Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
3 EKİM 1996 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA
DIŞ HABERLER 11
Irak Dışişleri Bakanı, Kuzey Irak'ta tampon bölge oluşturulmasının kan dökülmesine yol açacağını söyledi
Irak'tan Türldye'ye savaş tehdidit9ış Haberler Servisi -Türkiye'nin Kuzey
Irak 'ta PKK'şe karşı oluşfurmak isteği Ge-
çiçi TehBkel Bölge Bağdat yönetimi ile An-
kara arasında gergınlık yaratti.Irak Dışişle-
ri Bakanı Muhammed Said EkSahaf. Tür-
krye' nin Irak topraklanndaGeçidGü venfik
Kuşağı oluşrurma fıknne karşı çıkarak böy-
le birdurumun "kandökülmesine" yol aça-
cağını öne sardu. Dışışlen Bakanlığı Sözcü-
sü, Büyukelçı Ömer Akbel de Türkiye'nin,
sınırlannın guvenlığmı sağlamak konusun-
da herhangı bir ülkeden izin almak duru-
murada olmadığını söyledı.
A_rapça yayımlanan El Hayat gazetesine
birdemeç \eren El-Sahaf, Irak'ın "Giiven-
HkKuşağTkonusundaki bugörüşünü, Dışiş-
leri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Tansu
Çiller'e aynı şekilde ılettığını bildirdi. Tan-
• Muhammed Said El Sahaf, görüşlerini New York'ta Çiller'e aktardığmı belirtti.
Dışişleri Sözcüsü Ömer Akbel, Türkiye'nin güvenliği konusunda kimseden izin
almak durumunda olmadığını söyledi.
su Çiller ile BM Genel Kurulu toplantıları
çerçevesinde geçen hafta Nevv York'ta gö-
rüştügünü ıfade eden Irak Dışişleri Bakanı
El-Sahaf. •"BayanÇillerilebukonudaaynıı-
tılıgöriiş alışverişinde bulundum \e kendisi-
ne söz konusu projenin (ciddi bir hata) ola-
cağını ikttim'" dedı. El-Sahaf. $u görüşlen
savundu: "Türkiye'nin terorizmle miicade-
lesL Irak'ın işgali İle olmaz. Türkiye'nin. Ku-
ze> Irak'ta bir(Gö\enlikKuşağı) oluşturma-
sını kabul etmeyi/. Bu. yalnızca stratejik bir
hata degiL ay nı zamanda bir cinayet olur."
Irak Dışişleri Bakanı El-Sahaf, Iran'ı da
"Kuzey Irak'a müdahale etmek ve bölgeye
binlerceaskeryerieştimiek" ile suçladı. El-
Sahaf, lran yönetiminin. Irak'la ilişkilerıni
normalleştırmesı ıçin cıddı bir polıtıka be-
nimsemesinin tarn zamanı olduğunu sözle-
nne ekledı.
Bu arada, Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü
Büyükelçi Ömer Akbel düzenledıği basın
toplantısında, Türki>e"nin Kuzey Irak'taki
smır bölgesinde. bölgedekı otonte boşlu-
ğundan kaynaklananbirsınırgüvenliğı so-
runu olduğunu ka>dederek "Sınırgihenliği
endişesi, her gün bu hudut ihlal edilerek Tür-
kiye tarafına geçen teröristlerin, nıasunı in-
sanlan. harta kadın \e çocukları katletmele-
riylesomut biçimdesergilenmektedir" dedı
Akbel. Dışışlerı Bakanı Çıiler'ın \eu
York'takı gırişımlerı sırasında da "Bu sınır
gmenlik ihtiyacının mutlaka giderilmesi, sı-
nırlann güvenliğini sağlanması ve böylelik-
le Kuzey Irak'tan kavnaklanan \e türki-
ye'de masum insanlan hedef alan tcrörist
saldınların kökünün kazınması gereği-
nrvurguladığını kayderti Akbel "Budüşün-
cemiz>e ihtiyacınuz,görüştüğümüzrünı mu-
hataplannıız tarafından büyük anlayışla
karşılanmıştır'" dedi. Büvükelçi Akbel, bu
gü\ enlıgın ne şekilde sağlanacağının ise ay-
rı bir konu olduğunu belirterek şöyle konuş-
tu "Güvenlik kuşağı konusu başkadır. Tür-
kiye'nin. giivenlik ihtiyacını. Bağdat hiikii-
meti ve Barzani dahil biitün tarailar kabul
etmektedir. Sınırda bir giivenlik sorunu ol-
duğu kuzey irak'tanTürkiye'yeteröristsal-
dınlar olduğu. bunun durdurulması gerek-
tiği konusunda herkes mutabıktır. Görüş far-
kı ulan bazı kesimler. bunun nasıl yapılaca-
ğı konusunda farklı diişüncelere sahiptirler.
