Katalog

SAYFA CUMHURİYET 4ARAUK1992CUMA , HABERLER SHP'de örgütler denetlenecek • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)-SHPGenel Sekreteri Cevdet Selvi. çalışma yaşamındaki huzursuzluklara. hükümetın sahip çıkması gerektiğini söyledi. Selvi, parti tüzük ve program kurultayı komitesinin ilk toplantısını bugün yapacağını açıkladı. SHPMerkezYürütme Kurulu (MYK), tüzük kurultay tarihini belirlemek üzere, dün toplandı. Ce\ det Selvi, toplantı öncesinde yaptığı açıklamada. tüzük ve program içinçalışan komisyonun ilk toplantısını bugün saat 14.00'de yapacağını söyledi. Selvi, milletvekili çıkmayan illerde. örgütü denetleme çalışması yapılacağmı. diğer illerdeki milletvekillerinin bu denetleme çalışmalanna katılacağını söyledi. Selvi, çalışma yaşamına ilişkin sorunlara deeinirken de. TTK.PETKÎMveSEKA işyerlerinde l20binışçinin grev aşamasma geldiğini, bazı beleaiyelerde çalışan işçilerin de ücretlerini alamaz durumda olduklanna dikkat çekerek. "Hükümet bu sorunlara sahıpçıkmab" dedi. İHD Kahraman ve MÇP-yi dtstadı • ANKARA(ANKA)- İnsan Haklan Demeği'nin 10-17 aralık tarihleri arasında gerçekleştireceği insan haklan haftasıetkinliklerine tüm siyasi parti temsilcileri çağnlırken, insan haklanndan sorumlu Devlet Bakanı Mehmet Kahraman veMÇPtemsilcisi çağnlmadı. İnsan Haklan Evrensel Bıldirgesi'nin kabul edilişinin 44"üncü yılı nedeniyleİHD, lÖ-17arahk tarihleri arasında insan haklan haftasını çeşitli etkinliklerle kutlayacak. İHD'ninAltındağ Beledıyesi'nin katkılanyla düzenlediği tiyatro, fotoğraf, karikatür yanşmalan ile insan haklan gecesi etkinliklerinin bulunduğu hafta programı içinde her gün değişik konularda paneller düzenlenecek. TSİP'in acılış kurultayi • ANKARA (AA)-Açılış kurultayı çahşmalannı şürdüren Türkiye Şosyalist İşçi Partisi'nin (TSİ P) son büyük kongre delegelerinin listesi ilan edildi. Çankaya 1. İlçe Seçim Kurulu Başkanlığı'nın. TSİP'in son büyük kongre delege listesine ilişkin duyurusu, bugünkü Resmi Gazete"de yayımlandı. Duyuruya göre 83 delegenin isminin yer aldığı ve birinci sırada Genel Başkan Ahmet Kacmaz. ikinci sırada Genel Sekreter Yalçın Yusufoğlunun isminin yer aldığı delege listesine, 17 aralığa kadar itirazda bulunulabilecek. İzmirCHP'de atamalar • İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu)-CHPİzmir örgütüsünde görev alacak ilçe başkanlan belli oldu. Göreveatanan ilçe başkanlannın adlan ve görev yerleri şöyle: Mustafa Kaynarca-Konak, Cevat Durak-Karşıyaka. A.Hikmet Sökmen-Bornova, Naar Atçı Buca. Hasan Akça-Balçova. Türkan Miçooğullan-Narlıbahçe, KadirTekin-Çiğli. Nedim Aksoy-Gaziemir, Ayhan Arkant-Ödemış- Mehmet Otuzbir-Bayındır. İsmet Korkmaz-Kiraz, Sedat LJzunbay-Torbalı. Yücel Özen-Tire. G.Remzi Çelikel-Selçuk, Erdoğan Ercan-Foça, Erol Onaran-Aliağa. Ahmet Ziya Demir-Urla. Hakkı Berksu-Çeşme. Rıfat Korkmaz-Bergama. Osman Irmak-Seferihisar. Ünal Güngör-Menderes. Beyazıt Boyan-Kınık. Serdar Değirmenci-Menemen, Mürsel