Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 22EYLUL1995CUMA
HABERLER
KISA... K1SA..
• 'Nevroz Şenliği'
davetiyelerinde Kürtçe
sözcük kullandıklan için.
kapatılan eski HEP'in Izmir
ll yöneticileri hakkında
açılan ceza davası. karara
bağlandı. İzmir 11. Asliye
Ceza Mahkemesi Yargıcı
Raşit Ta\as karannda,
davetiyelerde Ingilizce.'
Fransızca ve Türkçenin de
yer aldığını belirterek aynı
içerikli yazının Kürtçe
yazılmasının suç
olamayacağına karar verdi.
• Türkiye'nin. ülkelerine
iade edilmelerine karar
vermesi üzerine. 50 günden
bu yana Birleşik Sosyalist
Partide (BSP) oturma
eylemi yapan Iranlı
sığınmacılar; demokratik
kitle örgûtleri ve
kamuoyundan yardım
isteminde bulundular.
Sığınmacılar Komisyonu
dün vaptıklan açıklamada.
160 Iranlının maddi
olanaklannın tükendiğini
belirttiler
• Birleşik Sosyalist Parti
ve Halkın Demokrasi
Partisi il örgütlerince
düzenlenen Dünya Banş
Günü etkinlikleri sırasında,
gözaltına alınan, daha sonra
serbest birakılan BSP
Ankara tl Başkanı ilhan
KâmilTuran, HADEP
Ankara İl Sekreteri
Nurettin Sönmez ve 3 BSP
üyesi hakkında Dev let
Güvenlik Mahkemesi'nde
(DGM) dava açılacagı
bildirildi.
• Prof. Dr. Şerafettin
Turan başkanlığında 23
kurucu üyenin katılımıyla
"Ulusal Dayanışma
Derneği" (UDD) kuruldu.
Prof. Dr. Turan. dün
düzenledıği basın
toplantısında. 23 kurucu
üyesi bulunan UDD'nin
amacının, Türkiye'yi,
Atatürk'lü günlerdeki
coşkulu. kararlı. bağımsız
ve inançlı kimliğine
yeniden kav uşturmak. Türk
insanınabu kimliği
hatırlatmak ve bu kimliği
koruması için
bilinçlendirmek olduğunu
bildirdi
• MHP lideri Alparslan
Türkeş, sıyasi partilerin
hedefinin ya tek başına ya
da koalisyon olarak iktidar
olnıası gerektiğini
söyleyerek. "MHP'ye teklif
gelirse yetkili organlarda
görüşüp değerlendiririz"
dedi. Türkeş. MHP Istanbul
11 Başkanlığf nca önceki
gece düzenlenen.
işadamlan ve yabancı
diplomatlann davetli
olduğu kokteyl ve yemeğe
katıldı. Seçim için en az 6
aya ihtiyaç olduğunu
söyleyen Türkeş. erken
seçimin 1996 nisan veya
mayıs ayında olacağını
belirtti.
• İHD Genel Başkan
Yardımcısı Ercan Kanar.
Milli Güvenlik Kurulu'nda
kabul edilen ve valilere
olağanüstü yetkiler veren
tasanya tepki gösterdi.
Kanar, yaptığı açıklamada.
"Olağanüstü Hal'i
kaldınyoruz" denilerek
çıkanlması planlanan
tasanyla ilan edılmemiş bir
sıkıyönetimin yaşanacağını
belirtti.
• Bebek'te dün sabah saat
09.00 sıralannda
Cevdetpaşa Mahallesi
Selçuk Sokak üzerinde
• bulunan ve gümrük
komisyoncusu
Adnan Sezergöz'e ait 34
RUB 96 plakalı otomobilin
altına konulan saatli
bombahın patlaması sonucu
maddi hasar meydana
geldi. Aynı caddede başka
bir yere konulan saatli bir
ses bombası ise uzman
ekipler tarafından patlatıldı.
Bombanın konulduğu yerin
Kral TVnin eski
sunuculanndan "Dodo"
lakaplı Doğan Çakıt"a ait
yeni yapılmakta olan bir
butiğin önü olduğu
belirlendi.
• Emniyet teşkilatının
amir ihtiyacını karşılamak
amacıyla üniversite mezunu
memurlann katıldığı
Komiser Yardımcılığı
Kursu. Etiler Polis
Okulu'nda açıldı. Konu ıle
ilgili bilgi veren Etiler Polis
Okulu Müdürü Mehmet
Çetin Alp, ""Kursumuzun
teınel amacı. değişen ve
gelişen toplumumuzda
yükseköğrenim almış bu
arkadaşlanmızla vatandaş-
polis ilişkisini geliştirmek
amacı taşımaktadır" dedi.
