Katalog

Cumhuriyet Türkiye'nin ilk ve tek fot^§r6flı kredi kartı Pcmıüfcbapk Presrige, Card... K I A N R P I I I T I t t l 89.YIL / SAYI 24386 / 3000 TL (KDV ıçindej KUflUCUSU: YUMUS N/Utf (1924-1945) BAŞYAZM: M D t a UDİ (1945-1991) 13 TEMMUZ 1992 PAZMTESİ Kiraya gizli zaııı•Maliye Bakanlığı kiracılardan 15 temmuza kadar kira bildiriminde bulunmalannı isteyince ev sahipleri kiralan yüzde 20-30 yükseltti EVREN DEĞER ANKARA -Ankara, İstan- bul ve İzmir'de kiralar el ya- kıyor. MaliyeBakanhğı'nınlS temmuza kadar kiracılardan kira bildinmınde bulunmala- nnı istemesi ev sahiplerinin kiralan yükseltmesi sonucu- nu doğurdu. Üç büyük kentte kiralar enflasyona yenik düşerken ortalama kira bedel\ 2-2,5 milyon Ijra arasında değişi- yor. Bazı lüks semtlerde, Yargıtay'ın olumsuz kararla- nna karşın kira bedelleri do- lar üzerinden belirlenirken bu semtlerde Türk parası karşıhğında ev bulunamıyor. Maliye ve Gümrük Bakan- lığı'nın kira bıldinmini zo- runlu tutması üzerine, ev sahıplennin, kiralara yüzde 20-30 dolayında zam yaptık- lan bildirildi. Emlak bürolanndan edıni- len bılgiye göre Maliye ve Gümrük Bakanlığı'njn, kira bildınmmı zorunlu tutması sonrasında ev sahipleri, bır milyon lira değer biçtikleri ev kiralannı 200-300 bin lira bir- deıTalttırdılar. Emlakçılar, ev sahiple- rinin bu zammının ardında, "kira gelir- leri nedeniyie karşılaşabılecekleri ek mali yükümlülüklerin" yattığını bildir- diler. Maliye Bakanlığı'nın bildırimi zorunlu tutması sonrasında, ev sahiple- ri stopaj vergısıni kiracılara yansıtmak istedikleri içın kiralann yükseltildiği belirtiliyor. Ankara, tstanbul ve Izmırli ev sahip- leri. lüks semtlerde yüksek kiralann 1 Emlakçılar 1 Kiralar dövize endeksli HÜRRfYETUYMAZ Istanbul'ungözde semtlerinde ev sahipleri mülklenni dolar ve mark üzerinden kıraya vermeyi sürdürüyor ve bu koşullannı noterlik ve hukuk bürolan yardımıyla kayıtlara geçırmeyi başanyorlar. "Yeniköyde950 metrekare havuzlu ultra lüks villa 6 bin dolar.. Fenerbahçe Sabancı korusunda yüzme havuzlu sıte içensindedenizecepheli blokta denız manzaralı 380 MArkasıSa.l6,Sü.4'te 1 Yargıtay 1 Dövizle kiralama olamaz TURAN YILMAZ ANKARA - Ev sahipleri artık, kiraya verdıklen evlerinin kırasını döviz olarak isteyemeyecekler. Yargıtay, kira parasının dolar ve mark üzennden saptanamayacağına karar verdi. Yargıtay, kira bedebnın yalnız Türlc Lirası olarak belirlenebıleceğını öngördü. Kira parasının dövız üzennden saptanamayacağına ılişkın kararlar. Yargıtay 3. Hukuk Dairesf ncealındı. Yargıtay 3. MArkast Sa. 16, Sü. 4'te 1 Yasalar 1 30yıldır yasa . çıkmadı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Türlaye'nin güncel sorunlannın başında yer alan ev sahibi-kiracı sorunlan, 30 yıldır, ortada herhangi bir yasal düzenleme bulunmaması nedeniyie, "yasasız" çözümlenmeye çalışılıyor. Anayasa Mahkemesı, 6570 sayılı Gayrimenkul Kiralan Hakkındakı Kanun'un, ev sahibi-kiraa ilişkilerini düzenleyen, 2 ve 3. maddelenni, 26 Mart 1963 yılında, anayasaya aykın bularak ıptal etti. Anayasa UArkasıSa.l6,Sü.3'te vanı sıra 3 ya da 6 aylık peşin kira tale- binde de bulunuyorlar. Yakıt parası da kira haricinde tutuluyor. Aynca lüks semtlerde. depozito ödemek de bir ge- lenek halıne geldi. Bazı