Katalog

lık başlığı ıçınde şın dılı ıle dıl ılışkısı ba £ına şoylc dcğınıyor " s,ııı dilı, doguı kııllanınılaıı yanlış kullanımlardan ayııt eimeyı kııllanun kuşkulaıım gıdeımeyı, dılı sağlıklı bıı yapıya kavııştuımdyı ve bu yonde gclıştırıp zengınleştıımeyı sağ lar " I'zvetan Todorov'un Poetıka başlıklı kısa yapıtından şıı sozunu bırınu bolu mc gııış hazıılıgı ıçın alı\otum ' Bıı be tıkte poftıka so/uığu, ısteı dı/elı, ısteı dızesı/ olsun tıtm ya/ınla ılgılı olacak tır" (1 sf 29) \anı poetık va/ıyı şıır çeı çevesı îçınde değıl ya/ın kapsamı genış lıgınde alacagım Ancak hem şın ve hem dc du/anlatım ıçın poetık yaklaşımlarımı ıçereeek demek ıstıyor |ean ( ohcn'ın şu almtısı benım hazırlı&ımı tamamlamış olaeak "Bızım ıçm soz konusu olan şur IIL duzanlatımı kaışılaştırmaktır Du/an latım, genelde kullanılan dıl olduğuna goıe onu bıı olçut olaıak şıırı de bu ol çutten sapma olarak dıışunebılırı/ " (1 sf 3 1) Dılbılım gosteıgebılım açısından şıır, bır tur du?anlatımdan sapıldığı anda ortaya çıkıyor Bııınu boluın ıçın buyuk oıanda yer tutan başlık Sapmaealar, Sap macalar Kıııamı ve Sapmaıa ve Gosterge, Bcnzeşım llkesı Gosterge konusunu ıkı ayrı kışıden ıkı soylenı ıle geçeceğım Bırınusı 1 De Saussurc'e gore "Cıoste ren ıle gosterılen aıasındakı bağıntı ne densızdır" Benvcnıste ıse tam tersını soyluyoı "Gosteren ıle gostcrılen aıa sındakı bağ nedensız değıl, zoıuniu dıır "(1 sf 61,62) Bu bolumde Soz Sa natı ülarak Şur, Buıunbılgısı, Sozbılgısı, Dcğışmece Kutamı, Bıçembılım, Eleştı rel Bıçembılım ve Çağdaş Poetıka baş lıkları da yer alıyor Şın hep bıı oıganı/ınaya benzetılır Bı çım ve/veya bıçemı ınerke/e alırsanız ya pısalu bır urıın <,ıkar, anlamı merkeze alırsanı?, toplumcu ya da gerçekçi bır urun çıkar Anlam ve bıçım/bıçem ara Mndakı bağın ıyı kurulması, en sağlıkh sonucuna ulaştırır ijiırı Antak bıçim vc bıçem de kendı ıçınde ııdelenmcyc gerek duyar Bıçımın anlam dı^ındakı ılış kılerının de ^ıııde onemlı yer edındığı ku^kıısu/dıır Mehmet Yalçm bu bolum de bır ya/ın eseıının nıtclıklcrıne anlatı mın bıtımı, ıterığın bıçımı, dıl ve duşun eenın bıçıme olan etkılerı, şıırdc anlatım ve anlatımın bıçımı, bıeım ve ıterık ayrımı, ^ıırde anlatım ve ıçerık, şıırdc vurgu yerleıı, seslerı belırleıne sorunları, koşuk bılgısı, turkçenın ses bılgıs,! gıbı ba^lıklaıla bıı konuya, konıınun kendı derınlı ğınde değınırken "Anlatım ve ıçerık duzlemlerının bırbuınden bağımsız olarak ıncclenebılmesı şnr kuramı açısından da buyuk onem taşımaktadır" dıyor. (1 sf 85) Bu bolum/konu, ya/ın emekçısıne ozgunluk kazandırmak ereğındedır "Gerçekten ıletının ıcerığını belırleyen bıcımdn ama bu bıçım bır araç oldu ğundan, genelde ılgıyı çekme/" derkcn (1 sf 81) de, bıçımın meıke/de değll, merkezdc duran anlama bır aıaç olduğıı nu belırtıı gıbıdıı Dıı/yazı ıle şıır ıijlev deş değıldıt Bıı anlatma kaygısi duyıı voısanız du/yazıvı kııllannıanız gerekır, !