TBMM Başkanı Cindoruk, azınlık hükümetine ve milletvekili transferine karşı olduğunu söyledi:
Eıı iyi çözüm erken seçîm
Cindoruk, seçim hüküme-
ti kurulmasını tavsive etti.
İlginc sav:
Çiller'in
korkusu,
Menzir'in
dosyalan
IŞIK KANSU
ANKARA - Başbakan
Tansu Çiller'in. kendisiy-
le ilgili dosyalara sahıp ol-
duğu için Istanbul Emniyet
Müdürü Necdet Menzir'i
görevden alamadığı ılerı
sürüldü. Başkenttekı gü-
venilır kaynaklar. Başba-
kan"ın eşı OaerUçuranÇy-
terin. DYP Bursa Millet-
vekili CavhÇaglar ve Nec-
det Menzir ıle geçen aylar-
da Uludağ'da bir araya ge-
lerek. bu konuda bir uzlaş-
mava vardıklarını bildirdi-
ler.'
Çıller'ın. CHP Genel
Başkanı Deniz Baykal ıie
yaptığı görüşmede. koalıs-
yonun, Necdet Menzir'in
görevden alınması istemı
nedenıyle bozulduğunu
açıklaması ters tepti. Nec-
det Menzir'in. Çiller'in.
koalisyonun tstanbul Em-
niyet Müdürü yüzünden
bozulduğuna ilişkin açıjc-
lamasının hemen ardından
Çağlar ile görüşmek üzere
gittiği Bursa'dan. dün y ine
Çağlar'a ait bir uçakla Is-
tanbul'a döndüğünü anım-
satan hükümete yakın gü-
venilir kaynaklar. şu savı
dile getirdıler:
"Tansu Çillertarafından
Necdet Menzir konusunun
gündeme getirilmesi çok il-
ginç. Deniz Ba\ kal ile Çil-
ler'in görüşmesinden önce
gazetelere, Başbakanlık
Konutu kaynaklı, 'Men-
zir'in görevden alınma-
sına ilişkin CHP üst dü-
zeyinden bize bir talep
geldi. ama "biz bu ıstemi
kabul edemeyiz' yönünde
haberler sızdırıldı. Yani,
Çiller-Baykal teması önce-
si,görüşmeninolumsuzso-
mıçlanması halinde olayın
Menzir'e bağlanması ade-
ta programlanmıştı. Bun-
dan birkaç av önce, Özer
Uçuran Çiller, Çağlar ve
Menzir Uludağ'da bir
araya geldîler. Çağlar'ın.
Tansu Çiller ile arası
açıktı. Çağlar'ın. 1991 se-
çimlerinde DYP'den mil-
lervekili adav ı olan Men-
zir ile yakınlığı da bilini-
yordu. Çağlar'ın elinde
öncmli kozlar vardı. Çil-
ler, bu yüzden Menzir
olavına elini süremivor."
tstanbul Haber Servisi - Başba-
kan Tansu Çiller'ı "Seçim değil çö-
züm arıyonım" sözleri nedenıyle
eleştiren TBMM Başkanı Hüsamet-
tin Cindoruk "Bugün DYP'nin 94
genel seçimlerde aldığı oy yüzde
21 'dir. Yüzde 21 halk desteğine sa-
hip bir partinin azınlık hükümeti
kurmasını çok tehlikeli buluyorum.
Yeni bir maceraya Türkjye'nin git-
meye ve götürfilmeye taharnmülü
voktur" dedi ve en iyi çözümün er-
ken seçim olduğunu vurguladı. Azın-
iık hükümetine ve milletvekili trans-
fer edilerek hükümet kurulmasına
kesinlikle karşı olduğunu söyleyen
Cindoruk, siyasi partilere geniş taban-
!ı bir "seçim hükümeti" kurulma-
sını tavsiye etti. Cindoruk, Meclis
Başkanlıği'ndan istifa karannı sürdür-
düğünü hatta tarihi öne çekebilece-
ğini vurgularken, şartlar uygun olur-
sa kendisine verilecek görevden kaç-
mayacağını söyledi. TBMM Başka-
nı Hüsamettin Cindoruk, Türkiye'nin
16 yıl sonra yeni bir hükümet kriziy-
le karşı karşıya olduğuna dikkat çek-
ti. En son 1979'da hükümet krizi ya-
şandığını anımsatan Cindoruk. "Alı-
şık olmadığımız. unuttuğumuz bir
durumla karşılaştık" dedi. Krizin
ağırlığının. meclisteçoğunluk parti-
sinin olmayişından doğduğunu vur-
gulayan Cindoruk. şöyle devam etti:
-Partilerin sayısı mecliste 11 ama
grup sayısı 4. Y'eni bir hükümet
kurmakta gerçekten zorluklar var.
