Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Cumhuriyet
İmfhaz Sahibi: Berin Nadi
Genel Vayın Yonetmenı Orhan ErınçO
Geneî Vavın Koordınatoru Hikmet
Çetınkaya # Yazıışlerı Mudurlen
fbrahim Vıldız (Sorumlu), DınçTayanç
0 Haber Merkezı Muduru Hakan kara
0 Gorsel \ onetmen Fıkret Eser
Dı$ Hdberler Şınası Damşoğlu 0 istıhbarjt
CengızYüdırım 0Ekonomı Bulent kı/anlık
0 Kulıur Handan Senkoken 0 Spor
Abdulkadır Y ucelman 0 Makalelcr Santı
kaıaoren 0 Duzeltme Abdullah Yazıcı
0 Fotosrat Erdoğan Koseoğlu 0 Bılgı-Belge
Edıbe Buğra 0 > urt Hjbcrlerı Mehmet Faraç
> a\ mKunılu flhan Seiçuk I Eto,kan)
Orhan Erınç. Oktsv Kurtboke
Hıkmef Çetınka\ a. Şııkran Soner,
Ergun Bakı. Oınç Ta\anç. fbrahim
^ ıldız. Orhan Bursalı. Mustafa
Balb3\ Hakan Kara
-\nkara Tentoilcısi Mustafa Balba> 0 Haber Muduru Doğan
Akın AtarurkBuhanNo 11* kat4 Bakanlıklar-AnkaraTel
419^020 C ha!) Faks •419*02'' 0 tzmır TemsılciM
Serdar Kı*ık. H Zı\a Bh 13^2 S 2 3 Tel 4411220
Faks 4 4 1 9 1 P 0 \dana TemwlciM Çetın V ığenoğlu,
tnonuCd I19S \ o ! Kat 1 Tel ^ 2 2 ^ 0 Faki 3^22^0
Mue»e^e Muduru trol Erkut #
Koordınaror Vhmet korulsan 0
Vfuhasebe Bulent V ener • îdare
HüseMn Gurer 0 blctme Onder
Çelik • Bılgı Klern Naıl tnal •
Bı]gTvi\arSıslem Mürmet Çıler
MEDV A C • Vonenm Ku
Bakanı Genel Mudur Gül
Erduran # koordınator R
Işıtman # Genel Mudıır V. ardım<
Mıne \kdag Tel <I4 Ü7
s
Faks MI8
lâiımlaıafl *e Ba$an' V eu Gun Haber \ıansı Basm \e "^ avıntılık A 5
" u r l n Ş C a t 'V 4! Ca2a oglu U534 Ut PK 246 Utanbu! Tel 10 212) M2 0^ 0^ l2U han Fai» <02i2fMjfo
9EWM Imsak 5 38 Guneş "02 Oğle 12 59 İkındı 16 07 Akşam 18 41 Yatsı 20 00
Türkiye, dünya
nülusunu
artünyor
• A\kARA(Aİ\KA)-
Turkıve. dunya nufusunu
arttıran ılk 25 ulke arasında
16 ncı Mrada yer alıyor
Bugunku nufus artışı devam
ederse gelecek j uzyıiın
çevreeınde Turkıye. halen
eşit nufuslara sahıp olduğu
Fransa. Ingıltere gıbı
ulkeierden çok daha
kalabalık bır uJke halıne
gelecek Sağlık
Bakanlığfndan edınılen
bılgıye gore Turkıye kışı
başına gelır bakımından
gelışmış ulkelenn çok
gensınde veralıvor
TürkJerm en eski
vesikaları
• ANKARA(AA)-
Dıibılımcı Prof Dr Osman
Nedım Tuna nın. Sumerce-
Turkçe ılışkısı konusundakı
araştırmaları Anadolu'nun
kımlığı konusunda bugunku
bılgılere \enı bır boy ut
getırdı Turklerın en eskı
vesıkalannın kil tabletlerı
uzerıneçıvı vazısıyla
yazılmış Sumerceye geçen
kelımeler olduğunu
behrterek Turkçenın en az
11 bın yıllık olduğunu
sav unan Tuna. butun
bunlann Turklenn.
