Katalog

ekonomi@cumhuriyet.com.tr 13 AĞUSTOS 2010 CUMA CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ 11 CMYB C M Y B PARA-META-PARA MUSTAFA SÖNMEZ Başka Bir Futbol Mümkün Özellikle, son 30 yıldır, eğlence sektörünün en önemli alt dallarından biri durumuna gelen, yazılı-görsel basın, reklamcılık, bahis oyunları ile çapraz ilişkiler içinde daha çok metalaşıp ticarileşen futbol, artık her yerde bir “endüstri” olarak adlandırılırken, kitlelerin futbol sevgisi her gün biraz daha paraya tahvil ediliyor. Seyri, hem TV ekranlarından hem tribünlerden, büyük para ediyor. Stadyumlar, artık birer AVM gibi. Futbol yıldızlarıyla özdeşleşme, forma satışları vs. para ediyor. Futbol, ayrıca önemli bir reklam mecrası, reklamlar oluk oluk akıyor. Turizme katkısı, ideolojik ve politik yeniden üretime katkısı da futbolun diğer “dışsal ekonomileri”… Futbolun beşiği İngiltere’nin, her ne kadar dünya kupalarında esamisi okunmasa da yaptığı yabancı transferleri ile 20 takımlık birinci liginin değeri 4.2 milyar doları aşıyor. Pahalı ayaklarla oynanıyor İngiltere ligi... Oyuncular ortalama 7.5 milyon dolarlık. İngiltere’de birinci ligde futbolcu yatırımı, ülke milli gelirinin binde 2’sini buluyor. Futbol ateşinin her daim yüksek seyrettiği Güney Amerika’yı bir yana bıraktığımızda, Avrupa’da futbol tutkusu ve onun endüstrileşmesinde İngiltere’yi, İspanya ve İtalya izliyor. Türkiye ise ilk 10’ a giren futbol tutkusu ve futbol endüstrisi hızla büyüyen bir ülke olarak 7’nci sırada. Bir diğer futbol tutkunu ülke İspanya’da birinci ligin futbolcularının değeri İngiltere’den 1 milyar dolar az olsa da 3.2 milyar dolar ve ülke milli gelirinin yüzde 0.24’üne denk düşüyor. Barcelona futbol takımı ile ülke imajı göklerde iken bu takımın omurgasını oluşturduğu İspanya milli takımının 2010 Dünya Kupası şampiyonu olması, İspanya’ya futbol endüstrisi üstünden -hem de küresel krizle boğuşurken- fark kazandırdı. Duvarın yıkılmasının ardından kapitalizmi hızla restore eden Rusya’da eğlence endüstrisi ve onun önemli bir öğesi olan futbolda, müthiş bir büyüme var. Rusya birinci liginde oynayan futbolcuların değeri 1 milyar dolara yaklaşıyor ve Rusya, futbola her geçen yıl biraz daha çok para yatırıyor. Benzer bir durumda olan başka bir ülke Ukrayna. Bu ülkenin de son 20 yılda futbol endüstrisine büyük yatırımlar yaptığı ve halkın futbol tutkusunun, bu endüstrinin gelişmesine önemli ivme kazandırdığı biliniyor. Rusya’nın hemen altındaki Türkiye’de 18 takımlı süper ligde, 163’ü yani üçte birine yakını yabancılar olmak üzere, 532 futbolcu yer alıyor. Bu oyuncuların değeri 971 milyon dolar olarak hesaplanıyor ve bu da ortalama değerin 1.8 milyon dolar olması demek. Bu, İtalya ve Almanya’daki ortalama oyuncu değerinin üçte biri olsa da Türkiye için önemli. Süper ligin futbolcu değeri ülke milli gelirinin yüzde 0.11’i olsa da Türkiye’de de futbol endüstrisi hızla büyüyor. Milli gelirine