Katalog

ğuk ve bencil izlenimi şahsen beni en çok düşündüren Buna karşılık Thomas Mann’ın kardeşi Heinrich’ten MANN VE JAMES’İN GİZLİ DÜNYALARI... çocukları Klaus ve Erika önde olmak üzere çevresin- unsur oldu Sihirbaz’da. Her iki roman da yazarların gizli dünyalarına spekü- deki pek çok insanın Almanya’nın ve dünyanın gidişatı Her iki roman da aslında Colm Tóibín’in bizzat ken- latif ışıklar da düşürüyor ama bunu yaparken zarafetini konusunda aktif ve hassas olmalarına karşın pek de suç- di yaşamını, sorgulamalarını ve deneyimlerini yansıttı- yitirmiyor. Henry James’in aile ilişkileri, kız kardeşi ve luluk hissi duymadan kendi sanatına odaklanması ama ğı çok renkli ayna filmler gibi geldi, arka arkaya etraflı- kuzeniyle dostlukları, kimi zaman gönül düşürdüğü ama ca okuyunca. buna karşın dünyanın gidişatının bizzat kendisini de po- pişmanlık duyduğu deneyimleri, babasından aktarıldığı litik konum almasına, ülkesini terk eden diyasporanın anlaşılan cinlenmeleri, gizlilik endişesiyle dürüstlükten Yazma tutkusunun peşinden giden ama perişan olmak önemli bir sözcüsü haline gelmesine, hatta çok farkında bir yana, bizzat kendi sanatlarında zirveye çıkıp kendi ve sadakatten nasıl uzaklaşabildiği çarpıcı Üstad’da. olmasa da siyasi hamilik mekanizmalarıyla insanları bu- Thomas Mann’ın ise neredeyse tamamen kendi içinde evlerini, bahçelerini yaratan ama ekonomik değil de da- luşturan bir odak noktasına dönüşmesine engel olama- yaşadığı, çevresine ve ailesine hiç yansıtmadığı, müm- ha çok toplumsal koşullarla bunları bırakmak zorunda ması Sihirbaz’da sanatçının sanat dışı politik eylemlili- kün mertebe yadsımaya çalıştığı duygularını ne kadar kalan Tóibín’in gerçek kahramanlarını genç olsaydım ğinin neredeyse tüm kitaba yayılmasıyla sonuçlanıyor. maharetle bastırdığı, bu esnada mecburen yarattığı so- ben de kendime örnek almak isteyebilirdim. n PAULO COELHO’DAN ‘MEKTUB’ Eyleme geç ve değiştir gerçekliği! Paulo Coelho’nun yeni kitabı Mektub (Çeviren: Özdemir İnce / Can Yayınları) insanlık durumlarının gizemlerini açığa çıkaran öyküler ve metaforlardan oluşan bir derleme. “Mektub” yazılı olan, kayda geçen anlamında Arapça bir sözcük. Önce, çeşitli folklorlar ve yerli kaynaklardan esinle yazdığı bir dizi kısa öyküyü, Folho de San Paulo’daki “Mektub” adlı köşesinde yayımlıyor Coelho, ardından bunları kitaplaştırıyor. Mektub, bir öneriler kitabı değil. Başarılı ve mutlu bir yaşam, sevgi, empati, ölüm konularına yorumlar getiren aforizmalar, hikâyeler ve tarihsel anekdotlar koleksiyonu. Hikâyesini ve hayallerini kaybetmiş, dağılmış insana yaşamın anlam ve amaçlarını gösteren bir dolu kişisel gelişim ve dönüşüm önerisi. humlarını andıran öykü- Z. DOĞAN KORELİ lerde; yapması gerekenleri yapmak için yeterli zamanı HER ŞEY BİR ÖĞRETMENLE BAŞLAR! olmadığının farkında olan Paulo Coelho’nun yeni kitabı Mektub (Çeviren: Özde- bireye “an”ın tadına var- mir İnce / Can Yayınları), çeşitli folklorlar ve yerli kaynak- ması, onu görkemli bir bi- lardan esinle yazdığı ve Folho de San Paulo’daki “Mektub” çimde yaşamak için de her- adlı köşesinde yayımladığı bir dizi kısa öyküden oluşan me- kesten fazla çalışması ge- taforlardan oluşan bir derleme. rektiğini söylüyor. Yazar hemen her gün okuyucularından, köşe yazılarının Onun için başarının anah- onlara ne denli esin verdiğini üstelik bazı okuyucuların en tarı, “şimdi” eyleme geç- sevdiği metinleri arşivlemek için gazetenin ilgili bölümleri- mekte. İsa’nın “Geçip gi- ni kestiğini yazdıkları birçok mektup alıyor. Öykülerin der- deni unutup yarın için kay- lenmesi fikri de buradan doğuyor. gılanmayı bırakıp şimdiyi Peki, ya metinlerin kaynağı? Her şey aslında Coelho’nun doldurmaya bakın” sözü kendisine dünya görüşünü ve yaşam kalitesini değiştirmesini söyleyen öğretmeninin önerisine uyması ve bunları içselleştir- pek çok anlatıda günde- mesiyle başlıyor. Coelho’ya