Katalog

Güney Kore'den çıkanlabileçek dersleri nasıl tartışmalıyız? Sorulması gereken ilk soru şu olmalı: C. Kore sonayileşme ve teknolojik gelişmede hedefleri nasıl saptıyor? **»• V ı, **' İ." Ji İ C umhunyet Büık ve Teknık ekı Fen bılımlerı alanına aıt bır dergı Dergının edıtoru Orhan Bursalı anladıgım kadanyla Turkıye'nın büım ve teknolojı atüımı yapmasının yaşamsal onemınm kavranmasına katkıda bulunmaya çalışıyor, bu baglamda büım ve teknolojı polıtıkalarının Cumhunyet Büım ve Teknık e h sayfalannda tartşümasını ozendınyor Ben de bu konuda bır yazı yazmıştım Şımdı Aykut Güker, Namık Kemal Pak ve Ergun Türkcan ın da bu tartışmalara katkıda bulunduklan goruluyor Bu tabıı ka memnunıyet vena Ancak bılım ve teknolojı polıtıkalan konusu esas ıtıbanyla sosyal büım alanına gırer Şımdı bız Bursalı ozendırdıgı ve belkı de bu konulan tarüşabüecegımız başka uygun bır zemın pek olmadıgı ıçın Cumhunyet Büım ve Teknık ekıne kısa bazı yazılar yaz,dık Sanıyorum konuyu ele alan yazarlann hepsı dergının fen alanına aıt olmasını goz onunde bulundurmaya çalıştüar Ama o zaman meselenın canalıcı yonlen, dananın kuyrugunun asü koptuğu yerler kapalı kalıyor Bu şeküde venmlı bır tartşma surdurmek mumkun degü En fazlası çok ozet bazı tanıtma yazüan yazüabüır, şımdıye kadar yazüan yazılar da aşagı yukan boyle taracak bır yazı yazması gerekıyor Çunku ış bu noktaya geldı Ondan sonradır kı serbestçe tartışabüırız Hatta dergı yetkıhlerı uygun gorurlerse "Büım ve Teknolojı Pohtıkalan" dosyası açılabüır Boylece ısteyen oraya bu konuda ıste dıgı gıbı ve ıstedıgı uzunlukta yazabüır Konunun onemı tum bunlan haklı küacak duzeyde de sanayı sermayesının ıplennı elıne aldı dıyebüır mıyız' Bızımküer de 27 Mayıs'ta bunu yapabüırlerdı ama cesaret edemedüer ya da akü edemedüer dıye duşunmemız gerçege uygun sayüır mı yoksa tam tersınden mı hareket etmelıyız G Kore 1960'lann başında o kadar cıhz bır sermaye sınıgına sahıpü kı (sozgelımı daha oncekı yülarda yapüan toprak reformu üe potansıyel bır dırenışın toprak sahıplerı ayagı zaten kırümıştı ve Turkıye toprak reformunu zamanında yapamadıgı ıçın üerı aülımlannda hep bu kesımden gelen bır dırenışle karşüaşmıştır) askersıvü burokrası onunde buyuk hamlelen gerçekleştırebüecegı alanı bulmuştur (sozgelımı bızım askersıvü burokrası vergı kaçıran ışadamını boynuna yafta atıp sokakta dolaştırmayı ya da dışan sermaye kaçırana ıdam cezası koymayı akbndan bıle geçıremez ve geçıremezdı") Asü başlanacak yer benım üancı konu dıye ortaya atügım problemler dızısıdır Ama buradan açümaya başlanacak yumaklann uzanacagı alanlar çok genışür Bunun bır ucu bızlen Latın Amerüca tıpı kalkınma modellen üe Asya üpı kalkmma modellen tartışmaya goturur (Turkıye burada Latın Amerüca kategorısınde yer alır, nıtekım orada ne olursa 510 yü arayla bızde de oluyor Şımdüerde degışmeye başladı mı, bümıyoruz), otekı ucu ıse Kuzeybatı Avrupa dışı kalkınma modellen tanhı çerçevesınde devlet onculugunun rolu tartışmasına goturur Pak ve Turkcan yazısında ve benım daha once Büım ve Teknık'e yazdıgım yazıda bu konuya Rusya ve Japonya'nın sozu