Yunanhlardan ve
Romalılardan da once
AnadoiVda vaşadıgını ortaya
koyduğunu bıldırdı Tuna,
"Suınerce(g)'nın eskı
Turkçe(o) Sumerce (d-
t) nın eskı Turkçe (y)
olduğunu keşfertım Bu
durumda elımde taknben
500 kelıme \ar" dedı
Tuborg Rock '96
• Kıilrur Serv isi - Tuborg
Rock Festı\al "96'nın Izmır
varıfınalı sekız grubun
katılımıvla Aubar'dayapıldı
\e Sanm grubu \oksun Sen
adlı parçavla. Atlantıs de
Polıce ın So Lonelv adlı
'co\er'ı\la Istanbul'dakı
fınalde >an^maya hak
kazandı Morîen Bangsgaard.
Lale Barçın Imer Can
Besbellı. Cunıhur
Canbazoğlu Serhat Demırel.
Erhan Konuk. İzzet Oz,
Hakan Tamar \e Ozkan
Lğurdan oluşan ıun.
grupları beste \e cover
olmak uzere ıkı dalda
değerlendırdı Tuborg Rock
"96"nın Ankara yarı fınalı 12
ekımde yapılacak
Hemşirelik sınavı
• ANKARA(ANKA)-
Saghk Bakanlıgrnın 980
hem^ıre almak ıçın açtığı
sınava on bını a^kın baş\ uru
oldu Bakanlıktan edınılen
bılgıve gore. sınav 20 ekım
tarıhınde 8 ılde yapılacak
On bını aşkın sağlık kolejı
mezununun baş\ uruda
bulunduğunu belınen
vetkılıler Mnavın Ankara.
Ltanbul. Izmır. Adana,
Erzurum. \an. Dıvarbakırve
Trabzon'da yapılacağını
bıldırdıler
Oünya posta günü
Dunva Posta Bırlığı'nın.
18^4'te jlk genel kurtı]
kararlannı ımzaladığı 9 ekım
gunu Dunya Posta Gunu
olarakkutlanı\or Aralannda
Turkıve nın de bulunduğu 22
devletın tam yetkılı
temsilcılen tarafından 9 ekım
18^-Tte Bernde kurulan
Dunva Posta Bırltğı, ulkeler
arasında haberleşmeyı
gelıştırmek amacıyla
kuruldu
Uyuşturucu ticareti patladı, kullanım yaygınlaşıyor, hükümetler uyuşturucuyla mücadelede başansız
EroinAvrupa'yı tehdit ediyor• Newsweek
dergısının
habenne göre
Avrupa'da en
belalı
uyuşturucu
olan eroın
kuilanımı
hızla artıyor.
Soğuk Savaş
sonrası değışen sınırlar ve terör
örgütlennın bu ışe el atması
eroın tıcaretını patlattı. Eroın
özellıkle yoksul ınsanlar arasında
yaygınlaşırken, yetkıhler eroınle
mücadelede gecıkmenın bedelını
ödüyor.
Dış HaberterServisi - "Arök onlardan bık-
tık ve polis de bir şe> yapmadığı için sonun-
da ejteme geçtik. Hepsini kovduk."
