Katalog

SAYFA CUMHURİYET 6 EYLÜL 1995 ÇARŞAMBA HABERLER Bekata, toprağa verildi • tstanbul Haber Servisi - Geçırdığı rahabızlık sonucu olen gazetecı, hukukçu ve polıtıkacı Hıfzı Oğuz Bekata. dun Teşvıkıye Camıı'nde kılman oğle namazının ardından Zıncırlıkuyu'da toprağa venldı Bekata nın cenaze torenıne aılesı, \NAP 11 Başkanı Mukerrem Taşçıoğlu, TUSIAD Başkanı Halıs Komılı ve yurttaşlar katıldı Istanbul Valısı Hayn Kozakçıoğlu da cenaze namazı oncesı Teşvıkıye Camıı'ne gelerek Bekata'nın eşı \e çocuklanna başsağlıöı dıledı Dff'litePin dupumu • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -Anayasa Mahkemesı'nın. kapatılan DEP'ıneskı mılletvekıllennın durumunu, anayasanın değışen 84 maddesı dofrultusunda bugun değerlendırmesı beklenıyor Kapatılan DEP'in eskı mılletvekıllennden Hatıp Dıcle. Leyla Zana, Ahmet Turk, Sırn Sakık. Selım Sadak, Orhan Doğan ve Sedat Yurtdaş'ın avukatı Yusuf Alataş. müvekkıllennın mılletvekıllıklennın duşurulmesının hukuksal dayanağını oluşturan anayasanın 84 maddesının değıştıgı gerekçesıvle Anayasa Mahkemesı ne başvurmuştu Anayasa Mahkemesı Başkanı Özden, heyetın oluşması halınde başvuruyu bugun goruşebıleceklennı bıldırdı Usubov: PKK'ye izin vermeyiz • BAKL(AA)- Azerbaycan Içışlen Bakanı Ramıl Üsubov, bolucu teror orgutu PKK'nın topraklannda faalıyette bulunmasına asla ızın vermeyeceklennı bıldırdı Usubov yaptığı açıklamada. Azerbavcan'da gerek bolucü teror orgutu PKK, gerekse dığer teror orgutlennın faalıyetlennı onlemek ıçın Içışlen Bakanlığı ıle Mıllı Guvenlık Bakanlığı'nın ortaklaşa çalıştığını anlatan Usubov. bu rur bır gmşımde bulunulması halınde, kesınlıkle ızın venlmeyecegını ıfade ettı TOBB'den Rîze'ye yardım • Haber Merkezi - Turkı>e Odalar ve Borsalar Bırlığı (TOBB) geçen gunlerde sel felaketıne ugrayan Rıze'ye bır mılyar lıra yardımda bulunduğu bıldınldı Rıze Vahsı Erol Uğurlu. "Sel sadece karayolu ve koy yollannda 330 mılvar lıralık zarara yol açtı' dedı 'Barış suçu' • ANKARA/ADANA (Cumhuriyet) - Eğıtım Bılım ve Kultur Emekçılen Sendıkası( Eğıtım-Sen), Turkıve'de banşı savunmanın. banş etkınhklen duzenlemenın hâlâ suç unsuru kabul edıldığmı belırttı Dunya Banş Gunu etkınlıklennde banş afışlemesı yapan Banş Işık, Nurettın Kasırga ve Alı Ozgur Dedeoğlu'nun gozaltına alındığını vurgulayan Eğıtım-Sen. öncekı gun de HADEP Ankara ll Başkanı Nurettın Sonmez ve BSP Ankara ll Başkanı llhan Kamıl Turan ın gozlem altına alındığını, bu uvgulamalan protesto ettıkJennı bıldırdı Festivalde tahrlk • ORHA1VGAZİ/BURSA (Cumhuriyet) - Bursa"nın Orhangazı ılçesınde yapılan geleneksel Uluslararası Folklor Festıvalı" oncesınde bazı gruplann dağıttıklan tahnk edıcı ımzasız bıldınler ılçede sınırlenn genlmesıne yol açtı Ev ve ışyerlenne bırakılan bıldınlerde şoyle denılıyor "Bugun Bosna'da yaşanan vahşetın aynısı 1921 yılında Orhangazı'de \unanlılar tarafından ışlenır Yıl 1995 Yer Orhangazı 7 4 sene evvel bu vahşetı yapanlann