göre futbola en çok para yatıran ülkenin Portekiz olduğunu görüyoruz. Ülke milli gelirinin yüzde 0.38’i büyüklüğünde futbolcu yatırımı olan Portekiz’de, futbol endüstrisi hep önemli olmuş; diktatör Salazar’ın iktidarını sürdürmesinde kullandığı 3F, Fiesta ve Fado’yu, Futbol tamamlamıştı. Bugün bile futbol Portekiz için çok önemli. Her şeyin Para-Meta-Para çevrimine çekildiği dünyada, kitlelerin büyük bir aşkla sevdikleri futbolun bunun dışında bırakılması zaten mümkün olamazdı. Futbolun hızla metalaştırıldığını, ticarileştirildiğini ve futbol zevkimizin paraya tahvil edildiğini görerek ve bilerek ama bunu yapanları da iyi tanıyarak, bütün dümenlerin farkında olarak, başka bir futbol da mümkün diyerek futbolu seviyoruz ve hep seveceğiz… mustafasnmz@cumhuriyet.com.tr http://mustafasnmz.blogspot.com AVRUPA FUTBOL ENDÜSTRİSİNDE İLK 10 Ort. Futbolcu Futbol Oyuncu Lig Değeri Değeri GSMH Yat/ Ülke Sayısı (Milyon $) (Milyon $) Milyon $ GSMH, % 1. İngiltere 566 4.236 7,5 2.149 0,20 2. İspanya 491 3.251 6,6 1.368 0,24 3. İtalya 732 3.104 4,2 1.761 0,18 4. Almanya 515 2.217 4,3 2.811 0,08 5. Fransa 561 1.928 3,4 2.111 0,09 6. Rusya 401 993 2,5 2.116 0,05 7. Türkiye 532 971 1,8 863 0,11 8. Portekiz 462 878 1,9 233 0,38 9. Hollanda 454 779 1,7 654 0,12 10. Ukrayna 391 636 1,6 294 0,22 Kaynak: www.transfermarkt.de verilerinden hesaplandı Prof. Dr. Ercan Uygur’a göre cari açõk bu kadar yüksekken dövizin düşmesi sõcak para girişinin sonucu 2010sonundanitibarenfiyatlarõdağõtõmşirketleribelirleyecek,EPDKincelemekleyükümlü Elektrikte söz şirketlerin Kamu-Senenaz maaşalanmemura 310liraistiyor ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Türkiye Kamu-Sen Genel Başkanõ Bircan Akyıldız, “Gelecek yıl ka- mu görevlilerine uygulanacak zam ve tazminatlar konusunda mali talebimiz en düşük dereceli memur için 310 TL’dir” dedi. Akyõldõz, 9. dönem toplu görüşme- ler öncesinde, tekliflerine ilişkin düzenlediği toplantõda, kamuda eşit işe eşit ücret uygulamasõnõn bir an önce hayata geçirilmesinin kamu görevlilerinin en büyük beklentisi olduğunu belirtti. Türkiye Kamu-Sen olarak mali haklarla ilgili taleplerini 3 ayrõ ka- tegoride belirlediklerini ifade eden Akyõldõz bunlarõ; ek ödeme oranlarõnõn arttõrõlarak kurumlar arasõndaki ücret farkõnõn aşağõ çe- kilmesi, kamu görevlilerinin ken- dileri ve ailelerinin insanca yaşa- masõ için yetecek düzeyde ücret almasõnõ sağlayacak ücret artõşõ ve sendika üyesi kamu görevlilerine toplu görüşme priminin yeniden verilmesi olarak sõraladõ. Akyõldõz, geçmiş dönem kayõplarõnõn karşõlanmasõ için seyyanen 200 lira, 2011 yõlõ için de enflasyon hedefi- nin üzerine yüzde 2 refah payõ eklen- mesiyle oluşacak yüzde 10 maaş zammõ talep et- tiklerini de dile getirdi. Her üç ücretliden biri kredi kullandı Ekonomi Servisi - Karşõlaştõrma sitesi Enuy- gun.com’un analizine göre, Türkiye’de son bir yõl- da ücretli çalõşan her üç kişiden biri