Katalog

Derya Erkenci ile öykülerini konu$tuk 'Korkular, çaresizce sığınılan limanlar' FOTOĞRAFLARI ERYA ERKENC şuneceğıne sevış1' der gıbı sankı duzen Populer muzığın hızla ılerlemeye başladığı, ulkeler arası ıletışımın arttığı dunyada farklı kulturler de olduğunu yabancılann her şekılde duşmanımız olmadığını keşfet tığımız bır zaman ddımı aynı zamanda Sek senler Sovyetlenn çozulduğu buyuk pro duksıyonlu sen fılmlerıyle, mega starlanyla Amenkan kulturunun butun dunyaya hâ kım olduğu yıllar lşte gunumuzde kımse nın anımsamak ıstemedığı hatta çoktan unuttuğu Seksenlere sık değınıyorum yaz dıldanmda 12 Eylul'u, polıtık ve ekono mık bedellen her ne kadar ofke de ansam da her şcye rağmen mutlu bır çocukluk ve dk gençlık yaşadığım ıçın Seksenlenn romanük ve muzdcal lusmına yurekten bağhyım ve o gunlen nefretle anmıyorum Anlaşılması ve unutturulmaması gereken bır donem olduğunu duşunuyorum sade ce Hele, gunumuzde bıle o donemın polı tdc kalıntdanyla karşılaştığımız duşunulur se bunun onemı daha da açığa çdcıyor Oykulerınıztn ana temasını korku olu) turuyor, tnsan bu kadar mı korkulannın esı rı sızce'' İÇSEL KORKULAR 'Korku' olgusu hele tema olarak kulla nılmaya kalkışdırsa ıçerdığı anlamlar açı sından genışler 'Nışan Fotoğrafları' butu nuyle bır 'korkular' kitabı değıl Hatta da ha çok 'ırondt' dıyebılınm Bır 'Guluyoruz ağlanacak halımıze kitabı demeyı tercdı edenm Burada soz ettığımız korku esas olarak duşunen ve sureklı olarak varoluşu nu sorgulayan kentlı bıreyın ıçscl korkula ndır Dışandan bakddığında çok kışısel ve takıntdı gondebdırler ama netıcede hepsı nın toplamıyla meydana gelen o buyuk ur keklık, kcntlı ınsanın çoğu zaman anlam landıramadığı, kelımelerİe ıfade edemcdığı varolmama korkusuna denk duşer Insa noğlu duşunccnın sonsuzluğu karşısında heyecanlanır sarhoş olur ve yaşamdan haz alır Ama buna karşılık canlı etın yaşlanma sı yanı yaşam denen şeyuı sonluluğu karşı sında da çaresız ve zavallıdır Gunluk ya da ozel yaşantımızda sergdedığımız her davra nış, gerçekleştırdığımu her eylem, urettığı mız her şey bır gun varolmayacağımız ger çeğmı unutmak goz ardı etmek ıçın tasar lanmıştır Benım yazar olarak anlatmak ıs tedığun esas tedırgınlık ışte budur Bunun 'Nışan Fotoğraflan'ndakı yansıması ıse bu korkulann toplamının kentlı ınsanda yarat tığı ozguven eksıklığı ve basıretsızldctır Şu ganp dunya uzerınde neden durduğumu zu, bu kısa vaktın bıze nıçin ve neden verd dığını tam olarak kavrayamadan yok olmak endışesıdır Ne yazdt kı gunumuzde kentlı olmanm dk şartı olarak ılen surulenler zen gın ve dolayısıyla seçkın olmak Durustlu ğumuz ve vıcdanımız toplum olarak bır ke re zedelendı, bunu kabul etmek gerek Oy sa 'kotuluk' karşısında butun insanlar eşıt tır Ozelldde gelışmış batdı toplumlann son ellı ydda populer olmuş sanat eserlcrıne baktığımızda buyuk toplumsal endışelerle karşdaşırız Uzayldar gelır Kı/dderdder gc lır kısacası kotulcr gelır ve batdı beyaz ada mın pırd pırd mutluluğunu bozar olan bı ten budur Insanın soyunu devam ettırme rcfleksının de bır sonucudur elbet bu kor ku bunu kabul edıyorum Ancak bu deva sa ve abartdı korkunun manasız hıçlığı kar şısında da acı