Katalog

KONUK SİHİRLİ DEĞNEKLER Hülya Soyşekerci “Milly, Molly” (Set 1). Gill Pittar, Tudem Yayınları, 2005 Resimleyen: Cris Morrell Türkçeleştiren: Levent Türer (58 yaş) Farklılıkları fark etme ve farklılıklara saygı duyarak dostluk ve barış ortamında bir arada yaşama fikri, çağımızın yaşam algılamasını biçimlendiren en önemli kuramsal bakışı oluşturuyor. Bilgi çağı bireylerinin karakterini oluşturan temel unsur; farklı ve özgün olabilmek ve öteki’nin farklılığını benimseyip içselleştirebilmek... Daha da önemlisi, empatiyle, yeni bir kavrayış ve seziş gücüyle bakabilmek öteki’ne... Yeni bireylerin yaratılmasında, onların davranış ve eylemlerine yön verilmesinde eğitimin temel rolü ve işlevselliği, asla yadsınamayacak bir gerçek olarak karşımızda duruyor. Bireysel farklılıkları içinde, bir arada ve birlikte; yaşama, yaratma ve üretme süreçlerinde yer alan; aktif, demokratik, katılımcı, paylaşımcı insanların oluşturulması felsefesi, eğitimde “çoklu zekâ kuramı” ve uygulamaları ile de güç kazanmaktadır. Bilindiği gibi, “çoklu zekâ kuramı” farklılıkların benimsenmesi ve bireysel farklılıklar üzerine kurulu yeni bir eğitim modelinin oluşturulmasını da beraberinde getirmiştir. “Çoklu zekâ kuramı”nı geliştiren Prof. GARDNER zekâyı yeniden tanımlamış; “zekânın, sürekli değişen dünyada yaşamak ve değişimlere uyum sağlamak amacıyla her insanda kendine özgü bulunan yetenekler ve beceriler bütünü ve yaşadığı toplumda faydalı şeyler yapabilme kapasitesi olduğunu” ifade etmiştir. Prof. GARDNER’e göre “Her insan, sahip olduğu zekâlarla birlikte farklı bir öğrenme, problem çözme ve iletişim kurma yöntemine sahiptir.” Günümüzde okul öncesi ve ilköğretim programları oluşturulurken, bu kuramın göz önünde bulundurulmasına özellikle dikkat edilmektedir. Bu bağlamda, Milly, Molly dizisindeki kitapların, bireysel farklılıkları da gözeterek, ders programlarındaki kazanımlara uygun kavrama etkinlikleri içermesi yönüyle, çocukların duygusal ve bilişsel gelişimleri için eşsiz bir kaynak niteliğinde olduğu görülecektir. Bu dizi, hem okul öncesi, hem de ilköğretim 1. ve 2. sınıf öğrencileri için çok uygun hazırlanmış. Okumaya yeni başlayan çocuklara okumayı, kitabı sevdirmeyi de hedefleyen Milly, Molly, farklılıkların benimsetilmesinin yanı sıra, karakter eğitimini oluşturan temel değerleri geliştirmeyi amaçlıyor. Birkaç örnekle; sorumluluk, çevrenin korunması, başkalarını düşünme, acının üstesinden gelme, başkalarıyla ilgilenme ve onları önemseme.. gibi, bireytoplum dengelerini kuran değerlerdir bunlar. Milly, Molly Set 1, şık ve sağlam bir mukavva kutunun içinde yer alan sekiz kitaptan oluşuyor. Kutu üzerinde siyah ve beyaz tenli iki küçük kızın birbirlerine sevgiyle sarıldıkları naif bir resim ve onun altında gerçekten çarpıcı bir tümce yer alıyor: “Farklı görünebiliriz ama aynı şeyleri hissediyoruz.” Bu anlamlı söz, Milly, Molly kitaplarının yazarı Gill Pittar’a ait. Küçük okurların çocuksu bir merak ve heyecanla, bir sürpriz yaşantısıyla kutudan çıkaracakları sekiz kitabın, sekiz farklı renkle ciltlenmiş olduğu dikkati çekiyor. Setin içinde yer alan kitaplar, Milly, Molly’nin Pazartesi Günü; Milly, Molly ve