bankalardan “taksitli tüketici kredisi” kullandõ. Kredi kullanan kişilerin yüzde 42’sinin geliri bin liranõn altõnda. Enuygun.com’un Türkiye Bankalar Birliği ve Türkiye İstatistik Kurumu verilerinden derlediği analize göre Mart 2009 ve Mart 2010 tarihleri ara- sõnda bankalardan yaklaşõk 7 milyon kişi tüketi- ci kredisi kullandõ. Kredi kullanan bu kişilerin 3.9 milyona yakõnõ ücretli çalõşanlardan oluştu. Tür- kiye’de toplam istihdamõn yüzde 61’ini temsil eden ücretli çalõşan sayõsõnõn 13 milyon civarõnda ol- duğu dikkate alõndõğõnda son bir yõlda ücretli ya da maaşlõ çalõşanlarõn yüzde 30’u yani yaklaşõk olarak her üç ücretliden biri bankalardan tüketi- ci kredisi kullandõ. Bu kişilerin aldõğõ kredi mik- tarõ ise bankalarõn aynõ dönemde verdiği toplam tüketici kredilerinin yüzde 55’ini oluşturdu. Bankalardan yaklaşõk olarak 6.5 milyon kişi ih- tiyaç kredisi, 392 bin kişi konut kredisi, 171 bin kişi ise taşõt kredisi kullandõ. Kişi başõ kullanõlan ortalama kredi miktarõ ise www.enuygun.com ve- rilerine göre ihtiyaç kredilerinde 7 bin lira, konut kredilerinde 64 bin 500 lira, taşõt kredilerinde ise 34 bin lira olarak gerçekleşti. Eğer şirketler onaylanan tarifelere aykõrõ bir davranõş sergilerse, ancak bu durumda EPDK’nin idari para cezasõ verme ve son aşamada lisans iptal yetkisi bulunuyor. MURAT KIŞLALI ANKARA - Bu yõl sonundan itibaren elektrik fiyatlarõnõ, elektrik dağõtõm şirketle- rini satõn alan firmalar belirleyecek. Elektrik Mühendisleri Odasõ (EMO) Başkanõ Cengiz Göltaş “Dağıtımı alan şirketlerin fiyatla- rı belirleme konusunda yetkisiz oldukla- rına ilişkin açıklamalar gerçekleri yansıt- mıyor” dedi. EMO’nun konuya ilişkin değerlendirme no- tuna göre fiyatlar şöyle belirlenecek:  Elektrik Piyasasõ Yasasõ’nda daha önce geçiş döneminin 2010’da sona erdirilmesi ön- görüldüğü için, EPDK’nin yönetmelik ve teb- liğleri de bu süre göz önüne alõnarak hazõr- lanmõştõ. Dolayõsõyla alõcõ dağõtõm şirketlerinin tarife ile ilgili belirleme yetkisi, 2010 yõl so- nundan itibaren başlayacak.  EPDK’nin görevleri kapsamõnda da söz konusu bu tarifeleri “incelemek ve onaylamak” bulunmaktadõr. Eğer şirket- ler onaylanan tarifelere aykõrõ bir davranõş sergilerse, ancak bu durumda EPDK’nin idari para cezasõ verme ve son aşamada li- sans iptal yetkisi bulunmaktadõr. Dava açıyor Bu arada EMO, elektrik dağõtõmõnõn im- tiyaz sözleşmesi yapõlmaksõzõn özel kişile- re devredilmesinin anayasaya ve kamu ya- rarõna aykõrõlõk oluşturduğu gerekçesiyle 9 Ağustos’ta yapõlan Boğaziçi, Gediz, Trakya ve Dicle Elektrik ihalelerini yargõya taşõyor. Ekonomi Servisi - Türkiye Ekonomi Kurumu Başkanõ Prof. Dr. Ercan Uygur, yõlõn ilkyarõsõnda ca- ri açõğõn, geçen yõlõn aynõ dönemine göre yüzde 180 artarak, 20.7 milyar dolara yükselmesini değerlendirirken durumun yaratabileceği riske dikka- ti çekti ve “Kısa vadede döviz ku- runun düşmesini engelleyici me- kanizmalara, orta-uzun vadede de