Katalog

Ekrem Akurgal Ege ve Izmiri anlatıyor Eski çağda Ege ve İzmip VOICUIUBU... Ord. Prof. Dr. Akurgal Alman, îngiliz, Ispanyol, Fransız, ltalyan dillerinde yazılmış, Avrupa'da baskıları yüzbinleri bulan kitaplarına bu kez Türkçe bir yenisini daha ekledi: Eski Çağda Ege ve Izmir... Akurgal duru ve son derecede anlaşılır bir dille yazdığı kitabında, Ege için, "arkeoloji cenneti" diyor. Yeryüzünün en önemli arkeolojik kazılarının büyük bölümünün Ege'de gerçekleştiğini anlatıyor... SEROAR KIZIK I ellen mitolojisine göre ünlü kahraman Theseus, Giritadasındaki Minotauros canavarını öldürmeye giderken, baba' sı Atina Kralı Aigaios'a, başan ile dönerse gemisine beyaz yelken çekeceğini söyler. Ancak Theseus sözünü unutur. Zafer dönüşü gemisi limana, siyah yelkenle girer. Dönüsü özlemle bekleyen Aigaios siyah yelkenleri görünce oğlunun öldüğünü sanarak kendini denize atar. Böylece boğulduğu denize "Aigaios Pontos'' (Aigaios Denizi) adlı verilir. Bu ad zamanla "Ege Denizi" biçimine dönüşür. lşte, Ege'nin bir öyküsünü de böyle anlatır Ord. Prof. Dr. Ekrem Akurgal son kitabında... Ege'de gerçekleşen 50 yılı aşkın bir çalışma ve bu emeğin sonucu bir kitap daha... Ord. Prof. Dr. Akurgal Alman, îngiliz, tspanyol, Fransız, ltalyan dillerinde yazılmış, Avrupa'da baskıları yüzbinleri bulan kitaplarına bu kez Türkçe bir yenisini daha ekledi: Eski Çağda Egeveîzmir... liderliği M.Ö. 650 tarihlerinde Ege'ye geçmiş ve orada bugünkü Batı Uygarlığı'nın temelleri atdmıştır. Tarihte böyle büyük rol oynamış Ege'nin geçmişini hem Egelilerin hem de her Türk'ün bilmesi bir uygarlık görevidir..." Akurgal duru ve son derecede anlaşılır bir dille yazdığı kitabında, Ege için, "arkeoloji cenneti" diyor. Yeryüzünün en önemli arkeolojik kazılarının büyük bölümünün Ege'de gerçekleştiğini anlatıyor... Efle'nln dünya tarhlndekl rotü Akurgal kitabında Ege'yi anlatırken bölgenin dünya tarihindeki yeri ve rolünü vurguluyor. Okurlar için şu örnekler çok ilginç olmalı: "Bugünkü Batı Uygarhğı'nın ilk anıtsal yazın eseri, yani tlyada Destanı'nın Ege'de, büyük olasılıkla tzmir'deHomerostarafındanyazıldığı... özgür düşünce, yani dinsel kaygılardan ve ilkel inançlardan sıyrılarak doğayı objektif bir yöntemle incelemenin dünyadaki ilk örneklerinin M.Ö. 6. yüzyılın ilk yarısında Ege'de Miletos kentinde gerçekleştirilerek, astronomi, matematik, geometri gibi bilimler kurulduğu... Günümüze kadar yaşayan îon mimarlık kent planının M.Ö. 5. yüzyılın ilk yarısında Hippodamos tarafından Ege'nin Miletos kentinde gerçekleştirildiği... PerslerinKralYolu'nuntran'da başlayıp Ege'de Efes kentinde son bulduğu... Dünyada tamamı mermerden inşaa edilmiş olan ilk anıtsal tapınağın Ege'nin Efes kentinde olduğu... Paranın M.Ö. 7. yüzyılın ilk yarısında Lydia ile îon kentlerinde icat edilmesi..." Bu ömeklerin ayrıntısı fotoğraflarıyla Akurgal'ın satırlarında. tzmir, Erythrai, Foça, Çandarlı, Kyme, Daskyleion... Eski çağda Ege'de Akurgal'la bir gezi, çok ilginç olsa gerek... • Eski Çağda Ege ve Izmir/ Ord. Prof Dr Ekrem Akurgal /Ya$ar Eğittm ve Kültür Vakft Yaytnlan. geçen yıl 4. baskısı yapılan Anadolu Uygarlîkları'nadeğinbirçokyapıt... Arkeoloji alanında, Bayrakh'da M.Ö. 1050300 tarihleri arasında eski Izmir'in Athena Tapınağı'nı, evlerini, heykellerini ortaya çıkarması, Sinop'un arkaik dönemini, Dskyleion ööreninde Pers Satraplık merkezini, Çandarlı'da Anadolu'nun en zengin vazo koleksiyonunu veren mezarhğı, Foça ve Ildın'da Athena tapınağı 2e heykel yontuculuğu ve seramik ürünlerini yeniden gün ışığıyla tanıştırması... Ve bu yapıtlarının, büimsel çalışmalannın getirdiği bir dizi onur unvanı: Alman büyük likayat nişanı yıldızlı rütbesi. ltalyan Commendatore nişanı. Fransa Cumhurbaşkanınca verilen Legion d'honneur'ın Officier rütbesi. Goethe madalyası. Belçika büyük şeref nişanı. Almanya, Amerika, Avusturya arkeoloji enstitülerinin şeref üyelikleri. Bordeaux, Atina, Lecce ve Anadolu üniversitelerinin şeref doktorluğu...» Akurgal, Bayratclıda çıkan blr buluntu İle altta, Ostte Ise Bayraklı kazılan süreclnde (1995) kadar, dahabaşka alanlarda çalışan aydınkişileredeyöneliktir" diyor. Şöyle bir ışık da tutuyor okuyuculara Akurgal: "Gerçekten kitabı okuyanlar göreceklerdir ki, yeryüzünde özgür düşünce, müspet bilimler, felsefe, epos ve lyrik şiir gibi alanlarda Ege bütün dünyaya öncülük etmiş, 3 bin yıl boyunca Doğu'nun egemenliğinde olan kültür Uluslararası blr blllm adamı Akurgal'ın 83 yıllık yaşamı öylesine üretken ki, başta arkeoloji olmak üzere tümüyle kültür, sanat, uygarlık ve tarihle örülmüş bir yaşam bu. Adı, ulusal sınırları çoktan aşmış, uluslararası boyuttabirbilimadamımız... önceki sohbetlerimizde o arkeoloji heyecanını yıllardır sürdürmesini, emeklilik yaşammı bir kenara itip, ülke için Anadolu uygarlıkları için, îzmir için çabalannı, bu bitmeyen enerjinin kaynağını sormuştum. Durmayı bilmediğini söylemişti. Ürünleri de ortada,gösteriyorbunu. 1942'de Berlin'de yayımladığı Grıechische Reliefs Lykien'den başlayıp, SAYFA 4 Ayduılara yöneUk bir kltap Akurgal son yazdığı kitabı Eski Çağda Ege ve Izmir için," Arkeologlar, tarihçiler, sanat tarihçileri ve mimarlar P SAYI 213