torunlan dedelennın katlettığı bu ınsanlann kemıklen uzennde folklor festıvalı ısmı altında dans etmeye gelıyorlar 7 4 sene zarfında ne değıştı de o ınsanlarla dost olunmaya çalışılıyor Onlar Muslüman mı oldular yoksa bız mı Hınstıyan olduk9 Her kanşı şehıt kanıyla sulanan bu topraklar uzennde dans edılmesı bızım kanımıza dokunuyor Ya sızın° lyı duşunun " CHP KURULTAYA DOCRU- il başkanları ne diyor İstanbul İl Başkanı A. Güryüz Ketenci, CHP'nin işlevinin büyük olduğunu söylüyor: Uyuyan dev uyanacak H er ıkı halde de CHP'nın ızledığı polıtık Tunceli il Başkanı Hıdır Kulu: Turkıye sosyal demokrası hareketının bugune değın kazandığı demokratık mevzılenn gensıne duşen bır polıtık çızgı ızlemıştır Yanı CHP, olması gereken yerde değıldır Asgan ucretın 4 5 mılyon olduğu yuzdeSOkayıt dışı bır ekonomı ıle mılyonlarca ınsanın ışsız gezdığı, 1 5 mılyon memurun yan aç, 600 bın kamu ışçısının sokakta olduğu, demokratıkleşme ve teror sorununun çozumlenemedığı koşullar, CHP'nin hakettığı koşullar değıldır Butun bunlara rağmen geleceğe bu koşullan değıştıreceğımız ınancıyla bakıyoruz - Onumuzdekı kurultay CHP'nin kendını yenıleme şansıdır Bu kurultaydan çıkacak olan be>Tiı buyuk, duşuncesı. dılı. ınancı, ınadı olan bır partı yapılanmasıdır Bu yapı CHP'yı yenıden toplumsal tabanı olan ışçı koylu memur, emeklı, kuçuk esnaf gıbı emek ağırlıklı kıtlelerle buluşturacak, banştıracaktır Bence kurultay sonrasının ana hedefı bunu sağlamak olmalıdır - CHP Turkıye'nın geleceğıne yurumek zorundadır CHP, butun emek dmamıklerını kucaklayan ozgurlukçu. eşıtlıkçı, adıl ve demokratık bır toplum yapılanmasını amaçlayan bır partıdır CHP, toplumsal vapıda somuru ve adaletsızlığe yol açan kurum ve kuruluşlan değıştırmek gucunu gostermelıdır 1980'den bu yana yaşanan dejenerasyon toplumun vıcdanını kanatmaktadır CHP toplum Güven tazeleyeceğiz S HP ve CHP bırleşmesmden sonra şu andakı genel merkez yönetımınm tutumunu tasvip etmıyoruz CHP'nm kurultaydan sonra çıkan sonucu kendısını behrleyecektır - Emekten, demokratık kıtle ve sıvıl toplum örgutlennden yana bır CHP ıstryoruz - Halkm bûtûn sorunlannı anında gorüşecek, masada oturup telefonla errur vermeyecek, anında tabanına gıdecek ve orgutüyle uyum ıçınde çalişacak bır yonetım ıstıyoruz - CHP kendısını yenılemelı Ankara da oturup ıdare eden değıl. taşranm coşkusunu yaratacak bır yeânilık ıstıyoruz. - Eğer CHP yukanda bahsettığımız şekılde kendismı yenılerse ve tabanın sesını dınlerse, kaybettığı gûvenı gen alacağına ınanıyorum - Koalısyon protokolündekı vaatler yenne gelmedığı ıçın CHP buyük yara almıştır Şöyle kı demokratık kıtle orgutlennın haklanna tam manasıyla çözûm bulunamamış, grevlı ve toplusozleşmelı memur sendıkalan kurulmadıkça, mevcut anayasa değışmedıkçe bu ıktıdarda kalması bızce anlamsızdır - Yukanda bahsettıgımız şeklıyle protokoldekı vaatler yenne gelırse koalısyonda kalmasında yarar vardır Aksı takdırde zaranvardır