Katalog

Cumhuriyet Sanıoı: cumnurıyet Matbaacılık ve uazetecuiK ııırıc Anonım >ırketı adma oenn .^aoı ıstanmıı Haoerıerı: şeaa> KIIMMII, UIŞ Haoerıer: trgua nucı, ış-EKonomı: şnknıo fceteocı, lurı • Genel Yayın Yoneımenı: Özgen Acar • Genel Yayın Koordınatüru: Hikmel Çrtinkıya Haberleri: Mchract Saraç, Kültur: Ceial Üster, Makaleler Sami K ı n ö m , Spor: Abdulkadir • Yazı tşleri Müdurleri-, Fusun Özbilgen (Sorumlu), Celal Başlangif (Haber) • Görsel Yucclman, Dtizeltmc Abdullah Y»zro • Müessese Müdıir V.: Erol ErVuf • Koordinatör Yöncımen: Ali Acar • Duzenleme: Muslafa Saglamer • Ankara Temsilrisi: Cdneyt Ahmet Korulsan • Muhasebc: Bulenl Yeatt • ldare: Hustyin Gürer • tşletme: Öader Çellk • Areayünk, Haber Müdurleri: Muslafa Balba>. Işık Kansu, Izmır Temsilcı V.: Serdar Kuık, Bılgi-tşlem: N»il loaJ Bılgisayar Sislem: Müıüvtt Çikr • Personel: Sevgi BostMcıoğlu Adana Temsilcisi: Çetin Yigenotlu • Reklam: Rthı Ifitman • Dış tlişkiler: HtUy» Akyol Uasan ve Yoyan: Cumhuriyet Maıoaacnm ve Oazetecılık l.A.$. ıuı»t .w6 . V^K>. 39/41 Cağaloglu 34334 lst. PK: 246 tstanbul. Tel: 512 05 05 (20 hal), Telot: 22246, Fax: (1) 526 60 72 • Bürolar Aakanu Z. Gökalp Blv. tnkılap S. No: 19/4, Tel: 433 11 41-47, Telec: 42344, Fax: (4) 433 05 65 • lzmir H. Ziya Blv. 1352 S. 2/3, Tel: 83 12 30, Teta: 52359, Fax: (51) 89 53 60 • Adau: inönfl Cd. 119 S. No: 1 Kat 1, TW: 19 37 52 (4 hat), Tetec 62155, Fax: (71) 19 25 78 TAKVİM: 25TEMMLZ 1992 İmsak:3.57 Guneş: 5 45 Öfcle 1? 15 tkındı: 17.12 Akşanv 20.35 Yatsı:22.l7 Beatles davadan döndü • LONDRA(AA)-25yıl önce kendir uyuşturucusu kullanımımn yasal olarak serbest bırakılması için kampanya başlatan Beatles grubu üyeleri, kampanyanın 25. yıldönümünde The Times gazetesine verilen ilana imza atmadılar. The Times gazetesinde tam sayfa çıkan ilanda 208 kişinin ımzalan arasında eski Beatles üyeleri Paul McCartney, George Harrison ve Ringo Star'ın adlannın yeralması dikkati çekti. Kendir bulundurma suçunun iptal edilmesi ve kendirin yasal biçimde abm satımını sağlayacak düzenlemelerin yapılmasını talep eden 208 imza içinde eski kampanya üyelerinden şimdiki Ingiliz Savunma Bakan Yardımcısı Jonathan Aitken, ünlü TV programcı ve sunucusu David Dimbleby, siyasi yonımcu Brian Walden ve sanatçı Jonathan Miller'ın da imzalan bulunmuyor. Azrail'in unuttuğu kasaba • ATİNA (AA) - Tibet'teki şirin bir dağ kasabasının sakinleri ölümsüzlüğün sırnnı keşfetmişe benziyorlar. Yunan gazetelerinin, Chinese New Service'e dayanarak verdikleri habere göre Dugzi kasabasında sonelli yıldır kimse ölmedi. Bu durum karşısında nüfus 680'den 6224'e çıkarken, Dugzi de köy olmaktan çıkıp kasaba haline geldi. Aynı haberde, Dugzi'nin en yaşhsının 142yaşında olduğu, 188 kişinin de 130 yaşın üstünde olduğu bebrtildi. Azrail'in bu kasaba yı