Katalog

Merdan Yanardağ'dan 'Yeni Muhafazakârlık1 ABD'nin yeni muhafazakârları ve ÂKP muhafazakârlığı rın Hırıstıyan koktencılerle ıttıfak halınde ılk kez ve doğrudan ıktıdara ulaşma larını sağladı Ancak, yeni muhafazakâr lann Amenkan ehtının uzerındekı et kınlığı Bush yonetımıyle suıırlı tutula mayacak bir çapa sahıptır Bu nedenle, yeni muhafazakârların, Afganıstan ve Irak'ın ışgallerıyle doruğa ulaşan ımpa ratorluk projesının arkasındakı "felsefe' onem taşımaktadır Işte 'Yeni Muhafa zakârlar' kitabında bu felsefe deşıfre edılmcktedır Genel olarak "muhafazakârlık" akı mının da çeşıtlı yonlerı ve versıyonlarıy la ıncelendığı kitapta başta Leo Strauss olmak u/erc, Albert Wohlstetteı Allan Bloom ve Irvıng Krıstol gıbı 'neocon harekctın felsefe, sıyaset ve stratejı ko nularındakı goruşlerının temellcrını atan "kunıcıı babaları" mercek altına alınıyor Bu akımın teorık ve tarıhsel te mellerı I utkıye de ılk ke/ butıınluk lu şekılde go/ler onunc serılıyor Da hası, ABDdekı yeni muhafazakâr ekıbın 171 surulerek şaşırtıcı orgutsel ılışkılerı, emperyal Yahudı sermavesı ve teolojısı de bağlantıları ortava çı karılıyor Soğuk Savaş'ın zırveve ulaştığı 196O'lı yılların sonundan ıtı baren neoconların ABD hukumetlerı uzerındekı gıderek artan ağırlıklan na ışaret edılıvor FELSEFESİ OLAN SİYASAL HAREKET Amuık 1 1 venı muhafazakâılıgı tel 1 sefesı olan bıı polıtık harekettır ()nıı onemlı yapan seylerın başında da kuşkusuz bıı ozellığı gelmcktcdıı Durıını boyle olıınca venı muhafa/ 1 kârlığuı felsefı aıka planını kıııan Lco Strauss vc onun "sıvaset felsefesi Ya nardağ'ın çalışmasında yakın plana alınıyor Bovlece 1 urkıye'de bu alan dakı ılk kapsamlı eleştırı metın de or taya çıkarılıyor Kitapta Strauss'a gosterıkn ozel ılgı nın nedenı olarak, onun gelıştırdığı "sı yaset telsefesı" ıle yeni muhafazakâr ha reketın en onemlı teorık bıleşenını/gır dısını oluşturması doğru bir saptama olarak gosterılıvor Antak felsefeeı Strauss kadar bu hareketın oluşmasında rol oynavan askerı stratejıst ve akade mısyen Albert Wohlstetter de kı Sov yetler Bırlığı'nı çokuşe zorlayan 'Yıldız lar Savaşı' doktrınının mımarıdır bu <,a lışmada hak ettığı yerı alıyor Allan Blo om ve Irvıng Krıstol gıbı, Strauss ve Wohlstetter arasındakı ıdeolo|ik bağlan tıyı kurup yeni muhafazakârlığı polıtık bir hareket olarak oıgutleven ısımlere de ozel bir dıkkat çekılıvoı Dığeı taraftan, venı muhafazakâr ha reketın bugıın ABD nın vonetım sorıım luluğıı ııstknen polıtık ondukıı Paııl Wolfowıtz Donald Rumstdd Dıtk Chenev Rlchaıd l\rk gıbı popııkı \e etkın ısımkr de bu ı,alışmada ılgınç bağlantıları ve ovnadıklan taııhscl ıol lerk bırlıktetk alınmaktadır Anıcııkan yeni muhatazakarlaıının oni.mli ısımkıı nın çogunun Yahudı ve eskı soku ol dukları, dahası en onemlı kurutusunun 763 nen hız ve nıtelıkte sonuç almakta başa nsız olduğu bir aşamada devreye gırmış ve ıktıdara tırmanmıştır Avrasya'yı savaş alanına (,evıren, Latın Amerıka'da askerı darbeler tezgâhlavan bu ekıp, onumuzdekı kasım ayında yapılacak Amenkan se^ımlerınde onemlı bir sınav verecektır NEOCON HAREKET VE AKP MUHAFAZAKÂRLIĞI Kıtabın ele aldığı konulardan bırı de klasık muhafazakârlık ıle yeni muhafa zakârlar arasındakı ılışkıdır