vıcdanındakı bu kanamayı durduracak partı olmalıdır - Hıç kuşku yok kı kurultay herkesı kucaklayan, hıç kımsenın emeğını dışarda bırakmadan genlımı bır kenara atan bır yaklaşımı benımseyecektır Ancak durustluğü ve erdemı ılke edınen kadrolar, Turkıye'nın temız toplum ozlemlenne cevap verebılır CHP'lıler sosyal demokrasının evTensel ılkelennın rehberlığınde Kuvayı Mıllıye ruhunu canlandırarak uyuyan devı, ayağa kaldırmak azmmde ve ınancındadırlar - CHP'nin kuşkusuz tanhten gelen, Kurtuluş Savaşı'ndan gelen, geleneklerle beslenen bır koku vardır CHPdevlet kurmuş, demokrasıyı yerleştırmış bır partıdır Bu mırası onurla taşıyoruz Yenı dunya duzenının yarattığı yukselen değerlenn baskısı altındakı Turkıye solunun sıyasal gucunu oluşturan CHP'ye buyuk gorevlenn duştuğununbılıncındeyız CHP tanhı gucunu, yaşayan toplumsal dınamıklerle buluşturacaktır Kohnemış yapıdakı aksaklıklan duzeltecek yenı polıtıkalar uygulayacaktır Turkıye'nın guncel sorunlanna yonelık polıtıkalan da bu anlayışla oluşturup hayata geçırecektır - Sıyasal konjonktur Turkıye'nın çıkarlan açısından oldukça onemlı bır noktadadır Dıncı ve ırkçı eğılımlenn, orgutlenmelenn hızla arttığı, ulkenın geleceğını tehdıt boyutlanna ulaştığı bu gunlerde solun ve CHP'nin ışlev ı buyukrur Sosyal demokrası bır buyuk uzlaşma anlayışıdır Bır ulkede çıkarlar dayanışması sıyasetı yonlendınyorsa, medyayı yonlendınyorsa o ulkede buyuk sorun v ar demektır Bır ulkenın ekonomısı IMF tarafından uzun donemlı bır ıpotek altına almmışsa, ıç banş ve toplumsal guvenlık tehdıt altında demektır Bır ulkede rant ekonomısı kurumlaşmış, yaşamın alanlarında mafya egemen olmuşsa o ulkenın geleceğı tehdıt altında demektır Işte bu nedenlerle CHP onumuzdekı seçımlerde başanlı olmak zorundadır Başarılı olacaktır - Sosy al demokratlann vaşadığı koalısyon ortaklığı, ^osyal demokratlara hıçbır şey kazandırmamıştır Bu ortaklık toplumsal muhalefetın de onunü kesmıştır Elde edılen kuçuk kazanımlar sosyal demokrat ıddıayı ıfade etmekten uzaktır Sanayıleşmenın durduğu, tanmsal uretımın çoktuğu, emeğın bedelıne el konduğu koşullarda uikenın bır sahıbı olmalıdır Emeğın bedelıne el koymanın bır faturası vardır ve bu fatura odenır Hıç kuşkusuz yaşadığımız sureç, toplumun emek gruplannı sıyasal bır anlayışa ıtmışse, bunun sorumluluğunu ıktıdar uygulamalannda aramak gerekır CHP'lı yonetıcıler olarak geleceğe bu sorumlulukla bakıyoruz - Bılıyoruz kı CHP'nin koalısyona devam edıp etmeyeceğıne seçılecek olan partı yetkılı organlan karar verecektır Inanıyorum kı oluşacak karar partımız ve ulkemız açısından en doğrusu olacaktır Eğer devam denırse, yaşanacak ıktıdar polıtıkalan, ıstıhdamın, uretımın planlamanın olmadığı ulkemızde, oluyu gostenp sıtmaya razı eden anlayışı taşımayacaktır Uygulanacak polıtıkalar kopeksız koy bulmuş, değneksız gezenlere dur dıyecek polıtıkalar olacaktır Gaziantep İl Başkanı Metin Çelikel: Koalisyon sürmeli O lumlu bulmuyorum