ama Türkiye'nin böy le bir ihtiyacı olduğu ve
bunun sağlanması gerektiği konusunda her-
kes mutabıktır."Akbel. gü\enlik kuşağı fik-
rının de bu bağlamda. bu anlayışla ele ahn-
dığında ~Birdereceanlayışla karşdaiKuğınr
sövledi.
ABD şirketinin
Taleban sevgisiDış Haberler Servisi - Afganistan'ın
başkenti Kâbil'i ele geçirerek şeriat dü-
zeni uygulamaya başlayan Taleban'a
bölgede yatırım yapmayı planlayan bir
Amerikan petrol şırketınden destek gel-
di. Llkenınüçte ikısıni ele geçiren Tale-
ban güçlerinin. eskı hükümete bağlı güç-
lenn komutanı AhmetŞah Mesut'un ka-
lesi konumundakı Pençşır Yadısı'ne gir-
dikleri bildinldi.
Türkmenıstan petrolünü boru hatla-
nyla Afganıstan üzennden Pakistan'a ta-
şımayı planlayan Amerikan petrol şirke-
tı l nocal, Taleban't desteklediklerini
açıkladı. Unocal Uluslararası Enerji Ya-
tırımları Sırketi Başkan Yardımcısı
Chris Taggart, "Afganistan'daki mevcut
durumu çok olumlu buluyoruz" dedi.
Taggart "Pakistan. Taleban hükümetini
tanıdığını açıkladı. ABD deyeni hüküme-
ti tanırsa. uluslararası para örgütlerinin
Afganistan'a borç \ermeleri için yol açıl-
mış olur" dıye konuştu.
Eskı De\İet Başkanı Necibullah'ın
asılarak ıdam edılmesınm ardından Ta-
leban'ı kınayan VVashington yönetimi,
Kâbil'dekı yenı hükümetın yetkilileriy-
le temaslarda bulunmak üzere kente bir
dıplomat göndereceklerinı bildirdi. Bu
arada. Devlet Başkanı Burhaneddin
Rabbani'ye bağlı güçlerle Özbek lider
Raşkl Dostum'a bağlı güçler arasında bir
ittıfak oluşturulmasından endişe eden
Taleban yetkililerı, Dostum'la savaşmak
istemediklerını vurguluyorlar. Tale-
ban'ın Dışişleri Bakanı ŞerMuhammed
StanakzaL dün gazetecılere yaptığı açık-
lamada. Cümbüş-ı Millı tslamı Partısi
lıderı Dostumla aralannda bir anlaş-
mazlık bulunmadığını belirterek "Daha
fazla çatışma istemiyoruz. Dostum'la
aramı/da hiçbir sorun yok. görüşmeler
yoluyla kendisi ile anlaşmay ı umuyoruz"
dedi'.
Eski hükümete bağlı güçlerin komu-
• Türkmenistan petrolünü boru hatlanyla Afganistan
üzennden Pakistan'a taşımak isteyen Unocal şirketi,
Taleban'ı desteklediğini açıkladı.
'Namaz kılmayanı bildirin'
Dış Haberler Servisi-Afganıstan'ın
başkenti Kâbıl'de yönetimi ele geçiren
şenatçı Taleban örgütü. namaz kılma-
yanlann kendilerine tesltm edılmelen
ıçin din adamlanna ve yerel yetkilılere
emır verdı.
Taleban kontrolüne geçen Kâbil Rad-
>osu'nun kenttekı -din polisi" yetkilıle-
rine dayanarak duyurduğu haberde "Na-
maz, dinin temelklir ve namaz kumak
her Müslüman'ın görevidir. Bu nedenle,
tünı mollalar ile mahalle ve köy vetkili-
lerûıe namaz kılnıayaniann en yakınla-
nndaki Taleban karakoluna teslim et-
meleri emri \erilmiştir"denildi.
