Katalog

GÖKYÜZÜ Ay Venüs bir arada 1 Temmuz’da SatürnVenüs bir arada 7'sinde Yer, Güneş'e en uzak 919 arası Venüs en parlak 17'sinde AyVenüs bir arada 25'inde Ay, Antares'i örtecek 27 gecesi uzay hafif göktaşı yağışlı 31'inde Ay, Neptün'ü örtecek Hasan H. Esenoğlu, Astronom Dr., İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü, [email protected] SatürnVenüs bir arada: 1 Temmuz akşam saat 21'de Satürn Venüs ile bir süreliğine bir arada olacak. İkili, batıda ufuktan 22 derece yüksekte Aslan (Leo) takım yıldızında yer alacak. 4.6 kadir parlaklıklı Venüs adeta ışıldayacak, Satürn'ün ise +0.6 kadir parlaklığında sönük görülecek. AyNeptün bir arada: 3'ünde gece saat 24.00 de şişkinay, 1.3 derece kuzeyindeki Neptün ile birarada olacak. İki gök cismi güneydoğu tarafında ufuktan 13 derece yüksekte Oğlak (Capricornus) takım yıldızında yer alacak. İkilinin birlikteliği gece boyunca uzun süreliğine izlenebilecek. +7.9 kadir sönük gezegen ancak teleskop ile görülebilir. AyVenüs yakın görünümde: 17'sinde Güneş battıktan hemen sonra saat 20:45'de ince hilal evredeki Ay, Venüs ile birarada olacak. İki gökcismi batıda ufuktan 18 derece yüksekte Aslan takım yıldızında yer alacak. İkili batıncaya kadar kısa süreliğine izlenebilecek. 4.7 kadir parlak Venüs adeta ışıldayacak. Ay Antares'i örtecek: 25'inde Güneş battıktan hemen sonra saat 21.00 de şişkinay, 0.6 derece kuzeyindeki Akrep (Scorpius) burcunun en parlak yıldızı Antares'i (+1.1 kadir) örtecek. İki gökcismi güneyde ufuktan 22 derece yüksekte yer alacak. Gerçekte örtülme, Güneş batmadan önce saat 19'da başlıyor, örtülmenin çıkış evresi ancak Güneş battıktan sonra ve uzun süreliğine izlenebilecek. Örtülmenin görüleceği yerler: Afrika'nın güney ucu, Antarktika'nın büyük çoğunluğu, Avustralya'nın güney bölgeleri ve Yeni Zellanda. Ülkemizden ise ikili yakın konumda olarak görülecek. Ay, Neptün'ü örtecek: 31'inde gece saat 04.00 de dolunay, 1.3 derece kuzeyindeki Neptün'ü örtecek. İki gökcismi güneyde ufuktan 28 derece yüksekte Oğlak takım yıldızında yer alacak. Örtülme, sabah Güneş doğuncaya kadar 2 saat süreliğine izlenebilecek. +7.8 kadir parlaklığındaki örtülen sönük gezegen ancak teleskop ile görülebilir. Örtülmenin görüleceği yerler: Antarktika ve Kerguelen Adası. Ülkemizden ise ikili yakın konumda olarak görülecek. Temmuz ayında gök olayları günlüğü gün saat 1 21 Venüs, Satürn'ün 0.7 derece güneyinde 3 24 Neptün, Ay'ın 1.3 derece kuzeyinde 5 24 Uranü,s Ay'ın 1.9 derece güneyinde 7 03 Yer Güneş'e en uzak (152 milyon km) 7 20 SON DÖRDÜN 10 01 Ay Yer'e en yakın (368530 km) 14 15 YENİAY 21 20 Spica Ay'ın 1.7 derece kuzeyinde 22 09 İLKDÖRDÜN 22 12 Ay Yer'e en uzak (404145 km) 25 21 Ay Antares'i örtecek 25 21 Jüpiter Ay'ın 6 derece kuzeyinde 30 04 DOLUNAY 31 04 Ay Neptün’ü örtecek TEMMUZ AYINDA GEZEGENLER Merkür, sadece Güneş doğmadan önce doğuda veya Güneş battıktan sonra batıda (yaklaşık ala Gök atlası, 15 Temmuz gece saat 22:30 için verildi. Ay boyunca gökcisimlerin konumlarını bulabilirsiniz. Bu sanal gök atlasını yukarıdaki tarih ve saatte gerçeği ile karşılaştırmak uzayı kavramada yararlı olur. Bu iş için gök atlasına gökyüzüne bakar şekilde, doğru yönlerde yukarıya kaldırarak eşleştirmek yeterli. Hareketli cisimlerin (yapay uydular dahil ki görülmeleri alışmışlığın dışında heyecan verici öyle ki flash benzeri görünümlü Güneş panelli İridium uyduları baş döndürücü güzellikte...) gecelik