büyük kentlerde semtlere göre aylık ortalama kiralar şöyle: ANKARA Çankaya ve Gaziosmanpa- şa: Lüks daireler 3-10 milyon arasında. Bu semtlerde dolar bazındaki kiralar, 500-1200 dolar (3.5 milyon ile 8.5 mil- yon lira) arasında değişiyor. Depozito talebi muiJaka oluyor. Aynca peşin ki- ra talebı de oluyor. Ayrancı ve Bahçelievler: Klasik dai- reler I milyon 750 bin liradan 3 milyo- na kadar çıkabiliyor. Mesa Bloklan: Daireler 2.5-3 mil- yon. tnpleks villalar 1000-1500 dolar. Mesa Konutkent: Dubleks daireler .3-3.5 milyon, tripleks daireler 4 milyon. Aydınlıkevler: Sobaiı daireler I mil- yon, kaloriferli daireler 2.5 milyona kadar çtkıyor. Bu evler içın mutlaka depozito ıstenıyor. Etlik: Kiralar 800 bin ile 1.5 milyon arasında değişi- yor. Cebeci: 1-2 milyon arasın- da. Batıkent: 800 bin ile 1 mil- yon 300 bin arasında. Eryaman: 1-1.5 milyon arasında. Sincan-Fatih: 650 bın ile 1 milyon arasında. Dikmen: Kiralar 1 milyon 250 bınden 3 milyona kadar çıkıyor. Kalonferlı dairelerde alt sınır 1.5 milyon lira. Gazi Mahallesı: Bu semtte daha çok sobaiı daireler bu- lunuyor. Kiralar 800 bıft ile 1 milyon 300 bin arasında de- ğişiyor. _ Türk-Iş Bloklan" 1 milyon ile 1.5 milyon arasında değışı- yor. 100. Yıl Sitesi: 800 binden I milyon 200 bine kadar bu- lunabıliyor. ORAN Sitesi: I milyon 750 bınden 3 milyona kadar çıkıyor. Balgat: 1-1.5 milyon arasında değişi- yor. Esat: 1,5-2.5 milyon arasında. Demetevler: 1-2 milyon arasında de- ğişiyor. Yenımahalle: 900 bin liradan 1,5 mil- yon liraya kadar kiralık daire bulmak olası. Beysukent: Alt limit 500 dolardan başlıyor. UArkasıSa.l6,Sû.3'te Çalışanın 100 bin lirası nereye gidiyor 43.OOOTU -ÇAUŞANINÖDEDİĞI 28.SOOTU ^VERENİN ÖOEDİĞI- cv mküRtYm n !8>İJIKASI Y Ü * BİN îrGRKLİRA.'»! PUtitTO WAİM VI13VT S İUKA 0ÖIW ÇUUUUVWf SAflUll U|KM M* Borsa / 6. Sayfada Yükseliş güvenden geçer 14bin Sosyal sıgorta prımı 4Mn Tasarrufu ozendtrme prımı 24.6 bin Gelır vergısı 6bin Tasarrufu özendırme prımı Maaş zammına vergi ürpanı • Çalışanlara yapılan son ücret artışında her 100 bin liranın 68 bin 500 lirası devlete geri dönüyor. HAKANGÜLDAĞ Çalışana verilen her 100 bin lirabk ücret ar- tışınm 68 bın 500 lirası devlete geri dönüyor. Çalışanın ve işverenin ödedıgı çeşitli vergi ve primlerden sonra yapılan her 100 bin liralık ücret artışından çalışanın cebinde kalan ise yal- nızca 31 bın 500 lira. Hükümet için sorun ola- cağı söylenen ve Başbakan Süleyman Demi- rcl'in 10 trilyon lira olarak belirttiği memur TV /10. Sayfada Nostaljik bir aşköyküsö: nBeste Telefon / 1 6 . Sayfada Altfya Avrupa standardı Dizi yazı /12. Sayfada Yoldaşlar çıkmaz yola girdi maaşlanndakı aruşlarla ekonomiye gelen "yük", memurun eline geçecek net ücrete ba- kıldığında 4 trilyon lirayı aşmıyor. Memura yapılan zammın üçte ikisinden fazlası çeşitli vergi ve primlerle yeniden devlete geri dönü- yor. Yapılan son zamlarla birlikte ücretlilerin vergi yükü daha da ağırlaşü. Uzmanlar, "zamla birlikte otomatikman vergi oranlan- mArkasıSa.l6,Sü.7'de Malezya / Arfca Sayfada Eski kolonide villa tutkusu Demirel ÖzaTıGAFa davet edecek ANKARA (Cumhuriyet Bû- rosu) -Cumhurbaşkanı Tur- gut özal ile Başbakan Süley- man Demirel arasında çıkan imza bunalımından doğan gerginlik gideriliyor. Başba- kan Demirel, önümüzdeki günlerde Özal ile görüşerek, Cumhurbaşkanı'nı 25 tem- muzda GAP'ta yapılacak açı- lışa davet edecek. İstanbul'da gecen haziran UArkas,Sa.l7.Sû.7'de İSTANBUL'DA BOMBALI GECE 17. MTTMÜSTEŞARI BELİRLENİYOR 5. Sayfada Kudret toprağa verilivor KültürServi- si - 10 temmuz cuma günü yi- tirdığimiz ede- biyat tarihçisi, şair, yazar ve eleştirmen Cevdet Kudret bugün toprağa verilıyor. 