unutması Dugzi'nin cenaze levazımatçısının da mesleğini değiştirmesine yol açtı. "Işlerin kötü gitmesi" üzerine cenaze levazımatçısı dükkânını manav haline getirdı Doğum kontrolü • MÜNtH(AA)- Almanya'nın Bavyera eyaletinde, öğrenciler arasında istenmcyen hamileliklerin önlenmesi için, doğum kontrol önlemlerinin okullarda da uygulanması istendi. Alman Pratisyen Hekimler Birliği Temsilcisi Berthold Mülleneisen, öğrencilerin hamile kalmamalan için okullarda bedava prezervatif dağıtılmasmı ve doğum kontrol haplannın ücretsiz verilmesini önerdi. Öğrencilerin maddi imkanlanrun kısıtlı olması nedeniyle pahalı doğum kontrol haplannı alamadıklanna işaret eden Mülleneisen, böyleceçocuk yaştaki istenmeyen hamileliklerin önlenmesinde daha etkili olunacağını öne sürdü. Bunun yanısıra doğum kontrolü önlemlerine ağırlık verilerek hamile kahnmamasınm kürtajdan daha mantıkh olduğunu vurguladılar. Fazla demir kanser yapıyor •STOCKHOLM(AA)- Isveçli araştırmacılar, kandaki demir orarunın fazlalığının kansere yakalanma riskini arttırdığını öne sürdüler. Isveç'in başkenti Stockholm'deki Karolonska Hastanesi'nde çalışan araşürmaa profesörler Jan Rydström ve Jan Palmblad'ın bu konudaki tezlerine. Nobel Tıp Ödülü sahibı Baroch S. Blumbergde katıldığıru açıkladı. Kraliçe Elizabeth ve Baron Thyssen'in 'Rembrandt'lan Rembrandt değil Ustaııı öldü ben yaparım• Berlin, Amsterdam ve Londra'da düzenlenen 'Rembrandt: Usta ve Atölyesi' adlı sergi bir- çok ünlü koleksiyoncu- nun canını yaktı. Bugü- ne kadar Rembrandt'ın sanılan bazı tablolann, ünlü Hollandalı 17. yüzyıl ressamının çırak ve öğrencilerine ait oldu- ğu anlaşıldı. Kültfir Servisi - Berlin, Ams- terdam ve Londra'da art arda düzenlenen bir sergj, ardında birçok gözü yaşlı koleksiyoncu bıraktı. İngiltere Kraliçesi II. Elizabeth ve dünyanın en gör- kemli özel koleksiyonunun sa- hibi Baron Heini von Thyssen- Bornemisza da son günlerin Rembrandt kurbanlan arasın- da. Kraliçe Elizabeth de Baron Thyssen de artık birçok kolek- siyoncu gibi aslında Remb- randt olmayan Rembrandt tablolannın sahibi. 24 yıldır çahşmalannı sürdü- ren Rembrandt Araştırma Ku- rulu'nun vardığı sonuçlar ve bir bakıma bu çabşmanın ürûnü olan "Rembrandt: Usta ve Atölyesi" adlı sergi, bu konuda dünyanın önde gelen bazı sanat kurumlarmı da eli böğründe bı- raktı. Paris'teki Louvre Mü- zesi'nin, Londra'daki Ulusal Galeri'nin. Tokyo'daki Brid- gestone Sanat Müzesi'nin yö- neticileri, ellenndekı bazı Rembrandt tablolannın gerçek olmadığının görmek zorunda kaldılar. Gerek müzeler, gerek özel koleksiyoncular şimdi beş uz- mandan oluşan Rembrandt Araştırma Kurulu'ndan nefret ediyor. Çünkü, bugüne kadar Rembrandt diye kabul edilen 600 dolayında tablonun hakiki- liğinı saptama konusunda Hol- landalı bu beş uzman, dünya- nın en büyük otoritesi sayıhyor. Kurulun, son bilimsel teknik- lerden yararlanarak Remb- randt tablolan üzerinde yaptığı incelemelerin sonuçlan sanat piyasasında ağırhk kazandı. Ama birçok Rembrandt sa- hibi, araştırma kunılunun var- dığı yargılardan yakınıyor, ça- hşmalar ilerledikçe kullandığı yöntemlere yöneltilen eleştiriler artıyor. 