Ne var ki bir talihi var Türkjye'nin.
seçim süreci başladıktan sonra ya-
hut seçim yılına girmekte olduğu-
muz günlerde bu olgu ortaya çık-
tı. O nedenle seçimi gösteren bir hü-
kümet modeli ortaya çıkabilir."
Türkiye'nin siyasal ve ekonomik
yapısının 5. yılıdenemeye yeterli ol-
madığını söyleyen Cindoruk. "De-
mokrasi kültürü 4 yıllık süreleri
asırların tecrübesiyle süzüp getir-
miştir. Haklı çıktiğım için söylemi-
yorum, beklediğim olgulardan bi-
ri bu hükümet kriziydi** diye konuş-
tu. "Kesinlikle azınlık hükümeti
fikrine karşı" olduğunu belirten
Cindoruk, "seçim hükümeti"nden
yana olduğunu ifade etti. Cindoruk.
şunlan söyledi: "Seçim hükümeti
tavsiye ediyorum siyasal partileri-
mize. Ellerini taşın altına üç dört
partimizin sokacağı bir hükümet
teklif ediyorum, tavsiye ediyorum.
Bizim 79'da Adalet Partisi olarak
yüzde 50 halk desteğimize rağmen
kurduğumuz azınlık hükümeti
Türkiye İçin kötü bir maceraydı.
Bugün DYP'nin 94 genel seçimler-
de aldığı oy yüzde 21 'dir. Y'üzde 21
halk desteğine sahip bir partinin
azınlık hükümeti kurmasını çok
tehlikeli buluyorum. Y'eni bir ma-
ceraya Türkiye'nin gitmeye ve gö-
türülmeye tahammülü voktur. Bu
kadar küçük oy sahibi, bu kadar
Musa Anter ödüllerisahiplerine verildiIstanbul Haber Servisi-"Musa An-
ter ve Basın ŞehitteriGazetecilikÖdül-
leri'"önceki akşam Mecidiyeköy Kül-
tür Merkezi'nde yapılan bir törenle sa-
hiplerine verildi.
Haber dalında birinciliği. "Köyle-
ri devlet yakıyor" başlıklı haberiyle
Cumhuriyetgazetesinden ErgünÂk-
soy. ikinciliği "Güneydoğu hastalı-
ğı" başlıklı haberiyle yine Cumhun-
yet gazetesinden Yusuf Ozkan aldı.
Haber dalında üçüncülük ödülüne de-
ğer eser bulunamadı.
Araştırma-lnceleme dahnda birin-
cilik ödülünü "Yalanın ve İnkârın
fdeolojisi: Kemalizm" konulu çalış-
masıyla Mustafa Yelkenli kazanırken.
ikinciliği "Ehmede Xane'nin kale-
minden Kürtlerin Bilinmeyen Dünya-
sı" konulu çalışmasıvla Faik Bulut
kazandı. Fotoğrafdalında birincıliğe
değer eser bulunamazken. ikincilık
ödülünü Cumhuriyet gazetesinden
Kerem llgaz "Poüs" konulu fotoğra-
fıyla aldı. Üçüncülük ödülünü ise "Bu
Tetiği Kim Çekti" fotoğrafıyla Tem-
po dergisinden Tamaşa F. Dural ka-
zandı.
Karikatür dalında birincilik ödülü,
otosansürü konu alan esenyle Aşkın
A>rancıoglu'na verilirken. ikincilik
ödülünün sahibi Behiç Ayrancıoğlu
oldu.
düşmüş oyları olan siyasal partinin
azınlık hükümeti kurmaları şu
şartla olabilir Aralık içinde seçi-
me gidecekse. Hatta belki o zaman
bu hükümetin Aralık seçimlerine
kadar devam etmesi de düşünüle-
bilir. Aynı anlayışı onlar da göste-
rebilirler."
Aralık ayında seçim karan alm-
maması halinde 2 Ekim'de TBMM
Başkanlığı'ndan istifa edeceği yö-
nündeki karannı "muhafaza" ede-
ceğini de sözlerine ekleyen Cindoruk,
"Hatta belki bir kaç gün öne alı-
rım" dedi. Şimdilik bir rejim buna-
lımı olmadığını. hükümet krizi bulun-
tluğunu belinen Cindoruk, seçim ta-
rihinin tespiti halinde bunalımın or-
tadan kalkacağını ifade etti. Çiller'in
"Seçim degil çözüm arıyorum"
sözlerini anımsatan Cindoruk. sözle-
rini şöyle sürdürdü: "O beyanından
yola çıkarak şunu anlıyorum ki,
onlar yakın tarihte seçim istemiyor-
lar. Ben o söze bir cevap ver-
mek istiyorum. En iyi çö-
züm, seçimdir. Sayın Baş-
bakan'ın seçimi en kesin
halk iradesini ortaya çıka-
ran bir çözüm olarak gör-
mesini rica ediyorum."