85 yaşında ölen Cev- det Kudret, bugün Teşvıkiye Camii'nde kılınacak öğle na- mazından sonra. Tefvık Fıkret ve Orhan Veli gibi birçok ünlü edebiyatçmın mezannın bulun- duğu Aşiyan'da toprağa venle- cek. Edebiyatımızda Yedi Meşale şür hareketinin son temsilcisi olan Cevdet Kudret, uzun bir süredir Cerrahpaşa Hastanesi WArkasıSa.l7,Sü.5-te Havmalamnda güvenlik gerekçesiyle BM panzeri ile kente gelebilen Çetin ve İzzetbegoviç, çatışmalarda hayatını vitiren Müstümanlann gömüldüğü şehitliği de gtzdi. tki de>let adamının etrafında adeta etten duvar öriildü. tzzetbegoviç ve Çetin'i Müslüman milisler silahlan ile selamladılar. Bosna-Hersek Cumhurbaşkanı İzzetbegoviçyiyecek değil, silah istedi: Ölüler gönderdiMerinizi yiyemezSARAY- BOSNA - Dı- şişleri Bakanı Hikmet Çe- tin, Sırp saldı- nlannın ara- lıksız sürdüğü Saraybosna'yı top ve silah sesleri ara- sında gezdi. Helsinki'den elı boş dönen HAKKI ERDEM bikliriyor Bosna-Hersek Devlet Başkanı Alia İz- zetbegoviç ile kente BM Barış Gücü panzerleri içinde girebilen Çetin'den, Müslüman Boşnaklar silah isteğinde bulundu. Çetin ise harabeye dönen kentı gezerken. Müslüman Boşnakço- cuklanna çikolata verdi ve Bosna-Her- sekte banşın sağlanması için Türkiye'- nin yeni girişimlerde bulunacağmı açıkladı. Helsinki zirvesinde tüm çabalara karşın bir askeri müdahale karan çık- maması üzerine Sırplar, Bosna-Her- sek'e yönelik saldınlannı yoğunlaştır- dılar. Zirveden karar çıkmayacağının anlaşılması üzerine, Saraybosna'da top ve silah sesleri azalırken, Sırplar, baş- kente 70 kilometre uzakhktaki ve 17 bin dolayında Muslumanın yaşadığı Go- rajde kasabasına saldırdılar Sırplar saldında, tanklan da kullanırken, kentte çok sayıda ölü ve yaralı olduğu bildirildi. Telefon bağlantısı da kesilen mArkasSa.l7,Sû.2'de BOSNA'DA YENİ KATLlAM KORKUSU '9. Sayfada GUNCEL CÜNEYT ARCAYÜREK Olaylann Ozfi içişleri Bakanı ismet Sezgin, roketatarlı saldırıları "Dev-Sol'un var olduğunu kanıtlama çabaları" diye ta- nımlıyor. Koca koca silahlarla Istanbul gibi büyük bir kentin gö- beğinde saldırılar düzenlenmesi, insana biraz tuhaf geli- yor. Oysa, içişleri Bakanı Sezgin, tam tersini söylüyor. "Ro- ketatar dediğin nedirki, al cebine koy. İlk önceleri roketa- tar deyince, buyük bir silahtan söz edildiğini sanır ve ona gore sonuçlara varırdım. Meğerse .. Küçük, eğri bir bo- ru, istediğin yere al götür." Sezgin'e göre, Dev-Sol ile PKK arasındaki işbirliği sü- rüp gidiyor. Istanbul'daki olayları, Dev-Sol-PKK bağla- mında ele almak gerekiyor. Olayların içeriğinde -örneğin, gazeteciler- neler yattı- ğını, her zaman öğrenme olanağı bulamıyor. Kimi yerde, MArk<mSa.l7,Sü.2'ik Çetin, ABD'ye yanıt verecek Denktaş'sız çözüııı ohııaz • Hikmet Çetin, ABD Dışişleri Bakanı Baker'a verilecek yanıtta, Türkiye'nin Kıbns konusunda izleyeceği yolun ana hatlanyla anlatılacağını açıkladı. Çetin, "Oradaki sorun iki toplum ara- sında çözümlenir" dedi. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Dışişleri Bakanı Hikmet Çetin. ABD Dışişleri Bakanı Baker'ın Kıbns ko- nusundaki mektubunu yanıt- layacağını açıkladı. Ankara'- nın yanıtında, üstü örtülü olarak, Denktaş'sız bir çö- züm olamayacagı vurgulana- cak. Dışişleri Bakanı Çetin, Cumhuriyet'e yaptığı açıkla- mada, "Salı günü (yann) Or- ta Asya cumhuriyetlerine gitmemden önce yanıt hazır- lanarak gönderilecektir" dedi. Çetin, yanlacak mektu- bun, Türkiye'nin, Kıbns so- rununun çözümü için izlediği tutumu ana hatlanyla açıkla- yacağını söyleyerek, mektup- ta yer alacak önemli noktala- n şövle açıkladı: mArkastSa.l6,Sü.3'te OLAYLAKIN ARD1NDAKI GERÇEK Cevdet Kudrefe Uğurlama... Cevdet Kudret'i bugün son yokuluğuna uğurluyoruz. TUrkiye'de kültür yaşamının ve değerlerinin basında dışkm- dığı bir sürecin içindeyiz. 20'inciyüzyıl boyunca edebi- yatın her dalında ürünler ver- miş, ülkesine bir kitaplık boyu- tunda yapıtlar armağan etmiş, öğnetmen, eğitimci, şair, roman- a, denemeci kimliği yanmda bi- limsel çalışmalar dayapmiş, al- çak gönüJlü, bilge, sessiz bir kül- tür adamının ölütnü, Babıâli'de yankı yapmıyor, gazetelerin bi- rincisayfalannda bileyer alamı- yor, iç sayfalarm dip köşelerin- de göze çarpmayan sıradan bir haber gibi yayımlamyor. Oysa Cevdet Kudret'in yaşa- mına birkaç satırla göz atmak bile önemini vurgulamak için yeterlidir. 1907'de İstanbul'da doğan Cevdet Kudret, hukuk fakülte- sini bitirdi; liselerde ve devlet konservatuvannda öğretmenlik yaptı; Siyasal Bilgiler Fakültesi Basın Yayın ve Yayın Yüksek Okutu'nda öğretim görevlisiy- ken emekliye ayrıldı. Edebiyat yaşamı, Serveti Fü- nun dergisinde başlıyor; "Yedi Meşale"nin şairlerindendir; 1930'lu yıllarda oyunlar yazdu 4O'lı yıllarda ilk romamnı ya- yımladı, edebiyat alanında araş- tırmaları daha sonraki dönem- lerde birbirini izledL Üç ciltlik "Türk Edebiyatında Hikâye ve Roman", yine üç ciltlik "Kara- • • • mArkasıSa.l7,Sü.J'de Demirbaş rektörler sorunu GOZLEM • Üniversitelerderektör adaylannın seçimi sürüyor. Bazı üniversitelerdehalen rektörlük yapan kişilerin aday olmalan tepkiyle karşılaruyor. İstanbul Üniversitesi'nde Prof. Cem'i Demiroğlu'nun üçüncü kez adaylığını koymasına karşı çıkan öğretim üyeleri, bunun yasal olmadığını savunuyor. Demiroğlu Oğuz • Yenikurulan21 üniversite ile birlikte Türkiye'de üniversite sayısı 52'ye ulaştı. 49 tanesi devletin, 3 tanesi ise özel ölan bu üniversitelerin rektörleri atama yoluyla belirleneçek. Erzurum Atatürk Üniversitesi'ndeki seçimin, Nurcularla Atatürkçü adaylar arasında gececeğı önesürüldü. US. Sayfada UĞURMUMCU Özerklik Üniversitelerimizdeki gecikmeli özerklik bilinci ilginç olaylara yol açıyor. Ünrversitede özerk yönetim kurma yönünde ablan adım- lar, bazı DYP'li milletvekillerinin çelmeleri nedeniyie amact- rva ulaşamadı. Bazı SHP milletvekilleri de TBMM Genel Kurul toplantıst- na katlmayınca olan oldu "Ûniversite Öğretim Ûyeleri Derneği", öğretim üyelerinin rektör seçimlerıne katılmamalarını isteyen çağrılar yapt. Hükümet, Meclis açılır açılmaz, Yüksekögretim ybsası'n- mArkaaSa.l7,Sü.7ae