acı gulmekten kendımı ala mam Teknolojının baş dondurucu bır hız la derlemesı ve son bırkaç ydda dunyanın yaşadığı değışım ınsanın en çok dıtıyacı olan guvenhk' duygusunun tanımını da değıştırdı Az gelışmış ve razlasıyla ycrel bulduğumuz mekânlar, kavramlar yeniden ıçıne gınlecek sığınaklar olarak algdanmaya başladı Ben de herkes gıbı oncelıklı olarak sevdıklenmı kaybetme endışesı yaşarım ol dum olası Otekını reddeden, kendıne ben zemeyenı yok etmeye hazır faşıst duşunce lerden savaştan korkanm Unutulmaktan korkanm Kımı ınsanlarla sokakta karşdaş ma dıtımalınden korkanm Rastlantdar he yecan venu olduklan kadar urkutuculerdır de Dort oykunuz bırbırınden ayrı gıbı go zukse de çoğu zaman bır butun gıbı de algı K İ T A P Genç yazar Derya Erkenci, ikinci öykü kitabı Nişan Fotoğrafları' ile yeniden çıktı okurun karşısına. Dört ayrı öyküden oluşan kitabın ortak noktası ise KorkıT. Erkenci'nin seçtiği karakterler hayattan ya da ölümden korkan, bazen hayali, bazen gerçekçi gözüken insanlar. 1 NenaÇALlDlS ı\an Fotoğrafları kıtabt nızda yer alan ılk ıkı oyku nuzde oztllıkle başarısız ya da tırnak ıçındt kaytp yazarlarm ıç dokumlt nnt ele aldınız neden bu tıp kahramanları seçttnız yoksa gunu muz yazarlarınıtı bır knmına gonderme mı> Aslında başarı kelınıesı gunumuz po puler kulturunun dayattığı toplumca ıdc alıze edden vc yaşamsal bır gercksınım old rak sunulan bır durumu ıfadc edıyor Bır kavramın dırekt olarak ust anlamı uzerın den bu kadar çok soz ve alkış sarî cdılırse tabu kı bır sure sonra ıçı boşalır yanı ınan dırıcılığını yıtırır Başarı ve kayboluş du rumları, uzerlenne herkesın buyuk bır gu rultuyle konuştuğu dış' dıınyanın olçutlen bence Yazar yaptığı edebıyatta kcndısını ıçtenhkle ortaya koyarken butun bu koşeh duşuncelerı kendısının dışında çok uzak larda bırakır Nışan Fotoğrafları ndakı ya zar ve yazmak olguları anlatının en bırıncıl amacı değıller, buradakı 'yazmak' temel korkularımız ve hayata karşı guçsuz duşu şumuz karşısında çaresizce sığınılan bır lı man olarak algılanabılır Kıtabımda anlatı lan karakterlerın ıç dokunılen yazarlık du rumunun sorgıılanmasından çok bır kuşa ğın ahlakı açıdan çozumlenmesıne yardırn SAYFA 12 cı olabılmesı açısından onemlıdırler Butun bunların dışında eğer okur bu yazılanları gunumuz yazarlarına gondermtler olarak algılayıp ona gore duşunttler ııretırse dt bu benı ralıatsız etmez Yazmak tıpkı oku run elınde tuttuğu kıtap gıbı canlı ve bu tunleyıu bır ortu olarak kullandmıştır Nı şan Fotoğrafları nda Bu ortu metınden alınan edebı lezzet kadar aslında butun o satırlann uydurma şeyler olduğu hıssını de sureklı olarak canlı tutabılme olanağını ya ratmaktadır KENTLI KAHRAMANLAR Özelltkle ılk ıkı oykunuzde kullandıg'ı nız bazt tfadeler aynı zamanda ulkemtzın durumunu da nıercek altına alıyor Ilk ıkı oykude anlatılan olaylar butunu Turkıye'nın 1980 sonrası ve 90'lar donemı ne yanı yırmı yıllık bır surete yaslanıyor ço ğunlukla Amacım sosyal ya da romantık anlamda kapsamlı bır nıercek altına alış de ğıldı kesınlıkİL boyle bır ıddıam yok Ben Seksen kuşağına mensup kendı uzerıne duşunmeyı ı§ edınmış yalnızlık duygusuyla kavrulmuş kentlı kahramanlann