göre bu, bir öneriler kitabı değil. me getiriliyor. Öğretmeniyle 11 yıl süren sohbetlerinden oluşan bir alışveriş. Coelho, insanın yaşamı- nı daha iyiye doğru değiştirmek için gerekli tüm araç ve ge- BAŞARILI VE MUTLU BİR YAŞAM YOLU! reçlere sahip olduğunu; bu dünyada başarı, zenginlik ve mut- Başarılı ve mutlu bir yaşam, sevgi, empati, ölüm konuları- luluk gibi en büyük ödüllerin genellikle deha ya da zekâ gi- na yorumlar getiren aforizmalar, hikâyeler ve tarihsel anek- bi özel güçlerin kullanılmasıyla değil kişinin basit araçları ve dotlar koleksiyonu. İnsanı karanlık düşüncelere ve inançsız- sıradan nitelikleri enerjik ve kaliteli bir biçimde kullanması lığın boşluğuna sürükleyen tüm yıkıcı ve zehirli düşüncele- yoluyla elde edildiğini anlatıyor. rin, negatif duyguların, ikinci el inanışların ve toksik insan- ların terk edilebilmesi için bir yardımcı, harita. MORAL VE MOTİVASYON! de. Coelho’ya göre kişi, her ne olursa olsun bir yargıda bulu- Mektub, sıradan bir insanın hipnotik bir dünya görüşün- Onun için evrenin terazisi her zaman adil. Bir eski zaman nurken önce “kendini bilmeli”. Kendini bilen insansa, kendi- den, suçlayıcı ve melankolik bir varoluş yorumundan, prog- bilgesinin dediği gibi doğumla çaresi olmayan ölüm arasın- ni düzelten insandır aynı zamanda. ramlanmış kaderin tekdüzeliğinden kurtulmak için izlenme- da çok sayıda saat, gün ve yılın olduğunun farkına varılmalı. Ayrıca “kendini bilen insana”, gördüğü dış dünyanın, ki- si gereken yolu gösteriyor. Kişi belirlenmiş bu zaman diliminde kendisine ayrılan sü- şinin iç dünyasının yansımasından başka bir şey olmadığını Okuyanları inanç, kendini doğru yansıtabilme ve tinsel reden memnun olup onu gururla, huzurla, bereket ve sevgiy- göstermeye de çalışıyor sık sık. “Dünya böyle çünkü sen böy- dönüşüm yolculuğuna davet ediyor böylece. le son ana dek taşımalı. lesin” mottosuyla içsel varlığın ve algı biçiminin dönüşümü- Kitap, bir Amerikan halk deyişinde olduğu üzere tek bir DAYANAK NOKTALARI… nü sağlamayı amaçlıyor. öyküyü anlatabilmek için bin çeşit ses etrafında dolanıyor. Bir takipçinin ya da gezginin kaybettiği yolda ustasıy- COELHO’YA GÖRE BAŞARININ ANAHTARI! Hikâyesini ve hayallerini kaybetmiş, dağılmış insana ya- la karşılaşıp aydınlığa ulaşacak tarifleri öğrenmesi biçimin- Hemen her metindeki ana temada, bir Latince deyişte ol- şamın anlam ve amaçlarını gösteren kişisel gelişim ve dönü- de düzenlenmiş kitabında yazar, Zen öğretilerine ve evrenin duğu üzere “Visibilia ex Invisibilibus” yani görülen, dokunu- şüm önerileri sunuyor. Pek çok benzetme ve metafor ile ki- kutsal kabul edilen gizemlerini saklayan bilgelik masalları- lan her şeyin bir görünmeyenden doğduğunu, dolayısıyla dış şiyi evrensel çağrıya davet ederek moral veriyor ve motivas- na göndermelerde bulunarak azizleri, keşişleri, manastırla- dünyanın, içsel durumlarımızın, kavrayışlarımızın somutlan- yon sağlıyor. rı, müritleri, kimi ünlüleri, gezginleri, kâşifleri, konuşan yı- mış hali olduğunu ve insanın, yazgısına yer yer müdahaleler- Kitaptaki metinlerin ortak öğretisi, dünyanın ruhunu be- lanları, dağlara tırmanan yaşlı kadınları, İsa’yı hatta mürit- de bulunarak dış gerçekliği de değiştirebileceğini gösteriyor. lirleyenin, karşılaşılan tüm iyilik ve kötülükleri, karşıtlıkla- lerine öğütler veren Buda’yı yaşamı yeni yollarla algılamak için aydınlanma yolunda dayanak noktası kılmış. Anlatılarında, dünyayı algılamaya çalışan insana olumlu bir rı kabullenen insanın kendisi olduğu. Evrenin, suyun değeri- içgörü ve bakış açısı zenginliği sağlamayı amaçlıyor Coelho. ni hatırlatmak için ateşi, yaşamın önemini öğretmek için de 9. yüzyılda yaşamış bir keşiş olan Lupeluis’in “Mea Culpa (Benim suçum!)” anlayışına bolca göndermeler var öyküler- Çok az sözcükle kurgulanan ve yüzyıllardır saklanan ata to- ölümü kullanması gibi... n 52 26 Ekim 2023