îşçı, kadın ve gençlık kurullannı oluşturup. aynca tüm sıv ıl toplum kuruluşlan ıle butünleşen bu kuruluş temsılcılennm partı kademelennde temsıl edılmesını sağlayan. daha katıltmcı, daha ozgur kıtlelerle kucaklaşan. sosyal demokrat kımlığıne sıkı sıkıya bağlı olan bır polıtık çızgı uygulanmalıdır - tdeolojısme sıkı sıkıya sanlan tum demokratık ve sıvıl toplum örgütlen ıle butünleşen. topluma ve halka guven veren. başanlı, ıktıdar alternatıfî bır CHP ozluyorum - Orgut deneyrmı olan, toplum nabzını ıyı takıp eden, dmamık, ulke ve dunya meselelenne sosyal demokrat perspektıfie bakan ve çozum onenlen üretebılen, kendı ıçınde banşık bır kadro - CHP kendını gehşen dunyanın koşullarına gore yenılemelıdır Kemahst çtzgı konusu ıse CHP zaten Ataturkçu duşuncenın etkın kalmasını arzular ve çağdaş bır şekılde yorumlar Kurultaydan sonra ıdeal bır yapılanma sağlanıp, dışa dönûk çalışmalanmızın etkın kılınması CHP'yı onumuzdekı seçımde ıktıdara yurutur - Koalısyon ortaklığımız ulke yaranna çok anlamh kararlar almış ve uygulamıştır Ancak partı ıçı yanşm daha gûncel tutulması koalısyon uygulamalannda partımızm ısrarlı çalışmalannı kamuoyuna anlatamadığımız, dolayi:>ıyla koalısyonda yeten kadar yarar sağlayamadığımız bir gerçektır - Kurultaydan sonra da koalısyon devam etmelıdır Ancak ülke ve demokrası yaranna daha etkın çalışmalar sağlanıp, üretkenlık arttınlmalıdır Ama her ne pahasına olursa olsun hukumette kalmanın gerektıği goruşunde de değılız SORULAR // başkanlarına gonderdığımız ve yamtlanarak bıze gondenlen formlarda yer alan sorulanmız şunlardı 1. Birieşmeden önce CHP-SHP, birieşmeden sonra CHP yönetimlerinin izledikleri politik çizgi ve yöntemleri nasıl değeriendiriyorsunuz ? 2. CHP 'nın kunıltaı sonrası nasıl bır polıtık çızgı ve stratejı uygulamasını onenrsınız0 3. Nasıl bir CHP özJüyorsunuz? 4. Kuruhayda nasıl bır kadro oluşturulursa, CHP başanlı olur^ 5. CHPkendisini yenilemeli mi, nasıl olmalı? örneğin CHP gerçeh bir Kemalist çizgiye oturtulursa daha başanlı olur mu? 6. CHP 'nın onumuzdekı genel seçımleide başan şansım nasıl görüyorsunuz 9 7. SHP-CHP-DYP koalisyon ortaklığı parti için ne derecedeyararlı veya zarariı oldu? 8. CHP-DYP koahsvon ortaklığı kurultaydan sonra da devam etmelı mı 9 Yoksa partı kendısıne venı bır stratejı mı belırlemelı ° YILMAZ GÜMÜŞBAŞ Ordu İl Başkanı İdris Yıldız: Kadrolar sola açık olmalı B irieşmeden once CHP, toplumun önüne venı, çağdaş ve ılencı sıyası, polıtık tespıtlerden voksun tamamen muhafazakâr bır anlayışla çıkmıştır Birieşmeden önce SHP, SODEP dönemınde başlayan kapalı olan CHP'nın ılkesını de reddetmeven ama Turkıye nın ıhtıyacı olan sosyal demokrasının ulkemızde tesıs edılmesı ıçın gereklı açılımlan (toplumsal) kabul eden yenı polıtıkalar tespıt ederek duşunsel anlamda son derece tutarlı sıyası tespıtlerle donatılan bır partı olarak hareket etmıştır Birieşmeden sonra CHP, CHP vonetımlerı dışa donük sıvası