'Esther'in Şöleni' adJı yapıün, Rembrandt'a ait olduğu saıulıyordu. Araştırma kunıhmun incelemesi, tablonun Rembrandt'ın öğrencilerinden Jan Lievens'e ait olduğunu ortaya çıkardı. Rembrandt'ın oğlu Titus, birçok tabloda babasuıa modellik yapmtştı. Rembrandt'ın 1655 tarihli Titus portresi. araştırma kunılunun testlerinden 'başanyla' geçti. Yağlıbov a tablonun bulunduğu Rotterdam'daki mözenin vöneticileri de rahat bir nefes aldılar. Hangisi Rembrandt, hangisi değil "Altın Tolgalı Adam", çok yakın zamanlara kadar Rembrandt'ın başyapıtlanndan sayıbyordu. Rembrandt Araştırma Kurulu, "Altın Tolgalı AdamM ın Rembrandt tarafından değil, Hollandab ustaaın tilmizlerinden biri larafından yapıldığı sonucuna vardı Bu karar, eleştirmenler, koleksiyoncular ve sanatseverler arasında büyük bir öfke dalgasına yol açtı. "Altın Tolgalı Adam", uzun yıllardır Rembrandt'ın simge tablolanndadı. "Seba Melikesi, Kral Davut'un Mektubuyla" adlı tablo. birçok uzmana göre en etkileyici çıplak kadı'n portrelerinden biriydi. Acaba "Seba Melikesi" de "Altın Tolgalı Adam"ın vazgısını paylaşacak, Rembrandt tablolan arasından çıkanlacak mıydı? Araştırma kunılunun raporu, "Seba Melikesi*' hayranlannın yüreğine su serpti. "Seba Melikesi" sınavı geçti, Hangisi Rembrandt, hangisi Rembrandt değil tartışmalan sürerken, geçenlerde ünlü Hollandalı ressamın ilk dönem yapıtlanndan biri Londra'da 8 milyon dolara (yaklaşık 56 milyarTL) satıhverdi. Sotheby's'teki müzayedede saüşa sunulan tabloyu, olağanüstü bir Rembrandt koleksiyonuna sahip olduğu bilinen Amerikab koleksiyoncu Alfred Bader'ın aldığı öğrenildi. Rosebery Kontu'nun koleksiyonundan gelen tablo. Hollanda'daki dinsel reformda önemli bir rol oynamış olan Johannes L'yttenbogaert'in portresi. 132x102 santimetre boyutlanndaki tabloda imza ve 1633 tarihi var. Rembrandt Araştırma Kurulu'nun, bu tablonun gerçek bir Rembrandt olduğu sonucuna vardığı belirtiliyor. "Johannes Uyttenbogaert'in Portresi'' Rembrandt'ın en başanb yapıtlan arasında değil, ama Rembrandt tartışmalannın sürdüğü günlerde, tablonun gerçek bir Rembrandt olmasının ve büyük sayılabilecek boyaıtlannın, yüksek fıyata abcı bulmasında rol oynadığı öne sürülüyor. Sanat piyasasının tanınmış bazı uzmanlanna bakıbrsa, buna hiç şaşmamak gerek. Çünkü kurulun bugüne dek in- celediği 280 Rembrandt tablo- sundan yalnızca 140'ının su gö- türmez Rembrandt olduğu so- nucuna vanlabildi. Nitekim, tanınmış bir sanat koleksiyoncusu olan İskoçyalı