Katalog

‘muafiyet’sınavıadınıverdiklerikurumsaliç- selsınavıölçekolarakalmakyerine,nesnel ulusalveyauluslararasısınav iddialannıkanıtlamaklascırunıkıdurlar.Böylece kamuoyukarşısındasöylemleriileeylemleri hağdaşır. Bubağlamda,nasıl ki,yabancıdille verilenderslerinhangivasıflarasahipöğretim elemanlantarafindanverebileceğiileilgili koşulve kıstaslarYOKyönetmeliğinde belirlenmişse,aynışekilde,benzeryönetınelik koşullarıyla,nesnelkalitegüvencesisağlamak amacıyla,YÖK’ündenetimfaaliyetlerindebu konuylailgiliönemlisorumluluk üstlenmesigerektiğiilgililerintakdirinesunulur. Diğertaraftan,yabancıdilleeğitimyapan üniversitelerdekisınavkağıtları incelendiğindebutüreğitiminbüyük yanılgılarla uygulandığıve) telafisizoryaralaraçtığı görülmektedir. Binlercesomutörnekarasından,sadece birtanesiniverelim:Eğitimdiliİngilizceolan birüniversitedeHazırlıksınıfındahaftada21- 25 saat olmak üzere30 (veya 35) hafta İngilizceeğitimialanvedahasonra üniversiteninkendibünyesindehazırlamışolduğu “yeterlilik”0) sınavınıdabaşarıylageçerek lisans3.sınıfakadargelebilmişbir öğrencinin,sıradanbirsınavsorusunavermiş olduğuşuyanıt,yabancıdildeeğitimin doğurduğuvahiınsonuçlarıtümaçıklığıylaortaya koymaktadır: “(6)1dzinkd,isiçdefamstatements. Thissratementsareağıreleştiri.Ağır eleştiriacc<ştsoniyifadeandbasınözgılrlüğünün sımrian içinde.BecauseSamantha says: DailyRepublic’sreadersanısoidiot!Ifyou showthe kişilerisuçiayıcışekildeorwntethe şeref veitibarım zedeleyecekşekildethis ihlal Bir insanm eserin kişininşeref and itibarınızedeleyecekşekilde yayımlanmas,,irisdefamationhemdefromcopyrighr kaynaklananhaklarınızedelemişolur.” Görüldüğüü:ere,öğrencilerneTürkçene de İngilizceolan, bir dilselsistemden (sö:dizimsel,anlaınbilimsel,seshilimsel,dilbil— gisel)yoksun,neolduğubelirsizveanlaşılması güçyapaybirifadetürükullanmayaitilmekte ve analitik düşünmebecerisinigeliştirici metintürücevaplarıüretemiyor.Bundanda dahavahimolan,öğrencilerbırakın yabancıdili,kendianadilindedahiüretken“e yaratıcıolmalarınayarayacak,‘olmazsaolmaz’ dilkullanıınbecerileriniedinebilecekbir eğitimortaınındanyoksunhırakılıyorlar. Söylemile eyleminbirbirinitutmadığı böylesinebiruygulamaetikbireğitim faaliyetideğildir. Kamuoyuna,yazılıvegörselbasına, öğrenciveebeveynlerine,öğretimüyelerine, yabancıdilleeğitimyapabilmekiçinnesnel seviyegöstergelerinivesınavölçeklerini içerenkalitegüvencelerikonusundaşefliıfve güvenilirbilgisunmaketik bir toplumsal sorumluluktur.YOK’ün,bu konudason zamanlardayapmışolduğu düzenlemelerin ötesinde,hirç’ukyanılgılamvedolayısıyla istismaranedenolankurumsalöznel uygulaınalarıönleyici,ulusalveuluslararasıkalite güvencesisağlayan,çakdahasıkı,yabancıdil eğitimeözgünmali,hukuki,idarive akademikdenetim düzenlemelerininyapılması kaçınılmazdır. Görülüyorki,neredenbakılırsabakılsın, bugünTürkiye’dekibazıüniversitelerdekısmen veyatamamenyabancıdilleeğitim uygulaması,öğrencilerindahahenüzakademik derslerinitakipedebilmeleriiçinyeterlibir yabancıdilseviyesineulaşarnadanve hedeflerigerçekçiliklebağdaşmayan,öğreriın- öğrenimsüreciniyavaşlatan,zorlayan,hatta engelleyen,öğrencilerisorgulama,araştırmave yorumyapabilmebecerisindenyoksun bırakan,onları e:herc iten “göstermelik”bir eğitimedönüşmüştür.Kısaca,çağdaş, uluslararası,kalitelibireğitimingereğiolarakne