Karadağ-Dikih. Reformlar sorgubuııyor • ANKARA (ANKA)- Devlet Bakanı Orhan Kilercioğlu. hükümet programında yer alan reformlann nekadannın gerçekleştirildiğinin ve reformlarla ilgili ne tür çahşmalann devam ettiğinın bakanlıklar tarafından kendisihe bildirilmesini istedi. Bakan Kilercioğlu, bakanlıklara bağlı kuruluşlara gönderdiği genelgede "Bakanlığıma reformlann idaresi görevi de verilmiş bulunmaktadır" dijerek her bakanlığın kendini ılgilendiren reformlarla ilgili çahşmalann göndenlmesini istedi. DGM'nin alanına giren suçlann kapsam dışı tutulması anti demokratik bulunuyor CMUK'taaynmcılıksancısı• Hukukçu Halit Çelenk yasanın. anayasanın eşitlik ilkesineters düştüğünü belirterek. Anayasa Mahkemesi'ne götürülmesi gerektiğini söyledi. Oktayise, terörünCMUKile çözümlenemeyeceğini. yasanın terör konusunu halleden bir yasa olmadığını ve böyle değerlendirilmemesi gerektiğini savundu. ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) - Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu'nda (CMUK) değişiklık yapan yasada, Devlet Güvenlik MahkemelerTnin (DGM) görev alanına giren suçlann kapsam dışı tutulması ıle ilgili tartışma sürüyor. Hu- kukçu Halit Çelenk, yasanın, anayasanın eşitlik ilkesi ile >a- saiann nesneliiği ve genelliğı kurallanna ters düştüğünü be- lirterek. Anayasa Mahkemesi'- ne götürülmesi gerektiğini söy- ledi. Çelenk,""Demokratikleş- mede. suçlar. sanıklar ve suçun işlendiği yöreler arasında ayı- nm yapmak,' Şu suçlarda de- mokrasi vardır. bu suçlarda yoktur. Şu sanıklara demokrasi vardır. bu sanıklara yoktur* de- mek. işkenceye kapılan açık tutmak demeküY" dedi. İnsan Haklan Derneği Genel Başkanı Akın Birdal da. yasanın işkence Seyfi Oktay ve gözaltında kaybolmaya iliş- kin kaygılarını gidermediğini ifade ederek, "Kaldı ki bu yasa- nın, uygulacılannın elinde nasıl uygulanacaâ da önemlidır. Bu yâsa. •Kahrolsun CMUK. Kahrolsun insan haklan' dı- yenlerin eline teslim edılmekte- dir "dedi. Adalet Bakanı Seyfı Oktay ise. eleştirilerin haksızol- duğunu belirterek. getırilen sis- temin işkenceyi tümüyle orta- dan kaldıracağını söyledi. Ok- lay. "Bu yasa. terör konusunu halleden bir yasa değıl. bu yasa- ya öyle sataşmasınlar" diye ko- nuştu. CMUK'da değişiklik yapan yasada. DGM'lerin görev ala- nına giren suçlann kapsam dışı tutulması ile ilgiii bir değerlen- dirme vapan hukukçu Halit Çelenk, yargı reformu olarak lanse edilen son degişikliklerin, bugünkü haliyle demokratik- Akm Birdal leşme iddialanna haklıhk ka- zandıracak ve övünülecek nite- likten yoksun olduğunu belirtti. Demokratikleşmenin teme- linde işkence olgusunun kaldı- nlmasının yattığını kavdeden Çelenk, '"Yeni yasada gözaltı süresınin kısaltılması ve emni- yet sorgulamasında avukatın hazır bulunabilmesi, bu konu- da büyük yararlar sağlayacak- tır. Temelde bu haklann korun- ması. işkenceyi tümden engelle- yemez. İşkencenin önlenmesi için. emniyetten sorgu yetkisi- nin alınması. bu yetkinin