Katalog

Uzaya odaklannn ınikrotiıılgalar... Starvvisp htzlı gitmek için kendi yukıtından yararlanacak olsaydı oldukça agır olıırdu. Bu yüzden Starwiıp gıuunu gunef enerjhiy le falifan dev bir ııydunun urettiği ınikrodalgalardan alatak. Bil()ii<ıyııı \ipltti \ttırvuhp, ıııikroi kobik ktıhloltırlıı bir hirinc bagianan i)i()(i (hıyıırlı 100 nıilyar nıikroiılctnci iayi'iindv hir ttır kaımra, bcyin ve * veriti hik)imindt *'* . . . ı / ' ^ Dev menvklvr araahgıyla odakp lanma:... Aluminyum çem berlerinden yapılar menekler mikrodalgatarı ^^ Starwipi in uzerIne odaklar. yogunlafinif enerji uzay aracım yerçekiminin 115 katı bir kuvvetle yıldızlartı doğru ...gunun birindt hir uzay mekiginl ,,, yıldızlara tauyubilir. ..2! İki hafta boyunca mikrodalga bunıhardımanınu maruz kalun îforvvııp nık hmnın fccjfc birh yakm hir lıı/ltı 21 yılda Alfu C tauri yıldızıııa ula}abilir Bu yıl ' dızu ıılafinta, kuçuk hir mikrodai (ju huzmvii uzay ionduuntn ınik roiflemcilerini harckete gecirmek için yetcrli olacuktır Boylece Uar wiip evine reiimler gonderebilir. itarvviıp 6 km uzunluğunda obm yalnızca 2H grum geliyar. Ama eğer yokulan, gııniyi, mvıreği ve guç iıtuıyonunu taiinıası gerekine hundun tuın bir ınilyım kııt daha buyuk olmau gerekir Bu iıe ancak S00 yıl Mj du daha uzun hir iurv lonra gerteklefUrilebileıek hir proje. Gunef enerıısıyle çalifan uydu Buyuk bir baraj kadar enerji uretebilmeii için panellerinin her biri 10 km uzunluğunda olacak. fıriatır. A/V Mercek 48.000 km uzunluğunda (dunyanın dort katı) olacak. Yıldızlara yolculuk edebilecek miyiz? Cezegenler arası yolculuk yıldızlar arası yolculuğun yanında çocuk oyuncağı kalıyor. 10 günde Mars'a, 16 ayda Plüton gidecek bir uzak aracı 'a yapabiliriz... ^ fcW1^ Ama çok yakın bir gelecekte olmasa da yıldızlara bile gidebiliriz. Freeman Dyson (1) ğer "gelecekte yüdızlara yolculuk edecek miyiz?" diye sorarsanız, yanıüm "büyük olasüıkla evet" olacakür. Ama bu yolculuğu gerçekleştirmek biraz zaman alacak; belki de tam 500 yü sonra. Ama eğer "ınsanoğlu 21, yuzyüda yüdızlara gidecek mi?" diye sorarsanız, yanınm "kesinlikle hayır" olacakur. Yüdızlara yolculuk etmek üe güneş sisteminin içinde dolaşmak arasındaki fark, Atlantik Okyanusu'nu yuzerek aşmakla bir nehri yuzerek aşmak arasındaki farkla aynıdır. Atlantik'i aşmak için bir tekneye ya da bir uçağa gereksiniminiz vardır; en yakm yüdıza gitmek için ise 100 yü içinde bile yapabüme umudumuz olmayan bir uzay mekığıne. çok daha az enerji harcayacağı anlamına gelır. Ama insansız bir sonda yine de 400 gram başına bir megavat enerji üretebüecek bir motora ihtiyaç duyacakür. Uzay gemisi insanlı olsun ya da olmasın motorunu soğutmak konusunda aynı derecede sorun çüoracaknr. Yani sonuç değişmez: insansız sondalar da bu yüzyü içinde yüdızlara gidemeyecek. E ya da nukleer reaktorden saglanan enerji bizi guneş sisteminde dolasurmak ıçin yeterh olacakur. 