Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
ÎA'FA CUMHURİYET 30 EKİM 1996 ÇARŞAMBA
HABERLERIN DEVAMI
Yurdun kuzey ve âogu
kesımlen parçalı ve çok
bulutlu. Doğu Karade-
nız, Doğu ve Guneydoğu
Anadolu'nun dogusu ıle
Trakya yağışlı Marmara
ıle yurdun ıç kesımlerı
sabah saatlerınde sıslı
geçecek Yağışlar yağ-
mur ve sağanak, Doğu
Karadenız ın ıç kesımle-
nntn ve Doğu Anado-
lu nun doğusunun yuK-
sekterınde karla karışık
yagmur ve yer >er kar
şeklınde olacak
Londra
Parıs
Roma
Berlın
Amsterdam
Madrıd
Sofya
Bruksel
b
PB
Y
Y
Y
B
Y
Y
13
14
20
13
15
21
15
13
Budapeşte Y 10 Munıh
Atına
Mılano
Oslo
Helsınkı
Stockholm
Belgrad
Viyana
Bonn
B
PB
PB
Y
Y
Y
PB
Y
18
14
5
8
8
11
13
12
Y 12
f^fe {srcc
Taşkent
Tah-an
Moskova
Aşkabat
Almatı
Taşkent
Bakü
Bişkek
Tıfhs
Kahıre
Y
PB
B
PB
Y
PB
Y
B
6
23
13
20
18
15
14
24
Şam PB 17
£)J-çık Parçalı bblutıu i Sısl
1
i Bulutlu ^ Çok bulutlu Yağmurlu
GLJ1NCEL CÜISEYTARCAYİ REK
• tafarafı 1. Sayfada
J«J Erbakan, laik dev ete özgü törenlere katılmayıp,
urcllanna uymayıp da ne yapacak?
Çanl'aya ve devletin sağlam kurumları; RP Ge-
;el l/e'kezı değıl kı...
Mjhalefetteyken din sömürüsü yapan, Atatürk
•e lak cumhuriyet düşmanlığına bir gün ara verme-
« r ^ecmi Hoca ve çevresindeki şeriat damgalı çe-
B devletı hıçe sayabilirler mı?
Tırki/e bugünkü noktaya Tansu'larla Necmi'ler-
fe gslrredı. Türkıye; Kurtuluş Savaşı'nda yetişen
cevnmci kadroların başlatıp sürdürdüğü atılımlar-
lı yicedi.
Ta~ısu gıbi yalancılarla Necmi gibi takıyyeciler,
çün gelecek gelip geçici trajikomık esıntıler olarak
anılccaKlar.
Şeria:ın aldığı mesafe tartışılırken. içimizden bi-
r. "Medeni Kanun 'u değiştirebiliyor mu, Medeni
tanun 'j" dıye sordu ve ekledi: "Anayasayı gonul-
hrmdeki ideale göre değiştirmeleri zaten olanak-
sz. Oysa Medeni Kanun bır yasa. Ona bile doku-
ramazlar. Medeni Kanun değîşmeyince şerıat vs.
hapn hayaldır, hayal!"
Meclis'te mutlak çoğunluğu sağlasalar bile, Tür-
kye'iin sıvil-asker sağlam güçleri Necmi Hoca ıle
şîriat damgalı çetenın yanm yüzyıllık düşlerını ya-
şama geçırmelerine izin verecekler mi?
Hcca da kavradı gerçeği. Cumhuriyet Bayramı
rresajında Atatürk'ten bir iki cümleyle de olsa öv-
gjyle soz etmek zorunluluğunu duyuyor.
Euntara inanmak!
Za:en şeriat için dört maddelik bir programı uy-
gjlanaya almaları gerekm.yor mu? Nedir bunlar:
"A) Anayasaya 'Devletin dini islam dinıdir' madde-
sni kDymak. B) Yasalann şeriata uygun olup olma-
dğın saptamak için TBMM'de bir 'şer'iyyekomıs-
yonu kurmak. C) Önemli devlet işlerini 'fetvaya'
bağlamak için Başbakanlık'ın yanına bir de "şey-
hûlislam' yerleştirmek. D) MedeniKanun'un 'fıkıh-
la uyuşmayan maddelerini kaldırmak."
TSK, gençlık. aydmlar, çağdaş medya... Kısaca;
üker-ın sağlam ve zınde güçleri bütünüyle dört
maddeye sığan çağdışı gericiliğe şapka çıkarma-
dı<ça:
Şenat mı? Güldürmeyin insanı!
Bir başka tartışma da Tansu'nun "ılımlı İslam
doktnni" gibi saçma sapan kimi sözlerinin cıddiye
almıp sütunlara yansıması.
