Katalog

da, güzel, güzel olduğu kadar da müsrif olan oyuncu Juliette Drouet ile tanışır. Uzun yıllar metresi olacak oyuncuyu içten bir aşkla sever. 26 Şubat 1874 tarihli mektubunda ona şunları yazar: "Annem beni 26 Şubat 1802 dünyaya getirdi. 16 Şubat 1833'te ise seni severek dünyaya ikinci kez geldim. Annem beni doğurdu, sense yarattın. Her iki tarih de aynı aya rastlıyor". Hugo, Juliette Drouet'nin tüm borçlarını ödedi, ama kendi koşullarını da hemen dayattı. Dışarıya çıkması ve Hugo'nun onayı olmadan para harcaması yasaktı. Juliette yaşamının sonuna dek sürecek dört duvar arasına kapalı, aşk ilişkisini büyük içtenlikle kabııl etti. Karısı Adele'e gelince, o da bundan böyle kocasınm başarılarına destek olmak, çocuklarıyla daha yakından ilgilentnek için SainteBeuve'den ayrıldı. 1 lugo ailesiyle birlikte bugünkü Vosges Meydanı'nda içinde gizli köşeler, geçitler bulunan kocaman bir eve yerleşti. Şair bıırda en güzel dizelerinden oluşan şiir kitaplarını yazdı: Les Voix Interieures (1837) (lçSesleıi),LesRayonset les Ombres (1840) (Işık Hüzmeleri ve Gölgeler). Gençlik yıllarının aşın namus düşkünlüğü artık bitmiştir. Bu evde ziyafetler verilir, sevgililer ağırlanır. Çok sevdiği kardeşi Eugene'nin yaşamı Charenton deliler evi'nde son bulur; tıpkı ilerde kızı Adele'in başına geleceği gibi. Aynı dönemde yazarın önünde yeni bir siyasal ve yazısal yaşam açılır. Prenslerle, prenslerle dostluklar kıırar, 1841'deFransız Akademisi'ne, 1845'de Yüksek Meclis'e üye seçilir. Günümüz ölçülerine göre yaşlı sayılmayacak Vikont Hugo yavaş yavaş şişmanlamava başlar, saçları kıvırcıklaşır; artık kendisi olgun, kalbi genç bir adamdır. Fransız Akademisi'ne seçilişinden iki gün sonra bir kenter tararından haksız yere suçlanan bir fahişe lehine polis karakolunda tanıklık yapar. Juliette Drouet ile her yıl uzun yolculuklara çıkar; Fransa'da Normandiya ve Brötanya bölgelerine, lsviçre ve Italya'ya giderler. Almanyayolcuları 1842yılında Rhin başlığıyla kitaplaşır. Bir Ispanya yolculuğu dönüşünde, 4 Eylül 1843 de, gazetelerden, 19 yaşındaki büyük kızı Leopoldine'nin Seine nehrinde, Villequier yakınlarında boğularak öldüğünü öğrenir. Kocası Charles Vacquerie de karısını kurtarmaya çalışırken ölmüştür. Bu büyük acı Hugo'yu neredeyse yıkar. "Heyhat! karanltk anlıma gece dakunur kara mermer elleriyle" On yıl boyunca, Hugo hiçbirkitap yayınlamaz. Kıskanç bir ressamın karısı olan güzel sarışın Leonie Biard ile ilişkisi, kocanın şikâyeti üzerine, polis tararından basdıp, suçüstü yakalanmayla sona erer. Leonie iki ay hapis cezasını çekmek üzere SaintLazare hapishanesine gönderilir. Yüksek Meclis üyesi Hugo, Kral'dan bu olayın sessizce geçiştirilmesini rica eder. Kral da kıskanç kocayı susturabilmek için kendisine birçok tablo ısmarlar. 1848 Şubat devriminden 2 Aralık 1851 darbesine dek Fransa siyasal açıdan dört önemli yıl yaşayacaktır. 1848 Mayıs'ında sağcı bir partinin listesinden milletvekili seçilen Hugo Haziran ayındaki halk ayaklanmasının bastırılmasına katılır. îki oğluyla birlikte sağ görüşlü L'Evenement (Olay) gazetesini çıkarır. Lous Napoleon Bonaparte'ın cumhurbaşkanı adaylığını destekler. Ama çok çabuk düş kırıİdığına uğrar, çiinkü yeni başkan edepsiz bir diktatöre dönüşmüştür. O da nalkı ve özgürlükleri savunmak için sola yanaşır. 2 Aralık 185 l'de Hugo'nun KüçükNapoleon dediği PrensBaşkan sıkıyönetim ilan ederek medisi ele geçirir. 