Katalog

Ünlü Fransız şarkıcısı Yves Montand'ın yaşamöyküsü yaytmlandı Montand'ın yaşamında sefalet ve zafer yan yana. Ayrıca aşklar ve acılar. Kömünizm rüyasının yanıbaşında ise Hollywood havuzları bulunuyor. Kruşçev'le yemek yemiş, Marilyn Monroe ile yatak paylaşmış bir adam Montand. Kruşçev'le Marilyn arasında DERLEYEN RAGIP OURAN ki Fransız gazeteci Herye Hamon ile Patrick Rotman'ın geçen ay içinde Paris'te Seuil/Fayard yayınevindc çıkan "Tu vois je n'ai pas oublie" (Bak görüyorsun, ben unutmadım) başlıklı kitabı Yves Montand'ın yaklaşık 70 yıllık yaşamoyküsünü anlatıyor. Ancak kitabı bir sinema oyuncusunun ya da bir şarkıcının yaşamöyküsü olarak algılamak doğru olmaz. Çünkü Montand'ın yaşam penceresinden neredeyse bir asrın tüm renk ve renksizlikleri süzülüyor. Sonuç olarak Montand'ın yaşamı, önünde sonunda iki dev merkezın arasındaki kuşkular ve gelgitlerle sürüp gidiyor. Büyük bir savaş bu. Birinci ya da Ikınci Dünya Savaşı'ndan da büyük bir savaş. Bir kelimeyle özetlenıek gerekirse Hollyvvood ile Moskova arasındaki savaşın arasına sıkışıp kalmış bir yaşam Montand'ınki. Hamon ve Rotman iki yılı aşkın bir süre içinde Montand'la birlikte yaşadı. Tabii daha önce Montand'la ilgili sözlü, yazılı, görsel tüm malzemeyi elden geçirdiler. Montand'ı uzaktan yakından tanıyan binlerce insanla konuştular. Sanatçinın doğduğu İtalya'daki köyüne gittiler. Özel arşivine, mektuplarına her şcyine, her şeyıne daldılar. Montand baştan kabul etmişti: "Beyler bu iş sizin için bir kitap yazmaktan ibaret ama bu kitap benim hayatım". Bu nedenle de hayatını en ince ayrıntısına kadar anlattı gazetecilere. Kimi zaman Montand'ın unutmuş olduğu olayları hatırlattı gazeteciler, I • kimi zaman da Montand gazetecilerin "yanlış istihbarat ve yorumlarını" düzeltti. Yves Montand hakkmda çıkan ilk kitap değil bu. Sadece oyuncu ve şarkıcı olarak değil, belki de daha çok siyasi kişiliği ile ilgi toplamış bir sanatçı Montand. " O kadar komünistti ki Fransız Komünist Partisi üyesi olmaya ihtiyaç bile duymadı" diyor bir arkadaşı. Komünist Parti'yle uzun süre yol arkadaşlığı yaptı. Parti sempatizanı bir militan olarak tanıttılar onu. Doğu Bloku (Eskiden böyle bir blok vardı) onu çok sevmişti. Oradaki hükümetlerle ve sanatçılarla, ama aynı zamanda muhaliflerle (Eskiden de orada muhalifler vardı), yoğun ilişkileri vardı şarkıcının. Konserlerden sonra evlerde toplanıp sabahlara kadar sosyalizm/komünizm tartışmaları yapılırdı. Yves Montand'ı sahnede görenler onun için "çok sempatik", "çok çekici", "sesi çok güzel" gibi sıfatlar takmışlardır. Ancak onu yakından tanıyanlar, örneğin eşi Simon Signoret olsun, şimdı İspanya Kültür Bakanı olan Jorge Semprun (Eskiden İspanyol Komünist Partisi Merkez Komitesi üyesıydi) olsun onu tanımlarkcn hep ne kadar gergin hatta sinirli olduğunu hatırlatırlar. Montand, 80'lerde "Amerikancı ve kapitalist' damgası yedi. Kitapta bu köklü dönüşümün kaynak ve nedenlerini ayrıntılı olarak anlatıyor. Savaş, Nikita Kruşçev'le Marilyn Monroe arasındaydı ve sonunda s* vaşı Marilyn