Cindoruk. "kendisine gö-
rev verilmesi halinde kabul
edip etmeyeceğine" ilişkin
bir soru üzerine de şu yanıtı
verdi:
"Baştan beri benim söy-
lediğim şudur. Ben finali
oynayan bir siyasetçiyim,
belli bir yaşa geİmişim. Bel-
li tecrübelerim var. Halkı-
mın, ülkemin vararları ve
çıkarlan doğrultusunda ba-
na bir görev verilirse, şart-
larım uvgunsa o görevden
kaçmam dedinı. Sadece bu-
gün söylemedim bunu. Di-
leğim, bana ihtiyaç kalma-
dan bu bunalımın aşılması-
dır. Kesinlikle azınlık hü-
kümeti kurulmasına karşı-
yım. Kesinlikle milletvekili
transfer edilerek hükümet
kurulmasına karşıvım."
Koalisyonun bozulmasın-
da Istanbul Emniyet Müdürü
Necdet Menzir oİavinın "ba-
hane" olarak ileri sürüldü-
ğünü belirten Cindoruk. "Bir
koalisyonun bozulması için
çeşitli gerekçeler vardır. Sa-
nıyorum ki Menzir ola>ı bir
bahane olarak ileri sürül-
müştür" diye konuştu.
Meral: Koalisyon hükümetinin çözemediği sorunları azınlık hükümeti hiç çözemez
Türk-lş 6
ÇSDer9
siz hükümet9
istiyorHaber Merkezi - Işçi sendikalan,
koalisyon hükümetinin dağılması-
nın "sürpriz değil, doğal bir sonuç"
olduğu ve en kısa zamanda erken se-
çime gidilmesi gerektiği görüşünde
bırleştiler. Yüz binlerce işçiyi greve
çıkartarak hükümeti istifaya çağıran
Türk-tş, "ÇiUer'siz hükümetten ya-
na" olduğunu açıkladı. Türk-tş Ge-
nel Başkanı Bayram Meral. "Hükü-
met sorun çözücü olmalı. Meclis için-
den bir hükümet oiuşmasını isti>oruz.
Seçim hükümeti de Başbakan'uı kim
olacağina bağlı" dedi.
Koalisyonun sonaermesınin Nec-
det Menzir olayından değil. yüzbin-
lerin sokağa dökülerek grev leri baş-
latmasından kaynaklandığını ifade
eden Meral. "Hükümet, bedeiiniöde-
di. Yara akk Sazın teli koparsa, sesi
kısıür. Sesi bozuldu" dedi
Meral. dün gazetecilerin yeni hü-
kümetin oluşumuyla ilgili sorulan-
nı yanıtlarken. "azınlık hükümetine
karşı" olduğunu belirterek. "Azınlık
hükümetinin geçmişteki deneyimle-
ri (ilumlu değil. Sorunlan koalisyon
hükümeti çözemedi, azınlık hükü-
meti mi çözecek? Başbakan hükü-
• Koalisyonun sona ermesinin Necdet Menzir olayından
değil, yüzbinlerin sokağa dökülerek grevleri
başlatmasından kaynaklandığını ifade eden Bayram
Meral, "Hükümet bedelini ödedi. Yara aldı. Sazın teli
koparsa sesi kısılır. Sesi bozuldu" dedi.
mt'ti kurarsa nahoş olaylar olur" de-
di. Seçim hükümeti oluşması gerek-
tiğini ifade eden Meral, bu hükümet-
te yer alacak partıler konusunda "av-
rım vapmadıklannı". ancak DYP,
CHP ve ANAP'ın yer alabileceğini
belirtti.
Meral, Başbakan Tansu Çiller'in,
toplusözleşmelerle terörü "birtuttu-
ğuna" dikkat çekerek "ANAP. Çil-
ler'in başbakanhğını kabul etmeye-
ceğini daha önce açıklamıştı. Kabul
ederse kendini inkâr anlamına gelir.
ANAP'ın, bu inisiyatifı iyi değerlen-
direceği kanısındayım" dedi.
Meral. Türk-tş'in hükümete kar-
şı bir düşünce içinde olmadığını ve
devamını istediklerini anımsatarak
"Sorun çözmeyen bir manbğm bir da-
ha iktidar olmasını istemivoruz. En
makulü. Meclis içinden bir hüküme-
tin oluşması" dedi. CHP'lı bakanla-
nn. isterlerse tıkanan toplusözleş-
meleri "makul olarak" çözeceğine
dikkat çeken Meral. o durumda
"DYP'nin de çözmek zonında kala-
cağını" savundu.