Tansu kim. doktrin yazmak, yaratmak kim? Ca-
iınız gülmeyi çekiyorsa Tansu ıle "ılımlı İslam dokt-
riri"n\ aklınıza getiriniz lütfen. Kahkahalar, kahka-
nalar..
<oyu dincisi ve ılımlı islamı... Birbirlerinesevgi ve
bağlılık türküleri söylemelerine de aldanmayınız.
Biri diğerinin gırtlağına sarılacak öğelertoplayarak,
şimdiden geleceğe hazırlanıyor.
Örnekler taze. Necmi Hoca, Tansu 'yu överken
aynı gün karısı Nermin Hanım 3 kasımda seçim-
den geçecek olan Osmaniye'de RP ıl kadın komis-
yonunun düzenlediğı toplantıda şöyle konuşuyor:
'Başbakanlık Konutu'nun bir günlük yemek
masrafı 1.5 mılyar. Bu harcama akıl almaz bir olay.
Burada 60personel çalışıyor. Biz Konut'ta oturmu-
yoruz. Dört kişilik bir aileyiz. Diyelim kı 'öncekiler'
6-7 kişı'IİK aıleydi. 60 personelle kime hizmet edi-
yorlardı?"
Nermin Erbakan, "öncekiler" derken kimi anım-
satıyor? Tabii Tansu'yu. Açıkça Tansu'nun akıl al-
maz müsrifliğini, daha önemlisi devlet kesesinden
ölçüsüz hovardalığını sergiliyor.
Ya Hoca'nın kızı Elif'in bugüne dek duyulmayan
savına ne demeli: "Bir akşam yemeği için Başba-
kanlık'ın özel uçağı ile Arjantin'e gidilip aynı gece
dönüldüğünü biliyor musunuz?" dıyor. Doğruysa
müthiş bir olay.
Bu söylemleri seçim propagandası malzemeleri
diye geçiştiremeyiz. Konut'u ve devlet olanaklarını
Tansu'nun ailesi için nasıl kullandığını saptayacak
önce kovuşturma, sonra da TBMM'de soruşturma
başlatmak artık gerekmiyor mu?
Ortülü ödenek rezaleti örtüldü.
Bari, Tansu'nun devleti sömüren işlevleri ortaya
çıkarılsa...
Yoksa ünlü ikilinin birbirine destek atışlarına ba-
karak "Dost acı söyler" atasözüyle yetinip, yeni
pislikleri örtecek miyiz?
) Sulu kar
İzmirde37 kişi yakalandı
Mafya temizliği
İZIMİR (Cumhuri\et Ege
Biirosu) - izmır \e Aydın'da
silahlı çete kurarak çok sayı-
da cinayet. \aralama. haraç
alma \e bombalama olaymı
gerçekleştirdiğı öne sürülen
mafvaçetesı ileilgilioperas-
\onda gözaltına alınanlann
sa>ısı 37'veçıktı. Operasvo-
nun İzmır'ın ilçelerine de
ka\dırıldığı bildinldi.
Iznıir Emnıyet Müdürü
Hasan Özdemir. yaptığı
açıkiamada. "Bu çeteciler ile
PKK arasında fark yok" der-
ken, sanıkların özel polıgon-
lar kurarak atıştalimleri yap-
tığı belırlendi.
Özdemir'ın talimatıyla
Asaviş Sube Müdürü Metin
Şen\önetimindeki Organize
Suçlar \e Gasp Bürosu'na
bağlı ekiplerce. 3 Kalaşni-
kov l kanassuıkasısılahı\e
5tabancayla yakalanankışi-
lenn sorgusu sürüvor.
Sanıkların sorgularında.
biitün talimatları \e ola\lar-
da kullandıkları sılahları ha-
len firardaki Ahmet Tekin
Ba\kal"dan aldıklarını. iş bi-
tıııce de tekrar ona teslım et-
tıklerıni ıtiraf eniklerı. kendi
aralarındakı konu^malarda.
çetedeıı "teşkilat". olayiarı
gerçeklestıren kışılerden de
"ekip"dı\ebahsettıklerı. Iz-
mır'in Torbalı ılçesi ve çe\-
resinde. Avdın'da özel poli-
gonlar kurarak atış talınıi
yaptıklarını söyledikleri öğ-
renildi.
Özel Harekât Şube Mü-
dürlüğü'ne bağlı timler des-
teğındeki ekiplerın. İzmir'in
Bergama. Kınık. Tıre. Kıraz
\e Bayındır ilçeleri ıle bağlı
köyierde de operasvon \ap-
tık'ları bildırıldı. Özdemir.