mucadeleden zıyade ağırlıklı olarak kıtlelere guven vermekten uzak. tamamen ıç hesaplaşmayı on plana çıkartan SHP-CHP bırleşmesmden dolayı toplumda yeşeren umudu CHP've guvene donuşturme anlayışından uzak bır polıtık çızgı ızlemışlerdır - CHP'nin kendısını yenıleme ıhtıyacından kaynaklanan polıtık tespıtlen 1965'te ortava atılan "ortanın solu" sloganının, gunumuz koşullan da goz onune alınarak ıçenk olarak zengınleştınrmesı. sosval demokrasının evrensel ılkelennın demokrası anlayışımızın temelını oluşturması, sosyal devlet anlayışının ulke gundemıne yenıden egemen olması ekonomıde üretım araçlannın kımın mülkıyehnde olmasinın değıl, toplumsal refah ıçın üretımın arttınlmasının somut polıtıkalarla tespıt edılmesı Kurt sorunu hakkında meselenın objektıf değerlendınlmesı çozüm polıtıkalan uretılmesı laık-demokratık Cumhunyetımızı, çağdaş, ılencı, katılımcı, ozgurlükçu, gerçek demokrasıyı tum kurum ve kurallanvla sısteme egemen kılarak, her türlu tehlıkeden koruyacak sola açık polıtıkalan cesaretle ulke gundemıne getırmek zorundayız - Cevabı oz olarak2 soruda venlmıştır - Sola açık duşuncelenn partı polıtıkasında belırleyıcı olmasını sağlayacak yenı kadrolarla CHP'nin başanlı olacağına ınanıyorum - Kurultay sonrası topluma umut veren venı polıtıkalarla bır seçım stratejısı uygulanırsa, başan elde edılır - Iktıdarda olmak bır siyası partıyı yıpratır SHP-CHP-DYP koalısyon ortaklığı'. ulkenın butunluğu açısından favdalı olmuştur Sorunlannın çozumu ıçın, sola umut bağlayan toplumun değışık katmanlan, DYP'nın ıdeolojık yapısı ve demokrası anlayışından kavnaklanan olumsuz vaklaşımlanndan dolayı beklentılenne kavuşamadıklan ıçın, SHP- CHP'ye karşı bır guven bunalımı ıçensıne gınnışlerdır Bu güven bunalımı çozumlenemeyecek bır sorun değıldır - Koahsvon, kurultavdan sonra partınm yetkılı kurullannda yeniden tartışılmalıdır Sinop İl Başkanı Cafer Yüksel, sol politikalann cesaretle uygulanmasını istiyor: Güven bunalımı çözümlenmeli B irieşmeden once CHP, toplumun önune yenı çağdaş ve ılencı sıyasi, polıtık tespıtlerden yoksun tamamen muhafazakâr bır anlayışla çıkmıştır Birieşmeden once SHP, SODEP dönemınde başlayan kapalı olan CHP'nin ılkesını de reddetmeyen, ama Turkıye'nın ıhtıyacı olan sosyal demokrasının ulkemızde tesıs edılmesı ıçın gereklı açılımlan (toplumsal) kabul eden yenı polıtıkalar tespıt ederek duşunsel anlamda son derece tutarlı sıyası tespıtlerle donatılan bır partı olarak hareket etmıştır Iç hesaplaşma Birieşmeden sonra CHP, CHP vonetımlen dışa donuk sıyası mucadeleden zıyade ağırlıklı olarak kıtlelere guven vermekten uzak tamamen ıç hesaplaşmavı ön plana çıkartan SHP-CHP bırleşmesınden dolayı toplumda veşeren umudu CHP'ye guvene donuşturme anlayışından uzak bır polıtık çızgı ızlemışlerdır - Kurultaydan sonra CHP. 195O'lı yıllarda sanayıleşmenın ıv me kazanması sonucunda. kentsel yaşamın başlaması, ışçı smıfının nıcel ve nıtel olarak kendısını