Hak-Iş Konfederasyonu Başkanı
Necati Çelik. koalisyon hükümeti-
nin misyonunu çok önce tamamla-
dığı için dağılmasının da doğal oldu-
ğunu belirtti ve "Bir azınlık hüküme-
ti kurularak 1996 martında erken se-
çime gidilmeli. DYP-ANAP koalis-
vununu bu asamadadoğru bulmuyo-
rum" dedi.
Koalisyon hükümetinin zaten "kol-
tuk hırsı" nedeniyle devam ettiğini
belirten Necati Çelik, bir ara hükü-
met kurulması ve 96 bahannda da er-
ken genel seçime gidilmesinin en
doğru yaklaşım olacağını söyledi.
Koaîisyon hükümetinin dağılma-
sının gerekçesinin ise Başbakan Tan-
su Çiller'in CHP Genel Başkanı De-
niz Baykal'a güven vermemesi oldu-
ğunu söyleyen Çelik. Başbakan'ın
"kuşatılmışİığının" ve "yürütmegü-
cünün başka ellerde" bulunmasının
koalisyonun dağılmasındaki temel
nedenlerden biri olduğunu söyledi.
Bir "icraat hükümetine" karşı ol-
duklannı ve önümüzdeki dönemın
ancak bir azınlık hükümetiyle aşıl-
masının mümkün olduğunu ifade
eden Hak-lş Başkanı. ANAP'ın bu
aşamada DYP ile koalisyona girme-
sini doğru bulmadıklannı, ancak dı-
şandan destekleyebileceklerini söy-
ledi.
Çelik, hükümetin dağılmasının ka-
mu sözleşmelerini muhatap bulma
güçlüğü nedeniyle olumsuz etkileye-
ceğini de vurguladı ve şöyle konuş-
tu: "Belirsizlik ortamı geniş emekçi
kesimlerin aleyhine işleyecek. Çünkü
zaten toplusözleşme göriişmeleri sı-
rasında sıkıntı çeken işçiler. grev aşa-
masında muhatapsız kaldılar. Clke-
nin. grevlerin uzamasına ise taham-
mülü yok. Biz uzun süredir bu koalis-
yon hükümetinin gitmesini tstiyor-
duk."
NöTLAR /ORAL ÇALIŞLAR
Tansu Çiller'in hesaplan ve karşı hesaplar
B
ugün Terörle Mücadele Yasa-
sı'nın bir mağdurunu, Avukat
Eşber Y'ağmurdereli'yi size ta-
nıtmak ve bu maddeyle orta-
ya çıkan akıl almaz haksızlığı
aktarmak istiyordum. Ancak siyasi yaşamı-
mızda meydana gelen ciddi kargaşa her şe-
yin önüne geçti. Hep birlikte bundan son-
ra nelerolacağının arayışı içine girdik.
CHP. son çıkjşıyla kendi saflannı düze-
ne sokabilmek açısından bir adım atrı. Asıl
sorun. böyle bir çıkmaza hazırlıklı olma-
yan Çiller ve ekibinin kaderiyle ilgili. Baş-
bakan Tansu Çiller. hükümet krizinden kı-
sa bir süre önce, DYP içindeki muhalifle-
rini ait ederek önemli bir inisiyatif kazan-
mış ve büyük ölçüde parti içi sorunlaraçı-
sından rahatlamıştı. CHP ile koalisyonun
devamına da çantada keklik gözüyle bakı-
yordu. Batı'nın. ABD'nin ve işadamlannın
desteğini sağlamıştı. Batı'nın kredi musluk-
lan açılmıştı. Iç ve dış borçlann olağanüs-
tü büyümesine karşın yinede ciddi bir eko-
nomik kriz gündeme gelmiş sayılamazdı.
Bu ortamda kriz patladı. Ve Çiller'in bu
kirizi nasıl atlatacağı sorusu gündeme gel-
di. Biz bu sorulan DYP'nin uzlaşmaz mu-
halif milletvekili ve şahini Ismail Amasya-
lı'ya. Demirel'e yakınlığıyla bilenen GÖk-
berk Ergenekon'a ve DYP Meclis Grup
Başkanvekili Sakarya Milletvekili Nevzat
Ercan'a sorduk. Üçünün tepkileri ve değer-
lendirmeleri çok farklıydı.
Ismail Amasyalı. Tansu Çiller'in Necdet
Menzir olayını istismar ettiğini ve bu yol-
la puan toplamayı planladığını belirriyor.