Çalışmada klasık muhafazakârlık ıle neocon akım arasındakı sureklılık, rarklılık ve kopuş lara da yer verılmektedır Turkıye muhafazakârlığmın da kap samlı bir degerlendırmeye tabı tutuldu ğu ç,alışmada ulkemızdekı ıktıdar mu cadelesının ve bu mucadelede AKP'nin oynadığı rolun, Ankara nın yeni kuresel guç ılışkılerındekı yerını tayın etmekle yakından ılgılı olduğu belırtılmektedır Bu yerın belırlenmesınde Amerıkan yeni muhafazakârlığı ıle AKP muhafazakârlı ğı arasındakı ortuşmeye dıkkat çekıl mektedır Dolayısıyla, "Turk muhafazakârlığmın tarıhsel gclışınıı, onemlı donemeç,leıı, Is lamcılık ve mıllıyetc,ılık ıle bağlantısı ve Soğuk Savaş yıllaıındakı sıyasal konum lanışı da, kıtabın basjica durakları" ara sında yer alıyor Daha da onemlısı, Ame rıkan yeni muhafazakârlığmın 1 urk mu hafazakârlığı ve lslamcı hareket uzeun dekı etkılerı tartışılıvor Amerıka'dakı neocon hareket ıle AkP arasındakı ıde olojık ve sıyasal bağlantılar mercek altına alınıyor, ortaya şaşırtıtı sonuçlar ç.ıkıyor Çalışmada, AKP nın ortaya attığı muhafazakâr demokıası" kavramı da yeni kuresel duzen ve neocon hareketın ımparatorluk projesı bağlamında ıncele nıyor Başbakan R lavvıp Erdoğan'ın sıyası danışmanlarından Dr Yalcın Ak doğan'a yazdırılan Muhafazakâr De mokrası' kıtabı ılk ktz kapsamlı bir de ğerlendırmeye tabıı iııiııluvor Başbakan Lrdoğan'ın 'onso/ v a/dıgı ve AKP Ge ncl Merkezı tarafınd.m avımlanan bu kıtap çeşıtlı yonkııvk ınalız edılıvor ( alışmada, AKP nın A 1 ııpa muhafaza \ karhğından çok, Amtııl m venı muhafazakârlığına daha vakm oldugıı te/ı orta va atılıvor Bu paıtmın bıı Amenkan pıojcsı olduğu ıkı 1 sııınlııvor ateıst olduğu duşunulurse, bu akımın seruvenı daha da ılgınç hale gelmekte dır Boylete, felsefe sıyaset stratejı ılışkı sı ve butunluğu ı^ınde ıncelenen yeni muhafazakârlık tarıhsel seyn, ekono mık temelkrı ve uluslararası ılışkılerı bağlamında analız edılmesının yanı sıra, kitapta popukr bılgıler de sunulmakta dır ORTAÇAĞA DÖNÜS İDEOLOJİSİ Yeni muhafazakârlığın Aydınlanma ve modernızme vonelttığı eleştırının, bu ta rıhsel olguyu ve donemı aşmayı değıl, tcrsme ınsanlığı venı ve teknolojık bir orta<,ağa taşımavı hedefledığı te/ını or taya atan Yanardağ bu akımın 'gerıcı" karakterıne dıkkat çekıyor Kıtabın su nuş bolumundc ^ovle denıyor "Yeni muhafa/akârlık ozgur akla ve bılımsel bılgıye kar^ı bir saldırıdır, bu Yanardağın kitabında, ABD'nin iç ve dış politikasının yeniden yapılanmasında 1980den sonra önemli rol oynayan; özellikle 1990lı yıllardan itibaren imparatorlukçu bir perspektifle dünyaya yön vermeye ve yeni bir küresel düzen inşa etmeye kalkışan 'neocon" hareket ve yeni muhafazakârlık olgusu felsefi, politik ve örgütsel planda inceleniyor. Kitapta, AKP'nin "muhafazakâr demokrasi" tezi de ilk kez kapsamlı bir eleştiriye tabi tutularak, neocon hareketle fikir akrabalığı ortaya çıkarılıyor. C1 Süleyman NİZAM hıvıva/ıları Yayınevı'nden oncmlı bir kıtap bu ay okuyu eulara sunuklu "Yeni Muhafa zakârlar/Neo Cons" ısımlı kı tabın alt başlığı ıse "Amerıka nın kara kıtabı" olarak belıılcnmış Kıtabı, Amc rıkan yeni muhaf a/akâı lığı konusunda daha once de çeşıtlı makaleler yayımla yan gazetecı ya/ar Mcıdan Yanardağ kalcme almış Kıtabın