Katalog

30 EKİM 1996 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER 11 Dünya harekete geçmezse 1 milyon Hutu sığınmacı kıyıma uğrayıp yok edilebilir Zaire insanhğa sesleniyor• Tutsi azınlığın isyanı sırasında kaçan 600 bin Hutu mülteciyle bağlantı kesildi. Tutsilerin ele geçirdiği Uvira kentinin sokakları cesetlerle dolu. Dtş Haberler Sen isi -Avrupa Birliğı Insanı Yardım komiseri EmmaBoninobiran önce e>!emegeçılmezse. Zaire'dekı ! mılyon Hutu mültecinın ölebileceğini bı'd-rdı. 600 bin kişıden haber alınamadıgını sö> leyen Bon.no. Zaıre'devahşetvaşandığını. Kızıl haççalışan- lanna bileateşedildiğinı ve 1 mılvon insanın yaşamının tehlisede olduSunu bıldırdi Birleşmiş Milletler Miil- tecılsr YükseklComıserlıği (UNHCR) ıse Zaıre'nin dogusunda Tutsı mıliîanları ıle hükiimet güçierı arasında siiren -avaştan kaçan 600.000 Ruandalı ve Burundili Hutu mültecısme ulaşamadıklarını doğruia- yarak yıyecek stoklannın tükennr"k iızere olduğunu bildirdi. AciJ yıyecek yaröımı çağnsı yapan UNHCR sözcüsii Ruth Nİarshall. Zaıre'de durumun umutsuz olduğunu. I nııı\on Hutu mültecinın 400 bınının acıl gereksın- imlerını karşılamak içın çaba gö>terdıklenni belirttı. Hafta sonunda BM depolarının yağrnalandığını ve el- lerınde bırkaç günliik yıjecek stoğu kaldığını belirten MarshalL doğrudan ulaşabıldıkleri 400 bin müllecinın Lac Vert \e Mugunga kamplarında banndığını ve bu insanlara bır an önce yıyecek bulunması gerektığını bildirdi. Marshall, kamplardaki mültecılerın. açlığın yanı sıra salgın hastalık tehlıkesivle de karşı karşıva olduğuııu söyledı. Bu arada. Zaire'nın L'vıra bolgesınden kaçan yak- laşık bin 500 Burundilı Hutu mültecinin ıse. Burun- dı'vegendöndükleribildirildı Mültecıler. arkalarından bınlerce Hutu'nun daha geleceğını söylediler. Banya- mulenge Tutsılerının eline geçen L'\ira"da ise Tutsı askerlerınden başka kımsenın kalmadığı. sokaklann cesetlerle dolu oldu5u bildırıldı. Burundi ve Ruandada Tutsiler'den kaçan Hutular bu kez Zaire'den kaçmava Bir Yahudi yerleşimcinin döverek öldürdüğü Filistinli çocuğun gömülmesi sırasında çatışma çıktı Fflistm'de^SapTcenaze • Maskeli Filistinlilerin saidırısı üzerine İsrail askerleri havaya ateş açtı, gözyaşartıcı gazattı. İsrail hükümeti, Batı Şeria'da 8 bin 200 yerleşim birimi inşa edecek. nu açıklamıştı. İsrail polisi. olaydan sonra Efrat yerle- şim birimi güvenlik sorum- Iusıınu sorgulamak iizere gözaltına almıştı. El Halil kasabasında bır trrup Yahudi yerleşimcinin de -*EI Halil biamdir" slo- ganlan ile kasabayı turlaya- rak olav çıkardıklan, Filis- tinli yetkılılereküfürettikle- ri ve tükürdüklerı bıldınldi Dış Haberler Senisi - Ba- tı Şena'nın El Halil kentın- de, önceki gün Israilli yerle- şimciler tarafından öldürü- len 10 yaşındakı Filistinli çocuğun cenaze törenınde. Israıllı askerlerle cenaze tö- renine katılanlar arasında çatışma çıktı. Görgü tanıklan. cenaze törenine katılan Filistinlı- ler"den 50 kişılık maskeli bır grubun güvenlik önlemlen alan