şu ana kadar gözaltına alı-
nanlar arasında polis >a da
askerbulunmadığını belirtti.
Özdemir. şö> le konuştu:
•*İ2inir"de kendisine maf-
>a di\en kimsc\i banndır-
manı. Ö>le genele\ mafŞası,
çek-senet marŞası ranımam.
Emniyet Genel Müdüriimü-
zün bu konuda bü> ük deste-
ği \an Lzun süredir bö> le bir
çeteden şikâyet ^li>ordu. Ol-
gunlaşmasını bekledik \e a>-
nı anda opera$>oni)aşlattık
Aranan Ba\kal'ın çete başı
olduğu \e)4 cina\etfe azmet-
tirici rol o> nadığı şeklinde > e-
terli delil \ar. SUahlann hep-
si balistik incelemeje gönde-
rildi."
Özdemir. gözaltına alınan
43 yaşındakı emekli bınbaşı
H.Y.K.'nın çeteye. Doğube-
\azıt'tagöre\ \aptığı sırada.
yakalanan Kalaşnıkofmarka
tüfeklerden bırını uetırdığı
iddialarının sanık ıfadelerin-
de )er aldıŞını \e bunun ara^-
tırıldıöını sövledı.
Cınnhuriyet sevinci• Başttırcıfı 1. Sayfada
tanda^lannellerindeba\raklarlado-
laştıklan sokaklardakı binalarda da
büyük sa\ıda bayrak asıldı.
Ba^kentteki ilk tören Anıtkabir'de
>apıldı. Protokol erkânıyla birlikte
A.slanlı Yol'dan yürüven Cıımhur-
başkanı Dcmirel. nıozoleye çelenk
koyduktan sonra Misakı Milli Kule-
si'ne geçerek Anıtkabir özel defte-
rini iınzaladı. Demirel özel deftere
şunları \azdı:
"Yolumuzu aydınlatıyorsun'
~Bü>ük Atatürk,
Minnet sana. •jükran sana. Cum-
huri>etimizin 73.yıldönümünü mil-
letçecoşku ile kutlınoruz. İ'lkesi \e
milleti ile bölünmez bir büfün olan
Tiirki>e Cumhuriveti; demokratik,
laik. hür \e serbest kalma\ı milli kı-
\anv" ve milli şuur haline getirmiş
olan ırıilletimizin en aziz varlığıdır.
L> gariık ve çağdaşlıkta dünya ile ya-
rışma>a de\am ediyoruz. İlkeleriniz
\c de\ rimlerinü yolumuzu aydınla-
tı>or. Her >ıl daha güçlü olacağız.
Müsterih ol. rahat u\u. Sevgi sana,
sa>gı sana Büvük Atatürk."
Demirel. Anıtkabir'dekı törenın
ardından TBMM'de. Meclis Başka-
nı Mustafa Kalemli. Başbakan Nec-
mettin Erbakan. Genelkurmay Baş-
kanı Orgeneral İsmail Hakkı Kara-
da\ı. muhalefet partilerinin lıderle-
ri. bü> ükelçilcr \e diğer protokol
üvelern le asken erkânın kutlamala-
rını kabul etti.
Erbakan-Karada>i
Kabulden önce Ba^bakan Nec-
nıettin Erbakan ve Genelkurmav
Başkanı Karada> ı. uzun süre sohbet
etti. ANAP Genel Başkanı Mesut
Vılmaz. sohbete arkasını dönerek
preitokoldeki \erinde durmayı ter-
cıh etti. RP \ eDYP'lilenn kabul sı-
rasında sıcak sohbetleri dikkat çe-
kerken. muhalefet lıderleri Başba-
kan'la tokalaşmadılar. D\
r
P Genel
Başkanı \e Başbakan Yardımcısı
Tansu Çiller. kabule son anda yeti-
şebildi. 3 Kasım ara yerel seçimleri
ıcin birçok bakan ve mılletvekilinin
seçım bölgelerine dağılması nede-
nı\leTBMMıleki törenekatılımaz
oldu. Demırel'in kabulii 15 dakika
sürdü.
Erbakan yine gecikti
TBMM'dekı törenin ardından
Atatürk Kültür Merkezi alanında
resmi geçit düzenlendı. Erbakan, 30
Ağustos Zafer Bayramı kutlamala-
nnda olduğu gıbi bu törene de Cum-
hurbaıjkjnı Demirerin tören kıtası-
nı selamlamasının ardından gecik-
melı olarak katıldı.
saygı duruşundabulunan yurttaşlar.
zaman zaman mozole önünde kuy-
ruk oluşturdu.