Dublın'ın arka mahallelerınden bınnde
>aşa>an Jern Fa>e. mahallelenndeyaşayan
eroın bağımlılarına karşı açtıkları savaşı
anlatırken. bunun tamamen denetımden
cıkmış olan uyuşturucu sorununa karşı bır
topluırbal tepkı olduğunu soylu>ordu
Nevvsvveekdergısındeyayımlananbırha-
bere gore. en belalı uyuşturucu olan eroın
her geçen gun daha da ya>gınlaşıyor Yenı
bıçımler kazanan eroın hemen hemen bu-
tun Avrupa'yı tehdit ediyor
Uyuşturucu tıcaretındekı patlama ve yay-
gın uy uşturucu kullanımına karşın uyuştu-
rucuyla mucadele etmek ıçın gereken para
ve bılgı eksıklığı yetkılılenn elını kolunu
bağlıvor
Avrupa Bırlığı tarafından. Lızbon'dakı
Avrupa Uyuşturucu ve Uyuşturucu Bağım-
lılığını Izleme Merkezrneyaptınlanaraş-
tırma, uyuşturucu deneven gençlenn ora-
Manchester
Londra fÇ
JrilGILTERE
H 0 L L A N D A ^ K o p e n h a g
| Amsterdam
1 ^ Moskova
Iran uzennden Pakıstan
ve Afganıstan'dan
Türkiye hmanlanna
Eroın Tıcaretmın Rotası
" S Eroının elındekı en buyuk
Avrvpa ulkelen
•^~- Karayolu rotaları
• • " Oenızyolu rotaları
Ana havayolu rotaları
SüveyşKanalı
ûzennden Pakıstan\
ve Afganıstan'dan Süveyş Kanah
nının Yunanıstan"davuzde6. Fransa'dayuz-
de 15. lspanya'dayuzde20. Ingıltere"deıse
y uzde 30 olduğunu gosterdı Araştırma en
yaygınuyuşturucunun esrar olduğunu gos-
tenrken kokaın kuilanımı \e Ecsta-»). LSD
amfetamınler gıbı vapay uyu^turuculann
kuilanımı da pek çok ulkede gıderek artı-
yor
En korkutucu olgu ıse eroın kullanımın-
dakı buyuk artış Eroın uzun zamandırAv-
rupa'dakı uyuşturucu bağlantılı suçların ve
A/DS, heparıtgıbı oldumcu hastalıklannen
buyuk kaynağıydı 1990ların başında Av-
rupa'dakı uyuştvırucu bağımlılannın sayiM
bır mılyona vaklaşmıştı
Geçen yıl ıngılızpolısı tarafından elege-
çınlen bır ton eroın. korkunç gerçeğı goz-
ler onune serdı Artık eroın daha ucuz. da-
ha saf ve daha kolav bulunuyordu
Eroinle sa\aş başansız oldu
Froının bu kadar yaygınlaşması. eroıne
karşı venlen mucadelenın başarısız olma-
sına bağlanıyor Afganıstan-Pakıstan Aftın
Hilali ve Turkıve uzennden geçen Balkan
rotası hâlâ çok y aygın anıa artan rekabet so-
nucueroın dunyanın heryanından Avmpa ya
akıyor ve artık hıçbır orgutun ya da bolge-
nın tekelı kalmadı Eroın. ııçaklarla. kam-
yonlarla. gemılerle Avrupa ulkelerıne akı-
\or
Eroının bu kadaryaygınlaşmasında sıy a-
setın buyukbırroluvar SoğukSavaş'ınbı-
tımınden berı uy uşturucular en şıddetlı dın-
ABD'PE l Yl'ŞTL RUCU ÇELİŞKİSİ
Arizona'da
esrar serbest
Dış Haberler Sen isi -
ABD"de başkan adaylan
"uyuşturucu ilemucadele
edecegiz". "u> uşturucu ti-
caretiniönlemeli\iz'" vaat-
lerı ıle seçımlere hazırla-
nadursun, ulkenın tutucu
evaletlerınden Anzona'da
esrar ıçmek ve satmak ser-
best 1983 yılından buya-
na yururlukte olan yasaya
gore esrar vergısınıodeyen
her vatandaş. bu uyuşru-
rucuyusatmayaveıçmeye
hak kazanıyor
Vergi önlemi
Eyaletyonetımı. "esrar
satma lisansrnın satıcıla-
nn vergı kaçırmalarını en-
gellemek ıçın uygulama-
ya korunuş bıryasal tedbır
olduğunu savunuyor Es-
rar paketlerının uzerınde
şırın kaktus resimlen bu-
lunan 10 dolarlık v ergı pul-
lan ılesatılmasışartkoşu-