Neydi O Öyle?; Milly, Molly ve Çomar; Milly, Molly ve Boğa; Milly, Molly ve Hasan Dede’nin Meşe Ağacı... gibi başlıklar taşıyor. Milly ve Molly dışındaki karakterlere yerellik kazandırıldığı görülüyor; Hasan Dede, Sinan Amca, Çiftçi Ömer, Can Melis, Cem... Milly, Molly serisi bu güne kadar yüz bir ülkede, yirmi üç farklı dile çevrilmiş duSAYFA 40 SİHİRLİ DEĞNEK Çocuklar İçin Kitaplar Hazırlayan: Nilay Yılmaz SİHİRLİ DEĞNEK 100 TEMEL ESER’E DOKUNUYOR… “SÖZÜN BİTTİĞİ YERDE” Dinçer Sezgin Zamanı geldi sanıyorum… Bu güne değin alıştığımızı yaptık, kendi klasiğimizi yine gündemden indirmedik; “100 Temel Eser” konusunda sayısız ‘saptama’larla düşüncelerimizi söyledik. Biliyorsunuz yazılanların tümü de; “100 Temel Eser”düşüncesinin tutarsızlığını, gereksizliğini, kötülüğünü, seçilen kitapların (pek çok yönden) eleştirisini, geleceğe yönelik kaygıları, yaratacağı sorunları vb. işliyordu. Bana göre yazılanlar doğruydu, saptamalar yerindeydi, kaygılar haklıydı. Aylardır yazıp çizdik, düşüncelerimizi söyledik ve içimizi boşalttık. Ama sorunun çözümüne ilişkin hiçbir şey üretmedik. Sorun yine ortada. Bu tavır sürdükçe orta yerde duruşu sürüp gidecek. Ben, bundan böyle sorunu yok edebilmek, sorundan kurtulabilmek için çözüm önerilerimizi dile getirmemizin, çözüm önerilerini tartışmamızın zamanı geldiğine inanıyorum. Biliyorum işimiz zor. Karşımızda devlet gücü var. Bu güce, düşüncelerimizi, önerilerimizi kabul ettirmemiz, o gücü, doğru bildiği yanlışından döndürmemiz zorların en zoru, biliyorum. Ama sevgili dostlar, yapacak başka bir şey yok elimizde. Doğruyu söyleyen ve savunan bizleriz. Doğruyu söylemeyi ve savunmayı sürdüreceğiz. Direneceğiz, bıçağın demiri kesmesi için durmadan yeni bıçaklar üretmeyi ve durmadan bıçaklarımızı bilemeyi ihmal etmeyeceğiz.. Ve bir gün, sevgiyle, bilinçle, akılla ürettiğimiz bıçaklardan biri o demiri kesecek. Sonuçta kendimiz için değil, çocuklarımız için bir şeyler yapmaya çalışıyoruz. Çözüm için sıvanacaksa kalemlerimiz onlar için, söylemeye gerek var mı? Diyorum ki, çözüm olarak ne düşünüyorsak yazalım, yazışalım ve tartışalım. İçinde bulunduğumuz durum bir sonuç, biliyorsunuz. Bu sonuç, bulunacak bir çözümün neden’i de olabilir. Ben çözümsüz, umarsız olmadığımıza inanıyorum. ? gençlerin okuma kültürü edinme sürecindeki temel sorunlar; Çocuğun gelişim sürecinde görsel bir uyaran olarak resmin, karikatürün yeri ve önemi; Çocuk tiyatrosu; Çocuk ve gençlik edebiyatı eleştirisi; Çocuk ve gençlik edebiyatında çağdaş yönelimler; Ülkemizdeki çocuk ve gençlik edebiyatının sorunları ve çözüm önerileri; Türkçe öğretiminin temel bir aracı olarak çocuk edebiyatı. (http://cgsempoz.education.ankara.edu.tr/index.html) rumda. Her kitapta ülkemizin de Hayat Bilgisi ders programlarına paralel konular işlenmekte. Kitapların kapak içlerinde yer alan bir not dikkatimizi çekiyor: “Bu kitabın satışından elde edilen gelirin bir kısmı ‘Milly, Molly’nin Dostları’ kurumuna bağışlanmaktadır. ‘Milly, Molly’nin Dostları’nın amacı farklılığın kabulünü benimsetmek ve edebiyat yardımıyla çocuklara değer yargılarını öğretmektir.” Kitapları okumaya başladığımızdaysa Milly ve Molly’nin yalnız ten