İsrail askerlerine taşlar- Ia saldırdıklarını. bunun üzerine İsrail askerlerinın havaya ateş açtıklarını \e göz yaşartıcı bomba kullan- dıklarını belirterek olaylar sırasında 4 Filistınlinin göz yaşartıcı bombalarnedenıy- \e baygınlıkgeçirdigini kay- dettiler. Cenaze törenine katılan- lann. "Naziler topraklan- mızdan defolun". "Suçlular idam edilnıeli" şeklınde slo- gan attıklan ıfade edılırken çatışmalarda Israıl a.skerle- rinin plastik mermıler kul- landıkları da bıldırılıyor. tsrail radyosu. daha önce yaptığı açıklamada. öldürii- İen Filistinli çocuğa y apılan otopsıde ölümün. enseye keskin bir cısımle \ urulma- sından kaynaklanan beyın kanamasının neden oldugu- De\nye gezen fsrail as- kerlennın Yahudi yerleşım- ciler ıle Filistinli yetkililen ayırmakta güçlük çektikler ikaydedildi. Yeni yerieşim projesi Bu arada. Israil'in Batı Şena'da köktendıncı Yahu- diler için 8 bin 200 yerleşim birimi daha inşa etmeye ba$- layacağı açıklandı. Yedıot Aharonot gazete- sinın haberinde. inşaat pla- nının hükiimetın Filistin topraklannda bugüne kadar gerçekleştıreceği büyük verleşım atağı oldugu belır- tildi. Savunma Bakanlığı Söz- cüsii AFP'ye yaptığı açıkla- mada "Bu proje bizden ön- ceki Işçi Partisi hükümeti ta- rafından ona> lanmış. ancak daha sonra dondurulrtıuş- tu" dedı Filistinli gençler cenaze töneninde İsrail askerlerine taşlarla saldırdı. Askerler göz yaşartıcı gaz \e plastik mermilerle karsılık verdi. Ankara'da AKKA ve NATO görüşüldü A.NK.ARA (Cumhuriyet Bürosu) - Ankara'ya gizlice gelen Rusya Federasyonu Dışişleri Ba- kan Yardımcısı Georgi Mamedo\ ile Türk yet- kililer arasında y apılan görüşmelerde, Avrupa'da Komansıyone! Ku\\etlerın tndinmi Antlaşma- sı (AKKA) ve NATO'nun genişlemesi konulan masaya yatırıldı. Turkiye ve Rusya"nın. NA- TO'nun eskı DoğuBlokıı ülkelerını de ıçineala- rak hızla genişlemesine karşı fikir birliğı içinde olduklan öğrenildi. Dışişleri Bakanlığı. Mamedov'un ülkeden ay- nlmasının hemen ardından yaptığı yazılı açık- lamada iki ülke heyetleri arasında yapılan görüş- melerde. Avrupa'da güvenlik yapılanması konu- lannın ele alındığı ve Rus Bakan Yardımcısı'nın Dışişleri Bakanlığı Müsteşan Büyükelçı Onur Oymen ve Genelkurmay İkınci Başkanı Orge- neral Çe\ r ik Bir ile görüştüğü kaydedıldi. Dışişleri Bakanlığf ndan üst düzey bir yetkı- li, konu ile ilgilı olarak Cumhuriyet'in sorulan- nı yanıtlarken, Mamedov un silahsızlanmadan sorumlu dışişleri bakan yardımcısı olduğunu anımsatarak. •'AvTupa'da konvansivonelsilahla- rın azaltunının geleceği konusu görüşüldü"dedı. Ü R C İ S T A N Dış politîkada değişiklik Haka Vksi Rusya'nın Gürdstan'a yönelik ızlediğı politıka iyice çık- maza gırdi. Gürcü- Abhaz gergınlığinde arabulucu duru- mundakı Moskova, şımdi her iki tarafın da sert eleştınleri- ne hedef oluyor. Gürcü yönetımi, Moskova'yı. ülkenın bü- tünlüğünü tehdıt eden bölücüleri desteklediği gerekçesıy- le eleştiriyor Öte yandan Rusya, BDT kararına uygurt ola- rak son aylarda Abhazya'ya