luyor
Yılda lOOdolarodeye-
rek yasalarla başları derde
gırmeden esrarlannı ıçen ve
satan Anzonalılar durum-
lanndan oldukça memnun
Bırakşamustu Eyalet Mec-
lıs Bınası'nın onunde bır
kaç arkadaşı ıle esrarlı bır
sıgara paylaşan Uzay Mu-
hendısı Bill Green. "Para
karşılığı bir lisans çıkartbk-
tan Minra bir yandan esra-
runı içip, bir \andan da ya-
salara uyan bir vatandaş
olabiieceğiın düşuncesi ina-
nılmaz geliyordu. Ancak
şimdi esrar vergitni ödü-
yorum ve kimse bana bir
şe> diyemez" dıyor
Başkanhk seçımlen yak-
laşırken. adaylar uyuştu-
rucu konusunda yumuşak
gözükmemek ıçın kah soy -
lev lerle seçmenı çekmeye
çalışıyor Ancak. gıderek
daha çok Amerıkalı esra-
nn kokaın ya da eroın gı-
bı ağır uyuşturuculara ılk
adım olmadığını ve kulla-
nıcıların rahat bırakılması
gerektığıne ınanıyor
sel ve etnık çatışmalann malı kaynağı ha-
lıne geldı Savaş Iordları uyuşturucu lord-
lan oldu Sovyetler Bırlığı'nın çokmesıy-
le. Burma'dan Estonya'vayenı rotalaraçıl-
dı Avrupa Bırlığı ulkelennın sınırlannın açıl-
masıyla uyuşturucu ticareti daha da gelış-
tı Afrıka ve Guney AmenkaUakı çeteler,
esrar ve kokaın tıcaretınden kazandıkJan de-
neyımlerle urun çızgılerıne eroını de katıp
Av rupa pazarına sızdılar
Hükümetler yavaş da\ randı
Olayın bır başka boyutu ıse Avrupa hu-
kumetlerının. sorunun cıddıyetını kavra-
maktakıyavaşlıkları Orneğın. uyuşturucu
sorunu yoksul bolgelerde var olduğu sure-
ce bunun gormezden gelındığı Irlanda'da
hukumetın bu yetersızlığı sonucu. uyuştu-
rucu mafyası o kadar gelıştı kı. uyuşturu-
cu sorununu araştıran bırgazetecı bıle ol-
duruldu
Fransa ıse esrar gıbı hafıf uyuşturucu-
ların kullanımınına oldukça lıberal yakla-
şan Hollanda'yı suçladı Amsterdam so-
kaklannda her tur uyuşturucu kolaylıkla
bulunuy or Ama eroının bır gramını 60 do-
lara satan uyuşturucu satıcılan bıle eroını
aşağılıyor. kokaın kullanımını ozendınyor
Avrupa ulkelennın buluştuğu yer ıse artık
eroın sorununu cıddıye almalan ama ne y a-
pacaklarını bılmemelen
Eroının kokaın kadaryaygınlaşmayaea-
ğını duşunenlenn ıse sorunaçok ıyımseryak-
laştıklan soylenebılır Avrupa'ya bol mık-
tarda gıren kokaının kuilanımı. "toplunıla
bütünleşmiş. 20-40vaşarası,egitimi ve top-
lumsal konumu ortalamanın ü/erinde" bır
topluluk ıle sınirlı kalmıştı Oysaeroın. hıç-
bır şeyı olnıayan. yıtık ınsanlar arasında
yaygın Işsızlık oranının çok yuksek oldu-
ğu bolgelerde. eroının çekıcılığıne kapılmak
çok kolay Av rupa hukumetlen etkılı bır sa-
vaşım yontemı bulana kadar. eroın daha
bınlerce gencı pençesıne alacak gıbı goru-
nuyor
\v rupa\\a bo)
miktarda
giren
kokainin
kuilanımı,
20-40>aş
arası. eğitimi
vetoplumsal
konumu
ortalamanın
üzerinde bir
topluluk ile
sınııiı
kalmıştı. Oysa
eroin, işsizlik
oranının çok
yuksek
olduğu
bolgelerde
hızla
yaygınlaşıyor.
Ünlüler de pençesinde
Cobain öldü
Rkhards artık temiz.
Eric Cbpton savaştı.
9 9
Olüme
götiiren
tııtkıı
Eroın belast pek çok
ünfüyü de pençesıne
aJmıştı. Eroın bağtmhsı
Kurt Cobain. 1994
yılında yaşamına son
verdı. Efsanevı rockçu
JanisJoplin, 1970te
aşın dozdan öldü. Ünlü
cazcı BüJie Holidaj.
