Katalog

D Ü N Y A D A N Duygusal cinsellik "Örümcek Kadının Öpücüğü" adlı kitabıyla tanıdığtmız Manuel Puig yeni romanında duygu konusunda nesiller arasındaki uçurumu değerlendiriyor. Bu uçurumun sevgi ahşverişiyte kapanabiieceğini söyleyen Puig, insanın kendi dışmdaki yaşamla ilgllendiğinde tinsel sorunlann üstesinden gelebiteceğini vurguluyor. Derfeyen: '• CUMHUR CAMBAZOĞLU R io de Janciro'daki lüks bir apartniitn daiıesiııclc seksenini aşmış Madam Puig oğlıı Manuel vıclcotcybııı buşıııda Ispanya Tarilıi Üzerinc "Savaş Sonrası Şarkılar" adlı.müzikaJ belgesçl bir filnı luvırlıyor, Örümcek Kadının Öpıuiigü'iHin ya/arı Manuel Ptıig son tonıaııı Tropikal (îece tniyur'u biıiıdikten sonıa lünı /amanını bu çalışnıaya ayınyor. 1968'de yayımlanan kila Hnyworlh'ın İhutuli acllı romanında ve digcr yapıtlanııda Holİywood miılerini vc sinema arılaııııı lekniğini kullanan Puig dflrt bin kaseticn ı>Iu>an video kaseı arşivindcki fllmlerdcn en can alıcı hftlumleri seçip montajını yapıyor. Yaşamını llrezilya'da sütdüıcıı Arjantiııli yu/ar Puig (1932 doguııılu) Latin Amerika insanının ü/.erindeki diıı ve toplum baskısını, dıısel sonınları incclcmesiylc laııııııvar. Puig yeni romanı Tropikal Gccc Iııiyur'da bu kez kadınlarm dUnyuMtıa girerck yaşlı iki kı/kardefj I ucy vc Njdia'nın üyküsıinü anlarıyor. 1 ııcy ve Nidia çevrelerindvki insanların sorunlannı, örncğiu psikolug Silvia ile sayınan I crreria'nın ünıiısiz Uiktnııı acısııiı yu da kıızeyden göç ctmi> gcııı.'lcrin buııalıııılaıını onlarla bcraber ya^ıyın lur. Scvgiyc vv ilgiytr aşırı gercksinimicri olaıı iki k u k a r ı i ^ bu insanlara sıkı sıkıya buglamyorluı. Manuel Pııig anncsinitı y;^amını anıuiiuiiuı Lııcy ve Nidia'nin kişiliğindc Laıin Aıııcrika'nın dUnU ve bugUmınü yansıtıyor: " B u iki insan 20. yüzyılın başıııda Avrupa'dan Arjanrin'e göç eden bir ailcnin çocukları. Göçmen çocuklarından lise ve ünivcrsitc öğrcniıni görenlerin saytsı bir hayli fa/la. A i k m i ürııek vereyim, anneannem akıllı bir irısanını$. Binbir zorlıık içindc kı/larını ükuia göttderip meslek sahibi yapmış, GiKnıcn aileler Arjantin toplurrnında ycr cdincbilnıck aınacıyla (ok cırpınmışlar, sonuvla bcnliklcrini yitirnıi^ler. Arjanıinli yttııcticilcr bu insanları kuçünıseyerek sorunu büyilımil^lcr. Arjanlin'iıı kalkıııması için çckilcn sıkınlının büyiik bölümünü bu gruba (kiuimişler. Ben fedekârlık dflnetnindc yciiftim. Yarınlar i g n sıkıntıya giriyorduk. Bu tasurrul' kuliürU içinde anne ve cv kadınının yapuy bir kulsallıgı vardı. Ancak cinselliğin günulıını hcp unlııı odılyordıı. Bir genç kız aşka mvylctıiğiııdc hemen