Katalog

SON ARAŞTIRMALAR 1 BUZ ADAM ÖTZİ’NİN KALITIMIÇÖZULDÜ Italyan ve Alman bilim insanları Avusturya-italya sınırındaki Otztakr AlplerindedonaraknıumyalaşanOtzi’nin kahtımını çözdü.Araştırmacıların açıklamasınagöre5300 yıllıkfosildenkenıik örneğialınarakkahtını malzemesiDNA ayrıştırılmış.Buparçudahasonrahızlısekans otomatıylaokunmuş.Genetik verilerle ilgiliilksonuçlar,buzadamınbulunuşunun yirminci yılındayani 2011yılında açıklanacak.Biliminsanlarınınen çok merak ettiklerikonu,Otzi’ninsoyunun devamedip etmediği.Ancak kalıtım verilen başka ilginçbilgilerde verecek. MeselaAvrupa Bozen Akademisi müdırü Albert ZInk, buzadamın hastalıkgeçmişinimerak ediyor.EğerOt:i örneğindiyahet,kanser veyaAlzheimergibisıkgörülenhastalıkların izinitaşıyorsa, birolasılıklabu hastalıklarlailgiligenetikdeğişimlersapranabilecek. Bu: adamınkalıtıınının yüzde doksan beşiokunmuş.Geriye kalan yüzde beşlik bölüm gen içermemekteve halihazırdaki teknikle okunması çok :or. Bu: adam yaklaşık olarak 46 yaşında okla vurulduktansonra yaşamını yitirmiş. Fosil, 1991yılındaAvusturya—Italyasınırındaki OtıtalerAlplerindebulunmuştu.Bu:adam 1998yılından bu yana Güney Tirol bölgesindekiBo:en Arkeoloji Müzesi’nde sergilenınekte. YALNIZLIKSİGARA İÇİMİKADARZARARLI Amerika’da gerçekleştirilen son bir araştırmaya göreyalnızlık,sigaraiçimi veyaaşırı şişmanlık kadarzararlı.Sonuç Batıülkelerinde yaşayan300.000 kişininverilerine dayanan148 araştırmanınanaliziyle eldeedilmiş. Buna göre iyi arkadaşve tanıdık çevresine sahipinsanlann hayattakalma şansları,sosyal çevreleri dar olanlara göredaha yüksek.Yalnızlığın etkisi,neredeyse sigaraiçimikadarbüyük ve aşırıkiloveyahareketsizlikgibibirçok riskfaktöründendaha zararlı,diyorbilim insanları. BnighamÜniversitesi (Utah) araştırmacısıJulianneHolt-Lunstadve ekibinin PLoSMedicinedergisindekiyazısınagöre araştırmayadahiledilenkişilerortalama olarak7,5yılboyu incelenmiş.Etki,yaş, cinsiyetvesosyalstatügibifaktörlerindedik- kate alınmasıhalinde değişmiyor.Sosyal çevreveölümriskiarasındakiilişkinin yaşabağlıolmaması nedeniyledoktorlardan sadeceyaşlıinsanlarındeğilgençlerin sosyalçevrelerini dedikkatealmalarıisteniyor. Araştırmaya dahil edilen insanların yaşorralaınası64idi.Yalnızlığınolumsuz etkileriyleilgilifaktörlerarasındagenel sosyalentegrasyonen önemlisi.lnsanların yalnızveyaaileleriyleyada arkadaşlarıyla birlikteyaşıyorolmalanyalnızlıküzerindeen azetkisibulunanfaktörlerdenbiri. Sosyal çevreniniyileştirilmesihemhayattakalma şansınıyükseltirheındeyaşamkalitesini iyileştirirdiyorbiliminsanları.“Doktorlar sigaraiçimi,beslenmeve sporuçokciddiye alıyor,araştırmamızbu listeyesosyal faktörlerindc eklenmesigerektiğini SAMANYOLU’NUN ENHIZLIYILDIZI Astronomlar Samanyolu’muzun kenarındabilinen en hızlıyıldızıbuldu.Yoğun kütlelimaviyıldızHE047-5439,galaktik merkezinetrafındadönen“normal” yıldız— lara karşın, merkezdendüz hat üzerinde u:aklaşarakhareketediyor.Hemdesaatte 2,5 milyon kilometrehızla. Yani güneşimizdenüç mislihızlı.(The Astrophysical Joumal Letrcrs) Araştırmacılar, galaksimizinmerkezindekikaradelik,yıldızı alışılmışındışındakiyörüngeyefırlatnıış,diyor. Birbiriniçevreleyenüçyıldızdanoluşan bir sistem, yüz milyon yıl önce Sanıanyolu’muzunmerkezindehareket ediyordu.Fakatüçlü sistemgalaktik merkezdekikaradeliğeçok fazlayaklaşınca,karadelik yıldızlardanbiriniyutmuş,geriye kalanikisiniyseSamanyolu’muzundışına fırlatmıştı.Busüreçsırasındaikiyıldızsüper kızgınnıavi “çokhızlı yıldız”olarak kaynaşmış.Bugünekadarsadece 16“çok hızlıhareketeden”yıldızsaptanmış,ancakHE 0437-5439türünün en hızlısı.Sözkonusu yıldız,galaksininkütleçekimalanından kaçmakiçin gerekliolanın ikikatı kadar hızlıhareketediyor. Normalkoşullaraltında bu kadarhızlı hareket eden başkabir yıldızyok,bu yüzdenolağanüstübir olayınyaşanmış olmasıgerekiyordu,diyorHarvard-Smithsonian AstrofizikMerkezi’ndenWarren Brown. Buolayınne olduğunubulmakisteyen astronomlar,yıldızın,Hubble uzay teleskopununkamerasıylaüçyılaraylaalınaniki fotoğrafınıinceleyerek,on birarkaplan galaksisininönündekiyıldızınpozisyon değişinılerinden,ilkönceuçuş yönünüveçıkış bölgesinisaptadı.Anlaşıldığıüzere galaksininmerkezindekibirkaradeliktarafından ikitakipçisiylebirlikteyeniyörüngesine fırlatılmıştı. Bulunduklarıyerdensavrulanyıldızlar çok enderdir. 