tasarrufu arttırıcı önlemlere ihti- yaç olduğunu” belirtti. Uygur, cari açõğõn temel olarak “ülkenin döviz gelirinin, döviz gi- derinden az olması”na dayandõ- ğõnõ, bunun da temelde ithalatõn ih- racattan yüksek olmasõndan kay- naklandõğõnõ anlattõ. Uygur, özetle şu tespitlerde bulundu:  Cari açõk olduğu halde döviz kuru nasõl düşmeye devam ediyor veya artmõyor? Çünkü sermaye gi- rişi var. Bunun için ödemeler bi- lançosunun finansman tarafõna bak- mak gerek; ‘Doğrudan Yabancı Yatırımlar’ kalemine baktõğõmõz- da, geçmiş yõllara göre artma ol- madõğõ gibi azalma görünüyor. An- cak diğer iki kalemde; menkul de- ğerlere yapõlan yatõrõmlarõ gösteren ‘portföy yatırımları’ ve bankacõ- lõk kesimi veya şirketlerin yurtdõşõ bankalarõndan borçlanmasõnõ ifade eden ‘diğer yatırımlar’ kalemle- rinde büyük artõşlar görüyoruz.  ‘Portföy yatırımları’ ve ‘diğer yatırımlar’daki artõş, Türkiye’nin borç alabilirliğini gösteriyor ama bir yandan da borçlanmanõn hâlâ ma- liyet tarafõnda uygun olduğu anlamõna geliyor. Yani yurti- çinde borçlanmayõp yurtdõ- şõndan borçlanma, borç alan- lar bakõmõndan hâlâ avan- tajlõ görünüyor. Bu, faiz farkõyla bir ölçüde açõkla- nabilir; yurtdõşõnda faizler çok çok düşük, Türkiye fa- izleri hâlâ bir miktar yüksek. Şunu da vurgulamak lazõm; görünümü kötü bir ülkeye faiz yüksek olsa bile giriş ol- maz.  Sõcak para girişi nasõl bir risk oluşturuyor? Bu para Türkiye’ye gelip döviz kurunu aşağõya çekiyor, döviz düşünce ithalat talebini uyarõ- yor, ithalat talebini uyardõkça cari açõk artõyor, cari açõk arttõkça borçlanma gereksinimi de yükseliyor. Bu kõsõr- döngü, yurtdõşõndan giriş devam et- tikçe sürüyor. Ama bir noktaya gelir de bu cari açõk fazla yükselmeye baş- lar ve borç vermede tedirginlik, risk artõşõ algõlanõrsa o zaman döngü kõ- rõlõr ve asõl risk de orada. Kõsõrdön- gü, daha riskli bir yere doğru götü- rüyor. Bunun çok uzun süre sürdü- rülemeyeceğini geçmişte de gördük. Ercan Uygur, cari açõk sorununun aşõlmasõ için ne yapõlmasõ gerekti- ği konusunda görüşünün sorulmasõ üzerine, cari açõğõn, bir yönüyle Türkiye’de yeterince tasarruf ya- põlmadõğõnõ ve finansmanõn/borç- lanmanõn iç kaynaklardan değil, dõş kaynaklardan yapõldõğõnõ gös- terdiğine dikkati çekti. Bu nedenle sorunun orta ve uzun vadeli çözü- münün ülkedeki tasarruf oranõnõ arttõrmak olduğunu belirten Uygur, Türkiye gibi tasarruf oranõ yüzde 15’lerde seyreden Şili’de, bunun başarõlmasõnõ örnek gösterdi. Şili’de, tasarrufu teşvike yönelik ver- gi politikalarõ ve özel sektörün borç- lanma değil, kârdan yatõrõma yö- nelmesi gibi uygulamalarla tasarruf oranõnõn yüzde 25’e çõkarõldõğõnõ an- latan Uygur, “Şili’de uygulanan daha sonra gevşetilen döviz kuruna yapõlmõş müdahaleler de var. Döviz kurunda, kõsa vadeli yabancõ ser- maye giriş-çõkõşõnõ zorlaştõran do- layõsõyla kurun hõzlõ aşağõ inmesini frenlediği düşünülen önlemler de ge- tirildi” şeklinde konuştu. Uygur, Türkiye’de