ölene kadar eroını
bırakmadı. Cazcı
Charüe Parker da eroın
kurbanı olurken, Miles
Davis kurtulmayı
başarmıştı 1957'de
eroını bırakan John
Cohrane, 10 yıl sonra
karacığer kanserinden
oldü 1977'deeroınden
kurtulan Keith Rkhards
ıse artık temız Gıtar
bıiyücüsü Eric Clapton
da 1974'e kadar eroinle
savaştı 50'liyıllanncaz
krallanndan Chet
Baker. yıllarca erome
karşı mucadele verdı.
Red Hot Chılı Peppers
grubunun elemanları
Dave Navarro ve
Anthonv Kjedis de eskı
bağımlılardan.
Miles Davis, kurtulmayı başarmıştı.
ÜÇÜNCÜ KEZ SİNEM.4YA
Aııııa Karenina için
6
nıutlu son' tarbşnıası
•St. Petersburg'da çekımı suren \e Anna Karenına">ı Sophıe
Marceau'nun canlandırdığı fılmdekı se\ışme sahnelen \e fılmin
"mutlu sonla' bıtınlmesı düşüncesı tartışmalara yol açtı
Kültür Servisi- Gostenşlı
bıratarabası.arkasındafaşı-
dığı sepetlerdolusu meyvey -
le St Petersburg sokaklann-
da ılerlıyor Caddenın koşe-
sındekı Vaganova Koreogra-
fi Okulu'nun oğrencılen pen-
cerelere uşuşmuş at arabası-
nm geçişinı seyredıyorlar
Kamera arabanın geçtığı yol-
lara donduğunde. çocuklar
ıtış kakış caddeye koştura-
rak arabadan duşen meyve-
len kapışmaya başlıyor Bır
kaç dakıka sonra cadde y ıne
eskı sessızlığıne burunuyor
St Petersburg kentınde bu-
gunlerde tath bır îelaş var
Rus edebıyatının dev ısım-
lennden Lev Tolstoy 'un des-
tansıyapıtı "Anna Karenına"
sınema fılmı oluyorçunku
Aslında bu bır ılk deöıl
1935 yılında Greta Garbo,
1947'de ıse \ ivien Leigh bu
olumsuz kahramanı beyaz-
perdede canlandırmışlardı
Ancak ılk kez, romana har-
fı harfıne sadık kalınarak.
oykunun geçtığı yer olan St Petersburg ken-
tınde çekılıyor fılm Aynı zamanda çekım-
lentumuyleRusya"dagerçekleştırılecekılk
yabancı produksıyon olacak "Anna Karenı-
SÖYLEŞİ ATTİLA İLHAN
'Çıkarlan' Farklı,(
Amaçları' Aynı!..
Bırden durakladım, dışarda varia yok arası bır
na
Proje Mel Gibson'un
e-posta : tan " vol. com. tr
Projenın ardındakı en onemlı ısım Av ust-
ralyalı aktor, yonetmen Mel Gibson. Rus yo-
netmen. yapımcı Nikita Mikhalkov ıle el
ele veren Gibson bu defa yalnızca kamera
arkasında yapımcı olarak rol alacak Fılmin
yonetmen] bır Ingılız Bernard Rose Mel
Gibson ıle 'Cesur Yurek'te başrolu payla-
şan guzel Fransız oyuncu Sophie Mareeau
ıse Anna Karenına'yı canlandırıyor Kont
Aleksı V'ronsky rolunu ıse Ingılız oy ııncu Se-
an Bean ustlenmış
Sophıe Mareeau. romana sadık kalınarak
çekımlenn St Petersburg'da gerçekle^ecek
olmasından çok mutlu "Bıiv ülev ici bir şe-
hir. Gizemli bir şeyler var sanki burada"
dıyen oyuncu. St Petersburg muzelerını do-
Filmde Anna Karenina'yı canlandıran Mareeau, St Pe-
tersburg 'dan çok etkilendiğini belirtiyor.