Doğu ve Güneydoğu'daki çatış-
malarda varalanan gaziler de dün
Anıtkabir'i ziyaretetti. Askeri araç-
la Anıtkabir'e gelen 40 gazi. bura-
da Türk Silahlı K.uv\etlerı tarafın-
dan "Onur Belgesi" ıle ödüllendi-
rildi.
CHP Ankara ll Baskanlığfna ka-
yıtiı partilıler, düzenlenen a>rı bır
törende L'lus Atatürk Anıtı'na çe-
lenk koyarak dev nm şehitlerı anısı-
na sa>i»ı duruşunda bulundular.
CHP Ankara İl Başkanı Ha\darDo-
ğan vaptığı açıkiamada. cumhuri-
yetin kazanımlannın yadsındığını.
çağcı. özgürlükçü ve demokrat in-
sanların sindirihp ilerici \etoplum-
cu kurumlann çökertilerek silinmek
istendiğini belirtti. Doğan. Türki-
ve'de İran'ın Humevni. Afganis-
tan'ın Taliban rejimi özlemcilerine
geçit vermeyeceklerini kaydetti.
Emniyet Genel Müdürü Alaaddin
Yüksel. emniyet reşkilatına \avım-
ladığı bayram mesajında. Türk po-
lisinin demokratik. laik. sos>al ve
çağdaş Türkiye Cumhunyeti'ne
uzanan elleri kıracağını \e muha-
taplannahakettiklericevabnerece-
ğini bildirdi.
İstanbul'da ilk tören Valilik'tedü-
zenlendi. İstanbul Valisi Rıdvan^e-
nişen; l'inei Ordu Komutanı Orge-
neral Hüseyin Kıvnkoğlu. İstanbul
Büyükşehir Belediye Başkanı Re-
cep Tayyip Erdoğan. Harp Akade-
mileri Komutanı Orgeneral Necati
Özgen. ünıversite rektörleri. siyasi
parti ve yabancı misyon temsilcile-
rinin kutlamalannı kabul etti. Daha
sonra Vatan Caddesi'nde resmi ge-
çit töreni düzenlendi. \'ali ''»'enişen.
29 Ekim Cumhuri\et Ba\ramı'nın
"Şanla.şerefleidrakedilen birgün"
olduğunu belirtti.
Izmir'de Cumhuriyet Alanı'ndaki
Atatürk Anıtı'na çelenkler konul-
masının ardından geçit töreni ger-
çekleştinldi. Törene katılan \'alı
Kutlu.-Vktaş.Anakent Belediye Baş-
kanı Burhan Özfatura \ e Ege Ordu
Klonıutanı Orgeneral Fikret Boztepe
yurftaşların bavrammı kutladı.
Atatürkçü Düşünce Derneği Bal-
çova Şubesı de Balçova Sevgi \o-
lu'nda ücretsiz Cumhuriyet yemeği
verdi.
Buca Beledıyesi bugün 09.00'da
Buca Stadı önünde halk koşusu dü-
zenlevecek. Ege Üniversitesi Tıp
Fakültesi'nin etkinlikleri çerçeve-
sinde bugün "Cumhuriyetin Kuru-
luş Süreci: Anadolu >e Düma" ko-
nulu söyleşı gerçekleştirilecek. Ga-
zetemiz yazarı Mustafa Balba>'ın
konuşmacı olarak katılacağı söyle-
şı. Muhıttin Erel Amfisi'nde saat
13.00'te başlaşacak.
Diğer kutlamalar
Malive Bakanı Abdüllatif Şener,
3 kasımda belediye başkanlığı se-
çimleri yapılacak olan Osnıanive'de
Cumhurivet Ba\ramı törenlenne
katılırken DYP 'klılıs MiUetvekıli
DoğanGüreş. Kili.-. Valilıği'nce dü-
zenlenen "Günümüzde Atatürkçü
Düşünce" konulu panelde konuştu.
Güreş. Atatürkçüiüğün alternatifi
olmadığını belirterck "Atatürk'edil
uzatmak. bu \atana. şehitlerimize
ihanettir** dedi.
Atatürkçü Düşünce Derneği Kon-
\a Şubesı de bır geııçük şöleni dü-
zenledi. Şube Başkanı Abdurrah-
man Çeliker >aptığı konuşmada.
