Katalog

Fransız televizyonunun en önemli kitap programıydı Pivof nun Apostrof'u yok artık len yayımlanan programda ilginç bir yöntem bulmuştur: 6 yazarı çağırmışsa, her yazar diğer 5 meslektaşının kitaplarını okur ve herkes herkesi kıyasıya eleştirir. Pivot, burada sadece oturum yöneticisi, hakem konumundadır, ama arada sırada öyle iğneler sokar ki " A p o s t r o p h e " çıkmak olağanüstü güç bir sınav olur her yazar için. Bu programda yer almak, ilk elden 50 bin satışı garanti etmektedir istatistiklere göre. Pivot insanı vezır ya da rezil edebilen cinsten bir insandır. Açık vermeye gelmez, buldu mu boşluğu atar golünü, ama şımarık ya da laubali değildir. Karşısındaki de ünlü bir yazar olduğuna göre onun klasına göre kazık mıhlar. Yazarın ikilemi korkunç: Apostropne'a çıkacağım. Güzel. 50 bin satış garanti. Ama ya gol yersem? Her programda en az 78 kitap yazarlannca enine boyuna tartışılır, eleştirilir. Sonra da o hafta çıkan yeni kitaplar kısaca tanıtılır Pivot tarafından. Kımler gelip kimler geçmiştir Apostrophe'un p l a t o sundan? Neler olmujtur neler? Apostrophe tarihinin en ünlü skandalı Amerikalı ayyasberduş öykücü Charles Bukowski sayesinde gerçekleşir. Bukowski, Pivot'ya göre çok büyük bir öykücü, meslektaşlarına göre ise çok büyük bir içkidir. Bukowski'nin bu iki niteliğini bir araya getirmek zorunda kalan Pivot, 105 dakikalık programda, öykücünün üç şişe şarabı dudakboğazgırtlak yoluyla mideye indirmesine seyirci kalmış, simültane çevirmen ise kekeleyerek konuşan Bukowski'nin açıklamalarını düz 15 yıl boyunca toplam 724 program yapan Fransa'nın en ünlü kitap eleştirmeni Bernard Pivot, Soljenitsin'den Bukowski'ye Nabokov'dan Barthes'a kadar binlerce ünlü yazarı ve yapıtını tartışmalı oturumlarda okurlara tanıtmıştı. "Apostrophe" programına çıkmak bir kitap için ilk elden en az 50 bin satış demekti... RAGIP DURAN ransızlar her cuma akşamı ana haber bülteninden sonra ekrana gelen muzip gülümsemeli bir adamın etrafında toplanan yazarlan izlerdi. Bernard Pivot, " l i r e " dergisinın genel yayın yönetmenidir, ama esas ününü " A p o s t r o p h e " programıyla kazanmıştır. Futbol ve şarap hastasıdır. Haftada, zevk ve görev gereği en az 30 kitap okur. Okuyamadığı kitapîarı ise yardımcıları inceler ve kendisıne bir özetnot çıkartır. Ve Pivot, konukların da katıldığı ve nak F Pivot, Fransa'da yayımlanan "Lıre" dergısının genel yayın yönetmenı, ama esas ününu TV'de yaptıflı "Apostrophe" programıyla kazandı CUMHURİYET KİTAP 54// gün bir Fransızca ile aktarmasına rağmen içerik konusunda konu dısına çıkıldığını fark edememiştir. Pivot sabırlı, ancak sabrın sonu her zaman selamet değil. Bukowski üçüncü şişenin sonunda yanındaki bayan yazara yönelik tensel iletişim çabalannda bulununca Pivot, ayakta zor durabilen yazarı, kameraların eşliğinde kulise taşımıştır. Ertesi günkü gazeteler ise Pivot'cular ve antiPivot'cular oiarak ikıye bölünmüş, Bukowski'nin tutumu derin siyasi, felsefi, edebi ve medyatik tanısmalara neden olmujtur. Apostrophe tarihinin alkollü bir başka sayfası ise PivotNabokov