Bu arada, Taleban yönetımmin Kâ-
bıl'de ınsan fotoğraflan çekilmesını ya-
sakladığı ve kentteki gazeteeılere yöne-
lik bir dız; kısıtlama getırdiğı bıldırildi.
Kâbıl'de oluşturulan yenı hükümetin
Eğıtım v e Kültür Bakanı Emir Han Mu-
taki. AFP'ye yaptığı açıklamada, "Can-
blannfotoğrafiraçekmek dinimizce ya-
saktır. Gazetecilerise kenlin bazı bölüm-
lerinin ve vılulmış binalann fötoğrafları-
nıçekebilirler. ancakaskeri bölgelerinya
da bakanlık binalannın fotoğraflannı
çekmeleri yasaklandı" dedı
tanı Ahmet Şah Mesut'un, Dostum'un
çogunluğu Ozbek askerlerden oluşan
güçleriyle bir ıttifak arayışında olduğu
bıldırılmıştı.
Kâbil dahil, ülkenin üçte ikisinı ele
geçiren ve ilerlemeye devam eden Tale-
ban güçlennın. eskı Rabbanf nın komu-
tanı Ahmet Şah Mesut'un karargâhının
bulundüğu Pençşır Vadisf ne dayandık-
ları bıldirjldi. Taleban'ın kontrolündeki
Kâbil Radyosu'ndan dün yapılan açıkla-
mada. Taleban güçlennın 10 kılometre
uzaktakı Gülbahar kasabasını ele geçır-
dıkten sonra. Mesud'un kalesı durumun-
daki Pençşır Vadısi'ne gırdıkleri öne sü-
rüldü. Kâbil radyosu ay nca Taleban güç-
lerının Özbek general Raşıd Dostum'un
güçlerı tarafından gınşı ve çıkışı tutulan
stratejik salang tüneli çe\ resinde mev zi-
lendıklerını ancak herhangi bir çatışma
meydana gelmedığinı bildirdi. Afganıs-
tan'ın kuzeyinm büyük bölümünün dc-
netimini elinde bulunduran General
Dostum'a bağlı güçlerin başkent Kâbil
ile ülkenin kuzeyi v e Orta Asya Cumhu-
riyetleri arasında ulaşımı sağlayan Sa-
lang tünelinın her iki tarafına tanklar,
ağır sılahlar se Grad fuzeleri yerleştır-
dikleri bildirildi.
Öte yandan, Dışişlen Bakanlığı Söz-
cüsü Ömer Akbel. Afganistan'da etkin
gmplardan birini oluşturan General Dos-
tum'un Türkıye'den manevi destek ıste-
dığını belirtti. Afganistan'ın Ankara Bü-
yükelçısı Seyid Zahir Şah. Başbakan
Necmettin Erbakan tarafından kabul
edıldi. Şah. dün ayrıca Dışişleri Bakan-
lığı Müsteşar Yardımcısı Büvükelçi Ali
Tuygan ile de bir araya gelerek Afganis-
tan da barışın yeniden sağlanması içın
neler yapılması gerektiği yolundakı gö-
rüşlerini bildirdi. Taleban Kâbil'de insan fotoğrafı çekilmesini yasakladı. (Fotoğraf:REUTERS)
ABD'deki İsrail-Filistin zirvesinden somut bir karar çıkmazken Arafat ve Netanyahu'nun tekrar görüşeceği bildirildi
öinton: Sorunlar lıâlâ mevcutFUAT KOZLUKLL
WASHINGTON - VVashıngton'da ger-
çekleştinlenOrtadoğuZırvesi'nın ıkınci ve
son gününde lsraıl ve Filistin masadan hiç-
bir konuda anlaşamadan kalktılar. tki gün-
lük zirveden çıkan en olumlu sonuç Israil
Başbakanı Benyamin Natanyahu ile Filis-
tin Devlet Başkanı Yaser Arafat'ın pazar
günû aynı konulan görüşmek üzere tekrar
bir arava aeleceklerı haberı oldu
Dün Beyaz Saray'da ABD Başkanı Bill
Cünton'ın son kez bir araya getirdıği iki
liderin pazar günü ABD'nınOrtadoğuözel
koordinatörü Dennis Rossun da katılımıy-
la tsrail'dekı Erez Geçıdi'ınde tekrar
görüşeceklen açıklandı. Görüşmelenn ka-
panışından sonra ABD Başkanı Bill Clin-
ton tek başına basına açıklama yaparken
yan yana oturtulan Fılıstın ve lsraıl lıderle-
n asık yüzlerle sessızlıklerinı korudular.
