Katalog

A N N E L E R B A B A L A R Y A Z A R L A R TARIK DURSUN K.'NIN OTOBİYOGRAFİK HİKÂYELERİ Bahriyeli Çocuk Tarık Dursun K., çocukluk yıltannm bir "altın çağ" olduğuna inanır; altını özelllkle çizer... Yazanmızın kimseyle bir atıp veremediği yoktur. İkinci Dünya Savaşı'nm zor yıllannda dünyayı tanımaya başlayanj "Bahriyeli Çocuk"un hallerini ve çevresini anlatır kitabmda. NECATİ GÜNGÖR Bahriyeli Çocuk", Tarık Dursun Klnın W6'da yayımlanmıs bir yapıiı. Kiıap, arka kapağındaki şu sözlerletanıtılıyor: "Tnnk Dursun K., 'Bohriyfli Çonık' adını verdifci bu ycnl hikayeler kitahındtı vocııkluk w ilkKencJik yıllarının o doyunısıız günlrrini dile Rellriyor. (...) Balıriydi Ç<ıvuk*a bir ucıdan atobiyografik hikuyeler de diyebilirsiniz." Tarık üursun K., Yakup Kadri Karaosmanoğlu'nun aksine, çocukluk yıllarının bir "altın ça{L" olduğuna inamr; bunun da alıını özellikle cim... (Saroyan'ın çocukluk çagı hiküyclcriııı dc bu adla çevirdigini unıınsayalım.) Şunu da hemcn belirtclim; yazarın kimseyle bir altp vercnıcdiği yokıur bu hikâycleri kaleme ahrkcn; bir hesaplasmanın peşinde değil... Kimseyi suçlaımyor, eleşıinniyor Yalmrca, tkinci Ddııya Savaşııun zor yıllarında dunyanın acısını lailısını taıumaya başlayan o "Bahriyeli Çoeuk"un hallerini ve uile çevresini anlalıyor, o kadar... Sekiz bölümde anlattlan hikâycler, birbirinden bagımsı/. dcgil. ]<; içc, bağlaniılı, birbirini bütünlcr nitclikıe tümü... Hikâyclerin eksenindc "Bahriyeli Çocuk"un kendisi var. Sonra Ay$e anne geliyor... İki de baba. Biri öz. biri Uvey. Bahriyeli Çocuk. tzmir'in kenar mahallelerinden birindegüzlerini açsr dünyaya. Babası küçük bir mcmurdur. Annesi "Ne KÜ/el bir kadındı. Esmcr. Kıvircık. kıssı savlı, sivri. mıınia/um burunlu, kahvvrrn)>i ^ti/lü." (Sayla, 8.) Har « V*. Iknk Durun K. w Nalm Tlrjll Tank Dursun. 1976 yılında yayımlanan 'Bafırıyelı Çocuk" adlı yapıimda, II. Ounya Savaşının » r yıiJartnda dunyanın acısını tatlısım tanımaya başlayan Bahııyell Çocuk'un hallerini ve aıle çevrBSim anlalıyor. puı'tan kaçıp tzmir'i meskcn tutmu; eski bir dertbeyinin kızıdır... Bahriyeli Çocuk, dünyunın bin bir kaygı.sından a/ade, kendi dıı^. âlcmi içindc yuşayıp giderken. babası bir gUn onlan ıcrk cder! liabanın stvdası, Istanbul'da yajamaktır... L;vini, gcnç karısını, çocuklünm bırakıp gider... Genc kadın, kendisi gibi dul ve çocuklu ba$ka bir erkekle yaşamıııı birltştirir. Sava$ yıllundır. Nc h ııc dc a$ bulmak kolaydır öyle... Kira trvlerinde /oılu kıj günleri ya$anır. l/mir'dei) Ankaıa'yu guı;ülür oncu tocukla; ardmdan Balıktsir'c, sonra yiııc lzmir'e... Çocuklar, doğru dtlriisl mektcp yüzü görmczlcr. Boyları biraz uzayınca, kendilcrini ekmck kavgasının ortasında bulurlar... önce evin buyllk ojtlu Faruk, ckmck parası peşinde koşıurur, onu Bahriyeli Çocuk i/ler... Üvey baba ise, iş bulunca çalışan, gOnlünde dünya ihrirasının kırıntısı bile bulunmayan, Avnıpa görmü$ bir iıısaııdır... Çocuklara Uvey babalık eitneı, ama fazlaca bir babalıgı da gürülmcü. Ama olsurı, Bahriyeli Çocuk, asıl baba diye onu tanıyıp.onu bilecekıir. 