gostermesının ardından CHP'nin kendısını yenıleme ıhtıyacından kaynaklanan polıtık tespıtlen 1965'te ortava atılan "ortanın sohı" sloganının, gunumuz koşullan da goz onune alınarak, ıçenk olarak zengınleştınlmesı, sosyal demokrasının evrensel ılkelennın demokrası anlayışımızın temelını oluşrurması, sosyal devlet anlayışının ulke gundemıne yenıden egemen olması, ekonomıde, uretım araçlannın kımın mulkıyetınde olmasının değıl,toplumsal refah ıçın uretımın artmlmasının somut polıtıkalarla tespıt edılmesı. Kurt sorunu hakkında meselenın objektıf değerlendınlmesı çozum polıtıkalan uretılmesı, laık-demokratık Cumhunyetımızı, çağdaş, ılencı, katılımcı, ozgurlukçu. gerçek demokrasıyı tum kurum ve kurallanyla sısteme egemen kılarak. her türlu tehlıkeden koruyacak sola açık polıtıkalan cesaretle ulke gundemıne getırmek zorundayız Sola açık düşünceler Sola açık duşuncelenn partı polıtıkasında belırleyıcı olmasını sağlayacak yenı kadrolarla CHP'nin başanlı olacağına ınanıyorum - CHP kendısını mutlaka yenılemelıdır 1923 Türkıyesı'nın ekonomık, sosyal ve sıyasal koşullan ıle 1995 Türkıyesı'nın koşullan farklıdır Gelışen-değışen dunya koşullannda Turkıye'nın çağın gensınde kalmaması, çağı yakalayabılmesı ıçın Kemalist çızgı reddedılmeden CHP kendısını yenılemelıdır - Kurultay sonrası topluma umut veren venı polıtıkalarla bır seçım stratejısı uygulanırsa, başan elde edılır - Iktıdarda olmak bır sıyası partıyı yıpratır SHP-CHP-DYP koalısyon ortaklığı. ulkenın butunluğu açısından faydalı olmuştur Sorunlannın çozumu ıçın, sola umut bağlayan toplumun değışık katmanlan DYP'nın ıdeolojık yapısı ve demokrası anlayışından kaynaklanan olumsuz yaklaşımlanndan dolayı. beklentılenne kav uşamadıklan ıçın SHP- CHP'ye karşı bır guven bunalımı ıçensıne gırmışlerdır Bu guven bunalımı çozumlenemeyecek bır sorun değıldır - Koalısyon ortaklığı kurultaydan sonra partının yetkılı kurullannda yenıden tartışılmalıdır Yenıleneceğını umduğumuz partı yetkılı kurullannın geçmış uygulamalardan ders alarak sağlıklı bır karar vereceklenne ınanıyorum Bu konuda alınacak karara saygılıyım Sıvas İl Başkanı ismail Hakkı Konar: Yorum yapmayacağım G azetenız partımız ıçensinde yürütülmekte olan kurultay çalışmalannda, taraf oluşturmaya yönelık ve basmın objektıflıgı prensıbını aşarak, partılılen yanlış ve tehlıkelı bır şekılde ve de partımızın bolünmesıne yol açacak şekılde şartlandıran bır polıtıka ızlemeye kendısını adarruş olduğundan: CHP kurultayına yonelık sonılannızı cevaplamak ıstemıyorum Çunku benım açıklamalanmdan da bırtakım anlam ve yorum çıkaranlar olabılır G L O B A L POLİTİKÜLTÜR ERGİN YILDIZOĞLU Bir 'Güven' Sorunu Francis Fukuyama'nın 'Tarıhın Sonu ve Son Adam' (1992) ısımlı krtabı soğuk savaşın bıtmesıy- le, lıberal demokrasının ve pıyasa ekonomısının, top- lumsal orgutlenmenın tek geçertı bıçımlen olduğu- nun kanıtlandığını savunuyordu Kıtap, şıddetle eleş- tırılmesıne rağmen lıberal