Clinton'ın, kendi konuşmasının ardından
söz alacaklarını belırttıği iki liderin kürsü-
ye çıkmaması da zırvenın başansız olduğu
yorumlanna neden oldu. Ancak Clinton
tüm anlaşmazlıklara karşın iki liderin tek-
rar görüşme isteğını olumlu bir adım ola-
rak niteledi. Clinton yaptığı açıklamada,
Fılıstın Devlet Başkanı Arafat ile Israil
Başbakanı Netanyahu'nun. barış sürecı
görüşmelerinin yeniden ve yoğun bir şe-
kilde başlatılması konusunda uzlaştıkla-
nnı söyledi. ABD Başkanı Clinton. li-
derlerın. Ortadoğu banş anlaşmasının uy-
gulanmasına yönelik somut sonuçlara en
kısa zamanda ulaşmak için çaba sarf e-
decekleri yönünde taahhütte bulundukla-
nnı kaydettı. Clinton şunlan söyledi: "tki
hafta önce patlak veren probİemler çö-
zümlenmcdi. Ancak şimdi iki lider bir-
birlerinin problemlerini daha iyi anlı-
yorlar. Burada problemlerini çözeme-
diler. Ama dürüst olmak lazım.. Prob-
lemlerin çözüleceği konusunda birga-
ranti de yoktu. Taraflar. el-Halil'e ön-
celik verilmesi şartıy la geçici İsrail-Fi-
listin barış anlaşmasının uygulanması
konusundaki göriişmelere yeniden baş-
lamaya hazırlar." Clinton. pazar günü
Israıl-Gazze sınırındaki Erez'de yapıla-
cakbuluşmanın zirve toplantılanndabel-
li bir gelişme sağlandığını gösterdiğini
açıkladı. Clinton, Kudüs'te açılan arke-
olojik tünelin konusunda da anlaşma
sağlanamadığını söyledi.
Kuzey ve Güney Kore
savaşın eşiğindeDış Haberler Senisi - "Casus denizahı krin* \erecektir. Mey dana gelebilecek tûm
nedenıy le Güney Kore'ye sert bir sonuçlann sorumluluğu Kuzey'e
! misillemede bulunacağını belınen Kuzey
Kore'nın ABD'den böy le bir durumda
"kanşmamasınr istediği bildirildi. Güney
Kore topyekün savaş olasılığına karşı alarm
durumuna geçtı. Güney Kore Savunma
Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada. "Kuzey
Kore yönetimi Birleşmiş Milletler
Komutanlığı'na (l NC) silahlı ajanlannın
ötdürülmesine karşılık Kore ^ ^ _ _ ^ _
Halk Ordusu'mın (KPA) bir
misillemede bulunacağını
bildirdi \ e .\BD'nin
kanşnıamasını istedi"
denıldı. KPAveUNC
yetkılılen. dün sabah
saatlennde Kuzey ve Güney
Kore arasındaki tampon
bölgede bulunan
Panmuncom kasabasında bir
araya gelmişlerdı.
toplanöda, Kuzey Korelı
yetkililerin. casus
denizaltmın mürertabatının
öldürülmesine karşılık misillemede
bulunacakları yönündeki tehdıtlerini UNC
yetkilılerine de tekrarladıklan belırtildı.
Toplantıdan sonra bölgedeki Birleşmiş
Milletler Kumandanlığı'ndan yapılan yazılı
açıklamada. Kuzey Korelı subaylann
"Askerlerinin öldüriilmesinin vakında
açıklanacak çok ciddi sonuçlara yol
açacağını bildirdikleri" kaydedildı. Güney
Kore Savunma Bakanlığf ndan dün
yay ımlanan yazılı bıldiride "Ordumuz
Kuzey "den gelebilecek herhangi bir
kışkırtma eyİemine sert bir şekilde karşılık
• Kuzey Kore,
casus denizaltı olayı
nedeniyle
misillemede
bulunacağını
bildirerek ABD'den
kanşmamasını
istedi. Güney Kore
ordusu alarma geçti.
aittir"denıldı Güney Kore Savunma Bakanı
Lee Yang-ho Kuzey Korenın tehditlerine
karşılık Seul yönetimin topyekün savaş
olasılığına karşı hazır durumda olması
gerektiğini vurgularken Güney Kore
ordusunun alarm durumuna geçtiğı
bildinldi. Güney Kore Devlet
Başkanlığı'ndan yapılan açıklamada da.
