Katalog

Türkçe Günlükleri 28 Ekim Salı ürkiye’de çektiği “Pazar T Bir Ticaret Masalı” filmiyle Altın Portakal kazanan İngiliz yönetmen Ben Hopkins, kendisiyle yapılan röportajda, “Nereye gidersem gideyim insanlarla iyi anlaşabiliyorum. İngilizler için normal bir durum değil. Gittikleri ülkelere hâkim olmak isterler. Ben kendimi bir İngiliz olarak görmüyorum” demiş. Bana Didim’deki, hani şu site yönetimi toplantısını Londra’da yapmak isteyen İngilizleri, İngiliz sitelerini, İngiliz mahallelerini anımsattı. Nedense… FEYZA HEPÇİLİNGİRLER da var dergide. İLESAM, Türkiye İlim ve Edebiyat Eseri Sahipleri Meslek Birliği’nin kısaltması; birliğin çıkardığı haber bülteninin adı da bu. Nazım Hikmet Kültür Merkezi’nin çıkardığı Sanat Cephesi otuzuncu sayıya yaklaşmış. Remzi Kitabevi’nin ücretsiz dağıttığı Kitap Gazetesi ise otuzuncu sayıyı geçmiş. 9 Kasım Pazar ve geleneklerini yıktı, Gazi Mustafa Kemal Atatürk oldu… Türk halkı ona, ‘Atatürk’ dedi. Türkiye’de doğan ve parlayan yıldız, bize izleyeceğimiz yolu gösterdi, ‘Fikrimizin Rehberi’ oldu.” Yalnız “Mustafa” değildi demek ister gibi, değil mi? uma günü sabah gidip C akşam dönmek 4 Kasım Salı nca maddi sıkıntıyla, onca O emekle hazırlan üzere, bir günlüğüne İzmir… Karşıyaka Belediyesi’nin düzenlediği toplantıda Veysel Çolak’la birlikte konuşma… Dün öğlen Tüyap Kitap Fuarı’nda “1968’den Günümüze Türkçemiz” konulu söyleşi; gece TRT 2’de, Türk Dil Kurumu’ndan Prof. Dr. Recep Toparlı ve Selim İleri ile birlikte katıldığımız, Canan Barlas’ın sunduğu “Ne Değişti?” programı… Bu tempoya nasıl dayandığıma kimi zaman kendim bile şaşıyorum. 1 Kasım Cumartesi rol Mütercimler’in “FikrimiE zin Rehberi” (Alfa Yayınları) adlı kitabının arka kapak yazısında şöyle denmiş: “Bu kitapta okuyacağınız öykü, yalnızca bir liderin, bir komutanın, bir devlet adamının, bir devrimcinin yaşamöyküsü değil, Türkiye Cumhuriyeti’nin de kurtuluş, kuruluş ve küreselleşme fırtınasında savruluşunun da öyküsüdür.” İşaretparmağıyla başparmak arasına sığmayacak kalınlıktaki kitap tam 1194 sayfa. Çok uzun ve zorlu bir çalışmanın ürünü olduğu belli, ama Atatürk hakkındaki bütün soruları yanıtlayacak nitelikte ve genişlikte. “Ortaokula gelene kadar Mustafa’ydı... Matematik yeteneğiyle Mustafa Kemal oldu... Emperyalizmi dize getirdi, Gazi Mustafa Kemal oldu… Yüzlerce yılın kökleşmiş alışkanlık mış dergileri ne yapmalı? Atmaya kıyılmıyor; ama ne zamana kadar saklanabilir? İşte Sanat ve Hayat... Yıllardır büyük özverilerle çıkarılıyor. İşte Evrensel... Her ay, hiç aksamadan bayilere yetiştiriliyor. Varlık: Türkiye’nin en uzun ömürlü edebiyat dergisi; bir anıt. Yelkovan: Galiba artık çıkmıyor. Türkiye’nin kısa ömürlü dergilerinden biri oldu o da. İzmir de dergilerini uzun süre yaşatamaz; ama dergisiz de kalmaz pek. Alaz, İzmirli bir dergi. Afrodisyas Sanat da İzmir’de çıkıyor; ikinci yılını tamamlamak üzere…. Etken Antalya’dan, üç aylık şiir dergisi. Üç aylık başka bir şiir dergisi de Şiirsaati. Üç aylık hapishane ve edebiyat dergisi: Mahsus Mahal. Ardıçkuşu, Adana’dan. Burhan Mendi’nin çabası ve özverisiyle çıkıyor, yıllardır. Kar, son sayılarından birine “gidenler”i kapak yapmış. Leyla Gencer, Arslan Kaynardağ, Ali Püsküllüoğlu, Fethi Naci, Recep Bilginer, Suna Pekuysal, Aydın Aydemir, Yılmaz Elmas, Raşit Kara, Cengiz Aytmatov, Avni Anıl ve Adnan Raşit Günay’ın gülümseyen fotoğrafları var kapakta. Sonbaharda gidenler de eklendi bu kayıplara. Onlar da Tay’ın ekim sayısının kapağında yer almış: İlhan Berk, İlhan Karaman ve Metin And. Tay, Karabüklü. Karabük Kültür ve Sanat Derneği tarafından çıkarılıyor. Kahramanmaraş Kültür Sanat Evi de yedi yıldır Alkış’ı çıkarıyor. Şehir, İbrahim Tığ’ın çabasıyla Zonguldak’ın Devrek’inde çıkmakta. Tıpkı Güven Pamukçu’nun, Didim’in Akköy’ünde; yani gerçekten köyde, Akköy adlı dergiyi çıkarması gibi ya da Mersin Silifke’de çıkan şiir ve edebiyat konalgası Andız gibi ya da Hatay’ın Antakya’sında 3. sayısına erişmiş olan Dar Sokak gibi. Önce Vatan Gazetesinin aylık sanat eki olarak çıkan Sanat Yaprağı, Kasım 2008 sayısında beni kapak yapmış; hem de “Türkçenin güzel yüzü” diyerek. Mehmet Tanju Akerman’ın benimle yaptığı uzunca bir röportaj Yine 9 Kasım Pazar atma Ertek’i F çok beklettim; ama bu eni konu uzmanlık isteyen sorularını yanıtlamaya ancak sıra geldi. 