Katalog

Para, cinayet ve Mafya üçgeninde... Vatikan Sırları VVilliamsın FBlda bilirkişi olarak çalıştığı yıllarda kaleme aldığı bu yapıt, yatikanın tam yetmiş yıl boyunca çok sinsi organizasyonlarla yürütülen ve ahlaki açıdan sorgulanması gereken mali işlerini, daha önce hiç yayımlanmamış belgeler ışığında okuyucuyla buluşturuyor. • ÖZlemBÜLBÜL ıristiyan dünyasının merkezi konumundaki Vatikan'a yönelik eleştiriler her geçen gün artıyor. Eleştiri okları Hıristiyanlığııı simgesi olan Roma Katolik Kilisesi üzerinde yoğunlaşıyor. Bu eleştirileri gündeme getirenlerden biri de son zamanlarda kitap dünyasında adından sıkça söz ettiren ve Giincel Yayıncılık tarafından Türkiye'deki okuyuculann beğenisine sunulan FBI danışmanlarından Paul L. Williams'ın kaleme aldığı 'Para, Cinayet ve Mafya Üçgeninde Vatikan Sırları' adlı kitap. Gerçek bir 'Vatikan Sırları' olarak da tanımlandırılabilecek bu kitap, özellikle Vatikan'ın son yetmiş ydlık mali yapılanmasını sorguluyor. Mali ilişkiler kapsamında kitapta, ayrıca Hıristiyanlığın ahlak anlayışı üzerine göndermelere sıkça rastlamak mümkün. Kitap yazar Paul L. Williams'ın bu alandaki akademik çalışmalarının da bir derlemcsi niteliğinde. Bir araştırma kitabının genel özelliklerini taşıyan Vatikan Sırları, okuyucunun akıcı bir şekilde okuyabileceği bir anlatıma sahip. H VATİKANIN UYCULAMALARI Yirminci yüzyıla damgasını vuran ekonomik krizlerden iki savaş arası dönemde dünyada çoğu ülkede büyük etkileri hissedilen 1929 Dünya Ekonomik Krizi sırasında vc daha sonrasında yaşanan pek çok ekonomik çalkantıya rağmen varlığını, üstelik de daha da büyük bir servetle devam ettirmeyi başarabilmiş olan Vatikan, Hıristiyan dininin sembolü olma özelliğinin ötesinde birtakım politik ve mafya eksenli ilişkilerin odağında olmakla suçlanıyor. Bu suçlamaların ardında yatan en önemli göstergelerden biri dc her ne kadar Hıristiyanlığın genel öğretisine uymasa da Roma Katolik Kiliscsi'nin dönemin pek çok ünlü diktatörüyle çeşitli antlaşmalara imza atması. Ekonomik çıkarlara ek olarak politik anlamda da Kilise ile Mussolini ve SAYFA 8 Hitler rejimi arasında yaşanan ilişkiler yumağının şeffaf bir zeminde gözler önüne serilmesine yardımcı nitelikteki pek çok aynntıyı içeren 'Vatikan Sırları', bir anlamda Hıristiyanlığın dokunulmazlığına karşı entelektüel bir saldırıyı da sayfalarına taşıyor. Dünya toplumlarında son zamanlarda daha da arttığı öne sürülen yozlaşmanın din boyutunun mercek altına alındığı kitapta, bir taraftan Incil'den alıntılar yoluyla Hıristiyanlığın insanlığa sunduğu değerler vurgulanırken, diğer taraftan da Vatikan'ın pratikteki uygulamaları gözler önüne seriliyor. Böylelikle okuyucu söz konusu değerler ve bunların pratikteki yansımaları arasındaki çelişkiyi kitabın her bölümünde daha net bir şekilde gözlemleme imkânına sahip oluyor. Bu aynı zamanda kitabın belgeler ışığında konuyu ele alış tarzını tamamlar nitelikte. 1929 yılında Katolik Roma ile Mussolini arasında imzalanan Lateran Antlaşması ile başlıyor bu ilişkiler yumağı. 'Özel Papalık Yönetimi' (s.37) adı altında Roma Katolikliği'nin bünyesinde özel bir finans aygıtının oluşmasına ek olarak, dönemin ünlü finans dchası Bernardino Nogara da Vatikan'ın bu yeni mali yapılanmasında kilit rol oynuyor. Kiliseyi bir güç ve zenginlik abidesi olarak yeniden yapılandırmanın yolunu açan bu gelişme aynı zamanda dönemin faşizm yönündeki siyasal gelişmesine Hıristiyanlık otoritelerinin gönüllü olarak ayak uydurması anlamına da gelebilir. Aslında bu, karşılıklı bir çıkar ilişkisini gösterir. Kilisenin Mussolini den gelecek mali desteğe gereksinimi olduğu gerçeğinin yanı sıra, Mussolini'nin de sandık başında ezici bir galibiyet elde edebilmek için Vatikan'a ihtiyacı vardır. Ayrıca kitapta, MussoliniVatikan yakınlaşmasını takiben Hitler'in de Roma Katolik Kilisesi'ne olan desteği vurgulanıyor. Yazar bu destek karşılığında Vatikan'ın da Alman Nasyonal Sosyalist hareketinin güç kazanmasında oldukça önemli bir role sahip olduğunu belirtiyor. Hatta Williams, Nazi katliamının gerçekleşmesinde Roma Katolik Kilisesi'nin doğrudan bir etkisi olduğunu önemle vurguluyor. Ikinci Dünya Savaşı sonunda