Katalog

B U L M A C A 1 E 2 C 3 J 4 B 5 G 6 G 7 F İLKER MUMCUOĞLU 8 J 9 C 10 G 11 G 12 G 13 G 14 G 15 G 16 G 17 B 18 B 19 G 20 C 21 B 22 B 23 J 24 F 25 J 26 C 27 A 28 D 29 D 30 G 31 E 32 G 33 E 34 H 35 E 36 J 37 G 38 B 39 H Feyza HEPÇİLİNGİRLER J Türkçe Günlükleri 6. İlk kez, hiç bir ayrım yapılmadan, tüm vatandaşlarımızın istediği hastanede tedavi olmasını sağladık. “Her şey” ayrı, “hiçbir” bitişik yazılır. O kadar uyardık; yine bütün seçim afişlerinde “Herşey Türkiye için” diye yazıldı. Hangi sözcüklerin ayrı, hangilerinin bitişik yazılacağı, herhangi bir yazım (imla) kılavuzuna bakılarak birkaç dakikada öğrenilecek bir şeydir. Yönetmeye talip olduğunuz insanların diline özen göstermek bu kadar zor mudur? Yoksa bu dilin bu kadarcık bir özeni bile hak etmediği mi düşünülmektedir? 5. ve 6. maddede söylenenler aynı şeyi dile getiriyor aslında. Daha zengin dursun diye iki madde olarak bölünmüş. “Vatandaşlarımızın istedikleri hastanede tedavi olmasını sağladık.” denmek isteniyor. Ama bunu bu kadar sade söylemek varken, “hiçbir ayrım yapılmadığını” belirtmek, ayrım yapılabileceğini getirmiyor mu akla? Hatta gelen hastalara hangi partiden olduklarının sorulma olasılığını bile. Oysa söylenmek istenen, vatandaşlar arasında değil, vatandaşların bağlı bulunduğu sosyal güvenlik kurumları arasında ayrım yapılmadığı; SSK, Emekli Sandığı ve BağKur mensuplarına aynı hastanelerde tedavi olanağının sağlandığı. 7. İlk kez, 4,5 yıl boyunca elektriğe hiç zam yapmadık. İlk kez, 4,5 yılda 6.600 km yeni duble yol yaptık. İlk kez, 4,5 yılda 280 bin konut yaptık. Bütün maddeler aynı biçimde başlasın diye konmuş bu “ilk kez”ler; ama burada olmamış. Arada virgül de olsa, sözün başında anlamsız bir kümenin oluşmasına yol açılmış. Oysa “ilk kez”ler kaldırılsa daha çarpıcı bir anlatıma ulaşılabilirdi. Söylenenlerin ne derece doğru olduğunu denetleyecek bilgiye sahip değilim; ama “duble” (Ne demekse!) de olsa karayolu yerine demiryolu yapmak hâlâ komünistlik mi sayılmaktadır ki hiçbir parti seçim konuşmalarında buna ya da “üç tarafı denizlerle çevrili” yurdumuzda deniz yoluyla ulaşıma ağırlık verileceğine ilişkin vaatlerde bulunmadı? Benim asıl merak ettiğim, “hızlı” değil, zorla “hızlandırılmış” tren deneyi, Pamukova faciasını “gerçekleştirmek” için miydi yalnız? Ü harfinin ay yıldız biçiminde olması milliyetçilere göz kırpmak içinse, asker yürüyüş sloganı olan “Her şey vatan için”in “Her şey Türkiye için”e dönüştürülmesi de askerin gönlünü hoş etmek için mi? Alt alta dizilmiş üç satırı sorgulamadan geçmek olmaz. Güven ve İstikrar içinde DURMAK YOK YOLA DEVAM “İstikrar” niye büyük harfle başlamış? Son iki satırı birlikte okumamız istendiğine göre, ilk satırı da ekleyebiliriz: “Güven ve istikrar içinde durmak yok yola devam.” Diyor ki: “Güven ve istikrar içinde durmak” yokmuş. Güvensizlik ve istikrarsızlık yoluna devam edilecek o zaman. ? [email protected] Yıldız Teknik Üniversitesi Türk Dili Böl. Çukursaray Binası Kat: 2 Barbaros Bulvarı 34349 Yıldız / İST. 40 I 41 B 42 I 43 H 44 H 45 H 46 D 47 48 I 49 I 50 Ğ 51 D 52 C 53 D 54 C 55 A 56 E 57 G 58 E 59 H 60 C 61 C 62 G 63 C 64 E 65 A 66 B 67 G 68 F 69 H 70 E 25 Temmuz Çarşamba Erten Tenderis, 12 Temmuz 2007 tarihli Hürriyet Gazetesinin arka sayfasındaki AKP ilanında yazılanları maddeler halinde bildirdi. Böylece ben de yakından bakma fırsatı buldum. Bu arada, parti adları ya açık söylenir ve yazılır ya da kısaltma yapılır. Peki, AKP kısaltması nasıl okunur? Hece oluşturmasına karşın, harf harf, A ke pe diye. Öyleyse “Ak Parti” adlandırması nereden çıkıyor? Kısaltmanın başını bağımsız bir sözcük olarak almak olası ise ANAP kısaltması da “Ana Parti” diye okunabilir mi? İşte seçim başarısının sarhoşluğu içindeki AKP'ye Türkçe kullanımıyla ilgili kısa anımsatmalar: A. 71 C 72 B 73 J 74 B 75 D 76 I 77 G Önce aşağıda tanımları verilen sözcükleri bulmaya çalışın ve her bir harfi bir yatay çizgi üzerine gelecek biçimde yazın. Sonra çizgilerin altlarındaki sayılara göre bu harfleri bulmacadaki aynı sayılı karelere aktarın. (Kara kareler iki sözcük arasını gösterir. Bir satırın sonunda kara kare yoksa bu, sözcüğün alttaki satırın başına sarktığını gösterir.) Bulmaca tamamlanınca, sorulan tanımların karşılığı olan sozcüklerin ilk harfleri yukarıdan aşağıya doğru, “Yaseminli Mektup” adlı yapıtı yaratan şairin adını oluşturacak; bulmaca karelerindeyse, Hera Şiir Kitaplığı’nca yayımlanan aynı şiir kitabından bir alıntı ortaya çıkacaktır. Dikkat: “Ğ/47” harfi ipucu olarak yerine konmuştur. 