cum- huriyet savcısına verilmesi ve adli kolluğun kurulması zorun- ludur" dedi. İnsan Haklan Derneği Genel Başkanı Akın Birdal da. yasa- nın öncelikle eşitlik ilkesine aykın olduğunu belirterek. şun- lan söyledi: "'Bu yasa, Avrupa İnsan Halit Çelenk Haklan Sözleşmesi'nin 5 ve 6. maddelerine de aykınlık taşı- maktadır. Eğer yasa Çankaya'- ya ilk gönderildiği biçimiyle çıkmış olsaydı. demokratikleş- me yolunda önemli bir adım atılmış olacaktı. Şımdi kuşku- suz bu yasa, işkenceyi önleyici ve gözetim altında kaybolmayı engelleyici kaygılanmızı gider- miyor. Kaldı İci, bu yasanın uy- gulayıcılan elinde nasıl uygu- lanacağı da önemlidir. Polise sorgulama yetkisi de getiren bu yasa. kahrolsun CMUK. kah- rolsun insan haklan diyen in- sanlann eline teslim edilmekte- dir. Bu yasa. Türkiye'de de- mokratikleşme ve insan hak- lanna yönelik banşçı veeşitlikçi bir düzenleme değıldir. Bugüne değin işkenceden ölümlerin ve gözaltmda kaybolmaların açık- lamalannı yapabiliyorlardı, ama şimdı bu yasaya karşın. iş- Polis teşkilatında istihbarat ağının yaygmlaştırilması için çabşmalar yapılıyor Polis CMUKiçineğitilecek GÖKSEL POLAT ANKARA - Demokratikleşmenin önemli bir adımını oluşturan ve " Yargıda reform" olarak nitelenen Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu'ndaki (CMUK) degişikliklerin yürürlüğe girmesiyle, polisin yeni kurallara göre eğitilmesi için hareketegeçildi. Emniyet Genel Müdürü Yılmaz Ergun. CMUK'daki degişikliklerin. uygulamada bazı aksaklıklara yol açmaması için. karakoldaki bekçiye kadar. personelin bu konuda eğıüleceğini açıkladı. Ergun, valilerin yerel baro yönetimJeri ile ilişkiye geçerek. polisin, yasa ile getirilen hükümler hakkında bilgilendirilmesmı sağlayacaklannı söyledi. Yılmaz Ergun. yeni düzenlemeler karşısında. polisin istihbarata daha fazla önem vcrmesı gerektiğini belirterek. istihbarat ağının yaygılaştınlması ve güçlendirilmesi için çalışmalarjaptıklannıbıldirdi. Emniyet Genel Müdürü Yılmaz Ergun. kamuoyunda. polisin CM U K'a karşı olduğu ve bunun uygulama alanı bulamayacağı yolundaki düşüncelere katılmadığını söyledi.'" Uygulamada. ilk aşamada bazı aksaklıklar olabileceğini" kaydetü. Ergun. İçişleri Bakanhğı'nca 76 il val'iliğine gönderilen genelge ile. karakoldaki bekçiye kadar bütün personelin, yeni düzenlemeler hakkında bilgilendirilmesi veeğitilmesinin istendiğinı ifade etti. İstihbarat ağjnın genişletilmesi ve güçlendirilmesi için bazı çahşmalar yaptıklannı kavdeden Ergun, MİT'in teşkilatlanma yapısını andıran " İstihbarat Bölge Müdürlüklen " kurulmasının düşünüldüğünü bildirdi. İstihbarat Daire Başkanlığı'nın bilgisayarağıyla donatılması çalışmasına hız verdiklerini belirten Ergun," Mahallinde istihbarata ağırlık vereceğiz. Bununla ilgili çalışmamız sürüyor" dedi. Ergun. Polis Akademisi'nde okutulan insan Haklan dersi ıle birlikte CM L'K'un da ders olarak okutulduğunu anımsatarak, yeni yasa ile getinlen düzenlemelerm de Pölis Akademisi ve