_ ^ _ _ ^ ^ _ _ Dev let Başkanı Kim \6ung-
Sam'ın Kuzey Kore'den
gelebilecek bir kışkırtmaya
karşılık Sa\r
unma Bakanı'na
orduyu alarma geçirme
talımatı verdıgı belırtildı.
Konsolos öldürûldü
Kore y anmadasında "Casus
denizahı" nedeniyle
başgösteren gergınlik hızla
tırmanırken Güney Koreli
Konsolos Çoi Duk-Keun'un
^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ göreviı bulundüğu
~~^~~^~~ Rusya'nın \ladivostok
liman kentindekı ev inde ölü bulundüğu
haberi geldi. Seul yerel telev izyonu. cesedi
ev inın merdıven boşluğunda bulunan
Konsolos Çoı Duk-Keun'un atılan zehırlı bir
okla öldürülmüş olabileceğıni duyurdu.
Telev izyonun haberine göre Dışişleri
Bakanlığı Sözcüsü. komşulan tarafından
bulunan Çoı'nın ensesinde bir yara izi
olduğunu. ölüm nedeninin yapılan
mcelemelerden sonra belirleneceğini
söyledi. Sözcü. dışişleri bakanlığının Rus
yetkililerden Konsolos'un ölümüyle ilgili
soruşturma yapılmasını ıstediğını belirtti.
Muhalefetin seçimlerde hile iddiasıyla sokaklara dökülmesi üzerine Petn)syan. askeri başkente çağırmıştı.
ErmeniseçimlerikuşkuluDış Haberler Servisi - Ermenıstan'da
22 eylülde yapılan Devlet Başkanhğı se-
çimlerinde gözlemcılık yapan Avrupa
Güvenlık ve İşbirliği Teş'kılatı (AGIT).
seçimlerde büyük oranda yolsuzluk ya-
pıldığının belirlendiğini açıkladı. Başkan
Levon Ter Petrosyan'ın zaferıne ilişkın
soru işaretlerine yol açan AGIT ön rapo-
runda, kayıtlı seçmen sayısıyla kullanı-
lan oy sayısı arasında 22 bin 13 fark ol-
duğu belirtildi. AGIT gözlem ekibi. Pet-
rosyan'ın yalnızca 21 bin 941 oy fazla-
sıyla seçimi kazandığını hatırlattı.
Ermenistan seçım kurulu, Başkan Le-
von Ter Petrosyan'ın oyların yüzde
51.7'sini alarak seçimleri kazandığını
açıklamıştı. AG1T, seçım kurulunun. se-
çımlerden üç gün sonra Erıvan'da
390.000 kişmın oylarının belirlendiğini.
6.000 kışının oylannın ise henüz belirlen-
mediğini bıldirdığini belirterek son oy
sayımının ardından ise 420.000 oy kul-
lanıldığını açıkladı. Ön raporda. Petros-
yan'ın seçimi 21.941 oy alarak kazan-
masının da kuşkulu bir durum olduğu be-
lırtıldı. AGIT. 30.000 mükerreroya iliş-
kın olarak sorgulanan ulusal seçım kuru-
lundanyeterlı bir yanıtalınamadığını bil-
dirdi. AGIT, önümüzdekı günlerde nıhaı
seçım raporunu > ay ımlayacak.
Dev let Başkanhğı seçimini kendtsınin
kazandığını öne süren ve bunu kanıtlaya-
bileceğını söyleyen muhalefet lideri Vaz-
gen Manukyan. mücadelesinden vazgeç-
meyeceğıni bildirdi. Gızlenmekte olan
Manukyan önceki gün yaptığı açıklama-
da. seçimlenn hıle yoluyla Petrosyan ka-
zanmış gıbı göstenldiğine yönelik savı-
nı yıneledı.
Manukyan taraftarlarının seçim so-
nuçlanna itiraz gösterılerinin parlamen-
to baskınına kadar varması üzerine ülke
çapında gösteriler yasaklanmış, bazı mu-
halif lıderlertutuklanmış, Manukyan ise
saklanmıştı.