4 Aralık'ta başlayan direnişi kırmak için askeri birlikler uyarıda bulunmadan cadde boyunca toplaCUMHURİYET KİTAP SAYI 650 nan halk üzerine ateş açar. Hugo hapise atılırsa da, Juliette sayesinde, sahte pasaportla gizlice Brüksel'e kaçar; böylece uzun bir süre için Fransa'dan ayrılmış olur. Sonunda kızının acısından biraz olsun sıyrılan Hugo kendisiyle barıştığında "yazınsal ve siyasal devrim bende birleştüer" dedi. Vikont Hugo kısa bir süre için suskıın kalsa da, sağlanması gereken barışın geleceği, özgürlük ve adalet için, vatandaş olarak konuşacaktır. "Önce bu iki yüzlü adamı cezalandıralım", diyerek III Napoleon hakkında suçlamalarla dolıı Histoire d'un crime'i (Bir Cinayet Oyküsü) yazmaya başlar, sonra tüm Avrupa'da yankı bulan Küçük Napoleon başlıklı yergisini yayınlar. Belçika hükümeti bu can sıkıcı sürgünü sınır dışı etmeden, o ailesiyle birlikte Jersey adasına gider. Paris'in canlı toplum yaşamından uzak bu adada Les Châtiments (Cezalar) baijhğını taşıyan siirleriyle Fransa'daki iktidarı ve özgürlükleri zorla gaspeden Prens Başbakandan intikamını almayı sürdürür. larla yasadığı kısa süreli aşklarını dile getirmektedir. Her gün seyrettiği Okyanus, 1866'da Les travailleurG de la mer (Deniz tşçileri) başlıklı romana esin kaynağı olur. Bu, bir aşk uğruna doğanın korkunç gücüyle savaşıma giren bir delikanlının destansı romanıdır. 1868'de karısının ölümünden sonra, Hugo iki romana birden başlar: Biri, kahramanı bedensel çirkinlikle ruhsal güzelliği birleştiren barok bir yapıt, L'homme qui rit (Gülen Adam); diğeri Vendee ayaklanmasını anlatan Quarevingttreize'dir (Doksanüç Devrimi). Fransızların Sedan yenilgisi İkinci Imparatorluğun düşmesine neden olur, Cumhuriyet ilan edilir. Hemen ertesi gün, 5 Eylül 1870'de Hugo büyük bir coşkuyla karşılandığı Paris'e döner. O akşam tüm Paris tiyatrolarında Les Châtiments'dan (Cezalar) şiirler okunur. Kuşatılmış başkentte Hugo tehli kedeki ülkenin ve direniş hareketinin birleştirici simgesi olur. Cumhuriyetçilerin listesinden 1871 Şubat'ında milletvekili seçilir. Programında bugün bize hiç de yabancı gelmeyen tasarılar vardı: Ölüm cezasının kaldırılması, hukuk " Korkunc bir cinayet tüm bir halkt zınreformu, parasız ve zorunlu eğitim, kactre vurmak dın haklan, Avrupa Birleşik Devletleri... Dingin ve düşüncelı Tanrt ayırmasın meclisin toplandığı Bordeaux'ya gider gözünü ondan" ama oturum sırasında, sağ çoğunluk tarafından onaylanan "barış' anlaşmasıJuliette Drouet dejersey adasına, Hunın protesto etmek amacıyla milletvego'ların katıldığı Mauriee Terasse Vilkilliğinden istifa eder. Tam o sırada oğla'sına yakın bir eve taşınır. Ana kız, iki lu Cnarles'ı bir beyin kanaması sonııcu Adele kendilerini yazı yazmaya verirken, yitirir. Paris Komününün başladığı günCharles fotoğraflar çeker, François Viclerde özel işçileri için Brüksel'e gitmek tor ise Shakespeare'in tüm yapıtlarını zorunda kalır. Isyancıların programını Fransızca'ya çevirir. Hugo evinde yakın beğenmesine karşın, Komün hareketidostlarını toplayarak ipnotizma seansni biraz erken bulduğu larını düzenlemeye, sık için olaylara karışmamasık "masayı oynatmaya" 1862 baharında Les Miserables'ın (Sefiller) ya özen gösterir. O günbaşjarsa da bu merakınyayımlanması dünya çapında bir olay olur. Roman lerde yayımlanan L'An dan çabuk vazgeçer. Hutoplumun tüm sınıfları tarafından coşkuyla nee terrible (Korkunç go kendisini haksızlıkla Yıl) adlı şiir kitabı biraz ra, baskılara karşı başvukarşılanır. Destansı, dramatik, tarihsel öğelerin soğuk karşılanır. Yeni rerulacak soın makam olayanında güldürü özellikleri de taşıyan bu dev roman, jimin pek başarılı olmadırak gören birçok insandilin tüm araçlarını kullanarak aşkı ve acıyı ğını görerek düş kırıklığıdan mektup alır. Huna uğrar. Kısa da