Katalog

B 0 1 M I C I Once aşağıda tanımları verilen sözcükleri bulmaya çalışın ve her bir harfi bir yatay çizgi üzerine gelecek biçimde yazın. Sonra çizgilerin altlarındaki sayılara göre bu harfleri bulmacadaki aynı sayıh karelere aktarın (Kara kareler iki sözcük arasmı gösterir. Bir satırm sonunda kara kare yoksa, bu, sözcüğün alttaki satırın başına sarktığını gösterir). Bulmaca tamamlanınca, sorulan tanımların karşılığı olan sözcüklerin ilk harfleri yukarıdan aşağıya doğru, Hera Şür Kitaphğı'nca yayımlanan Tamer Oncül'ün şiir kitabının adını oluşturacak; bulmaca karelerindeyse, aynı şiir kitabından bir alıntı ortaya çıkacaktır. Tanımlar ve sözcülderiniz: A. "William ..." ("Sineklerin Tanrısı" adlı romanı da yaratan tngiliz yazar). İMBtMUMCUOĞLU Ene kıvılarında ıkos Temelis'in "Arayış" (Çev.: Panayot Abacı, Doğan Kitap, 2002) uzun zamandır başucumda olmasına rağmen ne yazık kı geç okuyabildığim bir kitap oldu. "Arayış" altı bölümden oluşııyor. llk bölümün yazarı Nikola aynı zamanda romanın baş kahramanı (kelimenin tam anlamıyla şdvalye ruhlu bir kahraman) ve diğer bölumleri anlatanlar hep onun yaşamında girdiklerı zaman dilimlerini, dana öncesinden başlayarak anlatıyorlar fakat tüm anlatıların temelinde Nikola'nın yaşamöyküsü yer alıyor. Iç içe giren altı anlatıcının yaşamları Nikola'nın doğum yılı olan 1870 yıhndan başlayıp 1920'lere, hatta günümüze dek uzanı N yor. "Arayış"ın ilk dikkat çeken özelliği Anadolu kültür mozaiğini tüm renkleriyle yansıtmasında. Yaşar Kemal'in "Bir Ada Hikâyesi" romanlarındaki anlatımlara benzeyen bölümlenyle, bir şehirde, bir kasabada birlikte yaşayan Rumlar, Ermeniler, Türkler, Yahudiler, aynı bölgenin insanlan olmanın ötesinde birbirlerine duydukları sevgiyle kurdukları doğal aileler içinde yaşayan insanlar. Sevginin bir araya getirdıği bu ailelerde, kendi ailelerinden kopan insanların birbirlerini kardeş ya da oabaoğul bilmeleriyle kurulan yeni yaşamlar anlatılıyor. Romanın birinci bölümünü oluşturan "Nikola'nın Anlattıkları", daha sonra başkaları tarafından anlatılan diğer bölümlere de ışık tutan nitelikte. Nikola'nın yasamında çok önemli rol oynayan babasının 1886 yılında evi terk etmesi, tüm ailenin başka yönlere akmasına neden olan bir olay olarak yaşamları altust eder; küçük bir çocuk olarak Nikola'nın babasına duyduğu güvenin sarsılması Yenly onda derin bir iz bırakır. Bunu daha sonra yaşamını anlatanların anlamadığı bir derinlikle okuyucu seziyor, sanki çocukluğunun kendisi tarafından anlatılması gizlice okura bazı davranışlannın temelinde yatan izleri açıklıyor. Çok çarpıcı örneklerden biri (s. 12) "...bir gün evde bir şamata koptu ve Elli kovuldu. Bir süre sonra öğrendiğime göre, Elli'yi çamaşırhanede, beni kucağına almış, göğsünü açmış, ben memeleriyle oynarken yakalamışfar; o sırada ben altı yedi yaşlarındaymışım. Ben anımsamıyorum, buna benzer olayları hiç unutmamama karşın." Daha sonra Nikola'nın babasmın kızı yaşındaki ortağının kızıyla ilişkisinin ortaya çıkması ve evi terk etmesi, bu anlatılan