Katalog

Yaratıcılık karşı koymaktır Bir Dünya Şairi: Radovan Pavlovski ulusal şair ilan edilen gözde bir şairi... Şiirleri yirminin üzerinde dile çevrilmiş, birçok ödüller almış; gün yirmi dört saat şiir düşünen, soluyan, yazan; şiirle yaşayan biri. Şiirlerini Makedonca, Hırvatça, Sırpça yazıyor. O, 'ben tek bir dille yazıyorum diyordu; şiir diliyle, aslolan da budur benim için'... Yazarlar Birliği lokalinde buluştuğumuzda, Üsküp'e kar yağıyordu. Biz sabah kahvelerimizi yudumlayarak, şözün bendini aşıyorduk. Nusret Dişo Ülkü, bu 'an'ın dilmaçlığını yapıyordu bize. Sözcük, tümce tümce şiiri, şiirle dolu bu dünyasının alaşımını/ kaynaklarını anlatıyordu Pavlovski... SözşimdiO'nun. Şair, Şlta ve Zaman Bir yaztnızda, "Ozanın zamant tek zamanlıdır, en yoğundur ve en gerilimlidir" diyorsunuz. Zaman kavramı şiirinizde belirgin bir öğe. Dtğeri de; dog"a, onunla buluşan renk ağışmasıdtr. Zaman kavramtmn değişken boyutundakı görünümlerle/çağrtştmlarla yaratılan imgeseldünyada jitrinizinereyekoyuyorsunuz? Buradan yola çtkarak şiirtnize kapt aralayaltm diyorum. Birbirini izleyen bu sorularınıza teşekkür ediyorum, Andaç. Her zaman için bir zaman ve bir şair vardır. Bu şair, bir zaman içinde her zaman içindır; bu süremi kapsamaktadır. Benim bir dizem şöyledir: " Yalnızca kulağıma türkü söyleyen / bir zaman vardır." Burada benim kulağıma uğuldayan bir zaman var. Yaratıcılıkta bütün zamanlarımız vardır. Bu zamanda fiziki hayatımızın zamanı vardır. Tine gelince; bütün kapılan açıktır. Bu kapıları her zaman ardına kadar açıyoruz. Şiirin de kapılanm açmış oluyoruz bununla. Bütünleyici, kapsayıcı bir yanı vardır bunun. En açık, en yakın kapı ve evler; Balkanların uygarlık kapılarıdır. Bizde dünya sentezi oluşmaktadır. Bunun hareket noktası, bir kökene bağlıdır. Şair burada bir tanıdır. Bütün iklimleri içine almaktadır. Varlanmanın koşullarını kendisi yaratmaktadır. Bunu yok etmek zordur, çünkü yokedilemeyen bir şeydir o. Şiir kesinlikle yok edilemez. Sadece şairler zaman içinde acıya, çileye uğramaktadır. Oysa ki şiir hiçbir zaman çile yaşayamaz. Şiir, şairin acılarına, çilelerine karşı yücelmektedir. îştebu zamanları bir araya, bir noktaya getirmektedir şair. Gerçek şair, kendi şairlik zamanını kendisi yaratmaktadır. Bu zaman bir gün ışığı gibidir, karları eritir. Duvarları yiKar, ideolojileri delip karşı tarafa geçer. Şiir, politik fragmandan daha güçlüdür. Şiirin kendi kökeni vardır. Kabuğu ulusaldır. Bir yumurta kabuğu gibi... Yumurtadan çıkan bir yavru uçana kadar bir kuştur. Ve bu kuş bütün bir C U M H U R İ Y E T KİTAP SAYI 213 1 "Göl Ülkesi" adlı şiirler toplamı ülkemizde de yayımlanan çağdaş Makedon ozanı Radovan Pavlovski, Türkiye Yazarlar Sendikası'nın 20. kuruluş yılı etkinliklerine katdmak üzere geçen hafta sonu îstanbul'a geldi. Cemal Reşit Rey Konser Salonu'ndaki toplantıda şiirlerini okuyan Pavlovski ile bir söyleşi gerçekleştirdik. FERİDUN ANDAÇ ağdaş Makedon şiirinin en î gözde şairi Radovan Pavlovski , ile tanışmamız, geçen yıl, Kos| taRaçinBuluşmaları'nınyapıl* dığı Tito Veles'te olmuştu. Şiir şenliği akşamı, o hınca hınç dolu salonda, okuduğu şiirinin büyüleyici etkisinden kurtulamamıştım. Sonraki gün, sempozyumda; sanatın yaratıcı/etkileyici, sınır tanımayan gücünden söz ederken; bunu da dile getirmiştim. Bildirimde ele aldığım yazarın sürgündeki kimliği, yaratma özgürlüğü, yazınsal iktidarın gücü konusundaki düşüncelerimi; "benim de düşünce ve duygulanmı dile getirdiniz" diyerek; coşkuyla karşılayan Pavlovski ile uzun uzun söyleşmiştik. Onun, bir dünya şairi olarak, yaratıcı kimliğinin belirgin yanlarını, şiir, yazı ve düşün dünyasına yaklaşınca daha iyi görebiliyordunuz. Sonraki günlerde Ilhami Emin, özellikle Nusret Dişo Ülkü'nün yakın ilgilerijelbettekiNerati Zekeriya'nın, Ferdane Elmazoviç Altanay'ın çevirileriyle Pavlovski'nin şiir/yazın dünyasına doğru uzunca bir yolculuğa çıktım. 30. Kosta Raçin Buluşmaları için şair Sunay Akın'la Üsküp'e gittiğimizde, Pavlovski ile yeniden buluşmuştuk. Bu kez, birbirimize biraz daha uzunca zaman ayırıp, söyleşebilmek için Tito Veles'te anlaşmıştık, Üsküp, birönceki gün, Çingene yazrnı yaşıyordu. Bugünse (15 kastm, salı) kar, dağlardan Vardar ovasına inmişti. Eski ve yeni kenti ikiye bölen Vardar nehrinin üzerindeki Taş Köprü'den geçip, nehir boyunca sıralanan ıhlamurların renk çıngısı altında dolaşıp, yeniden Türk Çarşısı'na dönüp bir kahvede çay içerek Pavlovski'nin yeni yazdığı ilk kez Türkçe'de yayımlanacak olan, "Yılanın Bilmediği Güneş", "Üsküp: Çanların Göğü" şiirlerini okuyordum. Pavlovski, ülkesinin çok genç yaşta Ç SAYFA 12