de kõsa vadede çözüm için “büyümenin azalma- sõ istenmediğine göre, döviz ku- runun düşmesini engelleyici me- kanizmalarõn tartõşõlmasõ gerek- tiğini” belirtti. Sõcak para girişinin ithalat talebini körüklediğini, ithalatõn da cari açõğõ yükselttiğini belirten Türkiye Ekonomi Kurumu Başkanõ Uygur, kõsõrdöngüye işaret ederken kõsa vadede dövizin düşüşünü engelleyen önlemin yanõ sõra orta ve uzun vadeli önlemler alõnmasõnõ önerdi. ÇÖZÜM TASARRUF Dört kişilik bir aile- nin açlık sınırının 675, yok- sulluk sınırının da 2 bin 784 TL olarak hesaplandığı Türki- ye’de işsiz de, çalışan da ay sonunu getirmekte zor- lanıyor. Ekonomi işte bu çõkmazda T.C. KADIKÖY 7. İCRA DAİRESİ’NDEN TAŞINMAZIN AÇIK ARTTIRMA İLANI Dosya No: 2008/18659 Bir borçtan dolayõ hacizli, aşağõda tapu kaydõ, evsafõ ve kõymeti yazõlõ taşõnmazlar cebri icra yolu ile satõlacaktõr. İşbu satõş ilanõnõn İİK. 127. maddesine göre tapuda adresi bulunmayan ilgililere ve tebligat yapõlamayan ilgililere tebligat yerine kaim olacağõ ilan olunur. TAPU KAYDI: Satõşa konu taşõnmaz: İstanbul İli, Ataşehir İlçesi, İçerenköy Mahallesi 3273 ada, 12 Parselde kayõtlõ 9537 m2 4 bloklu bahçeli kargir Apt. 1/216 arsa pay- lõ D blok 11. kat 46 No’lu meskenin 1/2 hissesi. İMAR DURUMU: Ataşehir Belediye Başkanlõğõnõn 05/11/2009 tarih ve 2009/2921-27398 sayõlõ yazõsõnda söz konusu İçerenköy Mahallesi Ada (E:l 111-Y:3273) Parsel 12 numaralõ taşõnmazõn imarõ durumu 13/07/1992 tasdik tarihli 1/1000 ölçekli imar planõnda; Hmax: Ser- best irtifalõ, KAKS: 2,07, TAKS: 0,25 ayrõk nizam konut alanõnda kalmakta olduğu bildirilmiştir. TAŞINMAZIN HALİHAZIR DURUMU: Satõsa konu taşõnmaz; Ataşehir İlçesi; İçerenköy mahallesi Küçükbakkalköy Yolu caddesi Numara 32’’deki Şekerevler Sitesi D Blok 11. kat 46 No’lu bağõmsõz bölümdür. Parsel üze- rinde 4 adet blok bulunmaktadõr. Bahse konu D blok IV. sõnõf A grubu yapõlarda olan zemin kat ve 11 Normal katlõ Betonarme Karkas sistemde yaklaşõk 15 yõl önce inşa edilmiş bir binadõr. Binanõn kat alanlarõnda 4’er adet bağõmsõz bölüm bulunmaktadõr. Bahse konu bağõmsõz bölüm binanõn batõ yönüne cephesi olup gi- riş holü, koridor, salon, 3 oda, mutfak, banyo, tuvalet ve balkon mahallerinden ibaret yaklaşõk 120 m2 inşaat alanlõdõr. Binanõn inşasõnda standart malzemeler kul- lanõlmõş olup õslak zemin döşemeleri seramik salon ve oda zemin döşemeleri ise ahşap malzemeler kullanõlmõştõr. Merkezi sistemli kaloriferli õsõnmadõr. Sitenin açõk yüzme havuzu özel güvenliği ve açõk otopark alanõ vardõr. Ulaşõmõ kolaydõr. TAŞINMAZIN KIYMETİ: Satõşa konu taşõnmazõn 1/2 hissesine 110.000-TL. kõymet takdir edilmiştir. SATIŞ ŞARTLARI: 1- Taşõnmazõn 1. açõk artõrmasõ aşağõdaki tabloda yazõlõ gün ve saatlerde Kadõköy Hasanpaşa, Uzunçayõr Caddesi’ndeki Adliye C binasõndaki 7. İcra Müdürlüğü’nde, açõk artõrma suretiyle yapõlacaktõr, l. satõş 21/09/2010 günü saat 14.00/14.10 arasõnda yapõlacak olup bu