Katalog

HAFTALIK BULMACA 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 SOLDAN SAĞA 1. “Evangelista...” (Resimdeki, barometreyi bulan İtalyan fizikçi) Sayıboncuğu Astatin simgesi. 2. “Nikolaus ...” (İlk dört zamanlı motoru yapan Alman mühendis) Müstahkem yer Merkür gezegeninin diğer adı “Nikola ...” (İndüksiyon motorunu bulan, jeneratörleri ve transformatörleri yapan, Yugoslav asıllı Amerikalı mucit). 3. Uyuşturucu bir madde Alkolde eriyen hayvansal reçine Altkurul, encümen. 4. Sodyumun simgesi İskenderiyeli Heron’un bulduğu, subuharının hareket ettirici gücünü göstermeye yarayan cihaz Çeşitli konularda yazılmış yapıt. İyi, hoş. 5. Doktorlar, hekimler Büyük kadeh Ad. 6. Oğuz Türklerinin 24 boyundan biri “Erol ” (Türk müziği sanatçısı ve ressam) Eski dilde insan Tohum ekme aleti, mibzer. 7. Dünyanın birçok su kaynağını elinde bulunduran şirket Konut Kültür Tantalın simgesi. 8. Engel Tavlada bir sayı Satılmış Nişanlı adlı yapıtıyla tanınan Çek besteci Çıplak. 9. Dolmakalem Kapı ve pencerelerin ağaç, taş ya da betondan üst eşiği, boyunduruk Kalın kabuklu olgun kavun. 10. Bitkisel Tanrıtanımaz Eski Mısır’da üretici güç. 11. Olumsuzluk veren bir önek Sunma Gereç. 12. Ukrayna’da bir liman kenti Bir uzay taşıtı Yabancı. 13. Peygamber Ensiz Datça’daki antik kent. 14. “Etienne ...” (İlk içten yanmalı motorun tasarımını yapan Belçikalı mühendis) “Selim ...” (yazar). 15. Rusça evet Çarlık Rusya’sında prenslere verilen unvan Bir ay adı. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. “Charles Hard ...” (Lazeri bulan, Amerikalı mucit) Havada on milyonda bir oranında bulunan renksiz, kokusuz asal gaz. 2. Küçük bitkilerin ortak adı Tembellik Bir kelebek türü. 3. Lüksemburg TV’si İsrail’in plaka işareti Ruh Büyükanne. 4. Yurttaş Kane’in söylediği son sözcük Finansal kiralama. 5. Sakınmadan, çekinmeden (söylemek, konuşmak) Kısaca ordu. 6. Kobaltın simgesi Bir nota Çıplak vücut resmi Azot’un eski simgesi Slayt. 7. Mazhariyet Bir nota Sıvı ölçü birimi litrenin simgesi Pekmeztoprağı. 8. Atom bombasının babası olarak da bilinen, Amerikalı fizikçi. 9. “... Kardeşler” (İlk hareketli film kamerası olan sinematografı bulan Fransız mucitler) Namuslu Asker. 10. Avrupa’da bir ülke Duruk. 11. Alüminyumun simgesi Birtakım alıştırma ve çağrışımlardan yararlanarak belleği geliştirme yöntemi. 12. İri taneli bezelye Bir bağlaç Koca Bir bağlaç. 13. İki parçalı kadın mayosu Tellürün simgesi Redif. 14. Satrançta bir taş Issız Işın. 15. Akım şiddeti birimi kiloamperin simgesi Kayık Gümüş. 16. Gerçekleştirilmesi olanaksız tasarı ya da düşünce Çoban. 17. Zehir Kulağın duyabildiği titreşim. 18. İnsanın erdeme ve mutluluğa ve hiçbir değere bağlı olmadan, bütün gereksinmelerden sıyrılarak bağımsız olarak erişebileceğini savunan Antisthenes’in öğretisini benimseyen kimse Hile. 19. Yükseklikölçer. 20. Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (kısa) “... Alnıaçık” (tiyatro sanatçısı). Hazırlayan: İlker Mumcuoğlu 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 J AME 2A R S A 3M İ T 4 E S K 5 S T İ L 6W O P 7A T L 8 T E L A 9 T L N 10 END 11 E S E 12 T WH 13 K A T A 14 İ Y O D 15 N A N ilginç SORULAR Boy uzaması ve süt Soru: Boy kaç yaşına kadar uzar? Boy uzamasında sütün etkisi nedir? Yanıt: Kaynak: Türkiye' ye Özgü Beslenme Rehberi, Sağlık Bakanlığı, 2007 Boy uzamasının kızlarda 16, erkeklerde ise 18 yaşına kadar devam ediyor. Üstelik bu uzama düzenli kalsiyum alımıyla 25 yaşına kadar devam edebiliyor. Genetik, hormonal ve çevresel etkenlerin yanı sıra bu dönemdeki beslenme dengesi ve alışkanlıklar da ne kadar uzun boylu olunacağını belirliyor. Sağlık ve beslenme ilişkisinde süt, uzun boy ve sağlam kemikler açısından da