duşuncenın onemlı bır sı- lahı halıne geldı Ancak 1989 dan bu yana yaşanan gelışmeler(savaşlar, ekonomık malı knzler, kronık ış- sızlık, gelışmış ulkelerde hızla tırmanan suç oranı, ırk- çılık bıreycı sağ, anarşızm vb) lıberal demokrasıye ve pıyasa ekonomısıne olan guvenını sarstı Fuku- yama, şımdı, 'Guven, Toplumsal Faızler ve Zengın- iığın Yaratılması' (1995) ısımlı yenı bır kıtapla yıne karşımızda Bınncı kıtabında, tanhın bıttığını bıze haber veren Fukuyama bu sefer de adeta ekonomının bıttığını haber verıyor Guven'üe Fukuyama ekonomıyı ıkın- cı plana ıterek vatandaşların uretken bır şekılde, a- henk ve ışbırlığı ıçınde bır arada yaşayabılmelen ko- şulunu one çıkarıyor. Fukuyama'ya gore bu koşulun ısmı 'spontaneous socıabılıty' (SS) (kendılığınden sosyalleşebılme) SS'ın gerçekleşebılmesı ıçın ise toplumda oncelıkle vatandaşlar arasında guven ol- ması gerekıyor Bu guven ıse, Fukuyama'ya gore, aı- le kurumu dışındakı spor kuluplen, hayır kurumlan, yenı tıp dını gruplaşmalar, sıyası kulupler vb yolu ıle gerçekleşebılıyor Oyleyse, duşunurler dıkkatlerını sadece ekonomık kavramlara değıl, bıraz da ahlak, gelenek dın gıbı 'aratıonal' (rasyonal olmayan) et- kenlere ve ahlak sadakat gıbı kavramlar uzennde yo- ğunlaştırmalıdırlar1 Fukuyama bu fikn kanıtlamak ıçın, tam 457 say- fa harcamış, ABD, Japonya ve Almanya'yı yuksek guvenın olduğu toplumlar, Fransa, Çın ve Italya'yı da duşuk guvenın olduğu ulkeler olarak saptamış A- ma, bu arada duşuk guven ulkesı olan, yıne ekono- mık olarak başansız olması gereken Çın'ın herkes- ten daha hızlı buyuduğunu, Fransa'nın en gelışmış beş ulkeden bın olduğunu, Japonya'nın şıddetlı br ekonomık polıtık krız yaşadığını, Alman ışverenlerı- nın, ulkelerıne olan guvenlerı sarsılmış olsa gerek kı, sermayelerını Uzakdoğu ya taşımalarını, Alman- ya'da faşızmı, ABD de Mılıs hareketını es geçıvermış. Bu yuzden de ortaya, delık deşık ve tutarsız bır ça- lışmaçıkmış Halbukı Fukuyama, lıberal'ayd/n/ann', bır geçerlılığının kalmadığını bıkmadan usanmadan tekrarlamaya bayıldıklan Marksıst teonk geleneğe bir baksaydı bu sorunlannı kolayca çozebılırdı Fukuya- ma, buradan uretımın aynı zamanda yenıden ure- tım olduğunu, bu yuzden, ekonomık olanın varlığını surdurebılmesı ıçın ıdeolojık ve polıtık olana gerek- sınımı olduğunu, dığer bır deyışle, kapıtalıst ekono- mık ılışkılerın ışçıler tarafından kabul edılmesını sağ- layan devlet dahıl ıdeolojık ve polıtık kurumlar olma- dan var olamayacağını aksı takdırde ortaya bır meş- ruıyet krızı çıkacağını ve bunun da sadece sopa ıle çozulemeyeceğını kolayca ve çok daha ıkna edıcı bır şekılde oğrenebılırdı Bır keşıfmış gıbı ılerı surûlen 'kendılığınden sosyalleşebılme'^ ve bunun ıçın ge- reklı olan kurumlan kavramak ıçın, 450 sayfaya ıse hıç gerek yoktu Arthusser'ın, daha Fukuyama oğ- rencı ıken yazdığı sorunu çok daha az sayfada, a- ma çok daha kapsamlı bır şekılde anlatmayı başar- dığı Devletın