Buccleuchn Dükü, "Araştırma kunılunun çahşmalanndan sonra gerçek Rembrandt'lann sayısı artık gerçek dükler kadar azaldı" demekten alamıyor kendini. Kuşaklar boyu. ünlü Hollandalı 17. yüzyıl ressamı Rembrandt'ın ebnden çıktığı sanılan birçok tablo bugün ar- tık VVillem Drost, Ferdinand Bol ve Govaert Flinck gibi ad- lan pek bir çağnşım yapmayan Rembrandt tilmizi ya da taİdit- çisine mal ediliyor. Ne var ki yıllardır Remb- randt sahibi olduklannı sanıp da ellerindeki tablolann birden Drost'lann, Bol'lann fırçasın- dan çıkügını anlayan koleksi- yonculan yatıştırmak kolay de- Bunlardan baalan, Remb- randt Araştırma Kurulu'nun vardığı sonuçlann kesinligine açıktan açığa meydan okuyor. Gerçi, tablolann yaşını çıkar- mak. boyarun nasıl sürüldüğü- nü anlamak için kurul üyeleri kimyasal testler yapıyor, rönt- gen ışınlanndan yararlanıyor- lar. Ama sonuçta kendileri bile vardıklan yargılann bir ölçüde öznel bir nitelik taşıdığını, bu- nun bir sezgi sorunu olduğun yadsımıyorlar. Peki, bu durumda Hollanda- lı beş uzmanın haklı olup olma- dığına kim karar verecek? Oxford'taki Ashmolean Müzesi'nden Prof. Christopher VVhite, "Bence biraz fazla ileri gittiler" diyor. "Vardıklan so- nuçlar bilimsel değil. Bence iş- kembeden atıyorlar." Araşür- ma kurulunu destekleyenler ise kurul üyelerinin tahminlerinin 'en yetkin' tahminkr olduğu kantsında. Bu arada. Rembrandt Araş- tırma Kurulu'nun vardığı so- nuçlar, sanat tarihçilerinin oda- lanndaki çahşmalannın çok ötesinde yankıîar buluyor. Sa- nat tacirleri ve koleksiyoncular, kurul üyelerinin ağzına ba- kıyorlar. Hollandalı beş uzmanın ağzı- ndan çıkan bir sözcük milyon- larcadolar değerinde olabili- yor. Örneğin, Baron Thyssen'- de bulunan ve 8 milyon dolar fî- yat biçilen bir Rembrandt, ku- rul tarafından "Rembrandt de- ğil" diye değerlendirildikten sonra ancak 800 bin dolar ahcı buldu. Bütün bu tartışmalan sona erdirebilecek kişi, yani Remb- randt'ın kendisi 1669'da ölmüş ve yapıtlanna ilişkin güvenilir bir kayıt bırakmamışür. Şimdi belki de yol açtığı bütün bu ka- nşıkbğa uzaklardan bakarken kıs kıs gülüyor. Kopenhag'da 1920'lerden günümüze kalan tek otantik dans çadınnın gizemli cazibesi Ayııalı çadırda dans ve romantizm • Avrupa'da gelişen disko- tek kültürünün dans çadır- lannın pabucunu dama attığı söyleniyor. Oysa Da- nimarka ve Avrupa kentleri- ni dolaşan gezgin çadınn ro- mantik atmosferi, her yaşa hitap ediyor. FERRUH YILMAZ KOPENHAG - Kopenhag gecele- ri bir başka renkli şu sıralar. Stadyu- mun arkasındaki parka kurulan ay- nalı dans çadın, dans krizine tutulan Kopenhagblan manyetik bir cazi- beyle kendisine doğru çekiyor. Şe- hirdeki diskoteklen fazlaca buluğ bulan her yaştan Kopenhagb, çadıra girebilmek için uzun süre kuyrukta beklemeyi göze alıyor. Medeni adı Malin Rouge olan bu gezgin