Katalog

Cumhuriyetin ilk onyılında yurtdışında eğitim Cumhuriyetin ilk yıllannda bilim ve teknoloji çok önemseniyordu. Bu nedenle devlet bursu ile yurtdışına birçok öğrenci uzmanlaşmak amacıyla gönderildi.. Osman Bahadır TABLO 1 Dofa B. ve Felfcfe Y enı Cumhunyet yonetonı, büımı ve teknolojıyı, ulkenın toplumsal gehşımının hızla saglanmasında tutulması gereken ana halka olarak goruyordu Bu nedenle büım ve teknolojı egıümıne buyuk onem verüıyor ve ulkenın büımde ve teknolojıde yuksek duzeylere çıkması hedefıne baglı olarak çeşıtiı adımlar atüıyordu 19271928 ogretım yüından başlamak uzere yurtdışına (Avrupa ya ve Amenka ya) devlet bursuyla ogrencı gonderümesı de bu gırışımlerden bırını oluşturmaktadır Bu çerçevede lıse ve meslek okulu mezunlan arasından seçüen en başarüı ogrencüer çeşıtlı dallarda meslek kursu hsans yuksek hsans ve doktora egıtımı gormek uzere yurtdışına gonderüıyordu 192728 ve 1932 33 ogrenım yülan arasındakı alti yüda Avrupa ya ve Amenka ya 66 dalda egıtım ıçın ogrencı gonderümıştır Bu dallar şunlardır ana okulu ogretmenlıgı arkeolojı bagcüık ve meyvecüık bdlıkçüü< bankacüık ve tıcaret baytdrlık beden egıtımı betonculuk ve yapıcüık çamaşır ve beyaz nakıs ışlerı çınıcüık derıcüık denız ha rıtacüıgı denız ınşaatı dokumculuk ekmekçüü< ve pasta cüık elektnkçüık erkek ve kadın terzüıgı ev ıdaresı ehşleııve pedagojısı jeolojı felsefe fızıkve kımya fıçıcüık lıse egıtımı (1 ogrencı) htografı heykeltraşlık hukuk ıktısat ınşaat muhendıshgı kadın tezyınatı kaymakçüık konser vecüık kâgıtçüık kurkçuluk maden ve sanayı muhendıslı gı mardngozluk ve mobüyacüık makıne muhendıshgı mı mdilık muhdsıphk moda ve çıçek modelcüık muzık ve guzel sanatlar tekstü ve kımya sanayu ormancüık resım ve pedagojısı ve tezyınat sanayıı matemaük psıkolojı sınaı atolye şeflıgı sıhhıtesısat su muhendıshgı sıcakveso guk demırcüık sutçuluk ve peynırcüık tabuye tarıh ve cografya pedagojı tesvıyecüık ve motor tıcaret tıp tayyarecüık yol ve kopru muhendıslıgı zıraat yabancıdü mes lekı resım çocukbahmı otomobü tamırcüıgı fenmemur lugu Aln ogrenım yüında 66 dalda egıtım goren ogrencı lenn meslekı dagüımını doga büımlen ve felsefe muhendislik büımlen sosyal büımler dıgerlerının ve genel toplam şekhnde sınıflandırdıgımızda aşağıdakı S tablo elde edümektedır Tablolardan da gorulebüecegı gıbı yurtdışında en çok ogrencımn bulundugu donem 288 ogrencıy le 1929 30 ogrenım yı hdır Ancak bır oncekı 1928 29 ogrenım yüında daha çok ogrencının (en dz 128 ogrencının) gonderümış olma olasılıgı vardır (tablo 5) Doga büımlen ve felsefe ogrencüerının sayısının 1932 33 ogrenım yüında en yuksek duzeyde oldugu gorulmektedır (tablo 1) Matematık Tabuye Jeolofi Felsefe Fızık ve Kımya Toplam TABLO2 192728 2 2 . 2 5 11 192829 9 4 14 9 36 192930 13 7 3 13 12 48 193031 15 6 5 10 16 52 193132 14 5 7 9 17 52 193233 22 11 7 8 23 71 Muhendislik BiUmlcri 192728 1 tnşaat Muhendıslıgı Maden ve San Muh Makıne Muhendıslıgı Mımarlık Su Muhendıslıgı Yol ve Kopru Muh Toplam TABLO3 Sosyal Bllimler 192829 3 1 1 1 1 192930 5 8 19 5 1 4 42 193031 3 7 19 3 4 4 40 193132 2 5 14 2 4 4 31 193233 1 3 9 1 4 5 23 192728 . 1 4 TanhC oğrafya Iktısat Hukuk Toplam TABLO 4 Diğerlerinin Toplamı TABLO 5 Gcnel Toplam 192829 16 16 192930 21 3 12 36 193031 24 4 11 39 193132 19 4 10 33 193233 24 4 12 40 192728 26 192829 111 192930 162 193031 151 193132 123 193233 133 192728 42 192829 170 192930 288 193031 282 193132 239 193233 267 Ama buyuk olasüıkla bu dallar ıçın en çok ogrencı 1928 29 ogrenım yüında gonderümış olmalıdır (en az 25 ogrencı) Muhendislik buımlennde yurtdışında en çok 1929 30 ogrenım yüındd ogrencı oldugu gorulmektedır Bu ogrenım yılı aynı zamandd bu dallar ıçın en çok ogrencının gonderümış oldugu yüdır Sosyal büımler alanında ıse(tablo3) yurtdışında en çok ogrencı 1932 33 ogrenım yüında vardır Ancak 1929 30 ogrenım yüında daha çok ogrencı gondenlmış olmalıdır 192829 ogrenım yüında ıse hukuk ve ıkusat dallannda yurtdışında ogrenım goren oğ rencı bulunmamaktadır Yurtdışında en çok ogrencının egıtım gordugu 192930 ogrenım yüında doga büımlen felsefe ve muhendislik büımlerı ogrencüerının toplam sayısı 90dır Buna gore bu ogrencüer tum ogrencüenn % 31 ını oluşturmaktadır Aynı ogretım yüında sosyal büımlerdekı ogrencüenn toplam sayısı 36 dır Buna gore bu ogrencüer de tum ogrencüenn % 12 sını oluşturmaktadır En çok ogrencının yurtdışında egıum gordugu 192930 ogrenım yüında ogrencüenn egıtım gorduklerı ul kelere gore dagüımı ıse şoyledır Almanya 106 Pransa 99 Belçıka 31 İsvıçre 22 Ingütere 7 ABD 7 Avusturya 5 Çekoslovakya 4 • ' . . . Macanstan 3 Italya 2 Isveç 2 Yukardakı bügüer yenı cumhunyet yoneu mınm başarüı lıse ve meslek okulu mezunu ogrencüennı yurtdışına ozellıkle 192829 ve 192930 ogrenım yüında ve çok buyuk olçude bılım ve teknolojı alanında olmak uzere uzmarüık ve teknısyenlık egıtımı gormelen ıçın gonderdıgını gostermektedır Kaynak Başvekalet Istaüstık Cumhuriyetln İlk yıllannda (1924) Bursada Ipekll dokumaahk bu atötyelerde yapılıyordu. Daha sonrakl yıllarda Sümerbank devreye girerek dokumacıbğmm verim ve kallteslnl arttırdı. 697/9