ve saç renklerinin değil, birçok yönlerinin de birbirinden farklı olduğunu anlıyoruz. İkisi de farklı özelliklere sahip olmalarına, farklı şeylerden hoşlanmalarına karşın çok iyi arkadaştırlar. Bu sette yer alan bütün kitaplarda çocuk dünyasına seslenen, sevimli, etkileyici, renkli resimler eşliğinde, okumayı kolaylaştıran iri puntolu harflerle yazılmış Milly, Molly öykücükleri yer alıyor. Her kitabın 32’şer sayfa olduğu, “okuma” ve “ kavrama” etkinlikleri olmak üzere iki bölümden oluştuğu dikkati çekiyor. Okuma bölümünde kısa, anlaşılır, özgün tümcelerle, yazınsal bakış açısıyla oluşturulan Milly, Molly öyküsünden sonra, arkadaki kavrama etkinliklerinde, metne uygun olarak oluşturulan; çocuğun anlama, kavrama yetisini geliştiren, öyküde özümsetilmiş iletiyi alımlamasına yönelik sorular yer alıyor. Düşünme, anlatma, tartışma ve yazma gibi yaratıcı etkinliklerle hem iletinin içselleşmesi sağlanıyor hem de çocuğun analitik düşünme, yorumlama yönü geliştiriliyor. Bütün okuma ve kavrama etkinliklerinin sonunda bir yapbozun tamamlanması gibi, karakter eğitiminin temel değerleri çocuğa benimsetiliyor. Bu kitaplarda “bireysel farklılıkların bütünselliği”, en önemli düşünce motifini oluşturuyor. Asıl amaçlanansa, felsefi anlamda; gerçekten demokratik düşünen ve davranan, katılımcı ve özgür bireyler yetiştirmektir. Demokratik düşünce, okul öncesi ve ilköğretimde ekilen tohumlarla yeşeren ve giderek gelişip güçlenen sağlam bir ağaç gibi, çocuğun iç dünyasında kök salar. “Bir ağaç gibi tek ve hür ve bir orman gibi kardeşçesine” yaşanan bir toplum için, demokratik bakış ve davranışların çok önceden kavratılıp içselleştirilerek çocuğa kazandırılması çok önemlidir. Bu bakımdan Milly, Molly serisinin, demokratik düşünceyi ve çokkültürlü toplumda farklılıkların kabulünü benimseten özellik taşıdığını; çocukların düş gücünü, yaratıcılığını ve tartışma yeteneğini geliştirdiğini; bunun yanı sıra çocuğa okuma sevgisi de kazandırabileceğini bir kez daha vurgulamak gerekiyor. Her şeyden önemlisi, Milly, Molly’nin her bireyde sağlam bir karakter oluşturmayı ve özsaygı gelişimine katkıda bulunmayı ön plana almasıdır. Karakterin sürekli aşındırılmaya çalışıldığı yaşadığımız teknolojik hız çağında, aşın(dır)maya en iyi karşı duruşu da kuşkusuz, karakter eğitimini temelden almış bireylerin sergileyebileceği, önemli bir hakikat olarak görünmektedir. Bu karşı duruşun sağlamlığı ve gücü, aynı zamanda toplumun ve eğitimin başarısı olarak da algılanmalıdır. Daha iyi bir toplumu yaratmada, temelden eğiten kitapların rolünü yadsımayanlar için Milly, Molly serisinin çok önemli bir kaynak ve yol gösterici olduğunu içtenlikle belirtebiliriz. Sevgili Arkadaşım Şirin, Sen Zonguldak’a taşınalı beri kendimi İzmir’de çok yalnız hissediyorum. Koskoca bir şehir, kalabalık bir mahalle... Yine de, kulaklarım duymadığı için benimle arkadaş olmak isteyen birini bulmam çok zor. Seni çok özlüyorum. Bana senin kadar yakın davranan bir arkadaşım hiç olmadı. Ameliyatımdan bu yana sana yazamadım. Kulaklarımın duyup duymayacağı konusunda benim kadar heyecanlı olduğunu biliyorum, ama yine sana ameliyat sonucunu yazmaya kararlıyım! Yarıyıl