okullannda öğrencilere seminerlerle anlatılacasıni bildirdi. kencede bir ölüm olayının ya da gözaltında kaybolmanın açık- lamasının nasıl yapılacağını doğrusu merak ediyoruz." Adalet Bakanı Seyfı Oktay ise, CMUK konusundaki eleş- tiriler üzerine. "'Terör konusu CMUK gibi genel bir yasayla çözümlenemez. Bu yasa, terör konusunu halleden bir yasa de- ğil, bu yasaya öyle sataşmasın- lar" dedi. Oktay, CMUKun " Avrupa ülkelerine bile örnek teşkil ede- cek bir yasa olduğunu, çok de- mokrat gözükmek için eleştiri yapmanm, yasanın uygulan- masına zarar vereceğini" söyle- di. Oktay, aynca iktidar ortak- lan DYP'nin "şeffaf karakol- lar" vaadinin de gerçekleşeceği- ni savunarak. "Camdan da net olacak " diye konuştu. Bakan Oktay, CMUK'un bir" reform" yasası olduğunu, '"Tüm karakollara. yargı siste- mine yepyeni bir anlayış getire- ceğini" söyledi. Oktay, CMUK konusundaki eleştiriler arumsatıldığında, şunlan söyle- di : "Eleştiriler haksız. Eleştiri yapılırken. gelinen noktanın olumlu yönleri iyi saptanmab. Getirilen sistem, işkenceyi tü- müyle ortadan kaldıracak. Ko- vuşturma sırasında elde edilen kanıtlar gerçeklere dayanacak. Tutuklama hükümlerinde re- form niteliği taşıyan yeni dü- zenlemeler yapıldı. Artık kara- kola düşmek olmayacak. bir sorunu olan yurttaşın sorunu- na gerçek çözüm bulduğu yer- ler olacak karakollar." Oktay, DGM kapsamına gi- ren suçlarla ilgili eleştirileri de şöyle yanıtladı: "Bir kere DGM yetkilerinin olabildiğince sımrlanmış olma- sı bir gelişmedir. Terör suçlann- da da geniş ölçüde iyileştirmeler getirildi. Bunlan gözardı edip yasayı küçümsemek haksızlık. Eleştirenler önce söylesin: Te- rör suçlannda, farklı yöntemler uygulanıp uygulanmamasını kabul ediyorlar mı, etmiyorlar mı? Geıirdiğimız kanun, genel bir kanun. Terör olayı, burada çözümlenmiyor. Terörle ilgili konu özel bir konu. Çok de- mokrat gözükmek için eleştiri yapmak. yasanın uygulanması- na zarar verir. Bu kanunun, ge- tirdiği hükümlere sahip çıkıp. öyle eleştirilerde bulunmalan 'gerek." BIRBAKIMA Adatetinbütcesi Cezaevlerine ltrilyon 731 milyar ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) - Adalet Bakanlığı 1993 yılında yargılama giderleri için 2 trilyon 355 milyar. cezaevleri- ne de hükümlülcnn eğitimi. tu- tuklulann muhafazası ve ceza- lann infazı için 1 trilyon 731 milyar lira harcama yapacak. Adalet Bakanı Seyfı Oktay, ce- zaevlerinin Avrupa standartla- nnda çağdaş bir yapıya kavuş- turulması, tutuklu ve hükümlü- lerin yaşam koşullannın iyileş- tirilmesi amacıyla. Avrupa İskan Fonu'ndan 700 milyar li- ralık kredi sağlandığını açıkla- dı. Adalet Bakanlığı yargılama 700 milyar liralık krediye ek olarak bütçe olanaklan ve amaç dışı kalan cezaevlerinin satışından sağlanacak gelirlerle birlikte yaklaşık 2 trilyon lira tutannda bir yatınmın, cezaev- lerinin iyileştirilmesi için öngö- rüldüğünü söyledi. Oktay. Avrupa İskan Fonu'- ndan sağlanan kredinin 500 milyar liralık bölümünün Av- rupa