çadır. Kopenhag Dans Festivali çerçeve- sinde bu yıl tekrar Kopenhag-a geldi ça(|,rın romantik ataıosferinde hip-hop, eski rock ve Latin ritmleri bir arada. Üç haftalışna gelen çadınn Kopen- T r hag'daki süresi. gördüğü yoğun ilgj üzerine iki ran avizeleri. rengarenk camlan. ban veortaye- salonlanndan etkilenerek inşa edilmiş. Malin hafta daha uzaüldı. Duvarlan aynı işlemeli ki- rindeki ahşap dans pistiyle tam bir saray yav- Rouge'un yani aynab çadınn şimdiki sahibi raz kırmızısı maun ağacından yapılma aynalı rusu. Sara> yavrusu olması da tesadüf değil. Willie Klessen'in büvük dedesi kövden şehire çadır. gumuş sutunlan. sokak lambalannı andı- a> , ^ _ __j 1922'de Belçika'daki aristokratlann gittiği dans indiğinde aristokrasinin ve yeni geliş'mekfe olan burjuvazinin gittiği saray benzeri dans salonlanndan çok etkilenmiş ve böyle bir yeri köyüne de götürmek istemiş. Adamcağız, oturmuş seyyar bir saray yavrusu yapıvermiş. 1922'de tamam- Iadığı çadın hem köyüne hem de diğer köyîere kurarak para kazanmaya baş- lamış. Bu çadırda dans, büyük bir mekanik org eşliğinde yapılırmış. Tabii ki Willie Klessen'in bûyük dedesi bu Fık- rinde yalnız kalmamış, seyyar luna- parklarla birlikte kasaba ve köyleri do- laşan bir sürü dans çadın türemiş . Bu tür dans çadırlannın çoğu kaybolmuş gitmiş. Malin Rouge o zamandan günü- müze kalan tek otantik dans çadın. Bu tür çadırlara ilgiain artması üzerine 1985'ten bu yana Avrupa'nın çeşitli kentlerine kıralanıyor. Ama artık aynab çadırda dans edenler, kıkırdak kasaba kızlan değil. Çadınn şimdiki müdavim- leri 20'siyle 40 arasındaki her yaştan ve çeşitten Kopenhagblar. 1920'lerden kal- ma çadınn romantik atmosferiyle, hip- hop, eski rock. Afrika ya da Latin ritm- lennin kanşımı gizemli bir cazibe veri- yor aynalı çadıra. Çadırda şehvetle ro- mantızm iç içe. Aynalı çadın kiralamak o kadar ucuz değil. Üç haftabk kirası 140 bin kron (yaklaşık 160 milyon lira). Çadınn Kopen- hag'a ayn bır renk kattığını düşünen Kopenhag Beıediyesi kira gid(.rini üstlenmiş. Karadeniz Hamsiden sonra burunlarda gidiyor TRABZON (AA) - Kara- deniz insanı, yıllardır simgesi haline gelmiş olan uzun bur- nunu değjştiriyor. Birkaç sene öncesıne kadar artistler ve sosyetenin tercih ettiği estetik ameliyatlar plas- tik cerrahinin yurt çapmda yaygmlaşmasıyla toplumun her kesiminde rağbet görmeye başladı. Karadeniz insanı ise özelbkle burun ameliyatlanna ilgi gösteriyor. Numune Hastanesi Plastik ve Estetik Cerrahi Uzmanı Operatör Dr.Yakup Kaya al- tı yıl içinde 600'den fazla bu- run ameliyaü yaptığını belir- terek şunlan söyledi: "Burun estetiği için her yaş grubundan talep var. Ama çoğunu gençler oluşturuyor. Lokal anesteziyle yaptığunız amebyaün hiçbir tehükesi yok. Hastalar ameliyattan sonra yürüyerek çıkıp gidi- yorlar. Burun