Katalog

Yeni neslin dahileri Gençler her zaman olmaz sanılanı oldurma peşindeler...İşte yarın belki de büyük dahiler olarak adlandırılacak olan genç bilimcilerden bir seçme.... ılun konusunda bır dâhı denınce akla hep saçlan agarmış yaşü jısanldr gelır Albert Einsteinın darmadagınık saçları Danvinın heybetü sakalı Isaac Newton ın kırış kırış yuzu zıhrulerde canlanır Oysa her yıl aralık ayında Nobel Odulu kazanan ınsanlaı duşunulmez büe Ancak duşlerunızın sınırlanru genışleten ve yaşamııruzı degıştıren buyuk bılımsel buluşlara (keşıflere) ımza atmış olanJdr aslında (Eınsteın Darwın ve Newton da dahü) hep otuzlu ya da hrkh yaşlanndakı kışüer olmuştur Bu aslında o kadaı da şaşntıcı degü Çunku genç bılun adamlan kendı donomleıınde haJom olan dogmaldn dene yımlı yaşlı meslektaşları kadar cıddıye almazlar Onlar heı zdnıan ıçgudusel olarak otonteyı sorgular Kendı füarlerı nın çılgmcd oldu<5u soylendıgınde buna asla ınanmazlar Dolayısıyla heı zaman olanaksızı başarma şanslan vardır NÖROBIYOLOJI Yetişkin beynindeki yeni hücreler Fred Gage ortaya çıkana dek, beyınle uğraşan bıhm FRED CACE: Yetlfkinlerin beylnlerinde de yeni noronlaadamlan, beym hucrelennın (ya da noronlann) hıç çoğal nn gellseblldlğlnl gösterdl. flmdl he davranifin beynln madığına ve doğduğumuz anda sahıp olduğumuz beym baglantı ağını deglftlrip değlftlrmedlğlnl anlamaya çahucrelenne yaşam boyunca hıç bır yeni hucrenın eklenme lifiyor. dığme manıyorlardı Dahasonra tam ıh yıl once La Jolla Ka hfornıyadah Salk Cnstıtusu Bıyolojı Araştırmalan'nda çahşan 49 yaşmdah bır norobıyolog, beyınde (ozellıkle oğrenme ve bellek merkezlermde) sureklı yeru noronlann doğduğunu bır deneyle gosterdı Gage'm keşfi dığer bıhm adamlannın, beynın nasü çalıştığma üışhn temel duşuncelennı yenıden gozden geçırmelenne yol açü Işın daha da ügıncı bu yeni hucrelenn "noronkaynağı' adı venlen bırhucre turunun başka bırhucre turune donuşumuyle ortaya çıkmasıydı (Bu hücreler qehşımlen sırasmda aldıklan hmyasal smyallere bağh olarak herhangı bır be yın hucresı turune donuşebüıyor) llk çahşmalar bu hucrelenn den, kan ya da karacığer hucrelenne donuşebüecek da ha ükel bır kaynak hucre sınüının uyelen olduğunu gostenyor Gage beyındeh hıpokamp adlı bolgenın sureklı gelışen noralkaynak hucrelen ıçerdığını gosterdı Hatta Gage beynın hmyasma zamanında mudahale ıle bazı buyume faktorlerı ekleyerek ya da çıkararak bu yenıden yaratım surecının denetlenebıleceğını ılen suruyor Bugun bıhm adamlan beynın yeni hücreler uretıp uretemedığı konusunu tartışmıyor Aksme bu hucre buyumesını denetleyerek, epılepsıden depresyona kadaı bırçok rahatsızhğı gıdermenm yoîlannı anyor Bılım adamlan, bazı hayvan turlennde stres yaşandığı sırada beynın oğrenme mcrkezı ıçınde yeni noron ureümının yavaşladığını buldular Gage şımdı de davranıştafo değı şımlenn (daha fazla antrenman yapmakgıbı) noron ureünvnı değışürdığını ve beynın ıçındeh srnır hucrelerı arasmdah bağlantılan değıştırdığme