}iır anlatma kaygısını ta^ıyama/ "Doğal dıldekınden ayrı bır içeııklı butun ola rak ijiır, kendı yapısal kurallarını ı/ler Her ıkısının aynı o/değı (ustelık hem an latım hem de ıçeıık olaıak aynı ozdcğı) kullanıvor olmaları ı^levdes, olduklarını gosteımt/ Ftk lxn/c*ılıkluı hcrbırının bııeı gosteıgtbılım konusu olmalaıı dn ' d st9ü) Gosteıgebılım, dılbılım sesbılım ve anlambılımın ^ıııı açiklamada, ııdeleme de yetersız kalabılecegı savı nedenı ıle Şıırbılım' terımıne hak ettığı kavıam ve vazın uıunlerındL kııllanun esneklığı sağl.ınnijmakta/verılıiKmcktedıı Bu kı tap bu açldan onemlı bır ısjevı de yerıne getıııyor bu bagiamda ^ıııın bılımsel vonlemleı ıle ço/umlenemeyeteğı kanı sını oıtadan kaldıımaya yonelık gorev ustlenıyor Bılımlerın, çağdaş, şıır kuram D U M H U R İ Y E T K İ T A P vc poetıkalarla olan ılgılerı, koprıılerı bu kıtapta kuı ıılııyor 1 îiçbır gostergebılım a dılbılımcı sesbılımcı anlambılımcı nın Şıır dılı kavıamını vadsıdığmı ona ters du^tu^umı de goımus/dıı^muş değı lız, yalni7ca, bılımsel yontem bılımsıl yakla^ım ve kurallar çerçevcsımle kala rak şıııın belırlı bıı sınırlar ıçıne sokul maya çalıijilmasıntlan koıkaıım Bılını yor kı, tek basjina hıçbınsı ijiırı çozumle ıneyc yetmez Şın ele^tırısının bılımstl yontemleıle yetınmesı geıektıgı savında oldıığumıi7 dus.ıınulmcsın Mehımt Yal çın Dılbılım VL Şıırbılım adlı bu bolumu, Dılbılgısı ve Şıırbılıme katkıları, Bıçım ve Şıır, Cozıımleme Duzlemlerı Şııısel Işlcv, Iletının Kendı Ustune Yonelmesı Cs,değerlıgın Boyutlaıı baijlıkları ık kuı gıılamış Bu bolumde |ean Cohen Ro land Baıthes, Mıehael Rıftaterre, Roman Jakobson ve Samııel R Levın'ın dıı^un ccleıı, bolum ıçındekı başjıklar konıı sıında, Mehmet Yalçin tarahndan taıtı^ı larak yorumlanıyor Gostergebılım ve Şıırbılım olan dor dıınLiı bolumde, gostergebılım ayrıntılı bır biçımde ırdelenııkcn, gostergebılı mın şıırbılım ıle olan bağı da şematık bu biçımde betımlenıyor Bu anlamda okur ken Tahsın Yutel'ın şematıklerınden çok yaıarlandığımı soylemelıyım Mehmet Yalçin bu bolumde, gosterge kuramını (Gosteren sesbırım , Gosterılen anlam bııım ) ve gostergebılımı şu dılbılım ve gostergelımcılere gore tartıs,ıyot ve yo rumluyor F De Saussure, ( harles San ders Pıerce, Ernst Cassıer, Lrıc Buys sens, C Levı Strauss, M RıHaterre, Ro land Barthes, AJgırdas Julıen Greımas, Greımas'ın çevresınde gelıştırılen ve adı na "Parıs Gostergebılım Okulu" denılen akımın ıçınde olan Tahsın Yucel Françoıs Rastıcr, J C\ CoquetveJ Krısteva Krısteva'nın 'denn duzey ve yapıya dışkın şu sozu ılgımı çektı "Uretıcı betık dedı^ımız şey, dılsel ışleyıs.