Türkive Cumhuriveti'nin son bır-
kaç vıldır tankatlardan büyük \ara
aldığını kaşdettı. Adana "da Oğur
Mumcu Alanı'nda yapılan törende
konuşan Adana Yahsı Oğuz Kaan
Köksal. Atatürk ilkeleri üzerine in-
şaedilen Türkiye Cumhuriveti de\-
letinin geçmişte olduğu gibi gele-
cekte de tek millet tek de\ let ilkesi-
ne bağlı kalacağını vurguladı. Sı-
irt'tekı törende konuşan Kurmav Al-
ba> Haldun Solmaztürk ise "Türki-
ye'nin meczuplar ülkesi olama>aca-
ğını"sövledı. Divarbakır'dabayram
kutlamaları \ogun gü\enlik önlem-
leri altında gerçekleştirildı. Cumhu-
riyet Ba\ramı diğer illerimizde \e
KKTCde de coşkuyla kutlandı.
Edirne. Kırklarelı. Tekirdağ. Koca-
eli ve Sakarva'da da halkın yoğun
katılımıyla coşkulu törenler düzen-
lendı.
Yurttaş akını
Anıtkabir. resmi törenin ardından Ankara'daki ilk tören Anıtkabir'de yapıldı. Törene Cumhurbaşkanı Demirel, TBMM Başkanı Kalem-
yurtıaşlann akınına uğradı. Ata- li, Başbakan Erbakan, Genelkurma\ Başkanı Orgeneral Karada\ı ve siyasi parti genel başkanlan ka-
türk'ün manev i huzuruna çıkarak tıldı. Erbakan, AKM'deki resmi geçite yine gecikti. (Fotoğraf: TARIK TÎNAZAY)
Şeriatçı basın çarpıttıI Baştarafı 1. Sayfada
sajlarına \er\erdi. Akıt'in köşeya-
zarları ise Cumhuriveti eleştirdiler.
Abdurrahman Dilipak. "Çogunluk
NeDiyor"başlıklıyazısında. Türki-
ve dekı Cumhuri>et \e hukuk anla-
vışını eleştirerek. kamusa! \e özel
hukuk alanınm yeniden belırlenme-
sinı ıstedı. "Hukukun (şeriatın) üs-
tünlüğü ilkesini esas alan, yasaları
temel \e doğal hukukla çelişmeyen
bir adalet düzenini sağlamak zorun-
da\ız" dı\e \azan Dilipak, ~Cum-
hurivetin 70 yıllık tecriibesi ve geli-
nen nokta bizedeğişimin kaçınılmaz
bir zorunluluk olduğunu gösteriyor.
2. Cumhuriyet tartışmalan boşuna
d e p " şeklınde >azdı.
Akit'ın bir başka vazan. .\hmet
Kekeç de "Cumhuriyet'in Hikâye-
si" adlı yazısında. Atatürk'ün Cum-
huriveti aniden \e kımseye haber
\ermeden ilan ettiğinı öne sürerek
özetle şu görüşlere yer \erdi:
"Karabekir Paşa ile birlikte, An-
kara'dan uzaklaştırılan paşalar da
Cumhurijetin ilanını 'tesadütler'
neticesinde duymuşlardır." Yaşar
Kaplan da "Cumhuriyeti Kuranlar
ve Vıkanlar" başlıklı vazısinda
Cumhuriyet Halk Partisi'ni ve me\ -
cut Cumhurivet rejimini eleştirdi.
Kaplan şö> le yazdı: "Çektiğimizon-
ca acıya \e ödemek zorunda kaldı-
ğımız onca bedele rağmen bu ülke-
de ne vazık ki hâlâ bir Cumhuriyet
kurulamadı. Şimdi bu rejime kimse
sahip çıkmıyor, çünkü güzel ülke-
mizdeki bu rejim Cumhuriyet değil-
dir"
Nurcu kesimin \a>ın organlann-
dan olan Veni Asya gazetesi. •'Çare,
"dindar cumhurivet'"manşetivle se-
kız sütundan verdıği haberde özet-
le şu görüşlere \er \erdi: "Cumhu-
rivetin 73. yılında, ülkenin karşı kar-
şıya bulunduğu problemlerin çözü-
mü için Bediiizzaman'uı dilegetirdi-
ği'dindarcumhurivet" modelininin-
celenmesi ta\si\e ediliyor."
Gazetenin vazarlarından Ka/ım
Güleçyüz de "Satır Arası" adlı kö-
şesınde Cumhuriyeti. "Demek ki,
yetmiş >ılı aşkın bir süredir devlet
marifetiyle okullarda \e resmi da-
irelerde her sene kutlanan bir ba\-
ranı. hâlâ nıilletc mal edilememiş"
değerlendirmesini vaptı. Ali Ferşa-
doğlu da "Nasıl birCumhuriyet na-
sıl bir parlamento?" başlığı altında
kaleme aldığı yazısında. parlanıen-
to için. "Temeİleridemokratik harç
ile değil, diktatörlük hamuru ile >oğ-
rulmuş. ona göre şekillenmiştir'" gö-
rüşünü sa\undu.