manıyor Daha oncelen zıhınienmızm bedenlenmızı denetledığme manıyorduk Yoksa bunun tam tersı mı geçerlP Yaptıklanmız beynımızm yapısını değışünyor olamaz mı? gı antıkutleçekımı kuvvetıne üışkm karutlar arayan bır dstrofizıkçı tum tıp kıtaplarının aksını soylemesıne karşın beynın yeni noronlar gehştırebüdıCfinı gosteren bır sınırbıümcı Yaptıklan çalışmalann onemı belh de on larca yıl boyunca anlaşılamayacak Ancak aynı şeyler bundan 100 yıl once adı sanı duyulmamış bır patent gorevhsının ve onun gelıştırdıgı uyduruk' gorelılık kuramının da başına gelmıştı ,. Turgut Gurer Kaynak Tıme 7 Agustos 2000 B Gençlere kulak vermeli İçmde bulunduöRimuz ycnı yuzyıl ıçınde büımde oı taya çıkacak yepyenı gerçeklere ÜLşkın füar sahıbı olabıl memız ıçın kendı karıyerlerının en verımü çagında olan genç araştırmacılard kulak vermemız gerekıyor BüımJe ha şır neşır olanlar sınırlarda dolaşan bu genç duşunurlenn kım olduklannı tanıyor sıcak su kaynaklannda yaşamın kokenını arayan bır bıyolog Eınsteın'ın bır zamanlaı 'hayatımın en buyuk gafa dıyerek varlıgına ınanmaktan vazgeçü KURAMSAL FIZIK KOMBINATORYALKIMYA Sicimletie oynayan adam /uan Maldacena ehndeh bır dızı matematık denklemıyle tıpb ehnde değneğı olan bırsıhırbaza benzıyoı Bır karadehğm kutleçebmıyle ügıh tuhaf ozelhklennı temsü eden bır dızı tuhafsembolu ahyor ve bu sembollerden atomaltı parçacıklann ethleşımlennı açıklayan denklemlen çehp çıkanyor Ustehk, Harvard Unıversıtesı'ndeh bu üzıkdoçentı aynı şeym tersını de yapabıhyor, tavşanı şapkanın ıçınde yenıden saklamayı başanyor Buenos Aıres'm yerhsı olan 31 yaşındab bu genç bıhm adamı daha once bırbınne uydurulamayacağı duşunulen ıh kuramı (evrenın en kuçuk olçeklennde meydana gelen olgularla uğraşan kuantum mekanığı üe daha buyuk olçeklerdeb olgularla uğraşan Eınsteın ın genel gorehhk kuramı) bır araya getırmenın bır yolu olduğunu gosterdı Bu ıh kuramı sıcım kuramının bırleşürebıleceğı duşuncesı, Maldacena'yı Arjanünde h Insütuto Balseıro'da daha bırhsans oğrencısıyken heyecanlandırmışIUAN MALDACENA: Cörellllk kuramı Ile kuanü (Sıcım kuramı, maddenın en temel parçacıklannm nokta benzenpartum mekanlğlnl banftırmaya uğraşıyor. Slclm çaohardan değü tıtreşen sıomleıden oluştuğunu one surer) kuramının tuhaf formüllerMe geleneksel fizlk arasında blr baglantı kurau. Maldacena, sıcım kuramına gore gelıştırdıgı kara dehk modehnı gele nekselparçacıküzığme benzerşehlde açudadığında meslektaşlan once ona ınanmadı Şımdı ıse ("Macarena" şarhsın dah gıbı) mutlulukıçınde "Hey1 Maldacena" sozlenyle dans edıp şarh soyluyorlar 702/8 Doğanın yöntemlerini uygulayan adam Kımyaalargenellıkle moiekuUenn ozelhklennı anahz etmekıçın tek bır bıleşımı mcelerler Oysa doğa bu şeküde çahşmıyor Orneğın, bağışıkhk sıstemı bınlerce an tıkor uretıp bunlann hepsını gozleyerek ıçlennden bır ta Blnlene klmyasal blüşiğln aynı anda İCHULTZ: PETER yaratılabll dlğl ve test edlkblldlğl yeni blr klmyasal ^ yönteml kesfettl. arafiırma