standartlannda cezaevi yapımı için. 200 milyar liralık kısmının isecezaevlerindeki ya- şam koşullannın düzeltilmesi amacıyla fıziki onanma yönelik olarak kullanılacagını açıkladı. Oktay. gelecek yıl uygulama- ya konulacak ve üç yıl içinde ta- mamlanacak proje çerçevesin- de: öncelikle Ankara, İstanbul. İzmir ve Diyarbakır'da çağdaş normlara uygun beş yeni cezae- vi yapdacağını sözlerine ekledi. Yargılama giderlenyle, hü- kümlülerin eğitimi. cezalann infazı ve tutuklulann muhafa- •zası için 1993 yılında toplam 4 trilyon 87 milyar harcama yapı- lacak. Adalet Bakanlığı yargılama giderleri için bütçeden 2 trilyon 355 milyar ayırdı. Bu paranın 1 trilyon 911 mil- yar 686 milyon liralık bölümü mahkeme çalışanlanna ödene- cek. Cezaevleri için aynlan hü- kümlülerin eğitimi, cezalann infazı ve hükümlülerin muhafa- zası için yapılacak harcama da 1 trilyon 731 milyar 948 milyon lira olarak öngörüldü. Cezaev- leri için aynlan paranın yüzde 90'lık kısmı olan 1 trilyon 616 milyar lirası personel giderleri için harcanacak. Yukanda resmi görülen oğlum ARİF ÇAYLI 15 Hazıran 1992 tarihinde ev- den ayrılıp bir daha geri dönme- mişlır. Kendisini tanıyan veya go- renlerin en yakın polis karakolu- na \eya aşaöıdaki telefonlara bil- dirilmesi insanhk adına rica olunur. Tel.: 9-4981-3958 9-4981-4817 Babaxı AHMET ÇAYU TURKjYE'DEKI BÜTÜN HEKİMLERE ÇAĞRI! Sağlıkta herkese eşit fırsat, İyi hekimlik ortamı, Özlük haklarımız için BEYAZ YURUYUŞ'TE BİRLİKTE OLALIM 5 Aralık 1992 • Yer: Etlik Kasalar-Ankara • Saat: 12: 00 T ü r k T a b i p l e r i i r I İ ğ i Lütfen beyaz önlüklerinizi getirmeyi unutmayınız KARİKATÜRCÜLER DERNEĞİ GENEL KURUL TOPLANTISI Demeğımizin 19. Olağan Genel Kurul Toplantısı 19 Aralık 1992 Cumartesı günü saat 11.00de İstanbul Gazeteciler Cemıyeti Bur- han Felek Konferans Salonu, Cağaloğlu'nda, çoğunluk sağlana- madığı takdirde 26 Aralık 1992 tarihinde aynı yer ve saafte yapıla- caktır. Sayın uyelerımizin toplantıda bulunması önemle rica olunur Üyelerimize duyurulur. Gundem: 1) Açılış, 2) Başkanlık divanı seçimi, 3) Çaltşma raporunun okunması. 4) Mali raporun okunması ve tahmini bütçe, 5) De- netleme kurulu raporunun okunması, 6) Eleştiriler, 7) Aklama, 8) Tüzük değişikliği. 9) Dilekler. 10) Seçimler, 11) Kapanış BİZDEVRİMİÇOKSEVİYORUZ Prof. 0r. TDKTAMIŞ ATEŞ'ın Atatürkçülük ve Sosyal Demokra- si üzerine düşüncelerını ıçeren bu kitabı DER Yayınlan'nda çıktı. Tel.: 527 01 61 KONGRE İLANI Derneğimızin olağan genel kurul toplantısı (kongre) ekseriyet sağ- lanırsa 19.12.1992 tarihinde cumartesi günü saat 13.00'te camimız bitışığindeki Kuran kursu binasında, ekseriyet sağlanamaz ise 27.12 1992 tarihinde yine aynı saatte, aynı yerde yapılacaktır. SAYIN GENEL KURUL ÜYELERİMİZE ÖNEMLE DUYURULUR. ÜSKÜDAR FERAH MAH. CAMİİ VE MEŞRUTASI YAPTIRMA-YAŞATMA DERNEĞİ YÖNETİM KURULU GÜNDEM: 1 Acılış ve yoklama. 2. Kongre Dıvan Başk. ve kâtiplerı seçimi 3. Yönetım ve Denetim kurulları raporu okunması 4 Raporiarm Genel Kurul'ca ıbrası. 