Nurcu kesim içinde Fethullah Gü-
len evakınhğıvlabilinen Zaman ga-
zetesi de. manşetten verdiği "Cum-
huriyeti seviyoruz" başlıklı haber-
de. Cumhurivetle başlayan demok-
rası sürecinde zaman zaman tökez-
leverek >ol alan Türkıve önemli me-
safeler katettı. diye yazdı. Fehmi
Koru da "Gündem" köşesınde
"Kim eumhuriyetçi, kim değü?" ad-
lı yazısında. Cumhuriveti kendi çı-
karveiktidarları için savunanlar ol-
duğunu iddia ederek şö\le vazdı:
"Dİbini biraz kurcalarsak. bugün
cumhuri\etçilik" iddiasıyla ortava
atılanlar, Egemenlik ka> ıtsız şartsız
milletındir' düsturunu. yani halk
iradesini ülke> e egemen kılnıayı. gö-
nüllerine vediremevenlerdir."
Refah Partisi'ninvayınorganı ni-
teliğındeki Milli Gazete. Başbakan
Erbakan'ın Bayram mesajının tam
metnini \a>ımladı. Gazete. Demi-
rel. Kalemli, Çiller ve Karadayf nın
mesajlarına yer \erdi.
Yeni \eni Şafak gazetesı. "Cum-
huriyet 73 yaşında, demokrasi be-
şikte..." isimli haberinde, Demirel.
Erbakan \e siyasi parti başkanları-
nın mesajlarına yer verdi. Gazete.
"Türkiye. Cumhuriyet Bayramı'nı
kutlarken ülkenin insan hakları \e
demokrasi notu her geçen gün düşü-
yor. Türkiye. demokrasiy i bütün ku-
rumlarıyla oturtamadığı için dün-
yadan soyutlanıyor" şeklınde >az-
dı. Türkiye gazetesi yazarlan \c\-
zat Y'alçıntaş \e Ayhan Songar da
"Cumhuriyet" başlıklı yazılannda
Osmanlı \e İslam eksenli bir Cum-
huriveti >auındular.
Radıkal sol kanatta yer alan De-
mokrasi ve E\rensel gazeteleri ise
dünkü savılannda Cumhıırivet'ın
73. kuruluş yıldönümünü ile ilgilı
hiçbir haber \eya voruma >er ver-
medi.
> Gck gufultulü
G U N D E M MUSTAFA BALBAY
H Baştarafı 1. Sayfada
"llinizde satılırsa iyi para getirecek okulların lis-
tesini bildiriniz."
Işte liste:
Adana'da yedi, Ankara'da üç. Aydın'da iki, Af-
yon'da üç. İstanbul'da üç. Gaziantep'te üç, Gü-
müşhane'de bir. Nevşehir'de on. Bursa'da yüz sek-
sen, Malatya'da yirmi, Tunceli'de bir, Sıvas'ta bir,
Kayseri'de üç...
Bursa'yı kutlarız... iyi satışlar...
Müthiş bir buluş...
Oldu olacak, bir yarışma düzenlensin:
"Okulunu en iyi satma kampanyası..."
Okul yöneticileri arasında, en yüksek rakamla
satışı sağlayana prim yazılsın, madalyatakılsın, ba-
şarı belgeleri verilsin. Üzerine de şunlar yazılsın:
"En iyi okul satan müdür..."
"Paranın satın alabildiği en iyi okul..."
Insanların okuduklan okulun, eskiliği yeniliği, bü-
yüklüğü küçüklüğü bir yana. ayrı bir değeri vardır.
Yıllar sonra ziyaretedilir, anılartazelenır. Binanındu-
varları. sıralan, çimento. tahtadan öte ayrı bir an-,
lam taşır.
Her şeye "kaynak" gözüyle bakan bir mantığa
bunları anlatmak güç. Olayın bu kısmını geçelim...
Bakanlığın çareyi okul satmakta bulmasının ar-
dında tabıi ki bütçeden eğitim yatırımlarına ayrılan
payın azlığı var. Herhalde, bu işi zevkle yapıyor de-
ğillerdir.
Devletin küçültülmesini savunanlar, en çok han-
gi gerekçeyı öne sürüyorlar?
"Devlet bakkallık, havlu-mendil üreticiliği yap-
maz" deyıp, devam ediyorlar:
"Efendim devlet temel işlevleri üstlensin. Altya-
pı yatırımlan yapsın. Eğitim. sağlık, yargı gibi top-
lumsal görevleri yerine getirsin..."
