Katalog

Frank Furediden"Korku Kültürü Risk Almamanın Riskleri" ,, ı ı ; ı . ; J . ; ; . , [ Düşten Gerçeğe... Efsaneden Romana... Azıcık aşım, kaygısız başım Frank Furedi, özgün adı N Korku Kültürü, Risk Almak ve Düşük Beklenti Ahlâkı" olan kitabının amacını," günümüz toplumunun neden olağanüstü bir güvenlik saplantısı içinde olduğunu açıklamakH olarak dile getiriyor. Furedi'nin "güvenlik saplantısı" dediği olgu da, güvenlik talebine neden olan "risk" le birlikte gelen korkunun bir an önce ortadan kalkması için yapılması gerekenleri besliyor ve bu gerekenlerin adeta bir hobi haline gelmesinin ana kaynağı oluyor. a Ismall H.DEMİRDÖVEN Yaşadığımız ilişkiler düzeni içinde, "Yeni tehlikelerle ilgili korkulu rivayetler, insanlann kaygı ve korkulannı arttırmakla kalmıyor; bu rivayetler var olan korkulan iyice güçlendırıp ınsanların yaşam biçimini değiştiriyor" (s.ll). Kitaptaki temel kavramların başında gelen "risk" kavramı, "belirli bir tehlikeyle bağlantılı olarak hasar, yaralanma, hastalanma, ölüm ve başka olumsuzlukların meydana gelme olasılığı"; "tehlike" ise "genelde insanlara ve onlann değer verdüderi varlıkJara yönelik bir tehdıt'' (s.43) biçiminde tanımlanmaktadır. Burada "risk"in bir olasılık, "Tehlike"nin ise bir gerçek olarak düşünüldüğünü görüyoruz. Bu aynntı, acaba "Risk"i olasılık olarak değil de gerçeklik olarak kavrarsak ne olur? sorusuna verilecek yanıt bakımından son derece önemli görünüyor. Çünkü kitap, "risk"in toplumda bir olasılık olarak değil de gerçekmiş gibi kavranmış olduğu ana düşüncesi üzerine kurulu. Yazara göre böylece toplumda yaygın olan bir ruhsal durum oluşmakta, bu durum da kişilerin davranışlannı genel olarak belirlemektedir. "Bu ruh hali adeta başıboş biçimde boşlukta süzülür ve farklı kaygılara ve korkulara kapıbr" (s.47). En çok korkulan tehlikelerin birçoğu birer aşın tepkiden ibarettir ve aslında birçoğu gerçek tehlike olmaktan uzaktır. Başka bir deyişle "tehlike enflasyonu" içinde yaşıyoruz. İHTİYATLI DAVRANMAK Furedi, yeni bir olgu olarak karşımıza çıkanın önlem almak olmadığını, önlem almanın insanın doğal bir tavrı olduğunu söyledikten sonra, yeni olanın, "ihtiyatlı" davranmak olduğunu belirtiyor ve bunun bir ilke olarak yaşamın hemen her alanında kendisini gösterdiğini vurguluyor. Bu da özellikle insan ilişkileri bakımından bir belirsizliği getiriyor ve her şeyin olabileceği yolundakı kanıyı güçlendiriyor. "Medyanın seri katil saplantısı, sapık ve hasta ruhlu bireylerle çevrili olduğumuz duygusunun bir yansımasıdır" (s. 149). "... En nadir ve istisnai olaylara dayanjarak her şeyin olabileceği ıspatlanmaya çalışılıyor" (s.151). " .. Günümüzde, sorun ne olursa olsun en kckü olasılığı düşünme eğilimi hâkım durumda". "... Dünya, çocukların şiddetin kucağına düştüğü vahşi bir orman olarak resmediliyor" (s.152). Güvenlik kaygısının, gündelik yaşamın sorunlaştırılması sürecinin bir sonucu olarak ortaya çıktığı söylenebilir. Böylece güvenlik yüceltilerek toplumsal bir erK İ T A P SAYI 762 I nsanlar yaşadıkları "gerçek" dünyalanna karşılık, büyük ölçüde "Medya" aracdığı ile onlara bu dünyalarından çok farklı dünyalar yaratıp sunan ve dışına çıkışı neredeyse olanaksız denebilecek kadar güç olan bir toplumsal sistemin içinde yer almaktadırlar. Böylece, doğal olan bir durum ya da bir nesne bir oyun aracı haline gelebilmekte, bambaşka bir boyuta taşınarak varlığını eskisıne göre çok farklı bir biçim ve içerikle sürdürebilmektedir. Ancak bu oyunun ovunculan, yaşamın içinde ne oynadıkları oyunun ne de kendi oyunculuklarının farkında olamamaktadırlar. Çevreme bakıyorum. Insanlar birbirlerinin kanındaki kolesterol miktarını merak eder olmuşlar. Kolesterol ölçtürmek ya da kanda bulunan kımı biyokimyasal maddelerin ne durumda olduklannı öğrenmenin sıklığı artıyor ve şu sıralarda insanlanmız arasında neredeyse bir hobiye ve gıderek bir yanşmaya dönüşüyor gibı görunüyor. Böyle bir gözlem, Frank Furedi'nin özgün adı" Korku Kültürü, Risk Almak ve Düşük Beklenti Ahlâkı" olan kitabının amacına uygun düşüyor. Yazar, kitabın amacını, "günümüz toplumunun neden olağanüstü bir güvenlik saplantısı içinde olduğunu açıklamak" (s.9) olarak dile getiriyor. Furedi'nin "güvenlik saplantısı "dediği olgu da, güvenlik talebine neden olan "risk"le birlikte gelen korkunun bir an önce ortadan kalkması için yapılması gerekenleri besliyor ve bu gerekenlerin adeta bir hobi haline gelmesinin ana kaynağı oluyor. SAYFA 20 C U M H U R İ Y E T