1) Bir sözcükte birden fazla isim durum eki bulunabilir mi? Varlık bir başka varlığın hem içinde hem üstünde olamayacağına; hem bir varlığa yaklaşıp hem de o varlıktan uzaklaşamayacağına göre, varlığın dildeki karşılığı olan adın da birden çok durum eki almaması gerek. Fatma Hanım’ın aklına takılan bir örnek olmalı. O örneği verseydi, örnek üzerinden gitmek daha açıklayıcı olurdu. 2) “Elektrikler kesildi.” tümcesinde ler ekinin işlevi nedir? Bu ekin kullanım amacı nedir? Tıpkı “Yağmurlar başladı” ya da “Sıcaklar bastırdı” örneklerindeki gibi abartma anlamı katıyor o ek. Evdeki her yerde ya da kentin her yerinde, demek için yeğliyoruz bu kullanımı. 3) ‘Bahçede köpekler vardı minik minik’ tümcesinde ‘minik minik’ sıfat mıdır? İkilemenin yer değiştirmesi bir şey fark ettirir mi? “Minik minik” ikilemesi “köpek” adının önünde olmasa da bu adı nitelemeyi sürdürdüğüne göre sıfat görevindedir. Ancak başka bir ada ya da eyleme bağlanması durumunda farklı bir göreve girerdi. ? www.feyzahepcilingirler.com [email protected] Yıldız Teknik Üniversitesi, Türk Dili Bölümü Çukursaray Binası Kat: 2, Barbaros Bulvarı34349 Yıldız / İst. B U L M A C A Önce aşağıda tanımları verilen sözcükleri bulmaya çalışın ve her bir harfi bir yatay çizgi üzerine gelecek biçimde yazın. Sonra çizgilerin altlarındaki sayılara göre bu harfleri bulmacadaki aynı sayılı karelere aktarın. (Kara kareler iki sözcük arasını gösterir. Bir satırın sonunda kara kare yoksa bu, sözcüğün alttaki satırın başına sarktığını gösterir.) Bulmaca tamamlanınca, sorulan tanımların karşılığı olan sözcüklerin ilk harfleri yukarıdan aşağıya Aziz Kemal Hızıroğlu’nun bir şiir kitabını adını oluşturacak; bulmaca karelerindeyse Tay Sökünü adlı diğer şiir kitabından bir alıntı ortaya çıkacaktır. 1 J 2 A 3 A 4 G 5 A 6 D 7 K 8 E 9 K 10 G 11 F 12 J 13 B 14 G 15 J 16 J 17 J 18 G 19 K 20 K Hazırlayan: İLKER MUMCUOĞLU I. Mağara. 79 40 G 21 E 22 F 23 E 14 C 25 K 26 C 27 L 28 F 29 J 30 A 31 J. Güzel Avrat Otu, İmbatla Dol Kalbim ve Ona Sevdiğimi Söyle adlı öykü kitapları da olan yazar. 32 C 33 A 34 K 35 L 36 D 37 B 38 J 39 B 40 I 41 G 72 29 15 12 38 42 K 43 D 44 G 45 K 46 K 47 F 48 J 49 F 50 L 51 H 52 C 53 L 54 B 55 E 56 J 57 A 58 J 59 E 60 D 61 J 16 17 61 58 56 48 1 62 K 63 B 64 C 65 L 66 C 67 H 68 H 69 C 70 A 71 A K. Çağdaş Türk figür resminin önemli temsilcilerinden olan ressam. 72 J 73 A 74 C 75 A 76 B 77 B 78 B 79 I 80 B 81 H 9 45 34 19 20 46 42 7 62 25 Tanımlar ve sözcükleriniz: A. Reşo Ağa, Kaçakça Şahan ve Alman Ekmeği adlı öykü kitapları da olan yazar. 26 24 74 64 32 52 77 66 69 F. “İki ... atmakla marşı sağlamış gibiydi.” (Haldun Taner). L. Yakın dostlar, arkadaşlar. 63 71 75 73 57 3 2 5 30 33 70 D. “... ben geldim, oğlun, hayırsızın” (Ahmet Erhan). 49 22 28 47 11 G. Deterjan. 50 35 53 27 65 B. Osmanlılarda devlet görevlilerini yetiştiren okul. 978. sayının çözümü: A. ENİS BATUR, B. REGİS, C. TOZ, D. AYSEL, E. NEZLE, F. MELEZ, G. IBSEN, H. SUŞİ, I. IMMANUEL, J. RIFAT, K. LEROS, L. IHLAMURLAR ALTINDA. Şiir: “Israr etmez su / bir yol bulur / nasılsa 6 su direnmez / ateşle gelen / ateşle sınanmıştır / iflah olmaz” 6 43 60 36 10 18 14 41 4 44 31 39 13 78 76 37 54 80 E. Yahudi mistisizminin temel çalışması olan, İhtişamın Kitabı. H. “Va ...” (“İyidir” anlamında İtalyanca sözcük). C. “... Götürdüğü Yere Git” (Susanna Tamara’nın bir romanı). 23 59 21 8 55 67 81 51 68 CUMHURİYET KİTAP SAYI 979 SAYFA 31