100milyonyıldızdansadece biri çok hızlıhareket eden yıldızdır,diyor astronomlar. Hızvepozisyonhesaplarına göreyeniyıldız100milyonyılyaşında.Yani süperhızlıyıldızınyeniyörüngesinebu kadarzamanda ulaşmışolmasıgerekirdi. Fakatbu tür maviyıldızlarınhidrojen rezervi normalde yirmi milyon yıl sonra tükenir.BudayıldızınSamanyolu’muzdaki karadeliktarafındansavrulduğunadayanan tezidoğrulamaktadiyorbilim insanları. ENİYİKAMUFLAJ USTASITAKLİTÇİ AHTAPOT Bukalemuntehlikeanında rengini değiştirir,karravşanımevsirnegörefarklıbir tüyrengiterciheder.Ancak en iyi kamuflajustasıtaklitçi ahtapot (Tbaurnoctopus mimicus)çıktı.Mürekkephalığıvekalamar aldamıa manevralarıylaünlüdürler. Ozel renk hücrelerininyardımıylagünde neredeyse1000kezrcnklerinideğiştirirler. Ancak taklitçi ahtapotdahafazlasını yapabiliyor.Ahtapot kısabinsüreiçinde biçiminideğiştinebiliyor.Duruma göre yılanbalığı,pisibalığıya da ateşbalığınadünüşebiliyor ve biçimdeğiştirme konusundaneredeysesınırtanımıyor.Deniz diplerindekumluzemineçokyakınalanlarda yaşayanahtapot bu yetisisayesindehayatta kalmaşansınıarttırıyor. Taklitçi ahtapotilkolarakAvustralyalı biliminsanları GüneydoğuAsya sularındabulunıhuştu.Çok enderolarak görülenbuahtapot türününbuyetiye doğuştanmı sahip olduğuyoksaçevresinde yaşayanhayvanlardanmıöğrendiğihenüz tam olarak bilinmiyor.Amaen iyikamuflaj ustasıolduğukesindiyorMarkHormon AHŞAPDOLMENLER - .- Ingiliz arkeologlar, Salisbury kentinin yakınındakidev dolmenlerin sadece900 in uzaklığındadiğerbirdolmengrubunaait kalıntılarbuldu.Ancak ünlüdolınen anıtınınikizigibiduran dolmengrubuahşap dikınelerleoluşturulmuştu. Dikilitaşlardanoluşturulangruplaaynı büyüklükteolan yeni grubun iki girişivar vebirermetrearalıklarlayeralançııkurlarda bir zamanlarahşapdikmelerbulunuyordu diyorBirminghamUniversitesi’ndenVince GalTney.Ahşapdolmenleraşağıyukarıtaş dolmenyapısınıntamamlandığızamanda dikilmiş.Arkeologlarartık taş dolınen dairelerininçok büyükbir kült yerinin sadecebir kısmıolduğunudüşünüyor. 4500 yıllıkanıtın tam olarakne için kullanıldığıve dev dikilitaşların ne şekildeta— şınıp ayağakaldırıldığı h(4l(ikesin olarak bilinmemekte. rumlular diyor araştırmacı. Günü in ü: de yaşayan en büyük farelerPapuaYeni (Jine’de ve Filipinler’de gürülmüş.Burada yaşayanfareleryaklaşık ikikilo ağırlığında. Aplin,Timor adasınınbüyükbir kısmınınhalil ormanlıkolması nedeniyledaha birçokbilinmeyentür banındırdığınainanıyor. -t, Araştırı_ DEVFAREKALINTISI Uilgürı ÜdE t.” 0 0 t-” t-” t-) AvustnılyalıaraştırmacılarDoğuTimor’dayaptıkları kazılarsırasındadev birfareyeairkalıntılarbuldular.Fare canlıykenaltıkiloağırlığındaolmalıydı,diyorbiliminsanları.Kazılar sırasında toplam olarak 13 farklı kemirgen türü bulunmuş AvustralyalıbilimadamıKen Aplin’inBulletinofthe American Museuıuof Natural Historydergisindekiyazısınagöre günümüzden1000-2000 yı1önce yaşamışolan farelerinsoyları, insanlarıntarımalanlarıiçinonnanlan yoketmeleriyüzünden tükenmiş. Aplin,kemirgenlenintürçeşitliliğiiçinkorunmasmnın öneminide vurguluyor.Kemirgenlermemelitürlerininyüzde kırkınıoluştururlarveekosisteminana elementlcnidir.Çünkü topraklarınkalıcıolmasındanve tohumlarındağıtılmasındanso‘ Sc.... - .areninçenes..... parça, isenormalbüyüklüktekibirfareninkafatası.