sunıışunda, çalış manın Sosyalıst Kultıır Derneğı'ndc (Kadıkoy) yuıııtıılcn bir dı/ı semıner ve atolyt lalışmasının bir urunu olduğu belırtılıyor Çalışmaya Yanardağ'ın vo netımınde oluştuıulan Cıiıncel Sıyaset ve Sıyaset Pelsefesı (, alışma Cırubu nıın uyekrı katılmış Ottava bugunun dıın vasında olup bıtcnleıı anlaınak bakımın dan cntelektıııl vc sıvasal planda oncmlı bir boşluğu dolduran akıu uslubu ve bılımsel deıınlığıvk dıkkatı ç,eken bir kıtap çıkmış Kıtabın sıınuşunda ı\<\ ışaret edıldığı gıbı deorge W Bıısh ıın tarrışmalı bıı seçım sonııcu ABD Başkanhğı na getırıl mesı, aynı zamanda yeni muhafazakârla YENİ AMERIKAN YÜZYIU PROJESI Ycnı Muhafazakâıhl kıtabının so nunda onemlı bir ek u 1 alıvor Bu ek, neocon ekıbın gehştııdıgı ve bugun Amenkan ıç ve dış sıvasctıne yon veren Yeni Amerıkan Yıı/vılı Pro]esı" başlıklı çok onemlı rapoıun çevırısinden olu şuyor Yeni muhaia/ak 1 felsefenın sıya 1 set ve stratejı dılınc tcuume edılmesı dı ve de tanımlanabıkcck bu projc , hem ABD'nin kuresel vonelımkrının ayrıntı larını gormek bakımınd nı onem taşıyor hem de kıtabı tamamlavan bir boyut ka tıvor I urkçeye ka/aııdınlan bu rapor konuyu araştıraeaklar ıçın de onemlı bir kaynak ozellığını taşı\oı l'urkıye'de alanındakı ılk ve (şımdılık) tek telıf eser olan, Meıdan Yanardağ m edıtor' olarak ımza attığı bu kıtabı, olaylara felsefe bovutuııdan getırdığı ba kış, sıyasal ve stratejık analız derınlığı şıfre çozuculuğu vc sunduğu perspektıf ıle onemlı bir ışlevı (dunvayı anlamak) yerıne getırıyor Sosyalıst Kultur Derne ğı Sıyaset Felsefesı Gıubu ndan bu ça lışmava katılan unıvcrsıte oğrcncilerının ısımkıı ıse şoyle Banş Icıkoğlu, Alzade Guldağ Ramazan Cıulten Vural Balık vc Ulaş Meydan Ç,c\ 1 ıle 1 ıse vmc genç 1 1 dernck uvelerı lansıı Akgun vc Mehmet Karaosmanoğlu yapmış Kurgusu ve akıeı uslubuyla hızla okunabılen bu kı tabı konuyla ılgılenciı hcrkese onerırız • * Yeni Muhafazakârlar (NeoCons), Mırdun )anardağ/cJılor ( hwı\azılan Eylul 2004 Utanbul, V)5 s SAYFA 23> Kitabı Amerlkan yeni muhafazakârlığı konusunda daha Once de çe$ıtli makaleler yayımlayan gazeteciyazar Merdan Yanardağ kaleme almıs C ozellıg'ıyle bir tııı ortaçağa donuş' ıde olojısı olarak de^erlendırılmelıdır Neo con akımının bur|uva demokrasısını bık reddeden se^kınu \e faşızan ozunun kendı kavnaklaıııulan yola ı,ıkılarak ser gılenmesı, başlı ba^ına bılımsel bir degeı taşımaktadır Yciıı muhafazakârların Ay dınlanma ve modcınızme yonelık tarıh sel ve kategorık bakımdan gerıcı eleştırı lerını karşılamak vc bu hareket ıle post modernıstler vc neolıberaller arasındakı ıdeolojık akrabalık ılışkısını saptamak, hem entekktucl thı/cvde hem de sıyasal planda yeni bıı a^ılım sunmaktadır Do İavısıyla (kitapta oıtava konulan) bu açı lım Aydınlanma vc nıodemıteyı aşmaya yonelık devrımcı eleştırının de olanakla rına ışaret etnicktcdıı Kıtabın bıı b ışk 1 onemlı tezını de şovlc ozctknıck mumkıındur Yeni mu hafa/akârlık hem kıırcscl hâkımıvet sı yasetı ızleven cmpcnalıst Amc rıkan ser mayesının aktıııl ıhtıva^larının bir uru nu hem dc bu ıhtıva(,lara verılen sağ ra dıkal bir yanıttıı Dolavısıvla venı muha fa/akâılar neolıbcral ve burjuva ' de mokratık" polıtıkaların yetmedığı, ıste CUMHURİYET KİTAP S AYl