Ona göre sorun Necdet Menzir değil. Çil-
ler'in, Istanbul Valisi Hayri Kozakçıoğlu nu
ve Istanbul Emniyet Müdürü Necdet Men-
zir'i genel başkan seçilmesinin hemen ar-
dından görevden almaya karar verdiğini ve
bu amaçla karamame hazırladığını iddia
ediyor. Amasyalı'nın anlattığına göre Çil-
ler, Kozakçığlu ve Menzir'in. rakipleri Is-
met Sezgin veKöksal Toptan yan lısı olduk-
lan evhamına kapılarak onlan görev den al-
maya karar veriyor. Görevden alma karar-
namesi zamanın tçişleri Bakanı Mehmet
Gazioğh] tarafından Demirel'in onayına su-
nuluyor. Kendi iddiasına göre Amasyalı. bu
konuda Demirel'i uyanyor ve kararname
Köşk'ten geri dönüyor.
Amasyalı. ortaya çıkan krizden sonra
Çiller'e karşı daha aktif bir muhalefet yü-
rütmek niyetinde. Ona göre Çiller, bundan
böyle DYP grubundan güvenoyu alamav a-
cak. "Neolacak" sorumuza ise "Buna bü-
yüklerimiz karar verir, bize bu konuda laf
düşmez" cevabını veriyor. Büyüklerimiz-
den kastı Süleyman Demirel ve Hüsamet-
tin Cindoruk.
Son krizle Demirel ve Cindoruk'un. bir
süre önce Çiller karşısında kaybettikleri
kozları yeniden kazanmaları olasılığı yük-
sek. Çiller'in. yeni hükümet arayışlan için-
de kendi partisi içinden de çeşitli engeller-
lekarşılaşması vesiyasetin iki kurdunun ye-
ni oyunlarıyla da baş etmesi gerekecek.
Demirel'in çok yakını DYP milletvekili
Gökberk Ergenekon da bir anlamda Demi-
rel'in neler düşündüğünü aktanyor gibiy-
di. Ergenekon. en olmayacak girişimin azın-
lık hükümeti olduğu inancında. Ona göre
derhal seçime gidilmeli. Eğerbuna itiraz edi-
liyor ve Türkiye'nin önemli sorunlan var
deniyorsa. o zaman bir mutabakat hüküme-
ti arayışına girilmeli. Bu hükümet seçim ka-
nununu değiştirmeli. seçim prosedürünü
belirlemeli. Demirel'in parti liderlerini top-
layarak böyle bir yolu denemesi mümkün
görülüyor. Ergenekon. böyle bir hüküme-
te kimin başkanlık edeceği konusunda ise
Demirel'in elinin serbest bıkanlmasından
yana. Yani ille de Çiller olmamalı demek
istiyor. DYP Grup Başkanvekili Nevzat Er-
can, Çiller'in neler yapmak istediğini an-
lattı. Necdet Menzirin Çiller tarafından
görevden altnmak ıstendiği iddiasının tama-
men uydurnıa olduğunu belirtti. "Kesin-
likle böyle bir olav gerçekleşmedi" dedi.
Parti içinde sorunların büyüyeceği tezleri-
ne ise "Ybköyleşey" cevabını verdi. Ercan,
Çiller'in Baykal'la göriişmesinin ardından
toplanan DYP Genel tdare Kurulu'nun oy-
birliğiyle desteğini aldığını aktardı. GlK'te
Tansu Çiller'e tam yetki veren karan des-
tekleyenlerarasında Köksal Toptan. Ismet
Sezgin'in ve muhalif olarak olarak bilinen
millervekillerinin de bulunduğuna dikkat
çekti. Ercan'a göre parti içinde sorun yok.
Nevzat Ercan. DYP'nin çözüm hüküme-
ti arayışını sonuna kadar zorlayacağını be-
lirtiyor. llk aşamada ANAP'la görüşecek-
lerini, o olmazsa MHP destekli bir hükü-
met arayışı içıne gireceklerini belirtiyor.
Böyle bir hükümetin eski SHP'liler içinden
de destek bulabileceği beklentilerini vur-
gulamay ı ihmal etmiyor. Çiller ve ekibinin
niyeti, seçımlerin normal süresi içinde ya-
pılması ve o döneme kadar iktidan elden
bırakmamak. Tabii buna güçleri yeter mi,
kendileri de pek emin bir tavır içinde de-
ğiller. Deneyeceklerini söylüyorlar.
Yeni bir siyasi buhran artık kapıda. As-
lında bu buhran çok uzun zamandan beri
süregelıyordu. Türkiye. demokratikleşme
konusunda bu hükümet döneminde hiçbir
ciddi adım atamadı. Güneydoğu"daki ateş
söndürülemedi. tam tersine daha da alev-
lendi. Türkiye. insan hakJarı ihlallerinde
dünya sıralamasında sürekli üst sıralara'tır-
mandı. Devlet içinde şiddet yanlısı güçler
devamlı mevzi kazandılar.
CHP. bürün bu gelişmelerin faturasını
asıl ödeyen parti haline geldi. Arada kaldı.