1. İlk kez, Avrupa'nın en büyük 6. ekonomisi olduk. Tümüyle çeviri bir ifade. Daha önce de yazmıştım. “En büyük”, 1 (bir) tane olur. 6 tane ve daha fazla “en büyük” olmaz. Büyüklük sıralamasında 6. sırada yer alındığından söz edilmek isteniyor. O zaman öyle söylenmeli. 2. İlk kez, Liramız'dan altı sıfır attık. Paramıza itibar ve güven kazandırdık. Liramız'dan diye bir yazım mı var? “Liramız” sözgelimi, “Semiramis” gibi bir özel ad mıdır ki böyle yazılmış? Ne büyük harfe gerek var ne kesme işaretine. Paraya kazandırılan itibar ve güven, atılan sıfırlar oranında artıyorsa ne güzel! Demek ki altı sıfır yerine, dokuz sıfır atılsaydı, paramıza daha çok itibar ve güven kazandırılacaktı. 3. İlk kez, ilk ve orta öğretimde ders kitaplarını ücretsiz dağıttık. İlköğretim ve ortaöğretim bileşik sözcüklerdir. Birinin yarısı, ötekinin tümü alınarak “ve” ile birleştirilmez. Ücret: İşgücünün ederi; yapılan işe karşılık ödenen para, demek olduğuna göre, ya kitaplar, yaptıkları işe karşılık para istememişler ya da dağıtım işini yapanlar para almamış. Kitapların, eski dille “bilabedel”, yani bedava, yani parasız dağıtıldığı söylenmek isteniyor. Bedava atın dişine bakılmaz örneği, içeriklerine bakmamalı mıyız bu durumda? Kitapların bedava olması içeriği kurtarmaz. Düşük fiyatlarla nitelikli ders kitapları dağıtmak, daha büyük bir hizmet olacaktır. 4. İlk kez, isteyen her öğrencimize burs veya kredi verdik. Öğrenciler, “Bana bir şey verin, ne olursa olsun.” demişler gibi, kimine burs, kimine de kredi verilmiş anlaşılan. Kredi isteyene burs vermek güzel de burs isteyene kredi vermek biraz garip olmuyor mu? 5. İlk kez, tüm hastaneleri birleştirdik. Türkiye'de tek hastane mi oldu o zaman? Olayı bildiğimiz için ne denmek istendiğini anlıyoruz; yoksa bu cümleden çıkan anlam, bütün hastanelerin yan yana dizilip tek hastane haline getirildiği anlamı. Tanımlar ve sözcükleriniz: durduran / ve dindiren acıları, Afyon / A. “Vermezse .... ne yapsın kel Mahmut” (yalnız ünsüz harflerini yazacaksı De Quincey’in ölüler bilimi / yüreği dünyayla anlaştıran / ‘Ben bir iççekinız) şim’ diyen yüreği, / bütün ölümleri öldüm/ sonsuz olan yalnız umutsuzluk’ /.... .....” (Ahmet 55 65 27 Oktay’ın “Sürdürülen Bir Şarkının TariB. “Bir dev gibi seviyordu dev. / Ve el hi”nden. leri öyle büyük işler için / hazırlanmıştı ki devin, / yapamazdı yapısını / çalamazdı kapısını / bahçesinde ... / hanı 14 30 6 15 37 meli / açan evin.” (Nâzım Hikmet Ran). 77 5 67 11 12 13 74 21 4 38 18 66 17 72 22 41 57 62 10 32 16 19 C. Doğu Anadolu Bölgesi’nin Hakkâri H. Sırtında bir kese bulunan canlı. bölümündeki bir dağlık kütle. 26 54 20 71 60 52 61 2 63 9 39 69 45 34 43 44 59 I. “... İntrat” (ağaç arasında anlamına gelen ve Romalıların 22 Mart’ta düzenledikleri Attis şenliğini belirten deyim. 49 48 40 76 42 J. ABD’de, Virginia eyaletinde bir liman kenti. 3 36 23 50 25 73 8 D. Fikret Otyam’ın, “Gide Gide” genel başlığı altında topladığı röportaj kitaplarından birisi. 28 75 53 51 29 46 E. Tüyü olma durumu. 1 56 33 70 64 31 58 35 F. “Endre ...” (Macarların ünlü şairi). 7 24 68 G. “Kim söz ediyor afyon ekicilerinden? / Afyon, imgelemdeki büyük çığlık / ve gayri insani / bütün gürültüleri 911. sayının çözümü: A. KENTER, B. AĞIZ İÇİNDE DİL GİBİ, C. DAĞ BAŞI, D. İVGİ, E. RAKILARI, F. ANNA KARENİNA, G. YARIN YARIN, H. DSP, I. EĞE, J. MARPUÇ, K. İS, L. RIH. Şiir: “Gerçeğin şarabını içirir/ Karnındaki tapınağa/ Sevgilim deyip uzandığın/ Bahar Dikenler Sarayı” CUMHURİYET KİTAP SAYI 912 SAYFA 31