Parlamento. aynı zamanda milletveki-
lı olan Manukyanın dokunulmazlığını
da kaldırdı.
POLITIKADA
SORUNLAR
ERGUN BALCI
ABD'de İran Tartışması
Amerikan basınında son zamanlarda Türkiye'yi
de yakından ilgilendiren ilginç bir gelişme gözleni-
yor. Giderek daha fazla sayıda yorumcu, ABD'nin
Iran'la ilişkilerinı düzeltmesi gerektiğini savunuyor.
ABD'nin Irak'afüze saldırıları düzenlediği günler-
de The VVashington Posf'un yazarlarından Step-
hen Rosenfeld VVashington'un Tahran'la ilişkıleri-
ni düzeltip, Körfez'de yeni bir denge oluşturması-
nı öneriyordu.
The New York Tımes yazarlarından Thomas Fri-
edman da eylül başlarında Tahran'dan gönderdi-
ği yazısında, ABD ile Iran'ın aslında çıkariannın ay-
nı doğrultuda olduğunu, iki ülkenin de Irak Kürdıs-
tan Yurtseverler Birliği (IKYB) lideri Celal Talaba-
ni'yi desteklediğini ve Saddam Hüseyin'in Irak'a
dönmesine karşı olduklarını belirtıyordu.
23 eylül tarihli The New york Times gazetesinde
çıkan uzun bir yazıda ABD-iran ilişkilerinın düzel-
mesini isteyenlerin sadece bazı yorumcular olma-
dığı, ülkenin tanınmış bazı dış politika uzmanlan-
nın da aynı görüşü savunduğu bildiriliyordu.
Bunların arasında en ünlüsü eski Başkan Car-
ter'ın Ulusal Güvenlik Danışmanı Prof. Zbignievv
Brzezinski. Bir zamanlar iran'da Humeyni'nin ik-
tidara gelmesinin önlenmesi için askeri darbe ya-
pılmasını öneren Brzezinski, şimdi VVashington'un
iran'ı tecrit etme politikasını eleştiriyor. Brzezins-
ki'ye göre VVashington'un "çifte kuşatma" (hem
Irak, hem de İran'ı tecrit etme) politikası Tahran'la
Bağdat'ı birbirıne yaklaştırıyor. Oysa ABD, iran'a
yaklaşıp ağırlığı, Irak'ı tecrit etme politikasına ver-
meli. Brzezinski, ABD'nin zengin enerji kaynaklan-
na sahip Orta Asya ülkelerine açılmak ıçin de İran'a
ihtiyacı olduğunu belirtıyor.
Stratejik ve Uluslararast Çalışmalar Merkezi'nde
Ortadoğu uzmanlarından Anthony Cordesman
ise ABD'nin İran'a ekonomik yaptınm uygulaması-
nı eleştiriyor. Cordesman'a göre ekonomik yaptı-
rımlar yüzünden ABD'nin müttefiklerı ile arası bo-
zulduğu gibi yaptırımtarTahran'da da sertlik yanlı-
sı, Amerikan düşmanı çevrelerin işine yarıyor. ABD
ile diyalog kurulmasını isteyen çevreler ise sesleri-
ni yükseltmeye cesaret edemiyorlar.
Israil yanlısı The New Republic dergisı de Kör-
fez'de güç dengesini tekrar kurma zamanının gel-
diğini belirterek VVashington'un Tahran'la ilişkileri
düzeltmesini istiyor.
• • •
ABD'de lran konusunda yumuşama eğilimleri ne-
reden kaynaklanıyor?
Son körfez krizi, Amehkalı uzmanların görüşleri-
nin değişmesinde herhalde önemli rol oynamıştır.
VVashington, Irak'a düzenlediği saldırıla
r
da hiç um-
madığı biçimde yalnız kaldığını gördü. ABD'yi Ku-
veyt, Israil, ingıltere ve Türkiye'de "Bağdat hara-
misi" edebiyatı yapan bazı çevreler dışında hiçbir
Arap ya da Batılı ülke heveslı biçimde destekleme-
di. Hatta resmi açıklamalarda ABD'ye tam destek
veren Ingiliz yetkililerin bile özel sohbetlerde Irak'a
operasyon konusunda pek hevesli davranmadık-
lan dış basında bildirildi. Bu ortamda ABD'nin Irak'ı
tek başına kuşatmaya çabalamak yerine Iran'la çı-
kar birliği yapmasının daha pratik ve gerçekçi ola-
cağı düşünülmeye başlandı.