yolları üzerindeki sabit duran parlak yıldızların/takım yıldızların arasından ilerleyişleri gün ve gün işaretlenmeleri ile bu cisimlerin yol izleri de belirlenebilir ve gelecek gecelerde nerede olacağı kestirilebilir de. Gök atlasında ayrıca Büyük Ayı (Ursa Major), Küçük Ayı (Ursa Minor), Kutup yıldızı (Polaris) ve bu ay görülebilecek burçlar da verildi. Gök atlasında yer alan ve hep gökyüzünde kalan Büyük Ayı takım yıldızını gece uzun süre ile yer değiştirdiğini ara ara izlemek aslında Yer'in döndüğü bilgisini gözlemleyerek/deneyleyerek öğrenmede öncelenebilir. Büyük Ayı takım yıldızı Kutup yıldızını gösteriyor olması yardımıyla yön bulma bilgisi de kullanılabilir. CBT 1058 / 10 29 Haziran 2007 cakaranlığın başında veya bitiminde) ufka yakın görülebilir. Gezegen 24 Temmuz tarihine kadar Güneş'ten uzaklaşacak ve sonra da yaklaşacak. Bu yüzden Merkür ilk bir buçuk haftadan sonra ancak sabahları Güneş doğmadan hemen önce saat 5:30 civarında sırasıyla Avcı (Orion) ve İkizler (Gemini) takım yıldızlarında kısa süreliğine görülecek. Merkür ufuktan en fazla 11 derece yüksekte ve doğu tarafta +2'den 0.9 kadire kadar parlayarak görülebilecek. Ayrıca gezegenin, sırasıyla hilalilkdördünşişkinay evrelerine geçişleri de teleskop ile izlenebilir. Venüs, ay boyunca Güneş'e yakınlaşacak ve görülme süresi kısalacak. Gezegen, Güneş battıktan hemen sonra saat 21 civarında sırasıyla Aslan ve Altılık (Sextans) takım yıldızlarında kısa süreliğine görülecek. Venüs ufuktan en fazla 22 derece yüksekte ve tam batıda 4.7 kadir parlaklığında gökyüzünde adeta ışıldayacak (12 Temmuz'da en parlak). Belki bu yüzden bu parlak gezegene akşamın bir habercisi olarak “akşam yıldızı” denilmiş... Venüs teleskopla bakıldığında sırasıyla son dördün ve kalın hilal evrelerde görülecek. Gezegen ve bulunacağı Aslan burcu gök atlasında belirtildi. Mars, 1 Ocak24 Aralık tarihleri arasında sabahları görülecek; Mars'ı bu yüzden sabah cismi olarak anımsayabiliriz. Gezegen, ay boyunca Güneş'ten uzaklaşacağından görülme süresi artacak şekilde Güneş doğmadan önce saat 05:30 civarında 3 saat süreliğine görülebilecek. 0.6 kadir parlaklıklı gezegen, doğu tarafta ufuktan en fazla 50 derece yüksekte sırasıyla Koç (Aries) ve Boğa (Taurus) takım yıldızlarında yer alacak. Kırmızı gezegen ayrıca şişkinay evre görünümünde, teleskoplu okuyuculara ilginç gelebilir. Jüpiter, ay boyunca Güneş'e yakınlaşacağından görülme süresi azalacak şekilde akşam ve gece 4.5 saat süreliğine gözlenebilecek. 2.5 kadir parlaklıklı gezegen, güneyde ve ufuktan en fazla 28 derece yüksekte Yılancı (Ophiuchus) takım yıldızında yer alacak. Jüpiter ve bulunduğu burç, gök atlasında belirtildi. Satürn, ay boyunca Güneş'e yakınlaşacak. Gezegen, görülme süresi azalacak şekilde tam batıda akşamları Güneş battıktan hemen sonra saat 21 civarında kısa süreliğine izlenecek. Satürn, ufuktan en fazla 23 derece yüksekte Aslan takım yıldızında (yıl boyunca da aynı burçta kalarak) yer alacak. Gezegenin parlaklığı da +0.6 kadir. Uranüs, ay boyunca Güneş'ten uzaklaşacağından görülme süresi artacak şekilde gece yarısından itibaren Güneş doğuncaya kadar 5 saat süreliğine teleskop eşliğinde görülebilir. +5.8 kadir parlaklıklı sönük gezegen ufuktan en fazla 44 derece yüksekte doğudan güneye doğru 75 derece kadar aralıkta Kova (Aquarius) takım yıldızında (yıl sonuna kadar da aynı burçta) yer alacak. Neptün, Uranüs'e benzer şekilde ay boyunca Gü