turkıye'nın "çağdaş yuzu "nun tanıtımına daha çok katkı yapmalı Yapmalı kj karamsarlık ve karanlık azalırken, aydın- lık çoğalsın 1 • • • Aspendos Açıkhava Tıyatrosu ıkı bın yıllık bır tan- hın ayakta kalan gorkemlı bır anıtı Orada yapılan Opera ve Bale Festıvalı ıse o anıta Cumhurıyet Turkı- yesı'nın vurduğu bır damga 1 Turklerın ve Anadolu nun geçmışının araştınlması Atatürk ıle başladı Bugunun Orta Asya'ya uzanan kaynakları da gun ışığına çıkarıldı Anadolu nun bır "uygarlıklarzıncın" olan zengın geçmışı de Ve Turkler, Anadolu yu ele geçırmış zorbalar ve ko- nuklar olmaktan, bu tanh ve kultur bılıncı ıle kurtuldu- lar> Aspendos Festıvalı o bılıncın urunudur Aspendos'u boykot eden atgozluklu sıyasal kafa ıse bır karşı-dev- nm"\n "Turk-lslam sentezı 'ne sıkışmış bılımıveta- nhı yok sayan bır zavallılığın 1 Ancak Hıtıt Guneşı nın yerıne camıyı koyunca "aşagılık duygusu ndan kur- tulabılen bır guçsuzluğun 1 Demırel'ın kultur ve sanat danışrr.anı Dınçer Su- mer şoyle dedi ' Sayın Cumhurbaşkanı hep okul yaptıranlara, yurt yaptıranlara plaket verıyor Kulturel ve sanatsal etkın- lıklere destek olanlara, ornegın bır Aspendos Festı- valı 'nın gerçekleşmesıee buyuk katkılarda bulunanla- ra da venlmesını onereceğım " Alkışlamaya hazırlanıyorum Dikkuyruklar zirve gündeminde HABITAT'a 'Burdur Gölü' şikâyeti Lluslararası oneme sahıp Burdur Golu nun karşı karşı- v a bulunduğu tehlıkeler HV BITAT-II kapsamında ulusla- rarası kamuovunun dıkkatıne sunuldu İTL Taşkışla'dasur- mekte olan STK Forumlan çerçevesınde Turkıye Tabı- atını Koruma Dernegı Burdur Şubesı'nce "Endustrileşme ve Burdur Golu. Havaalanı Tehlikesı Altındakı Kuş Cen- neti" başlıklı bır toplantı du- zenledı Toplantıda Burdur Go- lü'nun neslıtukenmekteolan hayvanlann çok önemlı bır ya>am alanı olduğu ve 200 bı- nı aşkın su kuşunu barındırdı- ğı kaydedılırek dunyada 15 bın cıvannda kaldığı tahmın edılen Dıkkuyruk ordegının vuzde 7 0 ının bu golde >aşa- dığı belırtıldı Toplantıda go- lun kars.ı kar^ıya bulunduğu tehlıkelerleılgılı ıkı raporele alındı Bu raporlardan ılkındegö- lun çok vakınında >00 hek- tarlıkbıralandavapımı suren Ispana Organıze Sanav ı Bol- gesı ne (OSB) dıkkat çekıle- rek OSB'nın ver seçımının vasalara va^al kurallara ve sozles.melereavkın vapıldığı OSB ıçın çevreetkı degerlen- dınnesı vapılmadıgı sa\unul- du ObB tamamlandığı tak- dırde burada ver alacak en az 160 tabrıkanın her turlu et- kınlıgı ıle golu kırleteceğı. atıkları> la golu camur ve bal- çık halme donuştureceğı ıd- dıa edıldı Liderler zirvesi bugün tnsan Yerle^ımlen Konte- ransı HABITAT-ll nın lıder- lenn katılacağı bolumu. bu- gun Cumhurbaşkanı ve Kon- ferans Başkanı Sulevman De- mirel ıle BM Genel Sekreten Butros Gali'nın açılış konuş- malarını yapacakları genel kurul toplantılan ıle başlaya- cak Genel kurul oturumunda Cumhurbaşkanı Demirel ve BM Genel Sekreten Galı'nm yanı sıra aralarında. Roman- ya Cumhurbaşkanı İon İlies- cu. Polonva Cumhurbaşkanı Aleksander Knasnievvski. is- rail Cumhurbaşkanı Ezer We- izman. Arnavutluk Cumhur- başkanı SalıBenşa Bulgarıs- tan Cumhurbaşkanı Jehu Je- levve Kenva Tanzanya Lganda devlet başkanlan ıle Pakistan Başbakanı Benazir Butto Afganıstan Başbakan Vekılı 4hmed Şah Ahmed- zai Eımenistan Başbakanı HrantBagratvan Kırgızıstan Başbakanı \pas Dj. Djuma- gulov Gıne Cıbutı Burundı Ç ın başbakanlarının ve çok savıda ulkenın çevre bavın- dırlık \e ıskan bakanlannın konuşması beklenısor Daha once geleteğı açıkla- nan Fılıstın lıderı \aser Ara- fat'ın toplantıva katıl- mavacağı bıldınldı