Katalog

Bedri Baykamla Suphi Baykamı konuştuk 'Güneş hep yeni bir umut tasır çıkabilmesi büyük bir medyatik olaydı dünyada. Bunlar da enteresandır, bunlar pek bilinmiyor bana uygulanan sansürden dolayı. Aramızdaki arkadaşlık benim de bugün oğlumla geliştirmeye ÇAlıştığım bir arkadaşlık. Çok da kavga ederdik. Iki tane ödünsüz, sivri karakterde insan kar!;i karşıya geldigınde sürtüşmeler olabiliyordu. Ama ona, ancak vercbildiğim enerji kadar katkım olmuştıır. Kıtaptcı en scvilcn güncsın lüm bu sınırsız aşka rağmen Baykam soyadtm ihanele njŞraltıfcını okuyorıız. En sevılen giineş yanı halk parlı neden Baykam soyadıııt hep reddettı? Kitapla bah\edılcn Knrku Imparatorlufcu 'na •iadakat mıydi bu vazgcçemcyış? Babamla bizim siyasi kariyerimizin benzerlikleri var. Babam benim gibi değildi, o yalnız siyaset yapıyordu, özellikle 195860 arası. Zaten o dönem girdiği her vekil seçimini kazandı. Parlamentodan dokunulmazlığına iş hayatına atılmak için ayrıldı. Ben ise vekil seçimine girmedim ama kapalı kapılar ardındaki oyunlara hedef oldum. Halkın tercihli oy kullanma hakkı olsaydı farklı olurdu. Aslında Suphi Baykavı'a karşı sürekli zaferle sonuçlanan bir ihanel hikâyeuni okuyoruz lczı ne dercce dog/u? Babam aslında girdiği her seçimi kazandı, ben ise C H P içindcki kim çcvrelerce engellendi. Ve cok gariptir, halk ve örgütün coğu beni milletvekili sanıyor. Cîittiğim her yerde vekil olarak kar^ılanıyorum. Ç.iinkü halk CIIP deyince aklma gelen beş isinıden biri olarak beni göıüyor. Babam o dönem lnönü'yle ve bağımsız kadrosu ile çalışıyordu. Ben bu açıdan babamı tatlı olarak kıskanıyonım çiinkü benim C H P ' de hep önünı kesildi. SANATÇI DUYARLILIĞI VE SİYASET Kilap, hcnüz \ekız yaşıvdayken \ıyaseti kırlı tuzaklarına düsiiriildüğüvüzıi belgelıyor. tsmıniz o günlerde Mecln gündemıne düstü, akademık raporlarda ve gazele mansellerinde yer aldı. O günlerde Ressam Bedri bu olaylann ayırdında mıydt? Ve Bedri Baykam sıyasele girmeye karar verdig'ındc bu kirlilıg'ın e/kısi neydi? Sanatçı duyarlılıg~ı de siyasetin ktrliliğinin bag\laşmadıgı kansındayım. Her s,eyin erkenden farkında olan bir çocuktum. Babamın siyasette ne yapmaya çalıştığının fazlasıyla rarkındaydım. Birçok şeyin farkındaydım. Kadınlara olan ilgimi bile üç dört yaşlarında kcşfetmişimdir. Sekiz yaşında da Meelis'te, yurtdışı sergilerim bahane edilerek babamın suçlanması bana da yansıyordu. ü dönemlerde bunlar beni siyasete düşman etmedi, çünkü babamın kararlı yaklaşımını gördüm. Diinya da hep Çelik Bilek ya da Mustafa Kemal gi bilerinin sonunda haklı çıkacagını ö^rendim. Paris'te ılk kez resimlertniz sergilcndiğinde, sanatınız hakkmda eleslırmenler tarafındav ' Oyun oynarmıs gibi" yorumıı yapılıyor Bedri Baykam Inİlâ oyun »ııı 1 oynuyor Bugün bir şckilde hâlâ kâğıt üzerine bir sjeyler cizerek kırk yıldır yaşanan bir insan yaratıcılık oyununa da, toplıımun ve sanatçının flörtüne de devam ediyor. Bunu tabii Türkiye gibi sanatın ücüncü plana itilmiş ulduğıı bir ülkede yapıyor. Zaten o umudu kaybederseniz hayata gülüşü kaybedersiniz. O oyunculıığu kaybedersiniz, sanatın iç dinamiklerinin yaratıcılığını kaybedersiniz. Ben makro açıdan toplıımun