yönelik ekonomik ambargo uy- guladığı ıçın Vladislav Ardzinba yönetımınden de tepkı gö- rüyor. Abhazya'da 23 kasımda parlamento seçımlen ve ba- ğımsızlık neferandumu yapılacağının açıklanması ortalığı tyi- ce kanştırdı. Gürcistan Devlet Başkanı Eduard Şevard- nadze, böyle bir adım atılması durumunda sert önlemler alacaklarmı, hatta Ardzinba hakkında yasal ş\em\er baş- latarak muhatap olarak yalnızca Tiflıs'te bulunan "sürgün- deki Abhazya yönetımi" ile görüşme sürecıne gırebilecek- lerinı belirtti. Gürcü lider. sön yıllarda Abhazya'yı terk et- mek zorunda kalanların, cumhuriyet nüfusunun üçte ikisı- ni oluşturduğunu, onların katılmadığı seçımlerin geçerli olamayacağını vurguladı. (1989 venlerine göre Abhazya'da nüfusun yüzde 45'ı Gürcü ve yalnızca yüzde 19'u Abhaz- dı. Gürcülenn ve Rusların önemli bölümü. savaşın başla- masından sonra Abhazya'dan kaçmak zorunda kaldı.) Ge- çen salı günü Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Abhaz- ya yönetımını oylamadan vazgeçmeye çağırdı. Tiflis ise Ardzınba'yı ancak Moskova'nın ıkna edebileceği kanısın- da. Gürcu yönetimı. 23 kasımda Rusya'daki ve Türkıye'de- kı Abhazlar ıçın seçım sandıklan kurulmasını engellemek amacıyla gırişımde bulunduğunu açıkladı. Bu arada Rus- ya-Gürcıstan ılişkilerındekı soğukluk. 3 Şubat 1994'te ım- zalanan. ancak Gürcü pariamentosunda hâlâ onaylanma- yan "sınırtann korunması" anlaşmastnı kuşkulu bır hale getırdı. Bilindığı gıbı Gürcistan'ın Türkıye ile sınırlannı Rus- ya koruyor. Tiflis bu uygulamadan vazgeçebıleceğini ima edıyor. Bu arada Gürcistan dakı Rusya asken üslerının ve petrol boru hattının yazgıcı da belırsız. Öte yandan Mos- kova. Gürcü yönetımının ABD. Almanya ve Ingıltere'yı böl- gede arabulucu konumuna çekmeye çalıştığından ve Tur- kiye ıle ilişkılerının son zamanlarda hızla gelışmesmden te- dırgin görünuyor. Rusya yetkılilerının Çeçenıstan'/ gerek- çe ederek Türkıye sınırındakı baskıyı arttırması, sık sık Gür- cü gümrüğünun ışıne kanşmas/ ve Ardzinba ıle lyı ılişkıler ıçınde olduğu bilınen Rusya Sınır Birlıklen Başkomutanı Andrey Nikolayev'le Şevardnadze arasındaki gergınlik de gelişmelerı etkilıyor. Rusya'da bazı çevreler, son zaman- larda Gürcistan'ın yavaş yavaş yenı bır dış politikaya yö- neldığinı ve Rusya'dan gıderek uzaklaştığını belırtıyor. R U S Y A - K I B R I S Moskova KKTC'ye karşı septleşti Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'ın Moskova gezisinın arifesinde Rusya Devlet Duması, Kıbrıs sorununu ele aldı ve adadaki "22 yıllık işgalı" kınayan ve Rum yönetimine destek veren bır karar çıkaröı. Bu arada Dışışlen Bakanı Bırıncı Yardımcı- sı Igor ivanov, Duma'ya yaptığı başvuruda. hem Rusya şırketiennın hem de tek tek yurt- taşlann "yasadışı KKTC'ye ılgısının arttığın- dan ve tıcaret. finans yatırım. bankacılık. tu- rizm alanlannda "kırlı para" aklanmasmda ve uyuşturucu trafigınde Kuzey Kıbrıs'a yönelik faalıyetlerın yoğunlaşmasından yakındı. Mos- kova. daha önce de KKTC'de Çeçen direniş- çilerin