laşmaktan keyıf alıyor Yonetmen Bernard
Rose ıse, ımparatorluk Rusvasf nın atmos-
terını vansıtacak mekânlar bulma çabasın-
da Rose. St Petersburg saraylannın *gece-
yarısı guneşı nın aydınlattığı 'beyaz gece-
ler'de çok gorkemlı gorunduğunu soyluyor
Malı desteğın bır kısmı ABD'den gelse de,
fılm 'Tolstoy'ungururduyacağı' bır Rus
produksiyonu olacak
Tartışılan konular
Ancak fılmdekı bazı seks sahnelen kuçuk
soruniaryaratıyor Ruslar sekse fazla ağır-
lık venlmesının seyırcıyı urkuteceğını be-
lırterek donemın romantızmının yansıtıl-
ması gerektığını savunuyorlar
Romanın dramatık sonıı ıse y ıne tartışma-
lara yol açıvor Kont \ ronsky nın Anna Ka-
renına'nın olumunu engellemesı ve fılmin
'mutlu son'la bıtmeM gerektığını sav unan-
larla romanın dışına çıkmanın skandala yol
açabıleceğmı duşunenler arasındakı çekış-
me surup gıdıyor
1
yağmur çıselıyordu, kırlı mavı bır duman ağaç-
lan sarmış, okuldan çıkmış oğrencıler, evlenne da-
ğıhyor, 'havada gormemenın ve konuşmamanın
kahrolası huznu', Istanbul.
Hatırladığım o başlık, Refah ağırlıklı koalısyon
gerçekleşınce, ABD Dışışlen Bakanlığı'nın yaptığı 'yu-
muşakyorum' uzerıne yazdığım yazının başlığı 'La-
iklik ABD'nin Umurunda mı?' (Meydan, 6 Ağus-
tos 1996) Çok da şaşırmamıştım, sozcu Nicholas
Burns'un 'yorumu', daha once Fuller'ın yada Hun-
tington'ın soyledıklenyle pekâlâ uyuşmaktaydı
Burns demış kı "...Ataturk'ten bu yana lâiklik
Türkiye'nin geleneği olmuştur; fakat hiçbir za-
man ilişkılerımızın devamı için 'âiklığin bir koşul
olduğunu soylemedık; ama ilişkilerimizin deva-
mı için demokrasının şart olduğunu söyledik;
laiklik konusunda karar vermek, tamamh/le Türk
halkına kalmış bir konudur..." (Hurnyet, 17 Tem-
muz 1996)
Adam açıkça ne dıyor Atatürk oyfe soylemış ama
bızaldırmayız halk 'ılım/ııslâm'bırhukumeterazty-
sa, demokrasıye uyması şartıyla o hukumet bızce
makbuldur, pekı bu sozler Graham Fuller'ın şu
soyiedıklennın ABD Dışışlerı tarafından 'resmen te-
yıt edılmesı' anlamına gelmez mı?
"...Atatürk'ün düşunceleri çağı için çok güçlü
düşüncelerdi ama (...) bugunün kendine güven
duyan Türkiyesi, artık ulusal kimliğini, yörünge-
sıni, dünyadaki rolünu, hatta islâmın gündelik ha-
yattaki yerini yeniden düşünmelidir..." (Cumhu-
riyet. 26 Şubat 1990)
Eskıler ne derdı, 'tencere yuvarlanmış, kapağını
bulmuşi'
iki önemli fark...
ABD'nin aksıne lâıklık Avrupa'nın 'umurunda'
gıbı gorunuyor, Avrupa Parlamentosu'nun
Türkiye oturumunda konuşanların ağzına bakarsa-
nız, Çiller'e butun ofkelerı Refah Partisi'yle bır ko-
alısyona gıtmış olmasından kaynaklanıyor, soyle-
medıklennı bırakmamışlar, Alman sosyaldemokrat
Martin Schulz demış kı meselâ
"...Çiller sadece Avrupa Birliği'ne değil, ken-
dı halkına da ihanet etti; islâmcı partinin öniin-
de engel olsun dıye oy veren seçmenini kandır-
dı."
Alman YeşılterGrubu'ndan -malûm ve meşhur- Cla-
udia Rotfı, daha da sert, lâfını hıç sakınmıyor
"...Gümrük Birliği oylamasından önce Çiller
Türkiye'deki lâıkliğin garantısı olarak sunuldu.