0 / babasına kar;ı sevgisiz midir çocuk, ondan nefrei mi eder? Hayır. Hiç de öyle değil. Dahasi, cvini terk etmi$ adamı bir gUn arayıp bulacakıır da... Aradaıı on dörı yıl geçmişrir. "On dörl yılda cok şey degi^ir diinyada. Çocuklar büyttrltr, bubıılur ya.ilanır, ninelvr «liir, ugabevler i'vlenir. \>ni yetmelrr ngaraya. ivkije bu^lur, kudınlııru dadanır. Yavaf bir sıyrılmayln >a$amanın «ervefei ortaya çıkar." (Sayla, 127.) Bahriyeli Çocuk askere çağnlmıştır; gitmeden öıue öz babasını görmek isiemekıedir... Ne ya/ık ki, öz baba artık kendi evladına yabancıdır. Hiçbir cosku duynıa/, oglunu karsısında büyUmUs gorüncc. ilicbir sevinç duymaz! İki yabancı gibi kalakalırlar öyle... Bu soğuk karsılanıa, Buhriycli Çocuk'un, Oz babasını sun gorü^ünün ncdeni olur... Bir daha ne arar ne dc anımsar! Kırgıııdır, ama kırgınlıgını içine gamer; scvrne/, ama .sevgisizliğini açığa da vurmaz... O, asıl anncsinc düşkündür; yureginin her ııokiasında anne sevgisi vardır. Ama diilendirilmcmis, sozcüklcre döklılnıcmi> bir sevgidir bu! Hiçbir zaman a$ınlık boyutlarına varmayaıı bir bağlıhkııı. Çogu cocukia görlitrn olağan bir (uıkudur anneye karşı duyulan". beslencn... Bahriyeli Çocuk, aynı /amanda ailenin cn küçuğudılr; doğal olarak annenın de bu "en kucüğe" karsı egilimi fa/ladır; karşılıklı ilgi yogunlaşması bira/da bıırdan kaynaklanır... Anne, ikinci eşinden bir kı; ^ ğ dunyaya getirir. tşıe asıl kıyamei o zaman kopar! Ailenin cn kuçuğü olarak hep ilgi odagında yer alan Bahriyeli Çocuk, annesiııi bu yeııi kardcsle puylajmak isıeıncycccktir... TepkLsi de küc.Umsenecek gibi değil: Derhal evdcn kaçıp Ankara1dan tsianbııt'a atar kendisini! Afiabeyi Faruk, o sırada Istanbul'da askerdir... "Annemin, Ksin'le nirlikle hasıaneden çıkıp c\e geldlklerlnln hufiasma arkada>larımdan para lopladım, İManbul'n, agabeyimln yanına kaciım." ^Savfa. 60.) "...'Ama sonra rve dönınem gerek. Merak ederler.' Rurnumu vekliın. 'Kimse merak elmtv' deditn." {Sayfa 61.) Bir zaııiiiıı soııru bu çıtcuksu tepki, anneyi ycni kardc^c kapiırma kmkusu dagılıp gider kenditiğindcn... Anne ilc çocuk arasındaki bagtarı gılçlendiren bir nedcn de, can yolda$!ığıdır. Karşıiıklı güven duygusudur. Babası tarafından terk edilcn çocuk için anncden bajka sığınabileccği bir kinıse kahnamıslır. Anne ise sorunlarıyla. kaygılarıyla ba^ ba$a kaldıgı dUnyada, adcıa bir dal gibi tutunmaktadır oglunun varhfiına. Umuılanm ona/onlara bağlamıstir. O7Cİtikle yaslılıgında onlara yuslanabıleceğini bilmckicdir. Haıta çocuklanndan o kadar umuılııdur ki kadın, ikinci eşinin Eytul 1969 Annem. annam! Ç E R Ç E V E