5. Dılek ve temennıler için uye isim tespiti 6. Dılek ve temennılerın en fazla 5er dakıka olması 7 Yeni yöne- ttm ve denetim kurulu seçımlerı. 8. Kapanış İLAN KARTAL 1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ'NDEN 1992/616 Mahkememizden verilen 1992/616 E. 1992/911 K. sayılı ve 25.11.1992 larihli kararla Saim ve Nermin'den olma 30.6.1963 d.lu Hikmet Selçuk Sozer'in Sozer olan soyadımn ıptalı ile Hikmet Sel- çuk Altınyaprak olarak tashihine karar verilmiştir. Ilan olunur. 1.12.1992 Basın: 13564 İLAN T.C HENDEK KADASTRO MAHKEMESİ Sayı: 1988, 138 Davacı orman idaresi vekıli tarafından da\alı Ahmet Yala2 aleyhi- ne açüğı Hendek Soğuksu koyu 326 no.lu parselin tespitinın iptali da- vasmda da\alımn adresi bunca aramalara rağmen bulunamamış olduğundar. Hendek Soğuksu ko\unden Ahmel Yalaz'a dava dilekçesi ile du- ruimanın aıılı bırakıldığı 22.12.1992 günu saat 9 olduğunu ilanen tebliğ olunur 5 11 1992 Basın: 51928 TİP 100 YATAKLIFİZİK TEDAVİ VE REHABİLİTASYON MERKEZİ MİMARİ PROJE YARIŞMASISONUÇLANMIŞTIR 1. Ödül: Cuneyt Akbulut, Z. Simin Akbulut. 2. Ödıil: Ercan Çoban, Melih Baturalp. 3. Ödül: Merih Karaaslan, Murşit Gunday. 1. Mansiyon: Nedim Dikmen, Tumay Korucuoğlu. 2. Mansiyon: Seyhan Suzer. 3. Mansiyon: Cem Açıkkol. 4. Mansiyon: t. Yalçın İleri, R. Behçet Ökte. 5. Mansiyon: Necdet Canpolat, Haldun Enekin. Söz kcnusu yarışmaya ait projeler, 25 Kasım 1992 tarıhinden 11 Ara- lık 1992 larihıne kadar Bayındırlık ve tskan Müdurluğü toplantı sa- lonunda sergilenecektir. Basın: 45766 İLAN EYÜP ASLİYE 2. HUKUK HÂKİMLİĞİ'NDEN Dosya No: 1992/301 Da\aıi \1aber Çayan tarafından verilen 22.5.1992 larihli dilekçe ile kızı Makfire (,'a\an'ın gaipliğıne karar verılmesinı talep ettiğinden İs- tanbul Ba\ramra>a ılçesi, Altıntepbi Vlahallesi cilt: 001/12, sahife: 6 ve kutuk sıra no: 640'da nufusa kayıllı Zerdel kızı Maber'den olma 25.3 1957 doğumlu Makfire Çayan"ın gaipliğine karar verilmesi iste- nilmı> olmakla gaip Makfire Çayan hakkında malumatlan olan kim- selerın bu sene içinde mahkememizın 1992/301 esas sayılı dosyadan bahısle mahkememize malumat vermeleri, gaıp hayatta ise keza onun da adrc-, \e sıhhatıni bildirmeleri ılan olunur. Basın: 13481 SERVER TANÎLLİ Osmanlı'ya Bakmak... Söyler misiniz, nerede var bu tarih zenginliği? llkçağ'ın Hitit'i, Lidya'sı, Frikya'sı ve Yunan'ı üstüne, bir Roma ve Hellenistik kültürünü getirip ekleyiniz; arka- sından, Hıristiyan ve Bizans soluğunu katınız; onu, bir islam ve Selçuk bereketi izlesin ve sonra, altı yüzyıllık bir Osmanlı kültürüyle taçlandırın olan biteni. Anadolu'nun tarihi bu! Ve bizim tarihimiz de, öyle 1071 le başlamıyor; ondan önce bu toprakların yaşadığı büyük bir kültür zenginliği- nin mirasını kapsıyor. İçinde Rum, Ermeni, Kürt, Arap, Süryani, Yezidi, Hıristiyan, Müslüman katkısı var bunun; birbirinden alıp vermiş bu kültürler ve herbiri kimliğini sürdürürken, bir senteze de destek olmuş. Anadolu'nun