100 yü içerisinde saniyede 160 km hız yapabilen bir uzay mekigi yapmaya karar veririz ya da vermeyiz. Ama en azından bunun teknik açıdan olanakh oldugunu büıyoruz. Saniyede 160 km hız yapabüen bir uzay mekiginin maliyetı belkı çok pahalıdır ama ulaşüması imkansız bir rakam degüdir. Guneş sisteminde bıraz dolaşıp bırkaç yü içinde dunyaya geri donebümek ıçm saniyede 160 km hız yapabüen bir uzay mekığine ihtiyacınız vardır. Bu hızla Mars'a 10 günde, Pluton'a ise 16 ayda gidebüirsiniz. Guneş enerjisini toplayabümek ıçin uzeri ince bir füm tabakası üe kaplı ve saniyede 160 km hıza ulaşürabüecek bir itiş gücu sağlayan iyonjet motoruna sahip bir uzay mekıği hayal edebiliriz. Eğer politik engeller ortadan kalkarsa yapüabüecek nükleer enerjiyle çalışan bir uzay mekiğiyle de aynı hıza ulaşüabüir. Eğer yeterince para harcarsak, guneş ışığmdan 697/8 Bir uzay gemisi hayali Ote yandan, en yakm yüdız bize Plüton üe aramızdakı uzaklıgın 10.000 katı uzaklıkta bulunur. Bir insan yaşamı suresinde yüdızlara yolculuk yapabümek için saniyede 16.000 km hızla gidebüen ve bu hıza ulaşabümek için on yü boyunca ivmelenmek zorunda olan bir uzay mekigine gereksinim vardır. Motor, mekigin her 400 gramını itmek ıçın bir megavat guç kullanmalıdır. Bu kadar kuçuk ve bu kadar fazla güç üretebüen bir motoru sogutabümek için büinen hiç bir yöntem yoktur. Eğer kullanüanacak yakıt, guneş ışıgından ya da uranyumdan fazla enerjı sağlayabüecek antimadde olsa büe motoru soğutmak başa çıküamayacak bir problem olarak kalacaktır. Bu yüzyü içinde, yapmayı büdiğımiz hiçbir motor çeşidiyle yüdızlara yolculuk etmek mumkün olmayacaknr. Peki yüdızlara insansız uzay sondalan gıdemez mi? Insansız sondalar insanlı uzay meküderınden çok daha küçuk ve hafıf olabüır. Bu da yüdızlara gidecek bir sondanın Peki ya yıldızlara? Hughes JUrcrafl te mühendis olarak görev yapmış olan, şımdı ise bağımsız çalışan Robert Foroard, bu yuzyüda olmasa büe daha üerıde yüdızlara ulaşabüecek bir uzay sondası tasarladı. Motoru soğutma sorununu ise sondaya hıç motor koymayarak çözdü. Tasarladığı buharlı değü, yelkerüi bir tekne. Fonvard ona Stanvisp adını taktı. Bu, ağırlığı 30 gramdan az olan ve çok iyi kalitede kablolardan yapüan bir tur balıkçı agı. Bahkçı ağı, dev bir radyo vericisinin urettiği radyo dalgalarınm basıncıyla itilen bir yelken görevi yapıyor. Sabit duran bir radyo vericısi, yolculuk etmek istediğimiz yöne doğru surekli radyo dalgası gonderiyor. Yelken ise radyo dalgalannın momentumu yardımıyla radyo dalgası huzmesi boyunca yol alıyor. Bu plan teorideçok iyi işlese de uygulamada aşüması gereken bazı zorluklar var. Radyo verıcisının devasa olması ve yaydığı huzmenin enerjisini surekb ıvmelenmekte olan balıkçı ağına odaklaması gerekiyor. Balıkçı ağı buhar laşmamak için bu radyo dalgasırun yalnızca çok az bir kısmını absorbe etmek zorunda. Aynca, bügi toplayabümesi ve bunlan dünyaya sinyallerle geri üetebilmesi için bazı aygıtlar da taşımak Aynca bu aygıtlann ağırlığının 30 gramı aşmaması gerekiyor. Kısacası muhendisleri birkaç yuzyü oyalayabüecek kadar fazla problem var. Ama gunun bırinde buna benzer bir uzay gemisi havalanacak. Balücçı ağının insan yolculan tasıyacak kadar büyütulmesı (1 müyon kat buyütülmesı) hayal edüebüır. Boyle bir aracı harekete gecirmek için bugün tum dunyadaki enerji santrallerinın toplamından fazla enerji üretebüen bir radyo vericisi yapmak gerekir. Günün birinde yüdızlara yolculuk etmek için gerekh olan boyle bir enerjiyi uretebüiriz, Ama yakın bir gelecekte değü. Belki de üçüncu binyüın ortalannda... (1) tleri Araşürmalar Enstitüsü 'nden emeklifizikprofesörü. Güneş, Genom ve lnternet adlı kitabın yazan ' >' • . .; 4 Bir tasarım hazır ^ Turgut Cürer Kaynak: 10Nisan2000