ın soyut bır duzeyıdır, tumce yapısını yansıtmaz, bu tur yapılardan once vardır, onları aşar ve oykulendırır Bu durumda soz konusu olan, anlamlayıcı bır ışleyıştır, oyle bır ıs, leyış kı, dılde kendı kendısını oluşturur ken, normal denılen soze ındırgene mez'Ml sf 176) "Dıze, bır şıırleştırme bıçımıdır" de dıyen Jean Cohen'ın "Ozgur Dızelı Şıırler " dıye ısımlendırdığı 'Duzanlatım şı m', beşınu bolumun tek konusu Rıffaterre'e gore, "^ıırsel duzanlatımı belırleyen şey, betıkte bır yerıne ıkı ışlevle yuklu bır anayapının varlığıdır " (1 200,204) Rıffaterre, Paul Eluard'ın o unlu 'Toılette' şıırı ve başkaca ıkı ornek uzerınde konuyu betımlıyor Altıncı bo lumde ıse, R Jakobson ve C L Stra ııss'un ortak çalışması ıle C Baudela ıre'ın 'Les Chats' çozumlemesı ıle başlı yor Daha sonra Mehmet Yalçin, M Ccv det Anday'ın 'Orta Yaşlı Kadın' ve Ete Ayhan'ın 'Bakı^sız Bıı Kedı adlı şıırlerı nı çozumluyor Sonuç olaıak şıırsel gostergeyı bır ımgelenım temelındc ' tanımlavan, "Şıır sel ımgeyı sıradan bır yananlam gıbı" duşunmeyen Mehmet Yalçın'm bu çalıs, ması dıkkatle okunması gereken bır ça lışma Kıtabın ısmı "Şıırın ürtak Paydası Şı ırbılıme gırış" olmasına rağmen Meh met Yalçin, şııım ortak paydalarını belır lcmek ve mutlaklaştırmak gıbı bıı ıddıa ıle ortava çıkmadığını belırtıyor (,ağdaij şıırdc ortak pavdaların belırgın olmasına tağmen, oıtak paydalar ve oıtak payda lar dışındakı heı konıınun dılbılım, gos tergebılım, sesbılım, anlanıbılım ve da hası bunlaıın kuram, poetıka ıle ılışkılerı açısından ırdelendığını gormek, ayrılmış mutlıı bır okuma zamanı oldu benım ıçın • 1 Şiirin Ortak Paydası: Şürbilime Giriş, Mthnut )ıilçı// DoknzL\lul\ay Iz mır200] 770 Gamal Gitani KAHİRE'NİN MÜCEVHERİ CÖSTERCEBİÜM VE ŞİİR... $1İR BİR ORGANtZMA yıl Kahire'sinde nen dolaplar * v!^/Günümüz Mısır edebiyahrfln en önemli yazarlahrfdan biri olan Gamal GitatıitScih'da en sevilen rorrtaı nnuiulmaz jmr.Kaic Osmnnlıltir'ın l hırsı/lıklarm aln (ÎIBindığı^ a^ıybı u göT&nıı/, btflmez. ^ gurultülerini, ca^^^^^fflt^&niTO^^ffıTierden yükselen hıçkınklan <CTWf^Be>:ti^VallWBIşvapıt. CAN KITABEVI ETKINLIGI 20 Kasım 2004 Konuşmacı: Haluk SUNAT Konu: Yaratma Süreçleri ve Yazınsal Metne Tsikanalitik Duyarhkh Bakış' r Cm KİTABEVİ Saat: I8.00 AYINLARI kitabevimizde bulabilirsiniz www.canyayinlari.com KİTABEVİ yayinevi(ajcanyayinlari.com \(.mçar)iCad No 22 OulaiMimy SAYFA 13 S AYI