Bu mantığın geçerli olduğunu düşünelim ve büt-
çeye bakalım. 1997 yılı için eğitim yatırımlarına ay-
rılan pay binde dokuz... „'
Bu rakam üç yıldır değişmiyor.
Acaba devlet gerçekten çok zor durumda oldu-
ğu için mı eğitıme fazla yatırım yapmıyor?
Hayır...
Kaldı ki bütçe zorda olsa bile önceliğin eğitime
verilmesi gerekir...
Kendi okullarına yatırım yapmaktan pek hoşlan-
mayan hükümetimiz. vakıflara eli açık davranıyor.
Üniversitelerden örnek verelim. Devlet okulların-
da bır milyon 397 bin öğrenci yüksek eğitim gorü-
yor. Bu okullara geçen yıl 86 trilyon lıra ayrıldı. Öğ-
renci başına 61 milyon lira düşüyor. Vakıf ünıversi-
telerıne yapılan devlet yardımı ise öğrenci başına
115 milyon lira.
Özel ve vakıf üniversiteleri tabii ki kurulabilir. Eği-
tim sistemine katkı sağlayabilir. Ama devlet, kendi
okulundaki öğrenciye ayırdığı paranın daha fazla-
sını özel okullara ayırırsa bunun anlamı, devleti kü-
çültmek değil, küçük düşürmek olur...
Yatınm... 'yatır'ım...
Milli Eğitim Bakanı Mehmet Sağlam'la dün öğ-
leden sonra konuştum. Sağlam, tanık olduğum pek
çok Milli Eğitim Bakanı gibi "hızlı". Ülkemizde eği-
tim sistemi sağlıklı olmadığı için her gelen bakan,
"Bunu ancak ben düzeltirim" deyip kolları sıvıyor.
Bu makama gelen kişının. kötü nıyetli olması ta-
bii ki düşünülemez. Ama eğitim konusunun kişile-
re değil, sisteme bağlı bir durum olduğu da bir ger-
çek. Her bakan. bir öncekınin "bozduklarını" "dü-
zeltmeye" girişince. işler iyice kanşıyor.
Sağlam'da pek çok proje var. Temel eğitimin se-
kiz yıla çıkarılmasının artık kesin olduğunu söylü-
yor, "Kimse gevelemesin" diyor.
Okul satışlannın ise daha çok il özel idarelerinin
aracılığıyla yürütüldüğünü vurguluyor. Kim yürütür-
se yürütsün. bir okul satılıyorsa, bakanlık devre dı-
şı olduğunu söyleyemez.
Kaldı ki Sağlam da satışı savunuyor. "Küçük oku-
lu satıp, üç-dört kat daha büyük okul sahibi olmak
fenamı" diyor.
Biz de "Asıl hüner, eğitim sıstemını okul satmak
zorunda kalmadan oturtmak" diyoruz.
Sözü bağlarsak, eğitime sağlıklı yatırım yapıl-
mazsa, eğitim deyince akla, "yatır"\m gelecek... -
Devletin nıah Sayıştay denetiminden kaçınldı
Cevrecilerden Erbakana
'Çikolata içinde
aspirine kanmayız' .'
İZ.MİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) - Sınırsız Çe\re Yol-
culan. kuruluşunun 7
3. >ıldönümünde "Cumhuriyete sa-
hip çıktıklannraçıkladılar. REFAH>'OL iktidannın laik re-
jimi ciddi olarak tehdit ettığıni belirten Sınırsız Ce
^re Yol-
cularfndan EnderEren. "Bizeçikolataiçindeaspirin\ere-
rek ne nükleer santrallan, ne şeriatı, ne termik santralları
yutturamayacaklar" dedı.
Sınırsız Cevre Volculan. İzmir'de yaptıklan basın açık-
lamasında REF-\H\OL ıktidannı eleştirdiler. Ender Eren,
Saynur Gelendost \e Ayşe Tosuner. Sınırsız Ce\re \blcu-
lan adına \aptıklan açıkiamada. 19501i >ıl!ardan bu yana
Cumhuriyet ilkelerıneiktidarlartarafındansaldırılarvapıl-
dığını \urgulavarak, "Cumhuriyete sahip çıktıklannı" bil-
dirdiler. Ce^reciler. sözlerinr
BANLSALMAN
ANKARA-Gençlik \e Spor Genel Müdürlüğü'nün
taşınmaz mallanna ilişkin kavıtlann tutulmaması
nedenıyle Sayıştav 'ın denetim vapamadığı ortaya çıktı.