edüerek degırulmışü Ahmet Çakmak Marmara Unıversıtesı Ogretım Uyesı Dıpnotlar (1) Mark L Clıfford Troubled Tıger, Busınessmen Bureaucrats arıd Generals ın South Korea 1998, Sharpe NevvYork (2) Aynı çalışma (3) Sayın Attıla Karaosmanoglu ıle bır gazete aduıa yaptıgıın roportajda bana ozel sektonın bu şeküde dısıplıne edılmesı hıkayesının gerçegı yansıtmadıgını soylemıştı Kendısı olup bıten lerı ıçerden ogrenebüecegı onemlı mevkılerde bulunmuş degerh ve tecrubelı bır ıktısdtçımızdır Gerçegı kendısının nasıl yorumladıgını yazarsa lartışmaya onemlı bır katkıda bulunmuş olur Hyundai konusu Şımdı tartişma konulan uzennde durmak ıstıyorum Pak ve Turkcan Hyundai ın yabancı teknolojıyı nasü hızla ıçselleşürdıgını ve teknolojı uretımıne geçügını Linsu Klm'den aldüdan ornekle açüdıyorlar Bu gerçekten çok oğretıcı bır ornekür ve ben de derslenmde firsat buldukça ogrencüerıme anlannm, teknolojı konusunda kendıne guvenen nesülenn yeüşmesıne kannca karannca katiada bulunmak umuduyla Ancak burada asü onemlı olan G Kore hukumetının koydugu standartlardır Pak ve Turkcan bu standartlan da verıyorlar. Ozel sektor bu standaıtlara uymak zorunda kalınca elındekı tum ımkânlan yaratıcı bır şeküde harekete geçırıyor Demekkı konan hedefler tum ıddıalı gorunuşune ragmen gerçekçı ımış Nıtekım G Kore'nın sanayüeşme hamlesının başlannda Park Chung Hee gemı ınşa sanayııne gırme hedefinı koydugunda çoğu burokrat bunu delüık olarak nıtelemış, çogu kımse bu delı adam yuzunden ul kenın kaynak ve za man kaybına ugrayacagını duşunmuş Ama bu karann uygulamaya konmasından kısa sayüabüecek bır sure sonra G Kore gemı ınşa sanayıının devlen arasındadır Benzer olaylar çehk sanayıının ve agır kımyasallann kuruluşunda da yaşanmış Park Chung Hee burokrauk dırenışı ve yavaşlıgı kırmak ıçın onlan bypass ederek olaganustu yetküüerl donatuğı komıteler oluşturmuş ve hedeflenne bu komıteler aracüıgı üe yurumuştu (2) Asıl konu Oyleyse asü soru şudur G Kore sanayüeşme ve teknolojık gelişmede he9 deflerını nasü saptıyor Burada nasü bır 9 sureç yaşanıyor G Kore bu ışlerde Japon ornegını alarak Sanayı Bakanlıgı'nı kullanıyor Ben o bakanlıga bır emaü gondererek bu konuda kaynak ıstemış ama bır cevap alamamıştım Eger bu konuyu büen ya da ogrenebüecegımız kaynakları büen bırüerı varsa onların bügılendıncı bır yazıyla Cumhunyet Büım ve Teknüc tartısmalanna katkıda bulunmalannda buyuk fayda ve ısabet olur Ama eger boyle bırüerı yoksa ogrenmemız gereken bu sureçtır, detaylanyla O bakundan bence Bursalı'nın konunun onemı ve ozellıklen ve Cumhunyet Büım ve Teknık ın ügı alanıyla yakm ügısı nedenıyle yazacak olanlan "bu sosyal büım dergısı degü" sıkmüsından kur Özel sektörü disipline etmek Ikıncı ana konu G Kore devleunın ozel sektoru Pak ve Turkcan'ın tenmlerını kullanacak olursak, "dısıplıne" etmesını saglayan sosyoekonorruk ve sıyasal şartlan saptamakör (3) Acaba burada belırleyıcı olan askersıvıl burokrasının cesaretı mıdır' Sozgehmı Park Chung Hee baskın basarandır deyıp hızla bankalan mülüeştirme karan alıp bunu uygulayarak hem malı sermaye engelını ortadan kaldırdı hem 697/17