amebyaündan sonra 5-6 gün alçıda kabyor.,. Bağışıklığın zayıflamasına yol açan ozon deliği karamsar bir tablo çiziyor Ozon delînmesi körlüğüde arttmyor • Birleşmiş Milletler Çevre Programı tarafından yayımlanan 'Dünya Çevre Durumu' adlı raporda çevre ile ilgili yanlışlıkların en büyük kurbanının çocuklar olduğu belirtildi.Rapora göre ozon tabakasındaki delik nedeniyle katarakt kökenli körlük ile bağışıkhk sisteminin zayıflamasından ortaya çıkan hastahklar artacak. Bu ülkelerde halen yoksul- luk içinde yaşayan 1.1 milyar insan bulunuyor ve her gün 5 yaşın altında 35 bin çocuk. ko- runulabilir hastahklar do- layısıyla ölüyor. Ozon deliği kör ediyor YOBULM&/AN ANKARA (AA) - Doğa, sağ- ladığı /cngınliklcrı hovardaca harcavan ınsanhktan öcünü çokkölüalı>or. Geçmıştc, Scfahat'a dalan- ların cc/alandınlmalannı sağ- layan tufanlar gibi. çcvrcyı kir- lctcn vc o/.on labakasının dclın- mesinc yolaçan insanlar bu kez haslalıklar, kuraklık \c kıılık tchlikclcriylc karşı karşıya. Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) tarafından yayımlanan ve 1972-1992 ara- sındaki son 20 yılın çevre açısın- dan değerlcndirildiği "Dünya Çcvrc Durumu' adlı raporda. çevre kirliliğıylc tahrıbaiın hız- landığı. yctersiz bcslcnmcnin artuğı. /engınle yoksul arusın- dakı uçurumun genişlediğı ve bu durumdan en çok çocukla- nn etkılendiğıni saptayan UNEP, uvanda bulundu. Birleşmiş Milletler Çevre Programfna göre, hızla artan dünya nüfus da bu olumsuz ge- lişmelenn clkilerinın yüzdc 90'- ının gen kalmış ülkelcrde mcy- dana geleccği ka>dedilıyor. tabakasında oluşan deliğin sürckli olarak yüzdc 10 oranında bir ozon kaybına yol açtığı belirtilcn rapora göre. bu durum, cılt kanseri hastalığının yüzde 26 oranında artmasına yol açacak. Aynı zamanda katarakt kö- kcnlı körlük hastalığı ile bağışıkbk sisteminin zayıfla- masıyla onaya çıkan hastalık- lar da artacak. Çağımızın vebası olarak ad- landınlan AIDS'in dc bağışıkbk sisteminin çökmesiy- le ilgili olduğu düşünülürse. UNEP raporu dikkate alındı- ğında bu hastalıkla ozon deliği arasında bir ilişki kuımak da münıkün. Açlıkta artış UNEP raporuna göre. dün- yada büyük kcntlerinin varoş- lannda yaşayan 900 milyon in- san halihazırda ichlike düze- yinın üzerinde sülfür dioksit alı- yor. 1 milyar insan da bu du- rumla karşı karşıya bulunuyor. UNEP raporuna göre, son 20 yılda tarımsal üretimi arttır- mak için kullanılan gübrc mık- tan 69 milyon tondan 146 mil- yon lona çıkarken. kronik açlık çckcn insan sayısı da arttı. 2ü yıl önce. kronik açlık çc- kcn insan sayısı 460 milyondan. 550 milyona yükscldi. ALO BİLGİ T u r k ı y e ' n ı n h e r y e r ı n d e n s e r v ı s l e n m ı z l n Ortalama servıs sûresı 3-4 dakılcadır Alo Bılg 1 ö a k ı k a s ı 5 8 3 3 T L ' d ı r ı P K 16 T a r a b y a - l s t a n b u l