Ne devleti eleştirebildi, ne halkın haklan-
nı savunabildi.
Şimdi iki parti. siyasetin kanşıkdenklem-
leri içinde kendilerineçıkış yolu arayacak-
lar. Cüler ve Baykal. aynı zamanda kişisel
geleceklerinin test edildiği önemli bir dö-
nemecin eşiğine geldiler. Demirel, Yılmaz.
Cindoruk da yeni hesaplann içine girecek-
ler.
Ama buhranın arkasındaki asıl neden gö-
rülmedikçe, kısa vadeli çözüm arayışları-
nın kalıcı bir sonuç yaratması mümkün de-
ğil. Türkiye, bir süre daha banş ve demok-
rasi aray ışıyla, şiddet eğilimi arasında gidip
gelecek. Asıl kriz bu noktada.
BIRBAKIMA
SERVER TANİLLİ
Ekmekçi'nin Kalemi
Ikisinin de aralarında çözemedikleri tek sorun var-
dır ve karşılaştıklannda çekişirler: "Hangimiz daha ka-
rayız?" Ikisinin de yüzü tatlı bir karalık içindedir ve pay-
laşamazlar bunu.
Yürekleri ise duaı sular gibidir ve insancıl.
Mustafa Ekmekçi ile Adnan Binyazar'dan söz edi-
yorum.
Ekmekçi'nin bir kitabı yayımlandı geçen haftalar-
da; Binyazarda, iki kitap birden yayımladı ki, bitirdi-
ğimde, o çalışmaları için düşündüklerimi söyleyece-
ğim okuyucularıma.
Ekmekçi, Ümit Yayıncılık'ta çıkan Tılkiyle Kuyruğu
adlı eserinde, Ankara Notlan köşesinde yayımladığı
yazılarından bir derleme yapmış.
Bu ilk derleme, belli ki arkası gelecek, gelmeli de.
Her zaman ilgimi çekmiştir o köşe.
Ondan olacak, gazetecilikte çıraklığım bir bakıma
o köşede olmuştur; kendi kanatlarımla uçabilece-
ğim cesareti bulabildiğimde, şu şimdiki köşeme çe-
kildim. Ekmekçi'den icazetli sayanm kendimi bir öl-
çüde.
Ama asıl önemlisi, o köşede Ekmekçi'nin yazdık-
lan.
Sayısı az da olsa, kimi insanlara birer dedikodu yı-
ğını gibi gelir "Ankara Notlan" zaman zaman. Ben o
görüşte değilim. Orada, bazen açık, bazen de "satır
aralannda" bir mesaj vardır: Emekten yana, bağım-
sızlıktan yana, demokrasi ve aydınlıktan yana bir me-
sai...
ışçi ve emekçilerin sorunlanna alınterinin altını çi-
zerek yer vermesi; düşünce özgüriüğünü durmadan
savunması; laiklikten ödün vermeden konuşması;
din ve vicdan sömürücü|erine durup durup çatması;
12 Eylül'ün, bu arada YÖK'ün ülkemizin başına be-
la oluşunu hep tekrarlaması; Köy Enstitülerinin anı-
sına olan saygısı, bu temel görüşünün bir sonucu-
dur.
Domuz eti deyip tutturması da bundandır.
Düşünebiliyor musunuz, adam Müslüman mahal-
lesinde salyangoz satıyor; satılmaz diye bilinir, ama
satıyor.
Bu bir iştir ki, yürek ister, direniş ve sabır ister.
Mustafa Ekmekçi'de bunlar fazlasıyla var.
"Ankara Notları"n\n bir başka erdemi. o geniş in-
san çerçevesidir. Kimleryoktur ki orada? Öğrencisi,
profesörü, emeklisi, memuru. işçisi, köylüsü, şairi ve
yazanyla, hemen hemen bütün toplum kesimlerinden
insanlar... Sosyal çevresi en geniş gazetecilerimizden-
dir Ekmekçi. Bunca ilişkiyi nasıl kurar merak etmişim-
dir ve çoğu kez, doğrudan temastan elde edilmiş
gözlemlerdir yazdıkları.
Marko Paşa'dır bir anlamda, dert dinler, çare arar.
Halk gazetecisıdir gerçekten.
E, koskoca Frenk Mustaa Bey'in torununa da
böylesi yakışırdı!
Bu kitabından öğreniyorum: Gazetecilikte 45. ytlı
Ekmekçi'nin. Toplumumuzda kavga-gürültünün ala-
bHcliğine yoğunlukla yaşandığı bir dönemde geçiril-
mişyıllar bunlar. Eserinin biryerinde, "En büyükdes-
teğim, bilime inanmış, gerçekçi okurfar oldu" diyor.
O okurlar arasında ben de vanm!