Ideolojık Aygıtlan ısımlı kuçuk broşuru okumak yeterdı Tum şamatasına rağmen, lıberal duşuncenın ser- best pıyasa utopyasının, tam bır ıflasını yaşıyoruz 1980'lerden bu yana, gelışmeler sadece eskı SS- CB'dekı devlet kaprtalızmının ıflasını değıl, aynı za- manda, her derde deva maydanoz gıbı, her fırsatta ortaya çıkanlan serbest pıyasa ekonomısının de rf- las ettığını gosterdı Şımdı, genış kıtlelerın ıçınde hoşnutsuzluk ve potansıyel olarak bır meşruıyet kn- zının ılk belırtılen yaygınlaşırken, bazı lıberal duşu- nurlerın de serbest pıyasa ekonomısının kapasrte- lerıne guvenlerı sarsılmışa benzıyor Hızla eskı kor- poratıstgoruşleregerıçekılıyoriar Guven ahlak, dın sayesınde vatandaşların uyum ıçınde ekonomık fa- alıyet (hangı ekonomık faalıyef?) gostermelen fıkır- lenne donuyorlar Evet Fukuyama bır guven soru- nundan bahsedıyor haklı olarak Ama bu kıtabın, guven sorunu olan ulkelere ılışkın hıçbır çozum one- remedığıne bakılırsa Fukuyama'nın da yaşamakta olduğu, bır guven sorunu 1 Bu madalyonun oburyu- zunde ıse lıberal aydınlann bır kısmının, ıdeolojıler bıt- tı derken, dığerlerının çareyı yıne ıdeolojılerde ara- masından anlaşıldığı gıbı derın bır kafa kanşıklığı var Yeni Demokrasi Hareketi: Balkanlar'daki kavganm nedeni yetersiz demokrasi İstanbul Haber Servisi - Yenı DemokraM Hareketi Genel Başkanı Cem Boyner, Balkanlar'dakı kavganın nedenını Balkan ulkelennın demokratıkleşmemış olmasına bağladı Boyner "Bosna'da, Hırvatistan'da, Sırbıstan'da, Kosova'da demokratikleşme gerçekleşmeden, vatandaşların birevsel tercihleri ve bireysel özguriükleri temeli bzerinde shaset vapacak liberal demokratlar iktidara gelmeden banş gerçekleşmez" şeklınde konuştu Boyner, Bonn da duzenlenen Bosna-Hersek Soykırım Belgelendirme Kongresi'nden donuşunun ardından. Bosna-Hersek tekı son gelışmelerle ılgılı dun bır basın toplantısı duzenledı Toplantıda Sırplann toplum olarak tûmuyle duşman kabul edılmesının hata olduğunu ve hedefın doğru tespıt edılmesı gerektığını belırten Bovner konuşmasını ''Bunu yapmamamız için çok hi bir nedenimiz var. Bosnalı Sırplara karşı savaşan Boşnak ordusunda Boşnak kardeşlerryle beraber savaşan Sırp komutanlar veaskerlervar. Hukumette Sırp bakanlar. parlamentoda sayısız Sırp pariamanter var. Bu gerçek Bosna'nın temsıl erriğı çok ernikll, çok dınlı. çokuluslu, bir arada yaşamanın büvıısunun hâlâ var olduğunu bıze gösteriyor" dıyerek surdürdu Boyner. Balkanlar'dakı savaşın nedenınm de dın kavgası değıl, Sırbıstan'ın 'Buyük Sırhistan hayaB' olduğunu soyledı Balkanlar'dakı savaşın bıtmesı ıçın demokrasının zorunlu olduğunu belırten Bovner, "Bunun volu da Hırvatistan ve Bosna- Hersek'in önce \vrupa Birliği'ne ortak uye starusüne kavuşturulması daha sonra da Avnıpa Birliği'ne tam iiye olmasıdır" dedı Boyner, Bosna'da çozum ıçın Turkıye'nın çok aktıf bır rol oynaması gerektığını ama ^vrupa'sız. Amenka'sız ve Rusya'sız bır çozum olamayacağını vurguladı