uslendığini öne sürmüştü. Bu arada es- ki Dışişlen Bakanı Andrey Kozirev, Türki- ye'nin Boğazlar'ın trafiğinı tek yanlı olarak şı- nırlamasını şıddetle eleştirdi ve Rusya hükü- metını Ankara'ya karşı yumuşak davranmak- la suçladı. Kozirev. iki ülke arasındaki ticari- ekonomık ılışkılerden Türkıye'nın sağladığı kâra ve ozellikle de inşaat alanında Rusya'da- ki egemenliğine dıkkat çektı. Ankara'nın Bo- ğazlar'da "yola getirılmesı ıçin" Türk inşaat- çılardan çok gelışmiş ülkeler şırketlennın ter- cıh edılmesıni onerdi. R U S Y A - T Ü R K İ Y E Orta Asya'da rekabet artıyor Haftalık ekonomı dergısı Ekspert'ın 39. sa- yısında "ımparatorluğu yiyip bıtırecekler" başlıklı bır makale yayımlandı. Pyotr Vlasov tarafından kaleme alınan makalede. Türkıye ve iran'dan Taleban hareketıne kadar bır dızi rakıbın, Orta Asya'da Rusya'nın etkısını tü- müyle sılmeyı amaçladığı savunuluyor. Anka- ra'nın ıdeolojık-siyasal askeri ve ticari-ekono- mık açıdan Moskova'yı geride bıraktığı yargı- sı dıle getiriliyor. Durumu düzeltmek amacıy- la Rusya'nın Orta Asya'ya yönelik bütün gırı- şımlerde ve projelerde yer alması öğütleniyor. ANMA İSMAİL HAKKI ÇAĞLAR ölümünün 1. yılında saygıyla anıyoruz. Çocukları: ACAR - TUĞRUL - TACAR ELVEDA CENÇLİK Yasemini Ömrün Felsefecı, şaır Hüseyin Demirhan'ın. François Villon, Victor Hugo'dan Paul Verlaine'e, Apollinaire'e kadar ünlu şaırlerden yaptığı eşsız güzellıkte şıır çevırilerı, Antalya'da Akdenız Sanatevı tarafından yayımlandı. Tel. - Faks: 0242-242 49 14. Aynı yayınevi tarafından Miyase'nın "Hayalet Geminin Seyir Defteri" ve Hasan Şişli'nin şiirlerini topladığı "Türkiye Parmakizim'' adlı kitapları da çıktı. SEVCİNİN USULCA KIYISINDA Gazıantep Ünıversıtesı Genel Sekreteri Gonca Tokuz, ilgi çeken şiirlerini bu adla yayımladı. Kıtabının gelırı, Gazıantep Üniversitesi Vakfı bünyesınde Şahın Bey Burs Fonu'na bağışlandı. SERÇE UMUDU Son yılların en güzel şiirlerini yazan Av. Hüseyin Avni Cinozoğlu, son şiirlerini "Serçe Umudu" adlı kıtabında topladı. . Ankara'da Sutenı Yayıncılık (Konur Sok. 10/3 Kızılay) tarafından yayımlandı. TAŞLIÇAY KADASTRO MAHKEMESİNE Davacı: Hazınevı ızafeten Taşlıçav \Ial Müdürlüğü Da\alı: Tamaşa Demırcı \ukan Toklu Kö\ü. Taşlıçav Dava. Tespıte ıhtıraz Talebın Konusu: Taşlıçav ılçesı Vukarı Toklu kövün- de yapılan kadastro te^pıtındeıı 547 nolu parsehn nııktar fazlası olarak Hazıne adına tespıtı yapılmış. yapılan ıtı- raz sonucu davalının itirazı bazı yersız nedenlerle kabul edılerek Hazıne adına vapılan tespıtı. kadastrocj ıptal edılerek davalı adına vapılmıştır 34(12 vivılı vasanın 14. maddesi gereğınce kadastro tespıtı vapılan ga>rımenkulün \ergı \n tapu ka>dına ı>tı- naden \ergı ile tapu kavdınınmıktjrı kadar zıllıvethğı adı- na \e_\a maliki adına tespıtı yapıiması dönüm fazlasınm Hazıne adına yapılmjsı gerekmektedır. Kada^tro komisyonunca sonradan >apılan incelemede bu hususlar nazara alınmadan dönüm fazlası olarak Ha- zıne adına vapılan tespıtın u^ülüne avkırı