önüne, en uçuk sanatçı, en kalemi sivri yazar, en alaycı yazar, veya kitle sürükleyici gibi kimliklerle çıkarak toplıımun genelinde birbirini tamamlayan bin bir surat sinerjisi yarattıftımı da dü^ünüyorum. Kıtap bir biyografı olmaktav öte, gcnç cumhurıyelııı bir özelı gıbı. #9 yaştnda bir çocuk olarak parlamentoda tarlı^ma konusu olmanız sizi siyasete sokvıu\ zaten. O günlerle bu günlerı mukayese edeK İ T A P Alptekin Cündüz, Dr. Suphi Baykamın yaşammı aktarıyor "En Sevdiği Güneşti "de bizlere. CHP Cençlik ve Kadın Kollarını kurmak, 31 yaşından başlayarak dört dönem milletvekili olmak, ortanın Solu, toprak reformu gibi kavramları sorumluluk alarak yurda yaymak 'halk sektörü' ideolojisini baştan sona kavramı ve sloganlarıyla oluşturmak gibi nitelikleriyle tanınan Suphi Baykamı, kendisini çok yakından tanıyan Bedri Baykamla konuştuk. SAYFA 4 • Denizcan KARAPINAR I ^k Sııphı Baykam' ııı I 1 ** kıtapta sıkca ijle™» • § y nen ' Ressam Bedri * *^ t • Baykam"pro/esınin hedeflenen başarıya ulaş/ığtnı görüyoruz. Baykam soyadı ıçiıı (izılcn bu lıızaklarla Jolıı, engebelı yola bundatı sonra tamam vıı dcvant nıı? Dcvanna nereye kadar? Cîerçekten ailem çocuklugumdan beri önümü acan eok hamle yapmış, bu benim için bir şans. Bedri' nin iiçbeş yaşında yaptıği resimler clünyada ilkti ve dünyada büyük yankı ııyandmyordu. Dünyanın büyük medya kurııluşlanndan büyük övgüler alıyor ve ülkenin propagandasını yapryordu. Ailem şevkimi hiçkırmadı. "Dünyayı istersen değiştirebilirsin" sloganını öğrendim. Babam hep derdi "Bcnim en başarılı projem Bedri Baykam projesidir' diye. Haklı çıktı. Ama öte yandan ürettiği Atatürkçü, ödünsüz, demokrat kimlik sürekli olarak onıı haksız çıkarmak isteyenlerce kazılan çukurlara düşürüldü maalesef. Ama babamdan öğrendiğim dc şıı, tıızaklara rağmen nereye kadar, sonuna kadar. Kı/abı okııduğumuzda Bedri Baykavı nıarkasım da bir yerde Sııpbi Baykam'ın yaratttgını, Ressam Bedri 'nin Bedri Bay kavı olacagUna ıvavarak adeta onıı yoklan var eivıcrıın mücadclesını kıyasıya veren bir babayı da oktıyoruz sanırım, degil vıi? Dogru. Sanki bugün sahip olduğum kişiliğin, belki özellikle genclik yıllarında politikanın bu kadar içinde ve merkezinde olacağımı hesaplayamazdı. Ama sonuçta ben altı yaşında, 'bu çocuk uluslararası ressam olacak, Fransızca bilmeli' diye Fransız okıduna yollandım. Resim dersi olmayan bir okula özellikle yollandım. Çiinkü yetene^imi dar kahplara sokacaklardı. Erken gelen şöhretin bir haskı olıışturmamasi icin beni de (,ok özgür bıraktılar. Dolayısıyla O, o günkü tabloyıı erkendcn çizdi. Bir sosyal sanat başarısı diyebilirim. "En SevdiHım (uineslt" kitabında, bülün bir ömrü avlamlı kılacak olan Bedri vc Suphi'nin arasındakiyok edilemez sinerjiyi de anlalıyor Sanırım Suphi, Bedri'yi ne kadar Bedri Baykam yaptıysa Bedri de Suphi' yi bir o kadar Suphi Baykam yap/ı cle£ıl mi? Onun o günlerde benden aldığı bir haz vardı, o kadar zaman harcayıp beş yaşıtulaki bir çocuğa yatınm yapıyor, bunun karşılı&ında inanılmaz bir propaganda alıyor. lletişim bugünkü kadar yo^un değil. Dolayısıyla, Türkiye'nin dünyanın karşısına altı yaşında bir ressamla C U M H U R İ Y E T SA YI 7 63