karşılaşmasında meydana gelmiş, Paris'teki stüdyolara gitmeye tenezzül etmeyen Nabokov, Pivot'yu Amerika'daki evinde ağırlamıştı. Tıpkı Soljenitsin gibi. Ancak Lolita'nın yazarı, Pıvot'dan tüm soruları önceden istemiş ve iki hafta boyunca yanıtları hazırlamıjtı. Pivot ise cinliği elden bırakmadan araya sokuşturduğu sorularla burnu büyük Nabokov'un kitap satıslarını dengelemişti. Bukowski olayından sonra yapılan bu çekimde Pivot, Nabokov'un "Ben konujurken illc de viski içeceğim" şeklindeki kaprisli sanatçı talebine, önce hayır demiş, ancak ısrarlar ve çekimin gerçekleşememe tehlikesi karşısında değijik bir yöntem bulmuştu: Viski çaydanlığa konacak ve çay tasında içilecekti. Pivot, çekim sırasında Nabokov'u devre ve bilinç dışı bırakmak için sık sık "Biraz daha çay alır mıydınız Sayın Nabokov?" teklifıni yinelemişti. Pivot'nun kitapsever ya da yazar konukları arasında ünlü siyasi şahsiyetler de varaı. örnetin bir keresinde zamanın Cumhurbaşkanı Valery Gıscard d'Estaing, Apostrophe'a gelip Maupassant konusunda oe kadar bilgili ofduşunu kanıtlamı;, şimdiki Cumhurbaşkanı François Mıtterrand da henüz Sosyalist Parti'nin Genel Sekreteri iken kendi vaşamı ile Dino Buzzati'nin yaşamı arasında benzerlikler kurmuştu. Belki de bizim (Türklerin) içki sofrasındaki edebiyat tartışmalarına öykünen kimi yazarlar da zaman zaman Pivot'yu alt etmeye çalışmışlarsa da kurnaz, bilgili, gerektiğinde cüretli ve kül yutmayan Pivot'yu tuşa getiren olmamıştır. Zaten bu nedenle de kimse Pivot'ya gol atmaya yeltenemezken puan toplamak isteyen yazarlar platoda bulunan meslektaşlarına sataşmayı yeğlemişlerdır. Eşcinsellik uzmanı Roger Peyrefitte ile Figaro gazetesi vazarı romancı Jean d'Ormesson arasındaki bir diyalog buna iyi bir örnek: Azizim, hatırlar mısınız, hani Bangkok'ta iken beraber gittiğimiz şahane bir randevuevi vardı... Ben o zamanlar sizi daha az aşağılardım... Apostrophe'un en önemli hizmetlerinden biri de kuşkusuz ünlü, ulaşılamaz, anlaşılamaz gibi görünen nice yazar, hatta fılozofun sonuç oiarak etıyle kemiğiyle ekran karşısına çıktığında hiç de öyle bilinmeyen, tanınmayan kişiler olmadıklarını sergilemekti. Apostrophe tarihinde hâlâ unutulmayan sahneler arasında Borges'in"Şimdiye kadar yazdığım her jeyi inkâr ediyorum" cümlesi, Georges Simenon'un "Ben acuzenin biriyim" demesi bulunuyor. Irkçılıkla ilgili romanların tartışıldığı bir programın ertesinde, iki yazarın küfürlejip yumruklaşması, Sovyet rejim muhalifi Alexandre Zinoviev ile SBKP yöneticisi Boris Yeltsin'in karşı karsıya gelmeleri unutulmaz yapraklar arasında. Rahmetli şairşarkıcı anarşist Georges Brassens, yeni ve yakışıklı filozof Bernard HenriLevy, Philippe Sollers, Roland Barthes, Claude LeviStrauss, Vladimir Jankelevitch, Apostrophe'un sadece yazınsal değil insani boyutlarını da tüm çıplaklığı ile ortaya serdiği ünlüler arasında. Cumartesi günleri tüm Fransa'da kitapçılara uğrayanlar, kitabın adını, yazarın ya da yayınevinin adını bile anmadan kiup sipariş ederler: "Dün akjam Apostrophe'a çıkan o sakallı adanun kitabından rica edecektim... D 8 A Y F A 11