Katalog

BİLİM DÜNYASINDAN K I S A İNTERNET’TE DOKUNARAK ALIŞVERİŞ Bir süreliğine Darmstadt Teknik Üniversitesi'nde misafir araştırmacı olarak görev yapan Ottawa Üniversitesi profesörü Abdulmotaleb el Saddık, Alman çoklu medya iletişim araştırmacısı Ralf Steinmetz ile birlikte bilgilerin farklı duyularla ne şekilde senkronize edilebileceğini araştıracak. Gelişme örneğin uzaktan tıbbi görüntüleme (teletıp) alanında yararlı olabilecek. Tıp öğrencileri gerçek koşullar altında ameliyatlar üzerinde çalışabilecekler. Tıp öğrencileri organların görünüşlerini ekran üzerinden dokunmadan öğreniyorlar. Oysa organların hissedilmesi özellikle de minimal invaziv ameliyatlarda çok önemlidir. Yeni teknik sayesinde, tıp öğrencileri ilk ameliyatlarını gerçekleştirmeden önce ekran karşısında hissederek deneyebilecekler. Lübnan asıllı El Saddık, internette dokunma H A B E R L E R niz diplerinde açığa çıkan hidrosülfür ve volkanik etkinliklere bağlı iklim değişimiyle ilişkili olabileceğine değinilmekte. Güney Kaliforniya Üniversitesi bilim kadını Catherine Powers, araştırma çerçevesinde briyozoa olarak bilinen minik fosil canlılarının dağılımını ve tür çeşitliliğini incelemiş. Bu canlılar genelde sabit zeminde koloniler olarak yaşarlar ve 250 milyon yıl önce de var oldukları için, Perm döneminin sonundaki toplu ölümler hakkında bilgi verirler. Analizlerden anlaşıldığı üzere, briyozoa canlılarındaki tür çeşitliliği yaklaşık 270 milyon yıl önce azalmaya başlamış. Hatta Perm döneminin sonlarındaki toplu ölümlerden on milyon yıl önce çok daha hızlı azalmaya başlamışlar diyor araştırmacı. Orta derinlikte ve daha sığ bölgelerde yaşayanlar olumsuz gelişmelerden daha sonra etkilenmişler. Bu da toplu ölümlerin meteorit çarpışmasıyla meydana gelmediğini göstermekte. Eğer öyle olsaydı üstteki canlılar daha önce ölürdü diyor araştırmacılar. Oysa toplu ölümler denizlerin diplerinde yani en korunaklı bölgelerde hem de meteoridin çarpışından 4 milyon yıl önce azalmaya başlamış. Araştırmacılar, buna neden olan, deniz diplerinde açığa çıkan hidrosülfür asidiydi diyor. Daha önceki araştırmalardan da büyük volkanik etkinlikler sonucunda atmosfere yoğun miktarda karbon HOLMES KUYRUKLUYILDIZI, AY KADAR BÜYÜYECEK Perseus takımyıldızında yeni bir yıldız bulundu. Holmes kuyrukluyıldızı şu sıralar, normalden 100.000 misli parlak ve gökyüzünde yıldız biçiminde bir nokta olarak görülmekte diyor astronomlar. Holmes geçtiğimiz haftalarda olağanüstü bir parlaklığa kavuşarak astronomları şaşırttı. Spaceweather internet sitesine göre kuyrukluyıldızın kuyruğu yok ama altın sarısı bir rengi var. Quebec'teki gözlemevindeki teleskoptan yararlanan Eric Allen, daha önce böyle bir şey görmemiştim, yıldız neredeyse bir gezegen gibi görünüyor diye konuştu. Çekirdekleri genelde birkaç kilometre çapında buz veya kaya parçalarından oluşan kuyrukluyıldızlar, parlaklıklarını hızla artırabiliyorlar. Güneş ışınlarının etkisiyle, çekirdekteki donmuş gazlar buharlaşıyor ve bir bulut meydana geliyor. Comma (virgül) olarak adlandırılan bu bulut 100.000 km'yi geçebiliyor. Hatta kuyrukluyıldızın kuyruğu 100 milyon kilometreye kadar uzayabilir de. Holmes'teki ani parlaklığın sebebi daha büyük bir kaya parçasıyla meydana gelen bir çarpışma olabilir. Bu çarpışmanın etkisiyle yüzey, hatta çekirdek bile parçalanmıştır diyen uzmanlar, kuyrukluyıldızın, birkaç hafta içinde 1892'de olduğu gibi virgül biçiminde bir kuyruğa kavuşabileceğine inanıyorlar. Ve dünyadan bakıldığında tıpkı Ay büyüklüğünde olacak. Güneş’in etrafını yedi yılda çevreleyen Holmes kuyrukluyıldızı genelde sadece büyük dürbünlerle izlenebilmekte. Kuyrukluyıldız 