olarak hıçbır hakka davanmaksızın davalı adına te>pıtı yapıldığmdan. tespıtının ıptali ıçın dava açma zarureti nasıl olmuştur. Hukukı N'edenler: J4O2 savılı va^ave ilgilı Yargıtay ıç- tıhatları. Kanıtlar Vfahallinde vapılacak keşıf. celpedılecek ka- vıtlar. tanık vebılirkışı. Sonuç: ^'uka^da arz edi'en nedenlerle vargılamanın vapılarak 547 nolu par^elııı davalı adına vapılan kadast- ro komısvonunun 27.9 1991 gün ve 628 sayılı kararının ıptali ıle 54 7 nolu parselın Hazıne ydına tespıt \e tesçılı- nın vapılnıaMna. masrafljıın davalıdan alınmasına Hazı- ne adına arz ve talepederız. 10.12.1991 Not: 1991 2ü esas ->a> ;Jı dava dosvasının duruşması 13 I l l996günüsaat09.25'ebırakılmî>tıı.Basın: 1 13606 CALL US, if you \vould like to carry our correspondence in vvritten & spoken English. on all aspects of shipping & tourism Tel: 0.212 249 17 00 "Yeni Bir Hizmet" Sağhk Ekibimiz Evinize, İşyerinize Geliyor Bir Telefon Kafıdir. TÜRK KALP VAKFI Tel.: (0.212) 212 07 07 (PBX) Faks: (0212) 212 68 35 POLİTİKADA SORUNLAR ERGUN BALCI Eöe Tırnak Yaşar Kemal geçen hafta Sıyaset Meydanı'nda konuşurken Türklerle Kürtlerin birbirinden ayrıla- mayacağını söyleyerek "Ikihalk, etle tırnak gibidir. Anadolu bölünemez" dedi. Ünlü yazarımızın bu değerlendirmesi çok doğru- dur. Türkmenler (Müslüman Türkler) ilk kez 11. Yüz- yıl'da iran'ın Batı bölgelerinde ılerlemeleri sırasın- da Kürtlerle karşılaştılar. O tarihten sonra da iki halk arasında yaklaşık bin yıldır süren kader birliği baş- ladı. Göçebe, çoban toplulukları olan Türklerle Kürt- ler arasında büyük yakınlık doğduğunu görüyoruz. Nitekım Büyük Selçuklu Devleti'nın kurucusu Tuğ- rul Bey'in en sadık yardımcıları Kürt beylerı idi. Da- ha önce bir yazımızda belirttığimiz gıbı Alpaslan ın 1071 'de Bizans Imparatoru Romanos Diagenes'e karşı kazandığı Malazgırt zaferınde de Dıyarbakır ve Van yöresinden gelip, sayıca çok yetersiz olan Türk ordusuna katılan Kürt savaşçılan önemli rol oynamıştır. Alpaslan'dan yaklaşık 100 yıl sonra 3. Haçlı Seferlerı sırasında Avrupa ordularını bozgu- na uğratan ünlü Kürt komutanı Sefahaddin Eyyu- bi'nin ordusunun önemli bölümü ise Türkmen as- kerlerden oluşuyordu. 11-14. yüzyıllar, Anadolu'daki Türklenn doğrudan gelen Türkmen dalgalanyla sürekli beslendiği, Kürt- lerin yaşadığı bölgelerde Türk beylıklerının kuruldu- ğu dönemdır. Örneğın, 11. ve 12. yüzyılarda Dıyar- bakır'da (Amıd) Yinaloğulları, Silvan'da Artuko- ğullan, Muş taÇubukoğullan, Erzurum'daSaltu- koğulları gibı Türkmen beyliklerı kurulmuştu. 14. Yüzyılda ise Maraş-Elbıstan yöresınde Dülkadi- roğullan beyliğı vardır. 