öğretimüyelerikendiuzmanlıkalanlarının “Öğrenimyöntenileriniöğretebilmekte”nede öğrencilerbu yöntemlerinnasıl edinebileceğini“öğrenebilmektedir”. SONSÖZ Bilindiğiüzere,TürkiyeAvrupa’da hızlayaşlanannüfusakarşılıkheryıldaha da artangençbirnüfusasahiptir.Ebeveynlerinve işverenlerinİngilizceeğitimiyleilgiliyoğun isteklerinekarşın,yükseköğretimdeki rekabetortamındabutalehinözüsaptınlarak ‘yabancıdille eğitim’yapmagibi yapaybir yöntemebaşvurulması,ne yazıkki, topluınumuzda‘yabancıdilleeğitim’ile‘yabancı dilöğretimi’arasındakifarkınhenüzyeterince kavranmamışolmasından kaynaklanmaktadır. Bunedenle,üniversitelerineğitim kalitesinifelceuğratanböylebiryanılgıyla ilgiliolar.ıktoplumsalbilinçvefıırkındalığı oluşturmadayazılı-görselbasınaönemli sorunılulukdüşmektedir. 50yıldırbirçakdeğerliTürkaydınve bilimadamınınağıreleştirilerinerağmen,ye— tersi:maliyatınmlarla,uygulamada uluslararasıbilimselkalite kriterlerigözardı edilerek,önyargılı, biriyiınserlikleve biluudışıyöntemlerlebundaısrarlıolmak,bu gençnüfusaveTürkulusunayapılanen büyükkötülüktür.lngili:ceyleeğitimyapma pahasınakendianadilindedüşünebilme,sorun çözehilme,üretehilıııeveyaratıcıolabilmebe— cerilerindenyoksunbırakılanbugençnüfus, geleceğinTürkiye’sineümit olmayerine, önlenebilmesizorsosyal ekonomiksorunlar yaratacakbir tehdidekolaycadönüşebilir. Yükseköğretiıusisteıuimi:intitizlikle hazırlanmış,süresibelirlenmişbir program çerçevesinde,yabancıdille eğitim yerine niteliklibir“yabancıdil eğitimi” planlanarak,yenidüzenlemelerdekalitedenetiminin de sağlanahilmesinezeminoluşturacak yapılanmanıntasarlanınasıkaçınılmazdır. C.ouncilof EuropeModemLarıguages Division,(2001)L’onı,ııoııEuropeanFraınework ,)(Relerc-nceforLanguages:Leamıng,reachıng. .ıssessnıent, Cambridge University Press, Qınıbridege. Vehuıılarınuygulanmayakoyuluşlanyla ilgiliolarakhk. M<xrow,K (eıi) (2004)lıısighıshuni the Common European Franıework,Oxford ila ıı’ersıryPress ‘Prof Eıgıider,ProfDr.Mehmet Şahin,Pm£Dr.TosunTeizioğlu,ProfDr.Öktem Vardar,NedenYeniBirYüksekC>ğrerimVi:yonu ?, İstanbul Politikalar Merke:i, Sabancı Unıversiresı “Prof Dr.AydınKöksal,l’abancı DiliIyi Öğretehilmek,Ortaı’eYüksekÖğretimiNitelikli Kılnıakiçin DilleOğreıiınden Zorundayız. 2003.“YabancıDilleC)ğrerim”,UlusalEğitim Kuruhayı,Bildiriler,20 Aralık 2003, Ulusal EğitimDerneği,s. 55-63.) ‘hkz.wHw.ahe.oq! Anayasanın 130. ş maddesi vakıf unıversıtelerını kapsamıyor mu? c “Ençokbursveren..,fakültesi”,“Gerçekbirkentiçi üniversitesi,... , “Gençlerintercihideğerlidir!”,“Türkiye’ninyüzünü güldü-renüniversite”,“Butiküniversite”,“Yükseköğrenimhayallerinizin gerçekolduğuüniversite”... L unlar, vakıfüniversitelerinin çak satan günlük bir gazetedeaynı gün verdikleriduyurulardanseçilmişörnekler. Aynı gazetenindört tam sayfalıkekinde de bir vakıfüniversitesinin çeşitli yanlarıylatanıtımı yapılıyor.Sınav sonuçlarınınaçıklanmasındanbu yanagazetelerdehemen her günbu türden duyurular yayımlanıyor.Dahası, özelkimi TV kanalları da yine vakıfüniversitelerinin tanıtımı amacıylaözelizlenceleryayımlıyor.Kimiduyurulardaüniversitelerin rektörleri, dekanları,öğretim üyeleride çıkıyor;çıkıyor,en şıkgiysilerive sevimli görünümleriyleüniversitelerini çekici kılacağını sandıkları açıklamalaryapıyor.Amaç çok açık: Oğrencilerinüniversite/fakülce/bölüınseçimlerinikendilerindenyanayapmaları.Ancak, bu duyurulannherhangibirisinde;bir üniversitenin gerçektenbir üniversiteolup olmadığınıortaya koyabilecekherhangi göstergeyeyerveriliyor,bilimselalandaki ha- şartları, irni yayınları,yayınlarınayapılan giinderrneler, başarıyla gerçekleşti.