tatilinde Zonguldak’a gelince kendin görmen için, sonucu sürpriz olarak saklıyorum... Sen mektuplarında kedin Boncuk ve sevimli fokları anlattıkça, ben de kendimi onlarla yakın arkadaş olmuş gibi hissediyordum. Hülya ve Bülent de arkadaşım... Bilmem, onlar da benim için aynı yakınlığı duyuyorlar mı? Ağaçtaki evinizi görmeye, sahildeki mağaraya girmeye can atıyorum. Büyüdüğünde, ne güzel bir çocukluk yaşadım diyebilecek, şanslı bir kızsın sen, bunun farkında mısın? Bu şansını benimle de paylaştığın ve bana çocukluğumdan hatırlanacak güzel anılar bıraktığın için sana teşekkür ederim canım arkadaşım. Bazen hayat beklemediğimiz kötü şeyler yaşatıyor bize, ama bazen de harika sürprizlerle karşılaşıp mutlu oluyoruz.. Kaybettiklerin için çok üzülme, nice güzellikler yaşayacağız birlikte. Kim bilir, belki bir gün bu anıları anlatan bir kitap yazarız seninle... İzmir’deki arkadaşın Arzu Minik sihirli değneklere duyuru! Okuduğunuz kitapları tanıtmak için “mektup” yazmaya ne dersiniz çocuklar? Kitabın yazarına yazacağınız mektubu sayfamızda yayımlayacağız. Kim bilir belki de kitabın yazarı sizin mektubunuzu okur, size cevap verir!.. Yazdığınız mektupta, öyküdeki beğendiğiniz bölümleri bize anlatmayı, sorular sormayı ve bizi heyecanlandırıp meraklandırmayı unutmayın!.. Sihirli Değnek mektuplarınızı bekliyooor... SİHİRLİ SEMPOZYUMLAR Rıfat Ilgaz Sempozyumu (101112 Mayıs 2006, Kastamonu) Ankara Üniversitesi Kastamonu Meslek Yüksekokulu, Rıfat Ilgaz Kültür Merkezi ve Çınar Yayınları’nın işbirliği ile Rıfat Ilgaz Sempozyumu düzenleniyor. Bildiri başlıkları: Rıfat Ilgaz’ın Romanı; Rıfat Ilgaz’ın Öyküsü; Rıfat Ilgaz’ın Şiiri; Rıfat Ilgaz’ın Mizahı; Rıfat Ilgaz’ın ÇOCUK EDEBİYATI; Rıfat Ilgaz’ın Gazeteciliği; 1940 – 2000 Sürecinde Rıfat Ilgaz; Rıfat Ilgaz ve Sinema; Rıfat Ilgaz ve Tiyatro; Rıfat Ilgaz ve Aydınlanma; Yerelden Evrensele Rıfat Ilgaz; Halkevleri ve Rıfat Ilgaz; Rıfat Ilgaz’ın Yapıtlarında Eğitime Bakışı. (www.kmyo.ankara.edu.tr) II. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu (4 6 Ekim 2006) Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi’nin düzenlediği sempozyumun bildiri başlıkları: Çocuğun gelişim sürecinde dilsel bir uyaran olarak çocuk edebiyatının yeri ve önemi; Çocuğun gelişim sürecinde çocuklar için yaratılan müzik yapıtlarının yeri ve önemi; Çocuk ve gençlerin duygu ve düşünce sağlığını olumlu olumsuz etkileyen yayınlar; Ülkemizde, çocuk ve SİHİRLİ KİTAP SANDIĞI “Babannemin Gözü Ağrıdı”, Ayla Çınaroğlu, Uçanbalık Yayınları “Masal Yıldızı”, Rabia Kandıra, Erdem Yayınları “Ormanda Tek Başına”, Gary Paulsen, Çitlembik Yayınları “Arthur ve Yasak Kent”, Luc Besson, Can Yayınları “Yüreklerde Fay Hattı”, Mehmet Güler, Bu Yayınevi “Küçük Motl”, Şolom Aleyhem, İmge Yayınları “Saklı Günlükler: Ali’nin Günlüğü”, Merih Akoğul, Saklambaç Yayınları “Lise Aşkım”, Dilara Akıncı, Altın Kitaplar ? Nilay Yılmaz Kurtuluş Deresi Cad. No: 47 Bilgi Üniversitesi, Dolapdere/İstanbul [email protected] Tel: 0212 236 78 42 0212 311 51 82 Aytül Akal “Çocukluk Limanıma Sığınan Foklar”, Nilgün Ilgaz, Çınar Çocuk (812yaş) Şirin Karadeniz Ereğlisi, Bababurnu Fener Evi Zonguldak CUMHURİYET KİTAP SAYI 837