Katalog

B İ R A N I K İ T A B I Anların anıları Ölümün kokusunu (korkusunu değil) çok genç yaşlarda İçine çekmişti Tezer Özlü. Bu nedenle oisa gerek, yaşamakla yazmak arasındaki smırı sllmek istemiştl. Genç yaşta öleceğini bilircesine, yılları değil, anları seçmişti yaşam sürecinin birimi olarak. önümüzdeki günlerde Ma Yaymlan amstnda piyasaya çıkacak o/an "Kalanlar" adlı kitap Tezer Özlu'nün hiçbiri yayımlanmamış ama yayımlanmak üzere yazılmış yaşadığı anların notlarımjan oluşuyor. Biz sütunlanmızda Ferit Edgü'nün onun kltabına (önsöz yerine) "Tezerden Kalanlar" başlığıyla kaleme aldığı yazının tamammı ve kitaptan küçük blr bötüm sonuyoruz. FERtT EDGÜ Önsöz yerin* TEZER'DEN KALANLAR \J Bu kitapta Tezer'den kalanlar var. Ardında bıraklıkları. Yaşadığı anların notlan. Hiçbiri yayımlanmamif. Ausfdhrî freihaltr Ama yayımlanmak uzerc yazılmış. fcvet, nnları severdi, Tezer. Onları yazdı. Acıyla, yalnızlıkla, ama aynı zamanda cojkuyla, aşkla dolu anlarını. Anlarının anılarını. Ba$kaldırma anlannın. 11./ Iç iee geçen yajamlar vardır. El örgüleri gibi. Bu firülcn giysi sizin sırtınızda da olabilir, karşıntzdaki bir insanın sırlında da. Renk renk motifler. Ya da düz. Hangi motif nerde başhyor, nerde bitiyor çıkaramadığınız. Ama bir yerinden çekip koparmaya bakın. örgli sökülür vc sararsanız bir yumağı (adına çlle denilen) oluşturur. Çocukluğundan ölümüne değin tanıdıgım Tezer'in ya^amını duşündüğümde niçin bilmem (özellikle ölümündcn sonra) kafamda hep bu örgü imgcsi oluşuyor. Bu son kitabını yayıma ha/ırlarkcn, bir gece. beni tcpedcn urnaga Urperten şu parçuyla kurşıla$tım: "Ceset kokmu» eltir. G Ü M I , pckl pcynlr ne? Sütiin cesedl. Durııı&dan içeriye jjirlp (ikunlur. ller haslanın sayuıı iylleştiricisi var. Kahvaltıdan sonra akıl vcrenler, ttjle yemeJtinden sonru akıl verenler. Kenle c¥Ük edenler, bir magazaya cşlik edenlrr, ormana cşlik edenler ve her gun burada oiuran ve kazaklar ören sayısız iyileşliricl. Sayısı/. ipck, pamuklu vt yiinlii kazak ıneydana gclfyor, kanşık iplikle, renkli nıoliflerle yapılanları da var, kimbilir ne zaman ve hangi amaçla giyilecekler? "Kiinlkle be$ ya da on ytl geçirenler, muirak ya da bahçede çalıymaya hak kazanıyurlar. CMdim. Dogru bahçcye koftum. Agzımu iif yaprak verfldi, /ehirlendtftlml sandıın. Akşamın yıklaBtıgının farkına varamadım. Sayısı/ parvalara holunüfümü, benimle blrlikte diinyamn da ı aıııınhi)oruın." TearÖTtu IV./ YBaunın Ucuna Yolculuk'u Berlin'de bulundugu sırada Almanca olarak yazımştı. Kendisine 1983 Marburg Yann ödttltt'nü kazandıran bu yapıtının adı Blr lnlihıırın tzlnde'ydi. lsviçre'de ycniden yazdıgı meini okur okumaz şu mektubu göndermiştim kendisine: "Bir tniihann tzlnde müthiş bir kitap. Çok müıhi» bir kitap. Yıllar var ki böyle bir metiıı okumadım. Bana gençlik yıllarımda, Rimbaud'yu, Lautrearaom'u, daha sonra Kafka'yı, Rilke'yi, Hölderlin'i kejfettiğim günlcri yu$attı. Çok ender yaşanıian kimi aşklar gibi. öyle bir aşk yaşamışındır ki, bir daha artık böylcsini ya$ayamam dcrsin. Aşk srt/cüğüne anlamını vercn, bedenin tüm hilcrelerinde. SLinrlerinin her atomunda duydugun bir duygudur. Sonra, bir gUn, bir rastlantı, yeniden aynı heyecan, aynı co$ku, aynı yoğunlukta yaşanan anlar... lnanamazsın. Uir düşieyim sanırsın. Kiiaplar da benirn için öyledit. Eski aşktara dOncmcz.sin, ama eski kitaplara dönebilirsiıı. (Kiiapların Olmczligi burdaıı nıı gelir?) Bu nedenle de yıllar var ki, yalnız eski aşklanmı okuyorum. Dostoyevski'yi, Kafka'yı, Rimbaud'yu... llk kez, yıllar var ki ilk kez, bugünc dcgiıı okuıııadıgım bir kitap, daha kilap bile olmamış bir mclııı bende buylesi bir duygu yarattı (...) Bir rastlantı mı, Svevo'nun Zcno'sunun redaksiyonunu bitirdigimin ertesi günü seninkine başladım. Şimdi, ikisi aynı anda diziliyor, aynı anda çıkacak (*)." Kendisinin de çok sevdiğini bildiÇim Celinc'in. Cecenin Ucuna Yolculuk adlı romanının bir IIİ./ lnsan olmanın kolay olmadığını bilen, buııun savaşımım vercn bir kişiliği vardı.Durmaksızın, toplumun insanlar arası yozla$nu^ ilişkilerin örgülerini sökmek isıedi. Elinden gcldigince de gerçekle$tirdi bunu. Her cümlesindc vckıiği çilenin flrgüsü vardır. ÇERÇEVE Nisan 1989