(rilen AR-GE’ler, bu yönlerden yurriçi ve yurtdışıünivcrsitelcrarasıbaşarı sıralamalarındanerede bulunduklarıvb.sergileniyor,ınezunlarınkaçının, hangi alanlardave hangi koşullarlaişegirebildiğiortayakonuluyor,kaç öğrencisininspor,kültür ve sanat,“sosyalsorumlulukprojeleri”vb. alanlarda “üstün başarılar”elde ettiği açıkla— ( nıyor, öğretim ücretleri ve öteki öğrencilik maliyetleribelirtiliyor mu? Neden acaba;bu türden göstergelerin“müşterimemnuniyetini”arttırmadığı düşünülüyorolabilir mi?Nasıl açıklanırsa açıklansın, bu türden duyumlar vakıf üni—versitelerievreninde yükseköğretimetiği,dahası, Anayasanın )30. maddesindeyer verilen yaptırımlar ile hağdaştırılahilmesiSon derece güçdeğeryargılarının yaygınLlaştığını, uygulamalarınyapılabildiğiniakla getirmiyormu sizcede! Ne deniyordu Anayasanın 130.maddesinde;anımsayalımve soralım: 1) “Çağdaşeğitim-öğretimesaslarınadayananbirdüzeniçindemilletinve ülkenin c ihtiyaçlarına uyguninsan gücü yetiştirmekamacı ile;ortaöğretime dayalıçeşitli düzeylerdeeğitim-öğretim,bilimselaraştırma,yayınve danışmanlıkyapmak,ülkeyeve - insanlığahizmet etmek üzereçeşitli birimlerden oluşan kamu tüzelkişiliğineve bi‘.- limselözerkliğesahipüniversiteler...“ biçiminde dilegetirilenanayasalilkevakıf ünic versitelerikurulur ve yönetilirken ne denli gözetiliyor? 2) “Kanundagösterilen usulve esaslaragöre,kazançamacına yönelik olmamak şartı ile vakıflartarafından, Devletin gözetimve denetimine rkhiyükseköğretim kuL rumlarıkurulabilir.”Peki, vakıfüniversitelerinin “kazançamaçları”yokmu gerçektende? 3) “Kanun,üniversitelerinülkesathına dengelibir biçimdeyayılmasınıgözetir.” Vakıfüniversitelerininkurulmasısırasındabu -•alyaptırımıngereğine denli yeQ rine getiı-ilebiliyor? 4) “Universiteler ile öğretim üyelerive yardımcılarıserbestçeher türlü bilimsel araştırma veyayındahulunabilirler.”Vakıfüniversitelerindekiöğretimüyelerive yarç dımcılarıbu anayasalözgürlüğüyeterince kullanabiliyorıuu? 5) “Universitelerve bunlarabağlıbirimler,Devletingözetimive denetimialtında olup,güvenlikhizmetleriDevletçesağlanır.”Vakıfüniversitelerininde devletin gö- zetimive denetimi altında olduğu,güvenlik hizınetlerinin devletçe sağlandığı söylenebilirmi? L c Devletin her türlü kararı ve uygulamasıçeşitlidüzeneklerledenetlenir, ordunun ve yargınınbileyönetselgelerıekleriyerlebiredilir,devletüniversiteleriveçalışanları çeşitli yoksunluklariçinde kıvranır ve YOK’ünakıl almazbaskılarıyla,deyiş yerinCdeyse“iniın inim inletilir”, kendi yöneticilerini bile seçeınezkenvakıf üniversitelecrine tanınan her türlü ayncalık giderek“haksızrekabet”olanaklarına dönüşmedimi sizce de? Peki;“kazanç amacına yönelik olmamak”, gerçekten de vakıf üniversitelerine geC tirilmişbir anayasalzorunlulukiseeğer bu duyumlarneyin nesi? Kısacası, Anayasanın 130. maddesindeki yaptırımlar vakıf üniversitelerini kapsamıyormu? t,, 0, ‘0, t-, 0•> c-,Jt’., t-1- -ö