uygarlık serüvenine yalnız bir Türk ve Müslüman olayı olarak bakmak, tarihe saygısızlıktır. Osmanlı tarihi, Anadolu'yu da aşan bir bütün. Ama ne kadar da lanetlenmiş bir tarihtir o! Daha öncekileri bir yana bırakınız, bütün bir 19. yüzyıl Batı tarihçileri, gerçekten önyargılarla doludurlar onun karşısında. Osmanlı devleti mi?Tktidarını yalnız ordula- rının gücüne borçlu bir despotluk, zulüm ve şiddet reji- midir onlara göre. Sultanlar mı? Ya ellerindeki mutlak güce dayanıp acımasız kandökücü varlıklar oldular, ya da sefahat ve ahlaksızlık içinde yüzen insanlar; olsa ol- sa, Kanuni Sultan Süleyman gibi, kimi istisnalara gidilir. Osmanlı, sistem tanımayan. idaresi rüşvetçi bir dünya- dın Müslüman olduğu için de Hıristiyanlar hakkında dü- şündüğü, mala-mülke elkoymak, kafası kızdığında da kıyımlara gitmektir. Sonunda da "Avrupa'nın hasta ada- mı" olupçıkacaktır... Osmanlıya yaklaşım bu! Ne var ki, gitgide daha yansız bakılıyor bu tarihe bu- gün. Sadece fetih ve başka halklara hükmerme arzusuyla yanip tutuşan bir kaba güç değildi Osmanlı. Görünürde- ki fethin arkasında, çağına açıklık, sağlam bir iç örgütle- niş, iyi yapılanmış bir yönetim vardı. Sultan, öyle adım başında, astığı astık kestiği kestik bir kişi olmadı; belli ve ciddi kurallarla çevriliydi iradesi. O kadar ki, Osmanlı dünyasının kimi görünümleri modern dünyanın haberci- leridir, deniyor. Gerçekçilik: Osmanlı'nın başta gözettiği bu! llla şeriat deyıp tutturmak da yok: özellikle fethettiği halkların örf ve adet hukukuna saygı duymuş, "kanun- name "lerle düzenlemiş onları; şeriatın sustuğu nokta- larda da aynı şeyi yapmış. Şeriat faizi yasaklar diye bili- yorsunuz değil mi? Ne gezer! Vakıf gelirlerine varıncaya değin faizi uygulamış. Gerçekçi, onun sonucu olabildiğince de dünyasal! Nitekim, yetmediğini görünce, 19. yüzyıldan başlaya- rak, önce eğitimde olmak üzere, "dünyasallaşma'nın kapılarını açıkça açmış. Mantıksal bütünlüğüne Cumhu- riyet kavuşturacaktır bunu! Ayrıca, ne islamlaştırma olmuş zorla, ne de Türkleş- tirme. Başka halkların ulusal kimliği ile dinine saygıyı, yalnız kendi sınırları içinde uygulamakla kalmamış; 15. yüzyı- lın sonu ile 16. yüzyılın başlarında. Ispanya'dan ve Orta Avrupa^dan kovulan Yahudilere buyur ederek, az rastla- nır bir hoşgörü örneği vermiş. Bu özerkçi anlayış, bu örfe ve dine saygı: Işte, Os- malı'nın özellikle Balkanlar'da ilerleyişini açıklan ne- denler! 19. yüzyılda ve 20. yüzyılın başlarında, milliyetçi akım- ların bir getirdiği de şu: Sırpla Hırvat, Osmanlı egemen- liğinden kurtulup Avusturya ile Macaristan'ın hükmü altına girmişler; Arap ülkeleri de İngiliz ve Fransız dene- timine... Özetle, Osmanlı İmparatorluğu, farklı kültürden ve dinden halkları, yüzyıllarca barış içinde yaşatmasını bil- miş; ve bu yönetim, sanıldığının tersineteröre vesiyasal baskıya dayanmıyor. 