Katalog

1 ii PAZAR Frenk işi Bundan tam 518 yılönce sıcak bir ağustos sabahı dünyayısonsuza dek değiştirecek biryolculuk başlıyordu. spanya kıyılarındagemilerinihazırlayan KristofKolomb,hep batıya giderek Hindistan’avarmayıve Osmanlıtopraklarının Akdeniz’deyayılmasıylaerişilmesi zorlaşan baharat diyarına ulaşmayı hedefliyordu. Kraliçe Isabelve KralFerdinand’ın desteği ile başlayan bu yolculuktansonra dünya haritası değişecek, artıkAmerika diyekoskoca bir kıtaolacaktı. Yemeklere birtutam baharat katabilmeumuduyla başlayan macera sonunda bu devasa kara parçasının keşfiylesonuçlanacak, dünya lezzet haritası değişecek, insanlar yepyeni bilinmediktatlarlatanışacaktı. Yenidünyada yepyeni bitkiler, olmadık hayvanlarvardı. Eskidünya ileyeni kıtaarasında mekik dokumaya başlayan gemiler bu tuhaf bitkileritaşıdılar durdular. Bugün kanıksaııan ve mutfaklarımızda ilelebetvarolduklanna inanılan domates, biber, patates, mısırgibi yiyeyecekleruzun süre yenir mi, yenmez mi bilinemeden süs bitkisi gibi yetiştirilecekti. Eskidünyalılanngetirdikleri tuhaflıklarda kuşkusuz yerlileri şaşırtmıştı.Artıkinanılmazhızlakoşan atlarsayesinde uzun mesafeler aşıp yaban sürülerini kovalayabilecekler,iklimegöre mevsimlikgöçler yapabileceklerdi.Koyun,keçi, inek,manda, domuz gibiçiftlik hayvanlarısayesinde et ve süt ürünleriAmerikakıtasına yayılacaktı.Tıpkıberaberinde gelen bulaşıcıhastalıklargibi. Gemilerlegelen tifo,tifüs,sıtma, kolera,çiçek, kızamıkgibi pek çok hastalıkyerlilerigafilavlayacaktı.Yenidünyanın binlerceyıllıkyerlihalklarıyarıyarıyabelkide yüzde doksan oranındatelefolup gidecekti. Birağustos sabahı başlayan yolculukböylelikledünyayısonsuza kadar değiştirmiş olacaktı. Aynıgünlerde, aynısahillerde,aynıKralve Kraliçe’nin zoruylabambaşka biryolculukbaşlıyordu.Tüm yarımadasınıkoyuKatolikyapma kararıylabirlikteİspanya’da başka inançtan insanlarayer olmayacaktı.Asırlarboyu bu topraklarda bulunan Müslümanlarve Yahudileriçinkaranlık birdönem başlıyordu.Dindeğiştirmekbileçoğu kez kurtuluş olamıyordu.Tek çare göç etmek ve başka birdünya kurmaktı.0 sırada tahtta bulunan 2. Bayezıd’ınçağrısındaki mesaj açıktı:Osmanlıtopraklarısiziııyenidünyanızolabilir. Böyleceaynıgünlerde, aynıkıyılardan,Sefarad yani İspanya YahudileriKolomb’ungemilerinintam tersine Akdeniz’in doğusuna doğru yelkenaçtılar.Artıkkendi yenidünyalannı keşfe hazırlanıyorlardı. DoğuyaolanyolculukKolomb’unkikadar sürprizlideğildi. Osmanlıtopraklannınhavasısuyu,taşı toprağı,yiyeceklerinin tadı tuzu Sefaradlaraaşina gelecekti.Üstelikbu topraklarda kendilerindençok önce, hatta Osmanlı’nınkurucusu Türkler Anadolu’yaayak bilebasmadan varolanRomalılardanberi yaşayan Yahudilerde vardı.Ortaçağ İspanyolkaynaklarında sadece Yahudilerinyediğisöylenen patlıcan,pazı,nohut gibi yiyeceklerTopkapıSarayı’nınmutfağındaçoktan yeredinmişti. Yemeklerebirtutamtatlı,birazcıkekşi katmakgibiadetler aynen burada da geçerliydi.İspanya’dakitüm varlıklannı geride bırakmışlardıama yemek kültürlerinibu benzer coğrafyadayaşatabileceklerdi.Gerçekten de Anadolu’da yaşayan diğerYahudigruplarınaksine Sefarad mutfağıbugün bütün karakterinikoruyarak yaşıyor,yaşatılıyor.Kökü Amerika’nınkeşfedildiğigünlerden de önceye uzanan yemeklerevlerde,özelgünlerde sofralandonatıyor.Tıpkıbeş asır önce konuşulan ispanyolcaolan Ladinodilinin kulaklardayankılanmasıgibi.Elbettedarnakta ve kulaklarda süregelen bu tatlararadan geçen uzun yıllarboyunca hatırı sayılırdeğişimlerede uğramış.Dileyenikelimeler,yemeklere yeni malzemelergirmiş.