ce/alaııdırılıyor, bu konuytu \ükit kaybeımenicsi isıeniyortiıı. Kadınlarm ezilmesi ve toplumsal çarpıklıklar bcni çok etkiledi. Yaşaının gerçeklcrinden kaçıp hayulkrc dulıyor, filnılerdeki insanlara Ozeniyurdutn. Hollyvvood filmleri bi/.i başka dUnyalara davet edivoıdu. Ilk romaiıım Rlia Haywori'ın Ihunvli'ndt sinemantn o insanları ııasıl kucukliKİığıııı aıılattım. Siııcmaya ilgiııı arınıı>iı. IQ56'da bir yıl siircyle Roıııa Siııcıııatugrufi Merke/i'nde kursa giıtiın. Ancak uııluıırı Ntoıcali/m akımını scvmcmiştim. Sürckli Hollywood'u sııçlııyorlar, yUnctmcnin ki$iscl görü^ünil yansıın)üsınd:in bjle kurkuyorlardı". Manuel Pulg 2. l'cron hukumeli dönemiııdc ;isik av'ik AnLiI'erunisi olduğuıııı soyleyerek Bucnos Aires'i terk •rtınis. Aıjuniinli eleştirmenlerle ara.sı açılmı;, kituplan Aıjantin'dc ya.saklanmı^ıı: "Lk^ıunnnlcrlearam yine iyi değil, ancak ba/ı ^cylerin deği$tiğine inanıyorum. Gcnçlcr vupıllaııma ilgi jjOsieriyorlar. örncğin (>riiınıck kııdının Öpüfiıaıi'mın kahranıanları u$cinscl Molinu ilcdevrimci Valcıılin'iıı üyklisü gibi "sivri" konularda beni dcsıckliyorlar". Trupikal Getre Iniyor'da Puig bir ke/ daha duyguları dcşıneyi, cinselliğin önemini vurgulaınayı dcııiyor. "l.aiiıı Aiıurika'da cinsellik u kadar tabu ki, bu buskı öylf birk.ıt nesjllc.silincmıv. üaskı, duyguları da lOrpulcmiv CiUııüıııü/.dc ı.iusı.l ili^kideiı, uyıınıak, ycmek gıbi bir gcrcksiııinı olaıak staediliyor. (Jlayın duygu sal yıinıı sanki yok olmui). C'inscl açıdan ÜOII derocı." özgür olaıı bir loplumda wşcrcctfk ıtııyguliirı latnıak isicrdim". l'uig'in yeni romanı duygu konusunda ncsillcr arusıııdaki uvurunuı değerlendiriyor. Btı ücriu kc>p<ıkfııj!(iıı sevgi alışvcriiiyle kupuıtabilei'cği, iııs;ıııın kendi ii\^\ndaki \aşiiıııla ilgilcııdiğiiKİe liiisci sorıırıliitınııı ıısicsinden gelchilcccği nıcsajı vcriliyoı Yaşh iki kadının yaşama bajlılığıııı yansıiun Puig Ohınıii de ıınuımuyor. Anlactk KıdınınftpUcutO Manuel Puig'tn aynı adlı romamııdan beyazpenleya uyarianan "urunv cek Kadının öpucüflü"nde eşcJnsel Molına ıle Devrlmci Valenim'in uykusü ülkemlrde de 'liginç" karşılanmıştı Kitabın bir Mlütnünde Lııcy ile Nidia aıasında yaşamın sonuyta ilgili ilgiııc bir konuşma gt\iyur: "Obür dünyada ne yaptlahilcccgini dü^Uncmiyoruııı. Seıı bu$ka bir dunyanın olmusını gervt'kitn anu edtyor musun?". Maınifl Puig hcr >cyiıı buıad.ı bıitiği[ii du>tınnK'iıin daha iyi olacugını, böyUliklv I U I U eıuı jiııiu bu dünyaya vcrilcccgini bcliıtiyoı. [ . Manuet Ptât •EleşttrmenleriB aram iyi deflıl, lakat aençler yapıtlarıma ilgl gösterıyurlaı" 18 Ç E R Ç E V E Eyiul 1989