küçük öyküde belki de hizmetçi kıza atılan bir irtiranın, büyük bir olasılıkla babasının sarkıntılıklarını örtbas etmek için işten çıkarıldığı şüphesini doğuruyor. Nilcola her şeyi en ince detayına kadar anlatırken böyle bir olayı hatırlamaması, ailenin onurunu kurtarmak adına yapılan (romanda daha sonra bu tip göndermeler çok oluyor) bir çirkinlik olduğunu doğruluyor. Nikola'nın babasından oğrendiğı "her nedenden sonra nedenin nedenini araman ve sonuçta gerçeği bulman gerekir" öğüdü, aile sırları söz konusu olduğunda belkı geri planda kolayhkla bırakılıyor, fakat bu öğüde Nikola yaşamı boyunca bir anlamda sadık kalıyor, görünen doğruların ötesinde yatanlar kendisine acı verdiğinde bile onun için çekici olmaya devam ediyorlar. Nikola, kapalı bir insan. Kendisi hakkında dışarıya az bilgı sızdıran biri, buna rağmen çevresinde sarsılmaz bir güven duygusu yaratmayı becerebiliyor. Babasını günahkâr olarak tanımlayan kiliseyle tam anlamıyla hiç barışmıyor fakat babasından ona kalan öğütler, yaşam bilgisi ve insan sevgisi onun karakterini belirleyen unsurların başında geliyor. Hayatının bir döneminde haksızlığa uğrayan biri olarak, haksızlığa uğrayan diğer insanlara şefkatle yaklaşmayı öğreniyor. "Arayış" özellikle ikinci bölümünden sonra büyük bir zevkle okunan bir roman. Birinci bölümdeki bazı detaylar ancak romanın ilerleyen sayfalarında anlam kazanıyori Nikola'nm babasının saati ve kitap sevgisi gibi. Romanın ayrıca ev kavramını sorguladığı da hissediliyor. Evin yapımı, yapı ustası tarafından tüm ayrıntüarıyla anlatılırken, roman kahramanlarının bir dramı olarak gerçek anlamda bir eve sahip olmamaları da dikkat çekiyor, Anadolu'da yaşayan insanların ev olarak bildikleri yerlerden uzaklara göç etmeleri "ev" kavramına yeni anlamlar getiriyor. Nikos Temelis Anadolu'nun 19. yıizyılda başlayan ve 20. yuzyılda acılarla süren göç aramını bir tarihçı inceliğiyle anlatıyor fakat merkeze hep insanı yerleştirmesi sonucunda okur ıçten bir dille anlatılmış, humanist bir yaşamöyküsü buluyor." www.yazinsanati.cjb.net H. "... Kızkardeş" (Anton Çehov'un bir oyunu). 68 4 I. Tarkan'ın söylediği bir şarkı. 24 34 60 50 28 8 79 J. Bir tür erkek deve. 51 70 67 7 44 77 9 6 64 1 B. Sylvia Plath'ın bir kitabı. K. Bağırsaklar. Göç draım 21 46 65 29 49 59 19 73 16 76 C. "...nişanıkalmamak" (yokolupunutulmamak). L. "Hüseyin ... Gürpınar" (yazar). 41 38 37 35 42 40 72 53 25 M. Yaratma, yoktan var etme. D. Hızla, öfke de ya da korkutmak için yaklaştırma, uzatma. 54 55 36 5 63 47 69 56 45 62 E. Halk ağzında yaşayan ermişler topluluğu. 66 61 31 13 74 75 52 26 2 12 23 33 eei.sayımnçözümü 43 78 14 30 48 32 71 F. Optik kaydırma. A. Mamelek, B. îçimizdeki Şeytan, C. Navçağan, D. Edebali, E. Lem, F. Şüheda, G. lhtiyar Bahkçı. H. îlk Gibi Son, I. Rumuz. Şiir: "Kuşatırken meçhul bir ükeyi metal çağ bizi sizden/ başka hiç anlayan olmadı evimize gidelim" 11 27 3 G. îsviçre'de, Beznau nükleer santralının bulunduğu komün. 17 10 58 57 15 22 20 18 39 Nlkos Temells CUMHURİYET KİTAP SAYI 663 SAYFA 39