19. yüzyılda çözülüşün nedenlerini başka yerde ara- malı! Ne o, Osmanlı'ya övgü mü yağdırıyorum? Hayır! Bugünkü tarih anlayışı ve verileri açısından, geçmişe bakıyorum. Okuyucularım, geçenlerde, büyük Fransız tarihçisi Robert Mantran'ın başkanlığında bir Fransız uzman heyetin yazdığı ve benim dedilimizeçe- virdiğim Osmanlı Imparatorluğu Tarihi'nden, kimi bö- lümlerin bir özetlemesini okudular gazetemizde. Bugün kitap olarak da kendilerine sunulan bu eserden, şu söy- lediklerimi doğrulamafırsatını bol bol bulacaklardır.Ta- rihimizle ilgili kimi doğrulara aracılık ettiğim için sevinç- liyim. Korktuğum ne bilir misiniz? Sapla-samanı, birbirine karıştıran -o aptal- "ecdat" edebiyatı! Hayli yatkınız da buna ondan... ^ tasarısı J. Atamalarda Ozal'ı devreden çıkaran tasanya ANAP karşı çıktı komisyondangeçti ANKARA (Cumhuriyet Bö- rosu) - Atamalarda. Cumhur- başkanını önemli ölçüde devre dışı bırakan by-pass yasa tasa- nsı, TBMM Anayasa Komis- yonu'nda kabul edildi. Komis- yonda. ANAP'lılar. son kong- re ile ile yollan avnlan Cum- hurbaşkanı Turgut Özal'ın yetkilerinin tırpanlanmasına karşı çıkarken, Adalet bakanı Seyfi Oktay, Cumhurbaş- kanının kendisini aşan yetkile- ri kullanma eğiliminde olduğu- nu söyledi. Seyfı Oktay, komisyonda yasayı anlatırken. anayasaya göre sorumsuz olan cumhur- başkanına yetki vermenin doğ- ru olmadığını ve yürütmenin yasama organına karşı sorum- lu olduğunu vurguladı. Yasa- ma organının, hangi işlemlerin kararname konusu olup olma- yacağını belirlemeyetkisine sa- hip olduğunu da belirten Ok- tay. tasannın anayasa aykın olmadığını söyledi Sinop milli eğitim müdürlüğüne yapılacak atamanın cumhurbaşkanı ta- rafından 8 ay bekletilerek im- zalandığına dikkat çeken Ok- tay. >etkinin kötü kul- laruldığını ve yürütmenin iş ya- pamaz duruma getirildiğini bildirdi. Tasanya karşı çıkan ANAP'lılardan Hasan Kork- mazcan hükümetin cumhur- başkanı ıle kişisel çekişmesi ne-; deniyle böyle bir düzenlemeyeı gitmek istidiğini öne sürdü. • ANAP'h Kaya Erdem de, Cumhurbaşkanının imzası ileı yapılan atamalarla göreve ge-- lenlerin ağırlıklannın artugıru, savundu ve " Özal'ın tutumır vesile edilerek cumhurbaşka- nının yetkilerini kısıtlayan ka- nun çıkanlması üzücü. 3-4, sene sonra herşey değişebilir", dedi. ANAP'lı Avni Akyol ise,. " Şu üç günlük siyaset yüzün-' den böyle makarnlar yıpratıl- mamah. yıpraürsak. sokakta-, ki teröristten ne farkımız ka-. lır" diye konuştu. Tasanya göre, müsteşarlar,, Merkez Bankası Başkanı, Baş-, bakanlığa bağlı kuruluşlann başkanlan, müsteşarn yardım- cılan ve genel müdürlürden başlayarak, en alt kademe ola- il teşkilat müdürlerine kadi. tüm makamlara ilgili bakanın önerisi ve başbakanın onayı ile atama yapılabilecek. Valiler, büyükelçiler. daimi temsilçiler, daimi delegeler, Diyanet İşleri Başkanı, Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurulu Başka- nı bakanlar kurulu karanyla, MGK Genel Sekreteri ve Baş- bakanlık Yüksek Denetleme Kurulu başkanı ise bakan, başbakan ve cumhurbaşkanı- nın imzalayacağı müşterek ka- rarname ile atanacak.