olsa, gego'nun aldığı tavır, ada anlatmakta, okurların ortak duygularına, ne bir sürgiin yaşamı başvalisinin kendisini kovdeneyimlerine seslenmektedir. lar; Lüksemburg'da Vianmasına neden olur. Bude'ye yerleşir. Paris'e dörada geçirdiği üç yıl yaşanüşünde, Komün harekemının en verimli yılları ti suçlularının bağışlaarasındadır. Jersey'i en namsını ister, sonra da önemli yapıtlarından biQuarevingttreize adlı ri olan Les Contemplatiromanını bitirmek için Juons'nu (Seyirler) liette ile Guemesey'e dö1856'da bitirerek terkener. Hugo'nun çılgınlıklader. Bu yapıt bir tür yarı henüz bitmemiştir. şamöyküsü, "bir ruhun anılarıdır". Sandıkları daha sonra La fin du sa"Benını $u yaşlı sırudan tan (Şeytanın Sonu, Dififjnlüme Cuptdon vclcdi eıı (Tanrı), Les Chansons Öyc bir dalar ki, borades rues et des bois'nın zanla, bandoyla, mızıkay(Sokaların ve Koruların la" Şarkıları) dizelerini oluşturacak binlerce dizeyle Yetmiş yaşında, Julietdoludur. te'i genç çamaşırcısı Blanche'la aldatır. Ozve3lEkim 1855'de Hurili, sadık Juliette'e de go ve ailesi Guernesey kendini bağışlatmak için adasına gelir, birkaç ay yeni dizeler yazar: sonra da HautevilleHousse adını verdiği kona"Sen kendi mavıliğinde ğı satın alır. Kendisi buhuzurlu ol. Senin için bir radayken Les Contempıi/evin, gccerken bir çiçeğe lations ve Legendes des jöyle bir aokunan ı^ıg'ın ne siecles birer başyapıt olaönemi var? En derinlerderak Paris'de çok DÜyük kı yıldızı göklerin, bir giilbir ilgi görürler. Altmış den korkmaz" yasına yaklaşan Hugo sakal bırakır, balıkçı yeleği giyerek, bulunduğu orüğlu FrançoisVictama içtenlikle uyum tor'un ölümüyle dört çosağlar. 1859 yılında tüm cuöundan sadece Adele sürgünlere af çıkar, kalır. O da yanında değil Fransa'ya dönmelerine dir. Tüm sevgisini torunizin verilir. Hugo'nun ları Georges ile Jeanne'a çevresindekilerin çoğu, verir. Yasadığı her duygııbaşta anne Adele olmak vu dile getirmekte ıısta üzere Paris'e döner. Huolan Victor Hugo bu kez go tek başına adada kaiçinden geçenleri L'Art lır. "Fransa özgürlüğüne tekrarkavuşunca ben dönerim" der. Aynı dönemde yazar, on yıl önce bir kenara bıraktığı Miseres (Sefalet) başlıklı romanını yeniden ele alır. Edindiği yeni düşünsel ve siyasal kavramlar ışığında kitabını yeniden eözden geçirir. 1 Ocak 1861 gününden başlayarak büyük bir istekle romana son biçimini verir. Bu yapıtın 1862 baharında Les Miserables (Sefiller) adıyla yayımlanması dünya çapında bir olay olur. Roman toplumun tüm sınıflan tarafından coşkııyla karşılanır. Destansı, dramatik, tarinsel öğelerin yanında güldürü özellikleri de taşıyan bu dev roman, dilin tüm araçlarını kullanarak aşkı ve acıyı anlatmakta, okurların ortak duygularına, deneyimlerine seslenmektedir. "Sanat sanat içindir" görüşünü savunan kimi eleştirmenler böylesine "insancıl" bir yapı Karşısında rahatsız olur, diğerleri ise böyle bir romanın Victor Hugo gibi büyük bir yazarın yapıtı olmasından son derece memnundurlar. Bu kitabı, 1864'de oğlu FrançoisVictor'un Shakespeare'den çevirmekte olduğu oyunlara bir önsöz olarak tasarladığı, sanat konusundaki yürekli düşüncelerini dile getirdiği William Shakespeare başlıklı denemesi izler. Altmış yaşlarındaki yazar, Guemesey'de hizmetçiler ve güzel konuklarıyla çapkınlıklar yaparak keyifli yaşamını sürdürürken, çokönceden yazmaya başladıöı, kendisinin "hafif" dediği, şehvet dolu şiirlerini Les Chansons des rues et des bois (Sokakların ve Koruların Şarkıları) başlığıyla yayınlar. Şair, bu yapıtında alaycı ve sevimli bir biçimde köy yaşamının güzelliklerini, doğa sevgisini, köydeki köylü kadın ve kızSAYFA J 13