uzerıne kurdum kitabı daha çok Gunumuzde hat lan yavaş yavaş enyerek yok olan trıycn Istanbullu orta sınıf bıreyın hayata karşı sorduğu soruların sadece bır lusmına yenı sorular ekleyebılme amacım vardı Netıce de bır ulkenın durumu onun ıçınde yaşa yan duşunen bır bunyenm de durumudur aynı zamanda Ilk gcnçlığını dıışuncenın ve ozgurluk duygusunun ıızennden sılındır gıbı geçen bır askerı darbcnın hemcn ar dından yaşamak durumunda kalan, bu yuzden pek çok ıyı mezıyet ve luşısel zen gınlıkler taşımasına rağmen hayata karşı ozguvensız ve sarsak tavırlar gelıştıren bır kuşak Seksen kuşağı Kendı yaşamlanna ve dolayısıyla ulkenın geleceğıne yon verme daha doğrusu butun bunlar ıçın akılcı yon temler seçebılme konusunda denn karar sızlıklar yaşayan insanlar bu tnsanlar Yer yer yaşamdan o kadar kopmuşlar kı ureme ye bıle cesaret edemıyorlar Aslında gerçek tcn seçtıklen tek şey 'buyumemek' gıbı go zukuyor dışandan bakddığında 'Nışan Fo toğraflan'ndakı son ıkı oykude ıse bu kah ramanların absurd ve yarı şızofren ıçsel dunyalannda dolaşmaya çalıştım Maalesef kendısıne bır sıını karmaşık ıç dunya yarat mak zorunda bırakılmış bır kuşak Seksen kuşağı Çok genç yaşta duygusal ve sosyal anlamda çok tazla yaprak dokumu yaşadık ları ıçın vıtdanı açıdan yaralanmış olumlu kahramanlar bunlar SEKSENLI YILLAR Oykulerımzde sızın de beltrttıg'ınız gıbı 80 ku^agı ontmlı bır roloynuyor Seksenlı yıllar butun dunya ıçın karan lık bır donem Vahşı kapıtalızmın kurallan nın acımasız bır şekılde ulke ekonomılenne hâkım olmaya başladığı orta sınıflann fakırleşerek yok olmaya yuz tuttuğu muhalıf seslerın bastırıldığı yıllar Bızden oncekı kuşaklar ağır bedeller oderken bız ıse bu ortam ıçınde ılk gençlığımızı surmeye çalı şan çocuklardık Ilencı ve demokrat olma nın duzene ılışkın sorular sormanın ve bu tun bunlar sonucu ısyan etmenın hatta bır çok aıle ıçınde bıle hoş karşılanmadığı za manlardı Seksenler Çantamzda bulunan herhangı bır yasal yayın yuzunden polısler den dayak yıyebılıyordunuz ya da bır mu zık kasetı uzerınızde bulundu dıye lıseden ıhraç edılebılıyordunuz Sıradan bır kitabı okumak bıle cesaret ışıydı kapağı gorun mesın dıye okuduğumuz kıtaplan kaplar dık Ortada sıvıl toplum orgutu dıye bır şey yok korkunç 12 hylul anayasasına guven mekten başka çarenız yok1 Yanı gunumuz gençlığının anlayamayacağı kadar komık ve absurd bır baskı donemınden bahsedıyo rum Bu bağnaz donemın bır sonucu ola rak Seksen kuşağının vıcdanen sakatlan mış arada kalmış bastınlmış dupeduz ığ dış edılmış bır gençlık olduğunu duşunu yorum, zıyan olmuş bır kuşak Kultur ve bılgı var, ınsanı değerler ust sevıyede ama butun bunlara karşın muazzam bır ozgu ven eksıklığı Bu yuzden de ulkenın gelece ğını belırleme rolu elınden alınmaya çalışı lan aradan çıkarılmak ıstenen bır kuşak Bu gorev şımdı Ozal kuşağına bırakılmış gıbı gorunuyor Bunlann yanında Seksenle rın farklı bır tarah da var Plastık romantık bır donem aynı zamanda, bıreyın, aşkın, dokunmanın, sevışmenın on planda oldu ğu bır genç populer kultur var ortada San kı genç ınsanlara tutkulannı yaşayabılmele rı ıçuı sunulmuş bıncık değer bunlar 'Du 'N C U M H U R İ Y E T SAYI 763