önem taşıyor. Yapılması gereken, çocukluk ve ilk gençlik döneminde düzenli ve yeteri kadar süt içmek. Uzmanlar çocukluk ve ilk gençlik dönemlerinde boyun yeterince uzaması için günde 34 bardak süt içilmesini öneriyor. Bilinenin aksine, boyun uzaması 25 yaşına kadar sürebiliyor. Kızlarda boy uzamasının en hızlı olduğu dönem 11 yaş civarında yaşanıp 16 yaşına kadar devam ederken, erkeklerde aynı süreç 1314'lü yaşlarda başlayarak, 18 yaşına kadar hız kesmiyor. Boy uzamasının en hızlı olduğu 1114 yaş arasında boy, yılda ortalama 8,5 cm uzuyor. Boy uzaması kemiklerin uçlarında bulunan ve büyüme plakları denilen kıkırdak yapıdaki dokunun gelişmesi ile oluyor. Ergenlik döneminden sonra bu plaklar kapanarak uzama yavaşlıyor ve 25 yaşına kadar devam edebiliyor. Sütün yararları yalnızca boy uzatmakla sınırlı kalmıyor. Gün içinde süt içen her yaştan kişi sağlıklı bir kemik yapısına da sahip oluyor. Diyetisyen Aysen Arıcan, çocukluk döneminden itibaren yeterli kalsiyum alımının, en az genetik özellikler kadar boy uzamasında etkili olduğuna dikkat çekerek şöyle konuşuyor: “Kişinin boy uzunluğu hormonal, genetik ve çevre faktörlerinin etkisi ile belirleniyor. Beslenme ve egzersiz de boyun uzamasında çok önemli bir etken. Çocukluk döneminden itibaren yeterli ve dengeli beslenme, yeterli kalsiyum alımı ve düzenli uyku boyun uzamasında en az genetik faktörler kadar etkili. Her gün en az üç bardak süt içen çocuklarda kemikteki kalsiyum depolarının dolması ve kemik gelişimi, böylelikle boyun uzaması sağlanabilir.” Hamilelikte de önemli Anne adayları da eğer uzun boylu bir çocuk istiyorlarsa, hamilelik dönemlerinde mutlaka yeterli beslenmeli ve günde iki üç bardak süt içmeliler. Günlük olarak tüketilmesi önerilen süt miktarları şöyle: YAŞ Çocuklar Ergenler Yetişkinler Gebe/emzikli kadınlar Menopoz sonrası kadınlar MİKTAR 34 su bardağı 34 su bardağı 2 su bardağı 34 su bardağı 34 su bardağı SWA T S ON P Ş T A A TROP İ N AK İ ME T R E E A T E P İ R A R KWR O ER D KRA L U ANEM İ GO İ N E T WE N Z E L T İ N KA T W U C AAR BOHR READY KORE E F SANE AYR I O I AND KOR MA R A N A T İ N A ÜR DA L TON N R I K A MA R D A E K S İ B E F KA T E L İ TMA N GHT E İ M R İ NG İ Y İ R O F İ ND İ d ü ş ü n BUL DURSUN AĞA Dursun Ağa, yüksekliği 1350, tabanı 980 metre olan ve hipotenüsü demiryolu boyunca uzanan 661.5 dönümlük arsasını, tabana paralel m1 ve m2 çitleriyle üç eşit parçaya bölerek oğulları Ahmet, Bekir ve Celal arasında paylaştırdı. Üçgenin tepesindeki evinden ayrılan oğullarına, dik kenar üzerinde, en altta Ahmet için; Bekir ve Celal için de arsalarının sınırlarını belirleyen çitlerin dik kenar üzerindeki uçlarında birer ev yaptı. Babalarının üçlü düğünle evlendirdiği kardeşlerin (A, B ve C evlerinden) kasabaya gitmek için tren istasyonuna gidecekleri yolun uzunluğu açısından dolayı Celal'i kıskanmaya başladılar. Soru. Ahmet, Bekir ve Celal'in tren istasyonuna, düz bir yol üzerinden ulaşan patikaların uzunlukları (metre ve santimetre olarak) kaçtır? Düzenleyen: Necah Büyükdura ([email protected]) CBT 1078/ 23 16 Kasım 2007 Not: Yanıtlarınızı, bilmeceyi düzenleyenlerin eposta adreslerine değil, ([email protected]) eposta adresine veya derginin 3.sayfasındaki "İDARE MERKEZİ VE YAZIŞMA ADRESİ" başlığı altındaki adrese postayla gönderebilir veya telefon ya da faks ile bildirebilirsiniz. 1076.sayıdaki “CEMAL'in ARSASI” isimli bilmecenin yanıtı: Uzunluk: 742.82 m Bilmeceyi doğru çözen okuyucularımız: Süleyman Çevikerİstanbul, Sebahattin BektaşSamsun, Güngör Bingölİstanbul, Ender Aktulgaİstanbul, Nesrin Gönülİstanbul, Nuray Geyikİstanbul, Canberk DemircanSamsun, Fethi Kutmanİstanbul, Hüseyin ErgönülEdirne, Aydın BingölAnkara, Ünal TuzocakAnkara