1892 yılında İngiliz Edwin Holmes tarafından keşfedilmişti. dioksit ve metanın yayıldığı anlaşılmıştı. Bu gelişme de iklimin hızla ısınmasına yol açmıştı. İklim değişimi nedeniyle ısınan deniz suyu diplerdeki anaerob bakterilerce üretilen hidrosülfür gazının yüzeye çıkmasına neden olmuştu. Zehirli gaz yukarı çıkarken neredeyse tüm deniz canlılarını öldürmüştü diyor araştırmacılar. Gaz, UV ışınından koruyan ozon tabakasına da zarar vererek, hayvan ve bitki dünyasını zararlı ışının etkisinde bırakmış ve bunun sonucunda tüm hayvan ve bitki türlerinin %90'ı yok olmuştu. SİNİR HÜCRELERİ NE ŞEKİLDE DALLANIP BUDAKLANIYOR? İyi işleyen bir sinir sisteminin gelişebilmesi için sinir hücrelerinin birbirlerine bağlanmaları gerekiyor. Bunun için akson olarak adlandırılan uzantılar oluşuyor. Aksonlar mümkün olduğu kadar çok hücreye ulaşabilmek için dallanıp budaklanıyorlar. Bu sürecin CBT1078/4 16 Kasım 2007 hissi çalışmalarını başlatan bilim adamı. Bilim insanının bu çalışması geçen haziran ayında Alexander von Humboldt Vakfı tarafından Friedrich Wilhelm Bessel bilim ödülüyle ödüllendirildi. Bundan sonraki işimiz sanal dokunma hissi çalıcısını İnternet'te kullanıma sunmak diye konuştu El Saddık. Video çalıcısını andıran teknik, resim yerine dokunulan verileri gösteriyor. Dokunma hissi çalıcıları bazı dil kurslarında kullanılıyor. Mesela Japon yazısını öğrenen öğrenciler, daha önce bir öğretmen tarafından yazılanların dokunma verilerini alıyorlar. Öğretmen verileri öğrencilere hazırlamak için, 22 sensörlü bir aleti eline geçirerek yazıyor. Böylece kalemi kullanırken harcamış olduğu kuvvet bir tür ForceFeedback tarafından kaydedilmekte. Kalemin ne şekilde tutulması gerektiğini hissederek öğrenmek isteyenler, dokunma hissi çalıcısındaki verileri okuyabilen bir tür ölçüm eldiveni giyiyorlar. Kanadalı bilim insanları tekniği farklı bir alanda kullanılacak şekilde geliştiriyorlar. Teknik hazır olduğunda, müze ziyaretçileri heykellere internet üzerinden dokunabilecekler. Sağlık STRES VE SİVİLCE İLİŞKİSİ AYDINLATILDI Amerikalı bilim insanları, stres durumlarında ciltte niçin iltihaplanma ve sivilcenin daha kolay oluştuğunu buldular. Farelerle gerçekleştirilen deneyler çerçevesinde stres sırasında cildin en üst tabakasındaki antibakteriyel maddelerin azaldığı görülmüş. Tahminlere göre bedende üretilen antibiyotiğin cilde aktarım süreci stres hormonu seviyesinin yükselmesi sonucunda engellenmekte. Kaliforniya Üniversitesi'nden Karin Aberg ve arkadaşları, stres hormonu etkisinin bloke edilebilmesi ya da aktarım zincirinin yeniden işler hale getirilmesi halinde stresin yan etkilerinin durdurulabileceğini sanıyorlar. Araştırma çerçevesinde fareler dört gün boyu gürültülü ve dar kafeslerde uykusuz bırakıldıktan sonra yapılan ölçümlerle normalde cildin üzerinde bulunan defensin ve katelisidin gibi antibakteriyel proteinlerin önemli ölçüde azaldığı saptanmış. Ayrıca Streptococcus pyogenes bakterisine bağlı cilt enfeksiyonlarında da artış gözlenmiş. Ancak kortizol gibi stres hormonlarını bloke eden maddeler aşıladığımızda enfeksiyon artışı durdu diyor uzmanlar. Araştırma, akne, nörodermitis veya sedef gibi cilt hastalıklarının stres sırasında niye ağırlaştığını göstermesi açısından önem taşımakta. Bu tezin kanıtlanabilmesi için farelerde görülen etkinin insanda da ortaya çıkıp çıkmadığı kontrol edilecek. DERİNDEN GELEN ÖLÜM Dünya tarihindeki dramatik toplu ölümlerin aynı zamanda türünün en yavaş seyretmiş olanı olabileceği açıklandı. “Geology” dergisinde yayımlanan son bir araştırmada, 250 milyon yıl önce meydana gelen toplu ölümlerin, meteorit çarpışmasıyla değil, de