kazandı. Italya'da sosyalist bir babanın oğlu olarak dünyaya gelen Ivo Levi (Yves Montand) Mussolini faşizminden kaçan babasıyla birlikte Amerika'ya iltica etmek istemişti ki Marsilya durağında ABD konsolosluğu, vizeleri durdurdu. Leviler de ailece Marsılya'ya yerleştiler. Önce şarkıcılığa başladı Montand. Marsilya'dan taşralı bir ğenç sanatçı olarak Paris'e geldi. Orada da çok çalıştı ayrıca da yeteneği sayesinde hızla zirveye tırmandı. Paris, Alman faşizminin işgali altındayken Amerikan kovboy şarkıları söyleyerek müzikal sahada direniş hareketine katıldı. Kore Savaşı'ndan sonra da Parisli sol Yves'in İki kadını: M. Monroe ve S Signoret cu aydınlarla iyıce birleşti. Barış için militanlık yaptı. Komünist Parti gazetesi L'Humanite'nin her bayramında sahneye çıkmayı ihmal etmedi. 68 yılında Çekoslovakya işgaline karşı çıktı. Partiyle arası bozuldu. Parti de zaten o zamanlar bozulmaya başlamıştı. Televizyonda kapitalizmi ve Amerika'yı öven programlar yaptı. Halk da onun cumhurbaşkanı olmasını istedi, ama aktif politikaya bir daha atılmadı. Simon Signoret öldükten ktsa bir süre sonra kızı yaşında bir madame ile evlendi. ParisMatch dergisi, hakkında bol fotoğraflı uzun yazılar yayımladı. (Eskiden bu tür yazılar L'Humanite'de çıkardı). "Artık" diyor, Yves Montand: "bundan sonra kendi m dahil hiç kiınseyle yüzde yüz hem fikir olmayacağım, olmuyorum da zaten. Tayin edici olan kuşkuculuktur". Kimileri "Yahu bu Yves Montand bizim bildiğimiz Yves Montand mı?" dıyecek kadar kuşkuya düşüyorlar. D 3 ekım 1990 tanhlt Nouvel Observateur derguınden özetieyerek yafnlan derlemedır. Tu vois je n'ai pas oublie (Bak görüyorsun, ben unutmadım) / SeuilFayard Yayınevi / 632 s. / 149 FF. M T A P T A N B İ R B Ö L Ü M "Şahane bir kadın, çok gu/el, arzulanır cinsten ama ben rzulamıyorum. Sigara üstüne sigara yakıyor. Çocuksu, saf >ır lutumu, bir ç.ekiciliğı var. Bir gün sette bir şey eksikmiş ekim yapılamadı. Marilyn çok sıkılmış. Mme. Strasberg >ana 'Git biraz Marilyn'le ılgilen canı çok sıkıldı' dedi. faklaştım yanına. O zamana kadar sabaha karşı otel odama .elirdi, sohbet ederdik, sonra da beraber kahvaltı ederdık. Vcaip yerdi, çok oburdu. Yumurtalar, peynırler, balıklar, lomuz pastırmalan, meyve suları... Tıka basa yerdi. Neyse ıktım odasına. O an nc olduysa oldu. Bilemiyorum ama çok y'\ hatırlıyorum. " N e o ateşin mi var?" deyip avucumun ;ine aldım minnacık çehresini. Parmaklarım boynunda lolaşıyordu. Neyse biraz daha havadan sudan konuştuk. onra ben çıkıp gideceğim. İyi geceler, iyi uykular öpücüğü ereceğim. Uzandım yanağına. Sımsıcak, nens kokulu ludakları geldi dudaklarıma. Şahane bir öpücüktü Öpüşmeydı). Müthiş ılık, müthiş yumuşak. Birden bire bir uçluluk duygusuna kapıldım. Ne oluyor bana dedim kendi .endime. Uzun ^amandan ben böyle bir şey gelmemişti ıjjiraa. O zanıandan sonra da gelmedi..." Yves Montand 1960 baharında Hollywood'da Marilyn /ionroe ile "Milyarder" filminde başroUeri paylaştı.) Yves Montand, büyuk aşkı Sımone Signoret ile CUMHURİYET KİTAP SAYI 35 S A Y F A 11 Marilyn Monroe ile