Gümrük Birliği'ni onaylayarak Çiller'e destek
verdik; demokratık reformlann garantısı olarak
gösterilen bu kişi, Erbakan'ı ulkenin kralı yap-
tı..."
Fransız sosyalıst parlamenterGerard Chaudron
da benzer şeyler soylemış, oda 'ılımlı'dao\sa 'mus-
luman' bır başbakana taraftar gorunmuyor, çunku
onu 'ılımlı' sayamıyor
"...Bayan Çiller aralıkta kökdendinci akımlar-
la mucadele için yardımımıza ihtiyacı olduğunu
söyledi; sonra da Erbakan'ı başbakanlık koltu-
ğuna oturttu..." (Mıllıyet, 21 Eylul 1996)
Avrupa'lı Batı'hnm olaya bakışında ıkı onemlı fark
hemen goze çarpmaktadır 1)Bat Avrupa'lı, ABD'nin
aksıne Erbakan'ı ve ıktıdarını '///m//'saymıyor 'kok-
tendıncı' saymaya eyılımlı, galıba, sadece musluman
olması ona karşı olmasına kâfı gelıyor 2) Aydınlan-
ma felsefesının lâık esprısınden mı, yoksa Haçlı Se-
ferlerı'nden mı -belkı ıkısınden de- kalma bırdurtu,
Batı Avrupa'lının muslumanlann ağırtık kazanma-
sına tepkı gostermesme neden oluyor
Kımbılır belkı de "Fransızıstıhbaratınayakın' El Va-
tan El Arabî dergısının o başlığı atmasındakı "es-
rar", 'Sistem'ın ıçındekı bu karşıtlıkta yatmaktadır
"ABD'nın Onayıyla Erbakan Halife!"
Batı'nın istediği...
Türkiye'nin Dışışlerı Bakanı New-York'ta neler
demış, dıkkatınızı çektı mı' Önce şu ınanılmaz
açıklama "...ABD'nin her ısteğini yaptık. Bugü-
ne kadar bizden ne istendiyse yerine getirdik."
(Wall Street Joumal, 25 Eylul 1996), arkasından şoy-
le bır tepkı "...Avrupa vaatlerini tutmadı, hiçbir
isteğimizi yerine getırmedı!' (TRT/1, haberler, 25
Eylul 1996) Dışışlerı Bakanı ılk açıklamasının son-
rakı şıkâyetının gızlı nedenı olduğunu nasıl goremı-
yor, hayret doğrusu1
Donup dolaşıp aynı yere gelıyoruz, Doğu'nun ka-
deri bu mu? XIX. yy'da, ikisi de Batı'lı iki ülke, In-
giltere ve Almanya, farklı çıkarları dolayısıyla,
Osmanlı'yı -yâni islâmlığı- 'kullanmaya' çalışıyor;
bu yüzden, alrtan alta çat/şıyorlar; bazen de,
açıkça! Bugün, o boyutlarda gorunmese de, ABD
ile AB, ıslâmıyetı kullanabılmek için', yine alttan
alta çatışıyorlar; bırisi suret-i Haktan görünü-
yor, ötekısı sert, ama amaç aynı.
Kımbılır, belkı deSamuel Huntington'ı 'yenıdun-
ya duzenı' sonunda bır 'medenıyetlerçatışması ola-
caktır' yargısına goturen de bu, yânı ne, 'öaft'lı, Hı-
nstıyan ve beyaz emperyalıst Sıstem'm, ıçındekı
çelışme ve çatışmalara rağmen musluman coğraf-
yasını -ne tek tek ulkeler halınde, ne de yekpare bır
ıslâm bırlığı olarak- 'bağımsız' ve 'hukumrân' gor-
mek ıstemeyışı1
Ingmar Karllson'ın bu soruna yaklaşımı, her ıkı
taraftan haylı değışık gorunuyor, onu da dınleyelım
mı?
Bır dahakı sefere
http:// www. vol. com. tr/ A İLHAN
http://www.ada.com.tr./-bılgıyay/yazar/ailhan.html