İşinen ilgincide Kolomb’unKraliçe İsabere süs bitkisidiyegetirdiği‘tomatl”yanidomates yıllar sonra dönüp dolaşıpSefarad mutfağınıngözdesi olmuş. İştesize İspanya’dangelmeyen ama tipikbirSefarad yemeği olan birdomates yemeği. Kolombdeğişimindeyeni kıtayıistilaeden hastalıklargibidünyayısarmasından korktuğumuzgenlerideğiştirilmişdışlarımostralık,içleri salatalıkdomatesler dünyanın bu yakasınıbasmadan, güneşte olgunlaşmışyazdomatesleri bulabileceğinizşu günlerde bu yemeği yapın.Bugüne kadar ihtimamlakorunan kültürlerinve lezzetlerinyavaşve sinsi birdeğişimletüm dünya milletlerininelinden alınmaktaolduğunu biran unutun, geçmişe ve değerlerine,tüm lezzetiylesahip çıkın.• ayllnoneytan©yahoo.com Balıkçısı’nda sardalya zamanı eyhane kültürünü yaşatan Cibalikapı 1V 1Balıkçısı,müşterilerineahşap binasında, tahta sandalye ve masalarıylasımsıcak birortam sunuyor. Levrektenlagos şişe, tekirden çipuraya pek çok balıkçeşidiylelezzetlesağlığıbirarada sunuyor.Amayolunuzubu aralar Cibalikapı Balıkçısınadüşürecekseniz şefin önerisi sardalya olacaktır.Çünkü şimdisardalyanıntam zamanı.Yağlı,lezzetinindoruğunda. Sardalya,besin değeri yüksek birbalık. Lezzetiise kendine has, damak çatlatan cinsinden.Asmayaprağıylaızgarasıda klasik pişirmeyöntemlerindenbiri.CibalikapıBalıkçısı da sardalyayıbu yöntemlepişiriyor,ama kendi yorumunukatarak. İştebütün farkda burada. Zeytinyağlısosta dinlendirdiklerisardalya filetolarınıasma yaprağına hapsedip bütün suyu, dolayısıylalezzetiiçindekalacakşekilde ızgaraediyorlar.SardalyasıSaroz’danasma yaprağıTokat’tan.Meşe kömürüateşinde ağır ağır pişen sardalyalartam ağzınızalayık.Geriye afiyetolsun demekten başka birşeykalmıyor.• YENİÜRÜNLER Bebeklere çadır ve su geçirmez bebek çadırlannda bebekler hem rahatça uyuyup oynayabilecek, hem de anne babaların içi rahat olacak. Taşıma çantası ilebirliktesatılan “2second baby tent” kolay kurulumuylada rahatlıksağlıyor.Decathlon’da bebeklerinizive çocuklarınızıgüneşten koruyan,cilditahriş etmeyen,rahat kesim anti-UVüstler de var. Sıkı bacaklar WitchHazelolarakda bilinenHamamelis özlüiçeriğiilebacaklarında varisve şişlik problemiyaşayan kadınlariçingeliştirilen GehwolBacak Balsamı,şimdi zenginleştirilenformülüileçok daha etkili. Formülü,at kestanesinin mucizeyietkileri ilegüçlendirilenGehwolBacak Balsamı, sıkılaştırıcıözelliğiilebirçokcilt sorunununçözünıüne de yardımcıoluyor. t iz yapmayan korse • LauraBaresse tarafından beğenilere sunulan korselerhantal,rahatsız edici giymesive çıkarmasızor ve iticiolarak • bilinenkorse algısınıyıkıyor.Laura Baresse CorıtrolBodySeamless korseler özelbirkumaştan yapılırken,kayma önleyiciaııti-alerfiksilikonşeritleriylede rahatlıksağlıyor. Disko topları takılarda BelleAtasay 2010 YazKoleksiyonu, disko toplarının ışıltısındanmağaza vitrini yansımalarına kadar kentintüm renklerini göz alıcıtasarımlara dönüştürüyor. Markanınyaz sezonu tasanmlan, kent hayatınıııışıklıgecelerinin bitmeyen enerjisinden şehrin yoğun temposuna kadar pek çok olguyu, zıtlıklarınuyumunu takıylabuluşturuyor. Detan Maxi miktokapsül teknolojisiile böceklerden başka bir Yazın da tayt Sandalette altın renkler Birkenstock’unyenikoleksiyonuiçindeyeralan altınsarısısandaletler,ışıltısıilegöz kamaştırıyor. Özelliklegece kıyafetleriilebirliktekullanılmak üzere tasarlanan bu modeller,Birkenstock’un rahatlığıve kendine özgü tarzıylafarkyaratıyor. Neon tırnaklar Flormar,geniş oje koleksiyonunu neon serisi ile büyütüyor. Flormar’ın en yenisi NeonOje, .