Ayrıca The New York Times, Iran'ın silahlanma
ve nükleer bomba programına ilişkin CIA tarafın-
dan yapılan değerlendırmelerin de abartılı olduğu-
nun anlaşıldığını yazıyor.
Ve gazetenin ilginç bir değerlendirmesi; lran ha-
ten bazı komşularının aksıne, istikrarlı bir ülke. Mol-
laların iktidarı sağlam görünüyor. lyı kötü seçimle
işbaşına gelen bir cumhurbaşkanı ile parlamento-
su var. Içeride rejime yönelik ciddi bir tehdit yok.
• • •
Sözün kısası VVashıngton'da bir dizi çevre İran'ı
Körfez şeyhliklerınden daha istikrarlı ve demokra-
tik görüyor; Körfez'de Iran'ın Irak'a karşı denge un-
suru olabileceğini düşünüyor; bölgede tekrar güç
dengesi politikasına dönülmesini istiyor.
Pekı, ya bu sefer de lran fazla güçlentrse?
Ne gam.
O zaman ABD Irak'la arasını düzeltip Bağdat'a
kesenin ağzını açar
Türkiye, konjonktüre ters düşmemek için
ABD'nin Körfez politikasını herhalde çok dikkatli bi-
çimde izlemelidir.
Batı Şeria'da çatışma: 1 ölü
• EL HALİL (AA) - lsraıl askerlerı ile Filistinliler
arasında dün Batı Şeria'da çıkan çatışmalarda 1
Filistinli öldü, 5 Filistinli ise yaralandı. Catışmanın,
Filistinlılerin El-Halil kenti yakınlanndaki Siir
kasabasında bulunan Israil araçlanna taşla saldırmalan
üzerine çıktı. Israil askerlerinin ateş açmalan sonucu
da. Mutaz Ceradat adındaki Filistinlinin öldüğünü. 4
kişinin ise yaralandığını bildirdiler. Aynı bölgede
meydana gelen bir başka olayda ise. Israil askerleri bir
Filistin polisini yanlışlıkla vurarak yaralanrnasına
neden oldu.
TÜPkiye ABD'ye kafa tutuyor'
• STRASBOURG (AA) - Fransa'da yayımlanan
Liberation gazetesinde çıkan bir yazıda "Ortadoğu
bolgesinde, ABD'ye karşı ülkeler arasına artık Türkiye
de katıldı" şeklinde yorum yapıldı. Yazıda. Refah
Partisi lıderinin. ABD tarafından terörist olarak
tanımlanan ülkelere gitmek istemesinin VV'ashıngeon'u
endişelendirdiği ifade edildı. Liberation"da çikan
yazıda, Irak lideri Saddam Hüseyin'in Kuzey Irak'a
girmesine Erbakan'ın tepki göstermediği de öne
sürüldü. Liberation. Erbakan'ın. dış politikada aktif
görünürken iç politikada ekonomik zorluklardan dolay:
çok farklı bir yenilik getirmediğini iddia etti.
Burma'da muhalif avı
• RANGOGA {.\.\) - Burma'da y önetimıne muhalif
Ulusal Demokrasi Birliği'nin (NLD) 800 üyesinin
tutuklandığı kaydedildı. NLD'nın. Nobel Banş Ödülü
sahibi lideri. Aung San Suu Kyı gazetecilere yaptığı
açıklamada, Devlet Yasa ve Düzenı Uygulama
Konseyi'nin (SLORC), parti kongresini engellemek
için üyelerini tutukladığını. ancak alınan bu
önlemlerin. birliği daha da meşru kılacağını söyledi.
Moskova'da cami baskını
• MOSKOVA (AA)- Rus özel polısı OMON'un,
Moskova'daki tanhi camiyı basarak çok sayıda
Müslümanı gözaltına aldığı bildirildi. Rusya
Müslümanlan Birliği tarafından yapılan açıklamaya
göre önceki akşam namazı sırasında aniden camiye
gelen ve "OMÖN özel polıs timlen olduklan"
belirtilen. silahlı ve üniformalı kişiler. namaz kılanları
dövmeye başladılar. Polislerın. 20'den fazla kışiyı
gözaltına alarak 47 no'lu OMON polis karakoluna
götürdükleri kaydedildı.