11-14. yüzyıllar yöredeki birçok Kürt aşıretinin Türkleştiği dönemdir. Kız alıp vermeler. kan kardeş- liklerı, aşıretler arasında kurulan ıttifaklar, Yaşar Ke- mal'ın deyişı ıle ıkı halkı "tırnakla et" gibı birbırı ile kaynaştırmaya başlar. • • • 15. Yüzyıl'ın sonlarına doğru ise Anadolu deği- şık bir gelişmeye sahne olur. Yüzyıllardır doğudan gelen Türkmen dalgalan ile beslenen Anadolu. bu kez Türkmenlerin doğuya. iran'a göç etmesine ta- nık olur. Şah Ismail ın 1502'de Iran'da Şii Safevr Devletı'nı kunmasından sonra Anadolu'dan İran'a Türkmen akını büyük boyutlara ulaşır. Toprağı elin- den alınan sipahiler, reaya durumuna düşen Türk- menler, İran'a akariar. Böylece Doğu Anadolu'da- kı Türkmen öğe azalır ve bu kez bölgede Türklerin Kürtleşmesi süreci başlar. Yavuz Sultan Selim, 1514'te Çaldıran zaferin- den sonra Idris-iBitlis'iyı, Güneydoğu Anadolu'yu Osmanlı devletine bağlamakla görevlendirmiştir. Idris Paşa'nın çabaları sonucunda yöredeki Kürt beyleri Osmanlıya bağlanmayı kabul etmış, Diyar- bakır ve Mardin'de halk Şah fsmaıl'e karşı ayakla- narak Safev'i yöneticilerını devırmiştır. Bundan son- ra Osmanlı, Kürt aşıretlerini İran'a karşı koruyacak, Kürtler de Osmanlı sınırlannı savunmakla yüküm- lü olacaktır. Ancak iki halk daha önce de Anadolu'yu dış teh- likelere karşı birlikte korumuşlardır. Örneğin 14. Yüzyılda Türkmen Karakoyunlu Beyi Bayram Ho- ca Moğol kökenli Celayir devletine karşı en büyük desteği Zırkı ve Süleymanı Kürtlerınden almıştır. Timur ise 1387'de Anadolu'ya ilk gırişinde kar- şısında Türkmen Beyi Kara Mehmet'le Kürt bey- lerini bulmuş, Türk-Kürt ıttıfakı tarafından ağır ye- nilgiye uğratılmıştır. Kurtuluş Savaşı'nda da Türk- lerle Kürtler omuz omuza savaşmıştır. • • • Kürtler Anadolu'nunMüslümanlaştınlmasındave bütünlüğünün korunmasında herzaman önemli rol oynamışlardır. İki halkın Türklerle Kürtler kadar bırbirıne karıştı- ğı, birbin tarafından özümsendiğı az görülmüştür. Yaşar Kemal'in iki halkı etle tırnağa benzetmesi tarihsel gerçeklerden kaynaklanan bir değerlendir- medir. Kürt sorunu ya da Güneydoğu sorunu ancak bu yaklaşımla, demokrasi ve insan haklarının ülkenin batısından en doğudakı ucuna kadar eksiksiz ve tam uygulanması ıle çözümlenebilir. İsrail 'Nazi' çizmeleri revaçta Dış Haberler Senisi - İ>- raillılerın bu kış en fazla rağbet ettıkleri çizmeler, "Nazi'" markası taşıyor. HitlerAlmanyasf ndakitle- ler halinde öldürülen yahu- dilerin çocuklan. babalan- nın katiİlerinın gıydıği tür- den siyah den çizmelen çok beğendiler. Israil'deyayım- lanan Yedıot Aharonot ga- zetesı. Grosso Modo butik- lerzincirindesatışa sunulan çizmelenn büyük ilgi gör- düğünü bildirdi. Gazetenin görüştüğü Grosso Modo Genel Müdürü Sarah Da- vidson, "Bu çizmeler tüm diikkânlarımızda kapış kapış gidiyor" dedi. İsrail radyosunun görüştüğü bir dükkân sahibi. parlak siyah çizmelerle mat sıyahlan ayırdetmek için "Nazi" sözcüğünü kullandıklarını sa\ undu. 7 KASIM İLHAN/KİTAP GÜNÜ SOL VE ONUR YAYINLARI %50 İNDİRİMLİ ANKARA'DA 7 Kasım Perşembe İlhanllhan'da İSTANBUL'DA 7 Kasım - 8 Kasım - 9 Kasım CKK Taksim Sergi Salonunda (IstDdal Cd. Zamhak Sk. 4/1 Beyoğlu Tel: 252 38 81) Kitap fiyat listesi, özel armağanlanmız ve edinme koşullan 31 Ekim (Yann) ve 7 Kasım Cumhuriyet Kıtap'tz tlhanilhan Kitabeyi Bayındır Sokak 23/6 Yenişehir Ankara Tel: (0312) 433 14 22 Faks: (0312) 432 56 86