‘ N tırnakların canlıve muhteşem renkleresahip olmasınısağlıyor. Ultrakapatıcılıközelliğinesahip Neon Oje’nin,pembe, mavi, sarı,yeşilveturuncu başta olmak üzere, 10 farklırenk seçeneği bulunuyor. Olay’inyaşlanma karşıtıgöz çevresibakım ürünleri serisine“Olay Regenerist göz mikroderma-pod”da eklendi.Kutuiçerisindeki tüpleryaşlanmaya karşı belirginsonuçlar sunuyor. Butüpler peelingözellikleri sayesinde cildiölü hücrelerdenarındırırken, masaj eşliğinde uygulandığındalenf sisteminiharekete geçirerek göz çevresindekişişkinlikleri ortadan kaldınyor. 8 AĞUSTOS2010/ SAYI1272 13 Fren kes MEKAN L AYLİN ÖNEY TAN Cibalikapı Armi de Tomat Yepyenibilinmedikbiryiyeceğiadlandırmaktarih boyunca ilginçsonuçlar vermiştir.Osmanlızamanında Batı’dangelen şeyler genellikleFransızkabul edilmiş, Frenkişidiye anılmıştır.Domates de ilkbaşta Trakya Yahudileritarafından Frenkişikabul edilmişve özellikle Kırklareli’ndeFrenkes diyeadlandınimış.Önceleri yemeklerdeyeşilken kullanılıp,örneğin “FrenkesYenas’ yaniyeşildomates dolması gibiyemekleryapılırmış.Bu tarifisetam tersi çürüme derecesinde olgun domatesten yapılıyor.Domatesleringiderek bozulduğu bu devirde bu yemeğin hakkınıvermek içinson ağustoslardan birini yaşıyorolabiliriz.Tarifimizise bize unutulmazbirSefarad gecesi yaşatan GinaAlkaş’tan.. ;. 5 adet iriolgun etlidomates, 1 İrisoğan,2 adet çartistonbiber, 1/2 kahvefincanıpirinç,1 fincan zeytinyağı,1 çorba kaşığışeker, 1 tatlıkaşığıtuz, ½ demet maydanoz Soğanı ince ince çentinve yağda kavuraraköldürün. Günümüzde Sefarad mutfağındayaygınolarakayçiçek yağı kullanılıyorama ayçiçekyağı icatedilmeden önce zeytinyağıve susamyağı kullanılırmış.Biberleriekleyinve yağda çevirmeyedevam edin. Domateslerinkabuklarını soyun, çekirdekleriniçıkarıpetlikısmınıküp küp doğrayın.Tuzve şekerle birliktetencereye ekleyinve pişmeye bırakın.Birsüre sonra birazsuyunu çekince pirinciekleyinve kapağınıkapatın. Pirinçlerpişmeye yakınincecikdoğradığınızmaydanozu ekleyin.Oda sıcaklığındaveyasoğuk olarakserin serin servisyapın.• Decathlon’unanti-UV www.clbaBkaplballkcisl.com HalIç:0212 533 2846 Moda:021634893 63 ç •İIİ> Hem rahatlığıhem de şıklığıylahayatıkolaylaştırantaytlaryazında kullanılıyor.Kadınlarınyaz ksbusu olan terleyenbacaklardan sizi kurtaracak olan modellerkolaykullanımınınyanısıraşıklığıilede göz dolduracak. Italianataytlar,siyah beyaz renklerininyanısıra birçokdesen ve renkte seçenekler sunuyor. Böcek oyunu ‘1 ,6. ç canlıyazararvermiyor,böceklerinyaşamasına olanak sağlamıyorve uygulaııanyerlerdealtıay boyunca etkinoluyor.Dekatlonbuzz geliştirdiği uygulamada, Facebook kullanıcılarınaözelbir oyun hazırladı.100 saniye içindeeıı çok puan günün kazananıDetan Maxi’den,içinde BeetlejuiceDVD,Kafka’nın“Dönüşünı”kitabı,“Böcek Ansiklopedisi”ve “UğurBöceği”kumbarasıolan “Özel Böcek HediyePaketi”kazanıyor. Göz çevrenize bakın Hazırlayan: DÖNMEZ (snmdnmz©gmail.com) .. . . la- h