arttõrmada tahmin edilen kõymetin %60’õnõ ve rüçhanlõ alacaklõlar varsa alacaklarõ toplamõnõ ve satõş giderlerini geçmek şartõyla ihale olunur. Böyle bir bedelle alõcõ çõkmaz- sa en çok arttõranõn taahhüdü saklõ kalmak şartõyla 01/10/2010 günü 14.00/14.10 saatleri arasõnda Kadõköy 7. İcra Dairesi’nde 2. arttõrmaya çõkarõlacaktõr. Bu art- tõrmada rüçhanlõ alacaklõlarõn alacağõnõ ve satõş giderlerini geçmesi şartõyla en çok artõrana ihale olunur. Şu kadar ki, artõrma bedelinin malõn tahmin edilen kõy- metinin %40’õnõ bulmasõ ve satõş isteyenin alacağõna rüçhanõ olan alacaklarõn toplamõndan fazla olmasõ ve bundan başka paraya çevirme ve paylaştõrma masraf- larõnõ geçmesi lazõmdõr. Böyle fazla bedelle alõcõ çõkmazsa satõş talebi düşecektir. 2- Katma Değer Vergisi, ihale damga pulu, tellaliye resmi, alõcõ adõna tahakkuk edecek tapu harcõ satõn alana ait olacaktõr. Birikmiş emlak vergi borçlarõ ve tapu satõm harcõ satõş bedelinden ödenir. 3- Arttõrmaya iştirak edeceklerin tahmin edi- len değerin %20’si nispetinde pey akçesi veya bu miktar kadar banka teminat mektubu vermeleri lazõmdõr. Satõş peşin para iledir. Alõcõ istediğinde 10 günü geç- memek üzere süre verilebilir. 4- İpotek sahibi alacaklõlarla diğer ilgililerin (*) bu gayrimenkul üzerindeki haklarõnõ özellikle faiz ve giderlere dair olan iddialarõnõ dayanağõ belgeler ile 15 gün içinde dairemize bildirmeleri lazõmdõr. Aksi takdirde haklarõ tapu sicili ile sabit olmadõkça paylaşmadan hariç bõrakõlacaklardõr. 5- İhaleye katõlõp daha sonra ihale bedelini yatõrmamak suretiyle ihalenin feshine sebep olan tüm alõcõlar ve kefilleri teklif ettikleri bedel ile son ihale bedeli arasõn- daki farktan ve diğer zararlardan ve ayrõca temerrüt faizinden müteselsilen mesul olacaklardõr. İhale farkõ ve temerrüt faizi ayrõca hükme hacet kalmaksõzõn daire- mizce tahsil olunacak bu fark varsa öncelikle teminat bedelinden alõnacaktõr. 6- Şartname ilan tarihinden itibaren herkesin görebilmesi için dairede açõk olup gi- deri verildiği taktirde isteyen alõcõya bir örneği gönderilebilir. 7- Satõşa iştirak edenlerin şartnameyi görmüş ve münderecatõnõ kabul etmiş sayõlacaklarõ başkaca bilgi almak isteyenlerin 2008/18659 sayõlõ dosya numarasõyla müdürlüğümüze başvurmalarõ ilan olunur. 30/ 07/2010 (*) İlgililer tabirine irtifak hakkõ sahipleri de dahildir. Basõn: 55379 Bağımsızlık, Demokrasi, Sosyalizm özlemini yaşayan ve yaşatan sevgili HARUN KARADENİZ Seni ve bu yolda yitirdiğimiz tüm arkadaşlarımızı aynı inanç ve mücadele azmiyle kucaklıyor, anıyor ve özlüyoruz. Halil Çelimli- Mete Dural- Zekai Bakar- Güray Öz- Mustafa Lütfi Kıyıcı- Ömer Erim Süerkan- Tuncer Sümer- Işıtan Gündüz- Selahattin Okur Ben aydınlık ve özgürlük delisiyim/varsın hainleri gizlesinler/ Dürüstçe yaşadım ben/karşılığında/ yüzüm güne- şe dönük öleceğim. Jose MARTİ 15 Ağustos Pazar Karacaahmet Mezarlığı Saat: 11.00 (Mezarlıklar Müdürlüğü’nün çapraz karşısı)