Taşmmaz mallardan elde edilen gelırlerin. Gençlık \e Spor
Genel Müdürlüğü'nün Teşktlat \e Göre\leri Hakkında
Yasa ile Sayıştay Yasası'na aykırı olarak genel müdürlük
bütçesinde yer almadığı, böylece Sayıştay denetiminden
kaçınldığı saptandı. Taşınmaz mallan kiralama ışlemlerine
ılişkin yetkiıiın genel müdürlükten taşra teşkilatına
devrinin de Sayıştay'ın denetimini engellediği ve bu yetki
devrinin \asal dayanaktan yoksun olduğu bildirildi.
Sa\ıştav'ın !996'nın Ocak-Nisan döneminde hazırlattığı
"Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü'nün Taşınmaz
Mallanna İlişkin Değerlendirme Raporu"yla kurumun
taşınma7 mallarının ka\ ıtlarının tutulmadığı onaya çıktı.
Kuruluştn taşınmaz mallann izlenmesiyle göre\ li bir birim
ve kayıt sistemi bulunmadığına dikkat çekilen raporda. bu
nedenle teşkilatın taşınmaz mal hesabını vermediği.
Sayıştay 'ın da ıncelemekle yükümlü olduğu hesapları
denetleyemediği anlatıldı. Raporda, taşınmaz malların
gelirinin. 3289 sayılı Gençlik \e Spor Genel
Müdürlüğü'nün Teşkilat ve Göre\leri Hakkında Yasa ıle
832 sayılı Sayıştay Yasası'na aykırı olarak genel müdürlük
bütçesinde yer almadığı bildirildi. Genel müdürlük bütçesı
dışına çıkanîan tahsis yoluyla elde edilen gelirin Sayıştay
denetiminden kaçınldığı ortaya çıktı. Yasal düzenlemelere
göre. taşınmaz mal gelirlerinın genel müdürlük bütçesinde
yer alması, il bütçelerine buradan aktarım yapılması
gerektiği belirtilen raporda şöyle denildi: "Chsa, taşınmaz
gelirleri, 'Taşra Teşkilatı Bütçe. Ihale. Muhasebe. Bilet \e
Aynıyat Yönetmelığı'nin 7. maddesine göre özel bütçe
geliri olarak hazırlanan bütçede gösterilmekte ve yapılan
tahsilat gelir olarak kaydedilmektedir. Taşra teşkilatına
genel müdüıiüğün taşınmaz mallan üzerinde yasada
öngöriilmeyen tasarruf yetkisi \erilmektedir. Genel
müdürlük bütçesi Sayıştay denetimine tabi olduğu halde.
taşra teşkilatı bütçesi denetime tabi değildir."
Tasarruf yetkisi genel müdüriüğe ait olmasına karşın.
taşınmaz malları kiralama yetkısinin 1990 yılında
çıkanîan birgenelgeyle taşra teşkilatına devrinin yasal
olmadığı bildinldi. Taşra teşkılatlarının. özel bütçefi
kuruluşlar olmaları nedeniyle kiralama \e kıraları tahsıl
etme ışlemlerinı. ancak genel müdürlük adına
yürütebileceklerine dikkat çekilen raporda. yetki de\rine
dayanak gösterılea "Taşra Teşkilatı Bütçe, İhale,
Muhasebe, Bilet ve Ayniyat YönetmeliğTnın bu tür bir
hüküm içermediğı kaydedildi. Yönetmelikteki
kiralamaya ilişkin hükümlerın. genel miidıırlük adına
kullanılacak yetkinin usul \e esaslarını belirlemeye
yönelik olduğu vurgulanan raporda. yetki devrinin.
Sayıştay'ın kiralama işlemlerini denetlemesini de
olanaksızlaştırdığı kaydedildi.
şöy le sürdürdüîer: "BizSınır-
su Çe\Te "\blculan. çocuk-bü-
y ük, Müslüman-ateist Hıris-
tiyan-Must\ i bu ülkede yaşa-
yan herkesi Cumhuriyete ve
onun getirmiş olduğu İaiklik.
devletçilik. halkçılık ve en
önemlisi Cumhuriyet olma-
dan hiçbirzaman kavuşama-*
yacağımız demokrasiy e sahip
çıkmaya çağırıyoruz."
Daha sonra Necmettin Er-
" bakanın "çikolata içerisin-
de aspirin \erme" sözlerini
anımsatan Ender Eren. "Bi-
ze çikolata içinde aspirin ve-
rerek ne nükleer santrallan.
ne şeriati ne de termik sant-
rallan yutturamayacaklar-
dır. Aspirinle de çikolatayla
da nükleer santral açtırma-
yacağız'"dedı.