Basınımızda "fire" ve "zayiat"ın pek yüksek doz-
da yaşandığı bu dağdağalı dönemi, ödün vermeden
-alnının akıyla- geçirmiş birgazeteci olarak. günümüz
gazetecilerine öğüt verme hakkını görüyor kendisin-
de ve şöyle diyor: "Bıraksınlarliderkonuşmalanndan
yazı yazmayı. Dedikodu yazarlığını bıraksınlar, yeni
konular yaratsınlar. Örneğin, dursunlar Köy Enstitü-
ieri gerçeği üstünde, dilin özleşmesi üstünde. Do-
muz eti üstünde yazsınlar. Ne olur, binyazsın da di-
şimi kırsın!"
Buyurun, hodri meydan!
Ekmekçi'nin kitabına aldığı yazılan, daha önceki ta-
rihlerde yayımlanmış da olsalar, güncelliklerini sürdü-
rüyorlar.
Okuyunuz göreceksiniz.
HüsnüGöksel Hoca'mızın, MuammerAksoy'un
ölümü dolayısıyla kendisine anlattığı bir fıkra var ki,
yine o kitaptan öğrendim ve pek anlamlı buldum: Pi-
casso'nun bir matador arkadaşı varmış, bir gün sa-
natçıya, matadorluğu bırakacağını söylemiş. Ünlü
ressam, arkadaşına "Nasılbırakırsın" demiş, "senin
onurlu ölümün boğanın boynuzunda olacak; benim-
kisi de, tuvalimin karşısında resim yaparken, fırçam
elimden düşerek!"
Mustafa Ekmekçi'ye, onurlu kalemiyle niceyıllara!
Anayasaya göre yeni hükümet
45 günde
hükümet
ya da seçimANKARA (Cumhuriyet
Bürosu)-Anayasa. hüküme-
ti kurma görevıni DYP Ge-
nel Başkanı Tansu Çiller'e
veren Cumhurbaşkanı Sü-
leyman Demirel'e. yeni ka-
binenin güvenoyu alamama-
sı durumunda, yeni Bakan-
lar Kurulu'nun 45 gün için-
de oluşturulamaması ya da
güvenoyu için yeterli deste-
ği sağlayamaması halinde.
TBMM Başkanı'na danışa-
rak. seçimleri yenileme yet-
kisi tanıyoı.
Anayasanın. Bakanlar Ku-
rulu'nun kuruluşunu düzen-
leyen 109. maddesi. cum-
hurbaşkanının. başbakanı
TBMM üyeleri arasından
atayacağını hükme bağlıyor.
Anayasanın, seçimlerin
cumhurbaşkanınca yenilen-
mesi koşullannı düzenleyen
116. maddesi ise cumhur-
başkanıhın. "herhangi bir
miUetvekili-ni hükümeti kur-
makla görev lendirmesinden
sonraki aşamayı düzenliyor.
Bu maddeye göre, yeni hü-
kümetin güvenoyu alama-
ması ya da güvensizlik oyuy-
la düşürülmesi durumunda.
Bakanlar Kurulu'nun 45 gün
içinde oluşturulamaması ya
da güvenoyu için yeterli des-
teğı sağlayamaması halinde
cumhurbaşkanına, TBMM
Başkanf na danışarak. se-
çimleri yenileme yetkisi ve-
riliyor.
Anayasanın. seçimlerde
geçici Bakanlar Kurulu oluş-
turulmasını öngören 114.
maddesinin ilgili bölümü de
şu hükümleri taşıyor:
u
™ 116. madde gereğince
seçimlerin venilenmesine ka-
rar verildiğinde, Bakanlar
Kurulu çekilir ve cumhur-
başkanı geçici Bakanlar Ku-
rulu'nu kurmak üzere baş-
bakan atar.
Geçici Bakanlar Kuru-
lu'na. Adalet, Içişleri ve
Llaştırma bakanlan,
TBMM'deki veya Meclis dı-
şındaki bağımsızlardan ol-
mak üzere. siyasi parti grup-
lanndan oranlanna göre üye
almır. Siyasi parti gnıplann-
dan alınacak üye sayısını,
TBMM Başkanı tespit ede-
rek başbakana bildirir. Tek-
lif edilen bakanlığı kabul et-
meyen veya sonradan çeki-
len partiler yerine, TBMM
içinden veya dışandan ba-
ğımsızlar atanır.
Geçici Bakanlar Kurulu,
yenilenme karannın Resmi
Gazete'de ilanından itibaren
5 gün içinde kurulur.
Geçici Bakanlar Kurulu
için güvenoyuna başvurula-
maz.
Geçici Bakanlar Kurulu,
seçim süresince ve yeni Mec-
lis toplanıncaya kadar vazife
görür."