kaçak Alman savaş suçlularının barınma yeri haline geliyor Vatikan. Ancak bir savaş suçlusu olarak Vatikan'da saklanmanın bir bedeli de vardır o dönemde. O da kaçak Nazilerin savaş boyunca elde ettikleri kazançlardan önemli bir kısmını Vatikan'a bırakmak zorunda kalmaları. Bu yönüyle Vatikan'daki 'fare delikleri'ne dikkat çeken yazarın asıl amacı, Roma Katolik Kilisesi'nin Nazi hareketinin ortaya çıkışında oynadığı rolü ortaya koymak. HİLEKAR BİR KURUM Kitapta ayrıca Vatikan Bankası üzerinden Hıristiyanlığın bu ilişkiler sayesinde büyük bir servete kavuştuğu iddia ediliyor. Vatikan'ı 'hilekâr bir devlet', Vatikan Bankası'nı da 'hilekâr bir kurum' olarak belgeler yardımıyla ortaya koyan yazar, Roma Katolik Kilisesi'ndeki bu yozlaşmanın Soğuk Savaş yıllarında da artarak devam ettiğini belirtiyor. Buna ek olarak, Ikinci Dünya Savaşı yıllarında Hırvatistan Devleti'nin kuruluş ve Hırvatların Sırplara karşı soykırım planlarında Vatikan'ın rolünün önemli olduğuna değiniyor Williams. Savaş sonrasında ise komünistlerin siyasi yükselişini engellemek ve daha da önemlisi Italya'da en iyi finanse edilen partiye sahip komünistlerin Kilise karşısındaki mali üstünlüğünü yıkmak amacıyla Vatikan, Alcide De Gasperi liderliğinde Hıristiyan Demokrat Parti'yi yeniden hayata döndürüyor. Hıristiyan Demokratlarm Vatikan çevreleri tarafından Italyan komünistlerinin siyasi ve ekonomik alandaki ilerlemelerinin karşısında bir engel olarak görülmesine ek olarak kitapta bu partinin Sicilya mafyasıyla olan ilişkisi de tüm boyutlarıyla sergileniyor. Vatikan'ın büyük bir servete sahip olmasında Italyan hükümetleri ve daha pek çok ülke hükümetleri tarafından vergiden muaf tutulmasının önemli bir payı olduğunun değinildiği kitapta, kilise mafya bütünleşmesinin de bu anlamda kayda değer etkisinin olduğunun altı çiziliyor. Yazar Williams, özellikle Michele Sidona ve Roberto Calvi adındaki mafya bağlantılı bankerlerle Vatikan arasındaki ilişkiler bağlamında bu iddiasını somutlaştırıyor. Kitapta CIA'in de 1950 ve 1960'h yıllarda Katolik Kilisesi'ne olan maddi yardımlarının Vatikan'ın gittikçe artan servetinde ciddi bir etkisi olduğuna değiniliyor, her ne kadar CIA yardımları mafya yoluyla elde edilen kazançlar yanında devede kulak gibi kalsa da. Mafya bankeri Sindona ve VI. Paul arasında bu ilişkiler çerçevesinde 1960'ların sonlarında gerçekleştirilen bir antlaşmaya da değinen yazar, bundan böyle Vatikan'ın tüm mal varlığının mafya eliyle kontrol edildiğini belirtiyor. Bunu somutlaştırmak amacıyla Williams, Vatikan'ın gizlenmesi her geçen yıl daha da zorlaşan servetinin offshore şirketleri ağıyla vergiden muaf Avrupa dolar piyasasına aktarılmasında mafyanın oynadığı kilit role dikkatleri çekiyor. Ayrıca Williams'ın kaleme aldığı 'Vatikan Sırlarf adlı bu kitapta Roma Katolik Kilisesi'nin hiçbir zaman varlığını kabullenmediği bu ilişkiler zincirinin ve bunların doğurduğu pek çok skandalın günümüze yönelik yansımalarını bulmak mümkün. SEYTANIN SALTANATI Kitap bütünüyle incelendiğinde asıl vurgu noktalannın Vatikan ile Nazi Almanyası ve Mussolini Italyası ekseninde süren çok yönlü ilişkiler ve yazarın 'Şeytanın Saltanatı' nitelendirmesiyle tanımladığı mafyaKilise ilişkisi olduğu göze çarpıyor. MafyaKilise arasındaki bu çok yönlü ilişkinin yazann da vurguladığı gibi 1929'daki Lateran Antlaşması'nın imzalanmasıyla veya çok daha önceleri 312 yılının bir ekim sabahında Roma'nın yaşlı piskoposu Miltiades'in Roma Imparatoru Konstantin'in ve paranın önünde diz çöktüğü gün girdiğini söylemek mümkün. Bu anlamda Papa VI. Paul'un 1977'de ölümünden kısa bir süre önce söylediği sözler oldukça çarpıcı: 'Şeytan Kilise'ye girdi. Buralarda bir yerde. Güncel Yayıncılık tarafından yayımlanan 'Vatikan Sırları', Hıristiyanlığın simgesi durumundaki Roma Katolik Kilisesi üzerine yazılı kaynaklara dayanan ayrıntılı ve titiz incelemesiyle Kilise'ye karşı son zamanlarda yapılan eleştirel yaklaşımları konu alan eserler arasında pek çok açıdan farklı bir yerde değerlendirilmesi gereken bir kitap. • Vatikan Sırları/ Paul L. Wılliams/ Güncel Yaytnalık/Türkçesi: Handan Eglence/256 s. K İ T A P SAYI 762 C U M H U R İ Y E T